Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chọn đầu tư vào khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Thuận

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

-------------------------------------------------

ĐOÀN TẤN KIỂU

PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHỌN

ĐẦU TƢ VÀO KHU CÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN

TỈNH BÌNH THUẬN

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ HỌC

C u n n n : Kinh tế học

M số c u n n n : 60 03 01 01

N ƣời ƣớn dẫn k oa ọc:

PGS TS Nguyễn Văn N i

Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2015

iii

TÓM TẮT

Đề tài “N i n cứu các yếu tố ản ƣởn đến chọn đầu tƣ v o k u côn

nghiệp tr n địa bàn tỉnh Bình Thuận” nhằm xác định, phân tích và đo lường các yếu

tố ảnh hưởng đến việc doanh nghiệp chọn đầu tư vào khu công nghiệp; đánh giá mức

độ ảnh hưởng của các yếu tố đối với việc doanh nghiệp chọn đầu tư vào khu công

nghiệp. Đề xuất các giải pháp, chính sách phù hợp nhằm tăng cường thu hút đầu tư

vào khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, góp phần giải quyết việc làm, tăng

thu nhập cho người lao động, ổn định nguồn thu ngân sách góp phần phát triển kinh tế

- xã hội, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Trên cơ sở phương pháp nghiên cứu định tính, nghiên cứu các khái niệm, các

cơ sở lý thuyết có liên quan đến địa lý kinh tế, lựa chọn lợi thế, thu hút đầu tư, địa kinh

tế mới, đầu tư vùng, địa điểm công nghiệp, các yếu tố tác động đầu tư của doanh

nghiệp, đặc biệt là các yếu tố nội sinh và ngoại sinh có tác động đến việc chọn dự án

đầu tư của doanh nghiệp, các nghiên cứu trước có liên quan, tổng quan tình hình thu

hút đầu tư và hoạt động của các khu công nghiệp tỉnh Bình Thuận và sử dụng phương

pháp nghiên cứu định lượng để thực hiện đề tài.

Nghiên cứu này đề cập đến các yếu tố ảnh hưởng đến việc doanh nghiệp chọn

đầu tư vào khu công nghiệp gồm: Ngành đầu tư, diện tích đất dự án, tổng vốn đầu tư,

thời gian hoạt động, thị trường tiêu thụ sản phẩm, hình thức sở hữu dự án đầu tư, tuổi

người đại diện pháp luật của doanh nghiệp, giới tính người đại diện pháp luật của

doanh nghiệp, bằng cấp nghề của người đại diện doanh nghiệp, hình thức chủ đầu tư,

tình trạng chủ đầu tư, lao động ban đầu khi thực hiện dự án, bảo hiểm xã hội. Sử dụng

mô hình hồi quy Binary Logistic với biến phụ thuộc là biến định danh mang hai giá trị

1 (đầu tư vào khu công nghiệp) và 0 (đầu tư ngoài khu công nghiệp).

Dữ liệu sử dụng cho nghiên cứu này là nguồn dữ liệu thứ cấp, được thu thập từ

số liệu thống kê, báo cáo của các cơ quan Nhà nước quản lý về đầu tư của Tỉnh như:

Cục Thống kê, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Công Thương, Sở Lao động – Thương binh

và Xã hội và Ban Quản lý các KCN từ năm 2000 đến năm 2014 với số lượng mẫu thu

thập được là 202 mẫu (tương ứng 202 dự án đầu tư). Qua thu thập, xử lý dữ liệu có

196 mẫu có ý nghĩa dùng để phân tích trong mô hình nghiên cứu. Nghiên cứu sử dụng

các công cụ chủ yếu như thống kê mô tả, hệ số tương quan, kiểm định đa cộng tuyến,

iv

kiểm định ý nghĩa hệ số hồi quy, kiểm định độ phù hợp của mô hình (Likelihood ratio

statistic), kiểm định giả thuyết hệ số hồi quy khác không (Wald Chi Square), kiểm

định độ phù hợp tổng quát của mô hình (kiểm định Chi - bình phương) để phân tích,

kiểm định các số liệu thu thập được.

Kết quả thống kê mô tả, phân tích tương quan và hồi quy Binary Logistic mô

hình nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến chọn đầu tư vào KCN trên địa bàn tỉnh

Bình Thuận đã xác định được 06 yếu tố có ý nghĩa đến việc doanh nghiệp chọn đầu tư

vào KCN, trong đó có 05 yếu tố ảnh hưởng dương gồm: (1) NGANH – Ngành đầu tư

(Doanh nghiệp có dự án đầu tư vào lĩnh vực sản xuất), (2) THOIGIAN_HD - Thời

gian hoạt động của dự án (Thời gian hoạt động lâu dài), (3) SOTHANGHOC_NDD –

Bằng cấp nghề người đại diện DN (Bằng cấp nghề của người đại diện DN cao), (4)

CHU_DT - Hình thức chủ đầu tư (Chủ đầu tư là người ngoài tỉnh), (5)

TINHTRANG_CDT - Tình trạng chủ đầu tư (Chủ đầu tư là tổ chức) và 01 yếu tố ảnh

hưởng âm đến việc DN chọn đầu tư vào KCN là: (1) DIENTICH – Diện tích đất dự án

(Doanh nghiệp có dự án đầu tư sử dụng đất với diện tích lớn). Từ kết quả này đã đề

xuất năm nhóm giải pháp nhằm tăng cường thu hút đầu tư vào khu công nghiệp.

Do đây là nghiên cứu hoàn toàn mới về lĩnh vực thu hút đầu tư vào khu công

nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, vì thế các yếu tố có ý nghĩa ảnh hưởng đến việc

doanh nghiệp chọn đầu tư vào khu công nghiệp và các giải pháp, khuyến nghị của

nghiên cứu này có thể sẽ đóng góp tích cực vào công tác thu hút đầu tư của tỉnh Bình

Thuận đặc biệt là thu hút đầu tư vào các KCN trong thời gian tới, đồng thời cũng là cơ

sở cho các nghiên cứu tiếp theo./.

v

MỤC LỤC

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Tóm tắt

Mục lục

Danh mục bảng

Danh mục hình

Danh mục từ viết tắt

C ƣơn 1: GIỚI THIỆU

1.1. Lý do chọn đề tài

1.2. Vấn đề nghiên cứu

1.3. Câu hỏi nghiên cứu

1.4. Mục tiêu nghiên cứu

1.5. Phương pháp nghiên cứu

1.6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu

1.6.1. Giới hạn nghiên cứu

1.6.2. Phạm vi nghiên cứu

1.7. Kết cấu của luận văn nghiên cứu

C ƣơn 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU TRƢỚC

2.1. Cơ sở lý thuyết

2.1.1. Các khái niệm

2.1.2. Lý thuyết về địa lý kinh tế

2.1.3. Lý thuyết lựa chọn lợi thế

2.1.4. Lý thuyết thu hút đầu tư

Trang

i

ii

iii

v

ix

x

xi

1

1

3

4

4

4

5

5

5

5

7

7

7

9

11

11

vi

2.1.5. Lý thuyết Địa Kinh tế Mới (NEG)

2.1.6. Lý thuyết về đầu tư vùng

2.1.7. Lý thuyết về địa điểm công nghiệp

2.2. Khu công nghiệp và lợi ích của việc chọn đầu tư vào khu công nghiệp

2.2.1. Đặc điểm, phân loại và vai trò khu công nghiệp

2.2.1.1. Đặc điểm

2.2.1.2. Phân loại KCN

2.2.1.3. Vai trò của khu công nghiệp

2.2.2. Lợi ích của việc chọn đầu tư vào KCN

2.2.2.1. Lợi ích của địa phương có KCN

2.2.2.2 Lợi ích các dự án đầu tư có được từ KCN

2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc chọn đầu tư của doanh nghiệp

2.3.1. Ngành đầu tư (NGANH) của dự án

2.3.2. Diện tích đất của dự án (DIENTICH)

2.3.3. Tổng vốn đầu tư (TONGVON) của dự án

2.3.4. Thời gian hoạt động của dự án (THOIGIAN_HD)

2.3.5. Thị trường tiêu thụ sản phẩm của dự án (THITRUONG_TT)

2.3.6. Hình thức sở hữu (HINHTHUCSOHUU) của dự án đầu tư

2.3.7. Các đặc tính về người đại diện pháp luật của DN thực hiện

dự án đầu tư

2.3.8. Các đặc tính của Chủ đầu tư

2.3.9. Số lao động trong DN tại thời điểm thành lập (LAODONG_BD)

2.3.10. Bảo hiểm xã hội (BHXH)

2.4. Các nghiên cứu trước

2.5. Tổng quan về tình hình hoạt động và kết quả thu hút đầu tư vào KCN

13

14

15

15

15

15

16

17

21

21

22

23

23

24

25

26

26

27

28

29

31

32

33

35

vii

2.5.1. Tình hình hoạt động của KCN Bình Thuận

2.5.2. Kết quả thu hút dự án đầu tư vào KCN

Tóm tắt c ƣơn 2

C ƣơn 3: MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ DỮ LIỆU

3.1. Quy trình thực hiện nghiên cứu

3.2 Mô hình nghiên cứu

3.3. Dữ liệu nghiên cứu

3.3.1. Cách lấy dữ liệu nghiên cứu

3.3.2. Mẫu nghiên cứu

3.3.3. Cách xử lý số liệu

Tóm tắt c ƣơn 3

C ƣơn 4: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHỌN ĐẦU TƢ VÀO

KHU CÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH THUẬN

4.1. Thống kê mô tả các biến của mô hình

4.2. Kiểm định sự tương quan và đa cộng tuyến của mô hình

4.2.1. Kiểm định sự tương quan

4.2.2. Kiểm định đa cộng tuyến của mô hình

4.3. Kết quả hồi quy

4.3.1. Kiểm định mô hình

4.3.1.1. Kiểm định tổng thể mô hình

4.3.1.2. Kiểm định ý nghĩa các hệ số hồi quy

4.3.1.3. Kiểm định khả năng giải thích của mô hình

4.3.2. Phân tích kết quả các biến trong mô hình hồi quy

4.3.2.1. Các biến có ý nghĩa trong mô hình nghiên cứu

4.3.2.2. Các biến không có ý nghĩa trong mô hình

Tóm tắt c ƣơn 4

35

37

39

40

40

43

46

46

47

48

48

49

49

53

53

55

55

56

56

57

57

58

58

64

65

viii

C ƣơn 5: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

5.1. Kết luận

5.2. Khuyến nghị giải pháp, chính sách

5.3. Hạn chế của đề tài

Tài liệu tham khảo

Phụ lục

67

67

68

73

74

79

ix

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1: Các chỉ tiêu kinh tế của các KCN từ năm 2001-2014

Bảng 2.2: Kết quả xây dựng và thu hút đầu tư vào KCN đến năm 2014

Bảng 3.1: Mô tả các biến trong mô hình nghiên cứu

Bảng 4.1: Thống kê mô tả các biến của mô hình

Bảng 4.2. Hệ số tương quan

Bảng 4.3: Kết quả hồi quy các biến trong mô hình

Bảng 4.4: Xác suất tác động của các yếu tố có ý nghĩa trong mô hình nghiên

cứu

Trang

37

38

45

52

54

56

58