Phân tích các hình thức trả lương tại Công Ty Cơ Khí An Giang

Phân tích các hình thức trả lương tại Công Ty Cơ Khí An Giang

PHẦN MỞ ĐẦU

I. Lý do chọn đề tài:

Lao động là hoạt động quan trọng nhất của con người nhằm tạo ra các

của cải vật chất và tinh thần cho xã hội. Lao động có năng suất, chất lượng và

hiệu quả cao là nhân tố quyết định sự phát triển của đất nước.

Để tuyển dụng và giữ lại đúng người làm đúng việc, ban giám đốc cần

có một hệ thống thù lao cạnh tranh và công bằng. Mặt dù tiền không phải là lý

do duy nhất để nhân viên làm việc cho một doanh nghiệp, nhưng những

phương pháp trả lương không công bằng vẫn là nguyên nhân chính gây ra sự

bất mãn của nhân viên và làm tăng tình trạng bỏ việc, giảm hiệu quả quan hệ

lao động và gây ra những chi phí không cần thiết cho doanh nghiệp.

Hệ thống tiền lương và tiền công sẽ cho phép doanh nghiệp tuyển dụng

các nhân viên mới với mức lương thỏa đáng, tăng mức lương phù hợp cho

nhân viên và hình thành một con đường sự nghiệp cho các cá nhân. Để thực

hiện được tất cả các công việc này, cần phải có một hệ thống tiền lương và

tiền công có tổ chức hợp lý. Mục đích của một hệ thống tiền lương và tiền

công là đảm bảo rằng những người thực hiện các nhiệm vụ được coi là có giá

trị như nhau sẽ nhận được mức thù lao như nhau.Thù lao bao hàm tất cả các

hình thức thu nhập mà các cá nhân nhận được cho phần lao động của họ.

Bản chất của tiền lương cũng thay đổi tùy theo các điều kiện, trình độ

phát triển kinh tế xã hội và nhận thức của con người. Trước đây, tiền lương

được coi là giá cả sức lao động trong nền kinh tế thị trường. Giờ đây, với việc

áp dụng quản trị nguồn nhân lực vào các doanh nghiệp, tiền lương không chỉ

đơn thuần là giá cả sức lao động nữa. Quan hệ giữa người chủ sử dụng sức lao

động và người lao động đã có những thay đổi căn bản. Liệu rằng với việc áp

dụng quản trị nguồn nhân lực trong doanh nghiệp, quan hệ này có thể chuyển

từ hình thức bóc lột, mua bán hàng hóa sang hình thức quan hệ hợp tác song

phương, đôi bên cùng có lợi hay không và bản chất tiền lương là gì, hiện vẫn

còn là những vấn đề đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu phát triển.

Ở Việt nam, hiện nay có sự phân biệt giữa các yếu tố trong tổng thu

nhập của người lao động từ công việc: tiền lương (dụng ý chỉ lương cơ bản),

phụ cấp, tiền thưởng và phúc lợi.Theo quan điểm của cải cách tiền lương năm

1993, “tiền lương là giá cả sức lao động, được hình thành qua thỏa thuận giữa

người sử dụng lao động và người lao động phù hợp với quan hệ cung cầu sức

lao động trong nền kinh tế thị trường”,”Tiền lương của người lao động do hai

GVHD:Nguyễn Tri Như Quỳnh_ SVTH:Đoàn Hà Hồng Nhung -1 -

Phân tích các hình thức trả lương tại Công Ty Cơ Khí An Giang

bên thỏa thuận trong hợp đồng lao động và được trả theo năng suất lao động,

chất lượng và hiệu quả công việc”.

Kế toán phản ảnh trung thực, khách quan, cụ thể việc trả lương tại một

doanh nghiệp. Thông qua số liệu kế toán chúng ta có thể biết được doanh

nghiệp trả lương cho người công nhân theo hình thức nào, những điểm mạnh

và điểm yếu của hình thức trả lương đó và tại sao họ áp dụng hình thức đó.

Trong thực tế có nhiều phương pháp để nâng cao kết quả hoạt động ở một

doanh nghiệp, trong đó việc cải tiến hình thức trả lương cho nhân viên là một

trong những vấn đề hàng đầu mà ban giám đốc cần quan tâm. Trước đây lương

cơ bản là 140000 đồng/ người/ tháng ( áp dụng năm 1997 ), rồi tăng lên

180000 đồng/ người/ tháng ( áp dụng năm 2000) , 210000 đồng/ người/ tháng

( áp dụng năm 2001 ), 290000 đồng / người/ tháng ( áp dụng năm 2003 ), hiện

nay chính phủ đang cân đối ngân sách để nâng lương cơ bản lên 400000 đồng/

người/ tháng ( năm 2007). Tại sao lương cơ bản phải tăng lên? Đó là những

biệp pháp mà nhà quản trị cấp cao muốn cải thiện đời sống vật chất của người

lao động, không những thế thông qua tiền lương ta có thể biết được xu hướng

đời sống của người công nhân trong xã hội như thế nào; Thế nhưng khi trả

lương cho công nhân quá cao sẽ ảnh hưởng đến tổng chi phí sản phẩm và giá

thành sản phẩm sẽ tăng. Chính vì vậy, thông qua kế toán tiền lương nhà quản

trị sẽ đưa ra một hệ thống thang lương hợp lý.

Tổ chức sử dụng lao động hợp lý, bình đúng thù lao lao động và thanh

toán kịp thời tiền và các khoản khác có liên quan cho người lao động sẽ kích

thích họ quan tâm đến doanh nghiệp dẫn đến năng suất lao động cao, giảm chi

phí về lao động sẽ hạ được giá thành sản phẩm,làm cho lợi nhuận của doanh

nghiệp tăng lên, một mặt nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người lao

động.

Nhận thức được tầm quan trọng của kế toán tiền lương tôi quyết định

chọn đề tài: “Phân Tích Các Hình Thức Trả Lương Tại Công Ty Cơ Khí An

Giang” . Đề tài sẽ giúp tôi tìm hiểu thực tế về việc trả lương tại Công Ty Cơ

Khí tỉnh An Giang, đồng thời mong cùng công ty nghiên cứu, hoàn thiện và

nâng cao hiệu quả của việc trả lương tại doanh nghiệp.

II. Mục đích nghiên cứu:

Phân tích và nghiên cứu tình hình trả lương ở công ty Cơ Khí nhằm trả

lời các câu hỏi sau:

• Công ty đang áp dụng các hình thức trả lương nào? Tại sao phải áp

dụng hình thức đó ?

GVHD:Nguyễn Tri Như Quỳnh_ SVTH:Đoàn Hà Hồng Nhung -2 -

Phân tích các hình thức trả lương tại Công Ty Cơ Khí An Giang

• Tác động của hình thức trả lương đó đối với người lao động, đối với

doanh nghiệp, đối với nhà nước.

Khi nghiên cứu đề tài này sẽ giúp tôi hiểu thực tế việc trả lương tại

công ty như thế nào. Từ đó tôi có những kiến nghị đối với hình thức trả lương

tại công ty và mong cùng công ty hoàn thiện các hình thức trả lương tại công

ty.

III. Phương pháp nghiên cứu:

Với các mục tiêu trên đề tài được phân tích và phát triển dựa trên các

phương pháp nghiên cứu sau:

• Phân tích số liệu thứ cấp của công ty : Bảng báo cáo kết quả hoạt

động kinh doanh, kế hoạch tài chính doanh nghiệp, sổ lương của doanh

nghiệp, bảng cân đối tiền lương các tháng trong năm, các thông tin trên báo

chí, tạp chí kinh tế, các sách giáo khoa.

• Ngoài ra, còn tham khảo ý kiến của một số cán bộ liên quan đến đề

tài trong công ty cũng như quý thầy cô trong khoa kinh tế-quản trị kinh doanh

trường đại học An Giang.

IV.Phạm vi giới hạn:

Do giới hạn về thời gian nên đề tài tập trung nghiên cứu về hình thức

trả lương tại văn phòng Công Ty Cơ Khí tỉnh An Giang năm 2003 , các số liệu

thu thập từ phòng kế toán, phòng điều phối, phòng nhân sự của công ty.

GVHD:Nguyễn Tri Như Quỳnh_ SVTH:Đoàn Hà Hồng Nhung -3 -

Phân tích các hình thức trả lương tại Công Ty Cơ Khí An Giang

PHẦN NỘI DUNG:

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN

I.Khái niệm và nhiệm vụ của kế toán tiền lương:

1. Khái niệm về lao động, tiền lương:

Lao động là hoạt động chân tay và trí óc của con người nhằm biến đổi

các vật thể tự nhiên thành những vật phẩm cần thiết để thỏa mãn nhu cầu của

xã hội. Trong một chế độ xã hội, việc sáng tạo ra của cải vật chất không thể

tách rời khỏi lao động, lao động là điều kiện đầu tiên, cần thiết cho sự tồn tại

và phát triển của xã hội. Xã hội càng phát triển, tính chất quyết định của lao

động con người đối với quá trình tạo ra của cải vật chất cho xã hội càng biểu

hiện rõ rệt. Lao động còn là phạm trù kinh tế gắn liền với lao động tiền tệ và

sản xuất hàng hóa, là một bộ phận cấu thành nên giá trị sản phẩm do lao động

tạo ra, nó là bộ phận của nguồn thu nhập, kết quả tài chính cuối cùng của hoạt

động sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp.

Tiền lương là biểu hiện bằng tiền của bộ phận sản phẩm xã hội mà

người lao động được sử dụng để bù đắp hao phí lao động của mình trong quá

trình sản xuất nhằm tái sản xuất sức lao động.

2.Nhiệm vụ kế toán tiền lương:

Để thực hiện chức năng của kế toán trong việc điều hành quản lý hoạt

động của doanh nghiệp, kế toán tiền lương cần thực hiện những nhiệm vụ sau:

• Tổ chức ghi chép, phản ánh, tổng hợp một cách trung thực, kịp thời,

đầy đủ, tình hình hiện có và sự biến động về số lượng và chất lượng lao động,

tình hình sử dụng thời gian lao động và kết quả lao động.

• Tính toán chính xác, kịp thời, đúng chính sách, chế độ các khoản tiền

lương và các khoản liên quan khác cho người lao động trong doanh nghiệp,

kiểm tra tình hình huy động lao động và sử dụng lao động. Phản ánh kịp thời

đầy đủ, chính xác tình hình thanh toán các khoản trên cho người lao động.

• Thực hiện việc kiểm tra tình hình huy động và sử dụng lao động, tình

hình chấp hành các chính sách, chế độ về lao động tiền lương

• Tính toán và phân bổ chính xác, đúng đối tượng các khoản tiền lương

và các khoản liên quan khác vào chi phí sản xuất kinh doanh

• Hướng dẫn và kiểm tra các bộ phận trong đơn vị thực hiện đầy đủ, đúng

đắn chế độ ghi chép ban đầu về lao động, tiền lương. Mở sổ kế toán và hạch

toán lao động, tiền lương

• Lập các báo cáo về lao động, tiền lương và các báo cáo khác thuộc

phạm vi trách nhiệm của kế toán. Tổ chức phân tích tình hình sử dụng lao

GVHD:Nguyễn Tri Như Quỳnh_ SVTH:Đoàn Hà Hồng Nhung -4 -

Phân tích các hình thức trả lương tại Công Ty Cơ Khí An Giang

động đề xuất các biện pháp nhằm khai thác có hiệu quả tiềm năng lao động,

tăng năng suất lao động. Đấu tranh chống những hành vi vô trách nhiệm, vi

phạm kỷ luật lao động, vi phạm chính sách chế độ về lao động tiền lương.

II. Một số hình thức trả lương:

1.Những nguyên tắc cơ bản của tổ chức tiền lương:

Dưới chế độ xã hội chủ nghĩa dù thực hiện bất kì chế độ tiền lương nào,

muốn phát huy đầy đủ tác dụng đòn bẩy kinh tế của nó đối với sản xuất và đời

sống phải thực hiện đầy đủ những nguyên tắc sau:

• Trả lương bằng nhau cho lao động như nhau

Nguyên tắc này bắt nguồn từ nguyên tắc phân phối theo lao động. Trả

lương bằng nhau cho lao động như nhau có nghĩa là khi quy định tiền lương,

tiền thưởng cho công nhân viên chức nhất thiết không được phân biệt giới

tính, tuổi tác, dân tộc mà phải trả cho mọi người đồng đều số lượng, chất

lượng mà họ đã cống hiến cho xã hội.

• Bảo đảm tốc độ tăng năng suất lao động bình quân phải nhanh hơn tốc

độ tăng tiền lương bình quân trong toàn đơn vị và trong kỳ kế hoạch.

Tiền lương bình quân tăng chủ yếu phụ thuộc vào các yếu tố chủ yếu do

nâng cao năng suất lao động như nâng cao trình độ lành nghề, giảm bớt thời

gian tổn thất cho lao động, còn năng suất lao động tăng không phải chỉ do

những nhân tố trên mà còn trực tiếp phụ thuộc vào các nhân tố khách quan

như: áp dụng kỹ thuật mới, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, tổ chức tốt

lao động và các quá trình sản xuất. Như vậy tốc độ tăng năng suất lao động rõ

ràng có điều kiện khách quan để lớn hơn tốc độ tăng tiền lương bình quân.

Đây là nguyên tắc quan trọng khi tổ chức tiền lương . Có như vậy mới tạo cơ

sở giảm giá thành, hạ giá cả, tăng tích lũy để tái sản xuất mở rộng.

• Đảm bảo thu nhập tiền lương hợp lý giữa các ngành nghề khác nhau

trong nền kinh tế

Khi trả lương cho công nhân cần chú ý các vấn đề sau:

™ Mỗi ngành nghề trong nền kinh tế quốc dân có tính chất phức tạp về

kỹ thuật khác nhau. Do đó đối với những người lao động làng nghề làm việc

trong các ngành có yêu cầu kỹ thuật phức tạp phải trả lương cao hơn những

người lao động làm việc trong những ngành không có yêu cầu kỹ thuật cao.

™ Tiền lương bình quân giữa các ngành có điều kiện lao động khác nhau

cần có sự chênh lệch khác nhau.Công nhân làm việc trong điều kiện nặng nhọc

có hại đến sức khỏe phải được trả lương cao hơn những người làm việc trong

điều kiện bình thường.

GVHD:Nguyễn Tri Như Quỳnh_ SVTH:Đoàn Hà Hồng Nhung -5 -

Phân tích các hình thức trả lương tại Công Ty Cơ Khí An Giang

Những ngành chủ đạo có tính chất quyết định sự phát triển của nền kinh

tế quốc dân thì cần được đãi ngộ mức tiền lương cao hơn nhiều nhằm khuyến

khích công nhân yên tâm phấn khởi làm việc lâu dài ở những ngành nghề đó,

sự khuyến khích này cũng phải phù hợp với yêu cầucủa việc phân phối sức lao

động một cách có kế hoạch trong thời kỳ phát triển kinh tế.

Đối với những cơ sở sản xuất ở những vùng xa xôi hẻo lánh, điều kiện

khí hậu xáu, sinh hoạt đắt đỏ, đời sống gặp khó khăn, nhân lực thiếu,…Cần

được đãi ngộ tiền lương cao hơn hoặc thêm những khoản phụ cấp thì mới thu

hút được công nhân đến làm việc

™ Khuyến khích bằng lợi ích vật chất kết hợp với giáo dục tư tưởng cho

người lao động.

2.Xác định quỹ tiền lương năm kế hoạch để xây dựng đơn giá tiền

lương:

Quỹ tiền lương năm kế hoạch để xây dựng đơn giá tiền lương theo công thức:

ZV kh = [ L đb * TL mindn * ( H cb + H pc ) + V vc ] * 12 tháng

Trong đó:

ZV kh: Tổng quỹ lương kế họach

L đb: lao động định biên

TL mindn: mức lương tối thiểu của doanh nghiệp lựa chọn trong khung

quy định

H cb: hệ số lương cấp bậc công viêc bình quân

H pc: hệ số các khoản phụ cấp lương bình quân được tính trong đơn giá

tiền lương

V vc: quỹ tiền lương của bộ máy gián tiếp mà số lao động này chưa

tính trong định mức lao động tổng hợp

Đơn giá tiền lương của doanh nghiệp được xây dựng theo 4 phương

pháp:

+ Đơn giá tiền lương tính trên đơn vị sản phẩm ( hoặc sản phẩm quy

đổi):

Phương pháp này tương ứng với chỉ tiêu kế hoạch sản xuất, kinh doanh

được chọn là tổng sản phẩm bằng hiện vật (kể cả sản phẩm quy đổi) thường

được áp dụng đối với doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sản phẩm hoặc một

số sản phẩm có thể quy đổi được

GVHD:Nguyễn Tri Như Quỳnh_ SVTH:Đoàn Hà Hồng Nhung -6 -