hạch toán tiêu thụ hàng hoá và xác định kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần tiện lợi

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

Phần I: LỜI MỞ ĐẦU

Trong quá trình nước ta mở cửa bắt kịp nền kinh tế thế giới thì bộ mặt kinh

tế, chính trị, xã hội đất nước có nhiều sự thay đổi. Tại các trung tâm lớn như Hà

Nội, TP Hồ Chí Minh ... dân cư ở các vùng khác tập trung sinh sống ở đây ngày

một nhiều. Để giải quyết nhu cầu nhà ở của người dân ngày một lớn, Đảng và

Nhà nước đã chủ trương xây dựng nhiều khu chung cư để đáp ứng nhu cầu nhà

ở ngày càng nhiều của người dân. Cùng với việc chung cư được xây dựng ngày

càng nhiều tạo ra nhiều thói quen tiêu dùng mới cho người dân đó là việc hình

thành các siêu thị phục vụ cho người dân sinh sống tại các khu chung cư mới

này. Đô thị mới này vốn nơi trước đây không có dân cư bản địa sinh sống vì thế

không có nơi mua sắm cho người dân. Các siêu thị được xây dựng đã đáp ứng

đuợc những nhu cầu mới của người dân. Trong qúa trình thành lập và kinh

doanh đây là một ngành nghề kinh doanh còn nhiều mới mẻ đối với người dân

và cả các nhà quản lý nhất là khi nhu cầu tiêu dùng của người dân ở các đô thị

lớn ngày càng nhiều thì không chỉ có các công ty trong nước kinh doanh hình

thức siêu thị này mà còn nhiều tập đoàn kinh doanh bán hàng cả buôn và lẻ tham

gia thị trường đầy tiềm năng này. Chính vì vậy trong quá trình kinh doanh các

công ty kinh doanh siêu thị đứng trước rất nhiều khó khăn về kinh nghiệm

thương trường, hàng hoá, vốn. Các công ty muốn tồn tại được phải nắm bắt

được những cơ hội và thời cơ đặc biệt là thói quen tiêu dùng và mua sắm của

người dân để vượt lên những khói khăn trước mắt để vững chân trong lĩnh vực

kinh doanh mới mẻ này.

Muốn nắm bắt được những cơ hội và thời cơ kinh doanh của mình các

doanh nghiệp không ngừng nâng cao công việc kinh doanh mà cùng với việc đó

là phải tổ chức được một cơ cấu bộ máy kế toán phù hợp phải đơn giản nhưng

lại hiệu quả. Trong đó mỗi phần hành kế toán phải được tổ chức hợp lý theo

đúng quy định của chế độ đồng thời phải phù hợp với tổ chức và lĩnh vực kinh

doanh của công ty. Để đạt được hiệu quả quản lý cao nhất, trong các phần hành

kế toán đó thì phần hành kế toán tiêu thụ hàng hoá và xác định kết quả là một

trong những phần hành rất quan trọng, chiếm một sự quan tâm rất lớn của các

nhà quản lý do đây là khâu cuối cùng trong quá trình kinh doanh. Qua kết quả

của phần hành kế toán này đã phản ánh hiệu quả làm ăn của doanh nghiệp. Nó

mang lại thu nhập cho doanh nghiệp đồng thời tạo ra các khoản thu để bù đắp

Nguyễn Thu Trang 1 Kế toán 44C

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

các khoản chi phí trong quá trình kinh doanh đồng thời thông qua những hiệu

quả mang lại đó doanh nghiệp đưa ra các đường lối kinh doanh phù hợp với tình

hình kinh doanh của mình. Các doanh nghiệp khi tiến hành hạch toán các phần

hành kế toán mặc dù tuân theo các quy định của chế độ do Bộ Tài Chính và Vụ

chế độ kế toán ban hành theo các chuẩn mực và nguyên tắc kế toán nhưng trong

quá trình thực hiện tại các doanh nghiệp vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề cần được

hoàn thiện cho phù hợp với chế độ kế toán nói chung và bản thân các doanh

nghiệp nói riêng.

Trong quá trình thực tập tại công ty cổ phần Tiện Lợi, một công ty kinh

doanh lĩnh vực siêu thị thì phần hành kế toán tiêu thụ thành phẩm và xác định

kết quả là một phần hành kế toán chiếm vị trí quan trong công tác kế toán. Do

vậy em đã tìm hiểu và nghiên cứu và công tác kế toán tiêu thụ và xác định kết

quả với mong muốn góp một phần ý kiến của mình vào việc hoàn thiện công tác

kế toán của công ty để phù hợp với chế độ và đặc điểm kinh doanh của công ty

đồng thời góp ý kiến trong việc tăng cường tính linh hoạt, sáng tạo của kế toán

viên. Đây là lý do em chọn đề tài: “ Hạch toán tiêu thụ hàng hoá và xác định

kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần Tiện Lợi”. Chuyên đề thực tập bao

gồm 4 phần chủ yếu sau đây:

Phần I: Lời Mở Đầu

Phần II:Thực trạng hạch toán tiêu thụ hàng hoá và xác định kết quả kinh

doanh tại công ty cổ phần Tiện Lợi

Phần III:Phương hướng hoàn thiện hạch toán tiêu thụ hàng hoá và xác

định kết quả hoạt động kinh doanh tại công ty cổ phần Tiện Lợi

Phần IV: Kết luận

Nguyễn Thu Trang 2 Kế toán 44C

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

Phần II: Thực trạng hạch toán tiêu thụ hàng hoá và xác định kết

quả hoạt động kinh doanh tại công ty cổ phần Tiện Lợi.

I: Những vấn đề chung về tiêu thụ hàng hoá tại công ty cổ phần Tiện Lợi.

1: Đặc điểm hàng hoá kinh doanh và thị trường hàng hoá của công ty.

Công ty là một đơn vị kinh doanh mô hình siêu thị, đây là mô hình của chợ

hiện đại có nhiệm vụ cung cấp đầy đủ hàng hoá tiêu dùng thiết yếu hàng ngày.

Hay nói cách khác hàng ngày chúng ta tiêu dùng những sản phẩm gì thì Tiện

Lợi cũng sẽ bán cái đó. Tuy nhiên Tiện Lợi không kinh doanh những mặt hàng

điện tử, quần áo thời trang như những siêu thị khác.

Với phương châm sự hài lòng của khách hàng mang lại sự thành công cho

Tiện Lợi để làm được điều này thì trách nhiệm của mỗi nhân viên kinh doanh là

phải xây dựng được một hệ thống dịch vụ thuận tiện cho khách hàng khi họ mua

sắm tại siêu thị.

Tuy nhiên hiện nay chúng ta vẫn chưa mang đến được sự thuận tiện nhất

cho khách hàng thông qua những đánh giá về tình hình tiêu thụ trong một số

ngày như sau:

+Những ngày trời mưa, doanh thu tăng cao 25% điều đó chứng tỏ những

ngày trời nắng khách hàng đi mua sắm ở những nơi khác chỉ khi họ không thể

mua được ở nơi khác thì họ mới mua của Tiện Lợi.

+Ngày thứ 7, CN nhiều khách hàng tới chợ để mua sắm vụ tại đây họ có

thể mua sắm được tất cả các mặt hàng mà họ cần.

Với mục tiêu kinh doanh là mang đến sự thuận lợi nhất cho khách hàng và

đáp ứng đầy đủ nhất những yêu cầu của người mua. Tiện Lợi tiến hành kinh

doanh hàng hoá tiêu dùng thiết yếu hàng ngày bao gồm các ngành hàng chính

sau đây:

-Thực phẩm tươi sống, đây là mặt mạnh của Tiện Lợi, bao gồm các loại

như : Hoa quả, thịt sạch, trứng gà, thuỷ hải sản tươi sống và thực phẩm đã sơ

chế (của xưởng chế biến nấu ăn sơ chế sẵn)

-Thức ăn chín ( xưởng chế biến nấu ăn làm) đây là mặt mạnh của Tiện Lợi

bao gồm khoảng 100 món ăn từ bình dân đến các món ăn cổ truyền.

Nguyễn Thu Trang 3 Kế toán 44C

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

-Thực phẩm công nghiệp như đồ hộp, thực phẩm đông lạnh, xúc xích, sữa,

bánh kẹo, gia vị.

-Nhu yếu phẩm như mỹ phẩm, chất tẩy rửa, đồ gia dụng, văn phòng phẩm

Điều khác biệt mang lại nhiều thành công cho Tiện Lợi đó là hơn 80% giá

trị mặt hàng cung cấp là lĩnh vực thực phẩm một lĩnh vực kinh doanh nhạy cảm

và nhiều rủi ro. Tuy nhiên Tiện Lợi lại thành công ở chính lĩnh vực này chứng

tỏ công ty đã đáp ứng được những nhu cầu tiêu dùng thiết yếu của người

dân.Nhưng với một đất nước nhiệt đới gió mùa như nước ta thời tiết được chia

làm bốn mùa rõ rệt Xuân, Hạ, Thu, Đông thì năng lực cung cấp hàng hoá của

các nhà cung cấp cũng như nhu cầu tiêu dùng phụ thuộc rất nhiều vào đặc điểm

riêng biệt của từng mùa khác nhau.

*Mùa hè các mặt hàng như kem, sữa, nước ngọt, nước tinh khiết, rau

muống, bắp cải, món canh (của thực phẩm sơ chế được tiêu thụ mạnh).

*Mùa đông thời tiết lạnh kích thích ăn uống nhu cầu tiêu dùng tăng mạnh

. Mặt hàng rau thường bán rất chạy vì khách hàng dùng nhiều món ăn như xào

và các mặt hàng sơ chế cũng phải chú trọng tới các món hầm, về thực phẩm

công nghệ thì đó là bánh kẹo, rượu bia, ô mai...

*Trong dịp tết nguyên đán nhu cầu tiêu dùng tăng cao nhất trong năm các

mặt hàng cần trú trọng đó là : Bia, rượu , trà, thuốc, hạt dưa, bánh chưng, giò

cha, nem, gà, thịt lợn, thịt bò, thịt gà, cá…Đặc biệt là thực phẩm cao cấp như

tôm đông lạnh loại to, cá ba sa…

*Nhu cầu tiêu dùng hàng hoá trong những dịp đặc biệt như 8/3, 1/5-30/4,

1/6, 2/9. Rằm trung thu, ngày rằm, mồng một tết dương lịch...

Để phục vụ tốt nhất nhu cầu tiêu dùng của khách hàng công ty phải nắm

bắt được nhu cầu tiêu dùng của khách hàng trong từng mùa và trong các dịp lễ

tết quan trọng với các món ăn cổ truyền của người dân với phương châm là

chúng ta cung cấp cho khách hàng những gì họ cần chứ không phải là những gì

chúng ta có. Công ty tiến hành phân chia khách hàng theo nhiều tiêu thức khác

nhau để có được sự phục vụ tốt nhất và chu đáo nhất đối với nhu cầu của khách

hàng. Thông qua các tiêu thức như: giới tính, tuổi, trình độ, thu nhập...Các biện

pháp thường được ngthiên cứu bởi các nhân viên Marketing tiến hành khảo sát

qui mô hoặc trực tiếp cũng có khi tham khảo các đôn vị kinh doanh cùng loại

như: Siêu thị bán buôn Mêtro, siêu thị bán lẻ BigC, chuỗi siêu thị Fivimart,

Nguyễn Thu Trang 4 Kế toán 44C

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

chuỗi siêu thị Saigon Coopmart...Ngoài ra còn tham khảo tại các địa chỉ khác

như Chợ Đồng Xuân, chợ Hàng Bè, chợ Long Biên, chợ cá Thanh Trì...Qua việc

nghiên cứu thị trường tiêu dùng thông qua những địa chỉ đáng tin cậy như trên

qua đó công ty tiến hành tìm kiếm các nhà cung cấp để cung cấp mặt hàng cho

mình theo các phương châm sau đây được công ty áp dụng trong quá trình tìm

kiếm nhà cung cấp :

“Mua tận gốc, bán tận ngọn” : Đây là phương châm tìm kiếm nhà cung

cấp của Tiện Lợi, đây cũng là biện pháp mà các đại gia kinh doanh bán lẻ như

Wallmart, Carefour, Metro, v.v... Đôi khi họ còn chi ra một khoản kinh phí rất

lớn để hỗ trợ người dân về vốn và về công nghệ, qua đó các hộ dân sẽ nuôi,

trồng sản phẩm cung cấp cho mình. Mua tận gốc đồng nghĩa với giá rẻ, qua đó

nâng tính cạnh tranh với các đơn vị khác.

Với Tiện Lợi chúng ta nỗ lực tối đa việc thu mua của những người sản

xuất trực tiếp kết quả là đã đạt được việc hợp tác kinh doanh với hợp tác xã sản

xuất và tiêu thụ rau quả an toàn Minh Hiệp. Tuy nhiên vì quy mô sản xuất còn

nhỏ nên nhiều lúc chúng ta phải chấp nhận thu mua của các nhà phân phối trong

trường hợp bất khả kháng.

Hạn chế tối đa việc thu mua của các của hàng bán lẻ trừ mặt hàng hoa quả

thuỷ hải sản.

Với phương châm như vậy, chúng ta tiến hành tìm kiếm các nhà cung cấp

thông qua các trường hợp như: Các nhà cung cấp có thể tự tìm đến và giới thiệu

sản phẩm với công ty hoặc tìm kiếm thông tin từ nhà sản xuất hay tại các hiệp

hội như Hiệp hội Siêu thị Hà Nội hoặc qua các mối quan hệ của tập thể cán bộ

công nhân viên trong công ty. Như vậy công ty đã tiến hành tìm kiếm các nhà

cung cấp tốt nhất cho mình để phục vụ tốt nhất nhu cầu tiêu dùng của khách

hàng.

2: Phương pháp hạch toán hàng tồn kho, phương pháp tính thuế GTGT

và phương pháp tính giá vốn của hàng hoá tiêu thụ.

Công ty là một đơn vị kinh doanh rất nhiều mặt hàng ban đầu do vốn và

kinh nghiệm còn hạn chế do vậy số lượng mặt hàng trong của hàng Tiện Lợi -

Định Công còn rất ít nhưng sau hơn một năm khi công ty cổ phần Tiện Lợi

chính thức đi vào hoạt động lĩnh vực kinh doanh siêu thị. Ban dầu công ty mới

chỉ được lây thuơng hiệu của Angifish nhưng sau đó việc trở thành đối tác của

Nguyễn Thu Trang 5 Kế toán 44C

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp

một số thương hiệu tiêu dùng lớn đã giúp công ty ngày càng có một chỗ đứng

vững chắc hơn. Cùng với nó là số lượng hàng hoá của công ty ngày một nhiều

hơn phục vụ đầy đủ nhu cầu tiêu dùng của người dân. Ban đầu số lượng mặt

hàng còn rất hạn chế nhưng giờ đây sau một thời gian kinh doanh công ty đã có

hơn 4000 mặt hàng phục vụ người dân. Chính vì đặc điểm kinh doanh của công

ty như vậy mà khối lượng hàng hóa mà công ty quản lý là rất lớn và công tác kế

toán của công ty về phần hành kế toán hàng tồn kho này cũng chiếm một lượng

lớn về thời gian và nhân lực kế toán của công ty. Phần hành kế toán hàng tồn

kho là sự quan tâm rất lớn của lãnh đạo công ty. Bởi đây là phần hành kế toán

chiếm vị trí quan trọng, việc tiêu thụ hàng hoá tạo ra doanh thu cho công ty. Vì

thế công ty cũng phải lựa chọn cho mình được một phương pháp hạch toán hàng

tồn kho phù hợp với hàng hoá, đặc điểm kinh doanh của mình. Có như vậy kết

quả kinh doanh của công ty mới đạt đuợc sự tốt nhất.

Để phù hợp với loại hình kinh doanh của mình, đó là các sản phẩm, hàng

hoá, tiêu dùng mà có giới hạn của thời gian tiêu dùng và khối lượng hàng hoá

luân chuyển là rất lớn. Do vậy để đáp ứng được sự phù hợp của công việc bán

hàng của công ty với tiêu dùng của ngưòi dân, công ty đã sử dụng phương pháp

hạch toán hàng tồn kho theo phưong pháp kê khai thường xuyên. Có như vậy

một số mặt hàng mới đảm bảo được chất lượng tốt. Qua đó chúng ta có thể hạch

toán tổng hợp hàng tồn kho một cách thường xuyên, liên tục tình hình Nhập

-Xuất-Tồn của chúng cho công ty. Phương pháp này được công ty áp dụng đối

với tất cả các mặt hàng của mình như vậy công ty luôn luôn theo dõi được số

lượng hàng hoá trên siêu thị và trong kho của mình, hàng hoá được bày bán

trong siêu thị luôn đảm bảo về chất lượng và thời hạn sử dụng còn hàng hoá

trong kho luôn còn thời hạn sử dụng lâu dài tránh được sự suy giảm về chất

lượng hàng hoá đặc biệt là ở các mặt hàng được chế biến sẵn như đồ hộp, thực

phẩm đông lạnh, mặt hàng tươi sống...

Theo đó giá vốn của hàng tồn kho được hạch toán xuất kho theo phương

pháp Nhập trước- Xuất trước. Theo phương pháp này hàng tồn kho được tính

giá thực tế xuất kho trên cơ sở là sự giả định lô hàng nào nhập kho trước thì

được xuất dùng trước vì vậy lượng hàng hoá xuất kho thuộc lần nhập nào thì

tính theo giá thực tế của lần nhập đó.

Nguyễn Thu Trang 6 Kế toán 44C