Định tội danh tội vận chuyển trái phép chất ma tuý theo luật hình sự Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HỒ CHÍ MINH

HOÀNG NGỌC HẠNH

ĐỊNH TỘI DANH

TỘI VẬN CHUYỂN TRÁI PHÉP CHẤT MA TÚY

THEO LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ

CHUYÊN NGÀNH LUẬT HÌNH SỰ VÀ TỐ TỤNG HÌNH SỰ

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HỒ CHÍ MINH

ĐỊNH TỘI DANH

TỘI VẬN CHUYỂN TRÁI PHÉP CHẤT MA TÚY

THEO LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM

Chuyên ngành: Luật Hình sự và Tố tụng hình sự

Định hướng ứng dụng

Mã số: 8380104

Người hướng dẫn khoa học : TS. Vũ Thị Thúy

Học viên : Hoàng Ngọc Hạnh

Lớp : Cao học Luật, An Giang khóa 2

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn về đề tài “Định tội danh tội vận chuyển trái

phép chất ma túy theo Luật Hình sự Việt Nam” là công trình nghiên cứu cá

nhân của tôi trong thời gian qua. Mọi số liệu sử dụng phân tích trong luận văn và

kết quả nghiên cứu là do tôi tự tìm hiểu, phân tích một cách khách quan, trung

thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa được công bố dưới bất kỳ hình thức nào. Tôi

xin chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu có sự không trung thực trong thông tin sử

dụng trong công trình nghiên cứu này. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội

dung luận văn của mình.

Tác giả

Hoàng Ngọc Hạnh

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Từ được viết tắt

BLHS Bộ luật Hình sự

CQTHTT Cơ quan tiến hành tố tụng

HĐXX Hội đồng xét xử

LPCMT Luật Phòng, chống ma túy năm 2000

Nxb Nhà xuất bản

TAND Tòa án nhân dân

TNHS Trách nhiệm hình sự

TP Thành phố

TTLT Thông tư liên tịch

VKS Viện kiểm sát

VKSND Viện kiểm sát nhân dân

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU...................................................................................................1

CHƯƠNG 1. ĐỊNH TỘI DANH ĐỐI VỚI HÀNH VI VẬN CHUYỂN TRÁI

PHÉP CHẤT MA TÚY .......................................................................................7

1.1. Cơ sở pháp lý của việc định tội danh đối với hành vi vận chuyển trái

phép chất ma túy..............................................................................................7

1.2. Thực tiễn định tội danh đối với hành vi vận chuyển trái phép chất

ma túy..............................................................................................................10

1.3. Một số kiến nghị cụ thể...........................................................................19

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1...................................................................................23

CHƯƠNG 2. ĐỊNH TỘI DANH DỰA VÀO ĐỐI TƯỢNG TÁC ĐỘNG

CỦA TỘI VẬN CHUYỂN TRÁI PHÉP CHẤT MA TÚY ............................24

2.1. Cơ sở pháp lý của việc định tội danh dựa vào đối tượng tác động của

tội vận chuyển trái phép chất ma túy...........................................................24

2.2. Thực tiễn định tội danh tội vận chuyển trái phép chất ma túy dựa vào

đối tượng tác động của tội phạm ..................................................................28

2.3. Một số kiến nghị cụ thể...........................................................................34

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2...................................................................................36

KẾT LUẬN .........................................................................................................37

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

1

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong những năm gần đây, tình hình tội phạm ma túy tại Việt Nam diễn

biến ngày càng phức tạp, là nguyên nhân làm gia tăng tỷ lệ tội phạm và nhiều tệ

nạn xã hội khác. Tội phạm ma túy nói chung, tội vận chuyển trái phép chất ma

túy nói riêng có chiều hướng gia tăng cả về số vụ phạm tội lẫn số lượng bị can,

bị cáo. Tội phạm này hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt khi các đối tượng

phạm tội luôn thay đổi phương thức, thủ đoạn vận chuyển, đặc biệt là lợi dụng

công nghệ, kỹ thuật để liên lạc, trao đổi thông tin, cất giấu ma túy nhằm tránh sự

giám sát, phát hiện, truy bắt của lực lượng chức năng. Nguy hiểm hơn, tội phạm

vận chuyển trái phép chất ma túy hoạt động theo tổ chức, đường dây, liên tỉnh,

xuyên quốc gia, sự liên kết, đan xen giữa tội phạm kinh tế - hình sự - ma túy

ngày càng chặt chẽ; đối tượng vận chuyển ma túy hầu hết đều tàng trữ trái phép

vũ khí và sẵn sàng chống người thi hành công vụ, gây tâm lý hoang mang, lo sợ

trong quần chúng nhân dân.

Trước tình hình đó, các cơ quan chức năng luôn nhất quán việc chủ động

phòng ngừa, nhanh chóng điều tra, làm rõ, xử lý đúng quy định pháp luật các

hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy nên tỷ lệ tội phạm vận chuyển trái

phép chất ma túy bị phát hiện, xử lý ngày càng tăng, góp phần răn đe những đối

tượng có nguy cơ cao thực hiện hành vi phạm tội, vi phạm pháp luật. Tuy nhiên,

do BLHS năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 vẫn chưa có các văn bản hướng

dẫn áp dụng pháp luật liên quan đến tội phạm về ma túy, đồng thời nhiều điều

khoản liên quan đến việc định tội đối với tội phạm về ma túy còn nhiều quan

điểm khác nhau nên việc áp dụng các quy định pháp luật hình sự đối với tội vận

chuyển trái phép chất ma túy còn chưa thật sự hiệu quả khi xảy ra tình trạng định

tội danh chưa chính xác, chưa phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho

xã hội của hành vi phạm tội. Những bất cập từ thực tiễn áp dụng pháp luật hình

sự trong việc định tội danh đối với tội phạm vận chuyển trái phép chất ma túy đã

ảnh hưởng tiêu cực đến chính sách hình sự đối với người phạm tội cũng như hiệu

quả trong công tác đấu tranh phòng ngừa đối với tội phạm này. Vì vậy, cần thiết

phải có công trình nghiên cứu nhằm khắc phục những khó khăn, vướng mắc phát

2

sinh từ thực tiễn cũng như nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật trong việc định

tội danh đối với tội vận chuyển trái phép chất ma túy.

Từ những lý do trên, tác giả quyết định chọn đề tài “Định tội danh tội

vận chuyển trái phép chất ma túy theo luật hình sự Việt Nam” làm đề tài

luận văn thạc sĩ luật học nhằm giải quyết các vấn đề nêu trên.

2. Tình hình nghiên cứu của đề tài

Trong thời gian qua việc nghiên cứu các tội phạm về ma túy nói chung và

tội vận chuyển trái phép chất ma túy nói riêng đã thu hút được sự quan tâm của

nhiều nhà nghiên cứu lý luận, các nhà khoa học pháp lý hình sự và cán bộ làm

công tác thực tiễn. Đến nay, đã có một số công trình nghiên cứu được công bố ở

nhiều mức độ khác nhau như: Luận văn, luận án, sách chuyên khảo, tham khảo,

bình luận khoa học, giáo trình và các bài tạp chí, điển hình là:

2.1. Sách, giáo trình

Giáo trình Luật Hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm) – Khoa Luật Hình

sự Trường Đại học Luật TP. HCM, Nxb. Hồng Đức, TP. HCM; Giáo trình Luật

Hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm) – Trường Đại học Luật Hà Nội, Nxb.

Công an nhân dân; Giáo trình Luật Hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm)

(Nguyễn Ngọc Hòa, chủ biên) Nxb. Tư Pháp. Ngoài ra, các vấn đề lý luận và thực

tiễn xét xử còn được nghiên cứu trong một số công trình nghiên cứu của tác giả

Đinh Văn Quế, Bình luận khoa học Bộ luật Hình sự, Tập IV: Các tội phạm về

ma túy, Nxb. Thông tin và truyền thông; tác giả Nguyễn Ngọc Anh, Trách nhiệm

hình sự đối với các tội phạm về ma túy theo pháp luật hình sự Việt Nam (Sách

chuyên khảo), Nxb. Công an nhân dân.

Cần đánh giá các sác giáo trình này: Kế thừa được nội dung gì, vđ gì tiếp

tục nghiên cứu.

Cần bổ sung thêm một số sách, giáo trình về lý luận định tội

2.2. Luận án, luận văn và các công trình nghiên cứu khác

- Luận án tiến sĩ “Trách nhiệm hình sự đối với các tội về ma túy trong

Luật Hình sự Việt Nam” của Phạm Minh Tuyên, công bố năm 2006 - Luận án

nghiên cứu và đánh giá về quy định pháp luật hình sự liên quan đến các tội phạm