Đào tạo & phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp

PhÇn më ®Çu

§µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®îc ®èi víi

bÊt cø mét lo¹i h×nh tæ chøc nµo. Mét x· héi tån t¹i ®îc hay kh«ng lµ do

®¸p øng ®îc víi sù thay ®æi. Mét x· héi ph¸t triÓn hay chËm ph¸t triÓn

còng do c¸c nhµ l·nh ®¹o cã thÊy ®îc sù thay ®æi ®Ó kÞp thêi ®µo t¹o vµ

ph¸t triÓn lùc lîng lao ®éng cña m×nh.

Ngµy nay, tríc yªu cÇu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt,

yÕu tè con ngêi thùc sù trë thµnh nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Ó ph¸t triÓn kinh

tÕ x· héi. XÐt ë gãc ®é doanh nghiÖp, ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n

lùc trong c¸c doanh nghiÖp lµ mét ho¹t ®éng cÇn nhiÒu thêi gian, tiÒn

b¹c c«ng søc, lµ mét ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng, ph¸t

triÓn c¸n bé, c«ng nh©n viªn nh»m ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn s¶n xuÊt

kinh doanh ®ång thêi lµm gi¶m n¹n thÊt nghiÖp.

Bíc vµo thêi kú c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸, c¸c nhµ s¶n xuÊt

kinh doanh ph¸t triÓn nhanh, c¬ cÊu chuyÓn dÞch m¹nh mÏ, nhiÒu c«ng

nghÖ míi xuÊt hiÖn, c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt mäc lªn.. ®ßi

hái ®éi ngò lao ®éng cÇn ®îc ®¸p øng ®Çy ®ñ kÞp thêi, phï hîp c¶ vÒ sè

lîng chÊt lîng vµ c¬ cÊu. ChÝnh v× thÕ, viÖc bè trÝ s¾p xÕp vµ ®µo t¹o

nguån nh©n lùc vµo lµm viÖc t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt lµ

rÊt cÇn thiÕt.

Thùc tÕ, trong nh÷ng n¨m qua, Trung t©m dÞch vô viÖc lµm ®· phèi

hîp víi c¸c Trung t©m d¹y nghÒ kh¸c ®Ó ®µo t¹o ®îc sè lîng ®¸ng kÓ vÒ

ngµnh nghÒ, nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña tõng doanh nghiÖp trong khu

c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt. §¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®ã lµ nhê vµo nh©n

tè con ngêi trong qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ trong mäi ho¹t ®éng cña Trung

t©m dÞch vô viÖc lµm. C«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc

lu«n gi÷ vai trß hÕt søc quan träng vµ trë thµnh c«ng t¸c thêng xuyªn ®-

îc quan t©m ®óng møc ®Ó

Trung t©m dÞch vô viÖc lµm ngµy cµng ph¸t triÓn cïng víi c¸c

Trung t©m kh¸c trªn ®Þa bµn Hµ Néi.

Tuy nhiªn,c«ng t¸c ®oµ t¹o nguån nh©n lùc còng cßn béc lé nh÷ng

tån t¹i, h¹n chÕ. Do vËy, lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo

t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho c¸c khu c«ng nghiÖp vµ chÕ xuÊt

trªn ®Þa bµn Hµ Néi? §©y chÝnh lµ vÊn ®Ò quan t©m cña ®Ò tµi nµy.

Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi:

1

§a ra ph¬ng híng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho c¸c

khu c«ng nghiÖp vµ chÕ xuÊt, t¹o ra ®éi ngò lao ®éng cã tay nghÒ cao,

tr×nh ®é phï hîp víi yªu cÇu cña doanh nghiÖp.

Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu:

Sö dông hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®a d¹ng, c¸c ph¬ng

ph¸p ph©n tÝch thèng kª, so s¸nh, tæng hîp vµ c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch

hiÖn ®¹i dùa trªn c¬ së øng dông to¸n häc nh»m ph©n tÝch mÆt m¹nh,

mÆt yÕu, c¬ héi vµ nguy c¬ cña Trung t©m dÞch vô viÖc lµm kÕt hîp víi

sè liÖu kh¶o s¸t thèng kª b¸o c¸o cña Trung t©m dÞch vô viÖc lµm.

Ph¹m vi nghiªn cøu vµ ®èi tîng nghiªn cøu:

LÊy c¬ së thùc tiÔn qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh, ho¹t ®éng ®µo

t¹o vµ ph¸t triÓn cïng víi c¸c ho¹t ®éng bæ trî kh¸c ®Ó nghiªn cøu c¸c

mèi quan hÖ gi÷a chóng ®Ó ®a ra c¸c h×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p ®µo t¹o

phï hîp trong ph¹m vi Trung t©m dÞch vô viÖc lµm.

2

phÇn néi dung

PhÇn I:

§µo t¹o & ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong

doanh nghiÖp

I. Kh¸i niÖm, môc tiªu vµ ý nghÜa cña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn

nguån nh©n lùc.

1. Sù cÇn thiÕt cña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc.

2. Kh¸i niÖm.

3. Môc tiªu vµ ý nghÜa cña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån

nh©n lùc trong doanh nghiÖp

II. C¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc trong

doanh nghiÖp:

1. Yªu cÇu ®Æt ra khi ®¸nh gi¸ c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t

triÓn nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp.

2. Quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn

nguån nh©n lùc.

3. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ

ph¸t triÓn nguån nh©n lùc.

III. Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t

triÓn nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp.

IV. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c«ng t¸c ®oµ t¹o vµ ph¸t triÓn nguån

nh©n lùc trong doanh nghiÖp.

PhÇn II:

Thùc tr¹ng cña c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t

triÓn nguån nh©n lùc cho khu c«ng nghiÖp vµ

chÕ xuÊt

I. Sù cÇn thiÕt cña c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n

lùc.

3

II. §Æc thï lao ®éng cña khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt

III. C¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o ®ang ¸p dông trong khu c«ng

nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt

IV. Tr×nh tù x©y dùng ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån

nh©n lùc trong khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt

V. NhËn xÐt vÒ qu¸ tr×nh ®µo t¹o ®ang ¸p dông trong khu c«ng

nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt

PhÇn III:

Hoµn thiÖn c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn

nguån nh©n lùc.

I. Quan ®iÓm ®Þnh híng chiÕn lîc vÒ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn

nguån nh©n lùc.

II. Hoµn thiÖn c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc:

1. Môc tiªu ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc

2.C¸c gi¶i ph¸p chÝnh thùc hiÖn môc tiªu c«ng t¸c ®µo t¹o

vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc

III. Mét sè kiÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån

nh©n lùc.

PhÇn kÕt luËn

Tµi liÖu tham kh¶o

4

PhÇn I

§µo t¹o & ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong

doanh nghiÖp

I. Kh¸i niÖm, môc tiªu, ý nghÜa cña ®µo t¹o vµ

ph¸t triÓn nguån nh©n lùc:

1. Sù cÇn thiÕt:

Níc ta hiÖn nay ®ang tån t¹i mét nghÞch lý lµ: lao ®éng c«ng

nghiÖp võa thõa l¹i võa thiÕu. Thõa lao ®éng kh«ng ®îc ®µo t¹o hoÆc

kh«ng ®îc ®µo t¹o l¹i; thiÕu lao ®éng tiÕp thu ®îc kü thuËt hiÖn ®¹i, vËn

hµnh c«ng nghÖ míi. Cô thÓ lµ:

VÒ c¬ cÊu ngµnh nghÒ, viÖc ®µo t¹o lao ®éng kü thuËt ë níc ta cßn

rÊt bÊt hîp lý. Níc ta cã 577 chuyªn ngµnh hÑp thuéc c¸c ngµnh kinh tÕ,

nhng cã ®Õn 304 chuyªn ngµnh cha ®¹t tiªu chuÈn, do cha cã chuyªn gia

bËc cao lµm c«ng t¸c ®µo t¹o c¸c chuyªn ngµnh ®ã. Do vËy, nh×n bÒ

ngoµi th× cã vÎ lµ ®ång bé vÒ c¬ cÊu, nhng nh×n vµo thùc chÊt th× rÊt

khËp khiÔng.

VÒ tr×nh ®é v¨n ho¸, míi cã 43% sè lao ®éng kü thuËt tèt nghiÖp

phæ th«ng trung häc; 40% häc hÕt cÊp hai vµ 17% häc qua cÊp mét.

Trong tæng sè lao ®éng, cã tíi 24,63% cha qua ®µo t¹o nghÒ. Trong sè

®îc ®µo t¹o nghÒ, còng míi cã 20% ®îc ®µo t¹o vÒ c«ng nghÖ míi. ChÊt

lîng ®µo t¹o nãi chung rÊt kÐm, thiªn vÒ kiÓu “M× ¨n liÒn”.

ViÖc ®µo t¹o l¹i gÇn nh Ýt ®îc quan t©mvµ cha cã tè chøc thùc

hiÖn. Kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµi thËp kû nay biÕn ®æi rÊt nhanh,

thÕ mµ kiÕn thøc nghÒ nghiÖp cña ngêi lao ®éng hÇu nh kh«ng thay ®æi.

PhÇn lín ngêi lao ®éng ®Òu xuÊt ph¸t tõ nhµ n«ng nªn t¸c phong chËm

ch¹p vµ tr×nh ®é hiÓu biÕt thÊp kÐm. V× thÕ, viÖc ®µo t¹o nghÒ cho ngêi

lao ®éng lµ rÊt cÇn thiÕt vµ gãp phÇn lµm gi¶m n¹n thÊt nghiÖp chung

cña toµn x· héi.

2. Kh¸i niÖm:

§µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ mét lo¹i ho¹t ®éng cã tæ

chøc ®îc ®iÒu khiÓn trong mét thêi gian x¸c ®Þnh nh»m ®em ®Õn sù thay

5

®æi vÒ tr×nh ®é, kü n¨ng vµ th¸i ®é cña ngêi lao ®éng ®èi víi c«ng viÖc

cña hä. ViÖc ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc liªn quan ®Õn c«ng

viÖc c¸ nh©n vµ tæ chøc.

3. Môc tiªu vµ ý nghÜa cña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån

nh©n lùc:

Môc tiªu tæng qu¸t cña c¸c chøc n¨ng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn

ph¶n ¸nh qua ba thµnh tè sau:

3.1. §µo t¹o: Lµ qu¸ tr×nh häc tËp lµm cho ngêi lao ®éng cã

thÓ thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng, nhiÖm vô cã hiÖu qu¶ h¬n

trong c«ng t¸c cña hä.

3.2. Gi¸o dôc: Lµ qu¸ tr×nh häc tËp ®Ó chuÈn bÞ con ngêi

cho t¬ng lai cã thÓ cho ngêi ®ã chuyÓn sang c«ng viÖc míi

trong mét thêi gian thÝch hîp.

3.3. Ph¸t triÓn: Lµ qu¸ tr×nh häc tËp nh»m më ra cho c«ng

nh©n nh÷ng c«ng viÖc míi dùa trªn c¬ së ®Þnh híng t¬ng lai

cña tæ chøc.

N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån

nh©n lùc sÏ t¸c ®éng ®Õn kinh doanh vµ sù ph¸t triÓn cña tæ

chøc. §ã lµ:

 Mét lµ: Gi¶m bít ®îc sù gi¸m s¸t; v× ®èi víi ngêi

lao ®éng ®îc ®µo t¹o hä lµ ngêi cã thÓ tù gi¸m s¸t.

 Hai lµ: Gi¶m bít nh÷ng tai n¹n, v× nhiÒu tai n¹n

x¶y ra lµ do nh÷ng h¹n chÕ cña trang thiªt bÞ hay

nh÷ng h¹n chÕ vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc.

 Ba lµ: Sù æn ®Þnh vµ n¨ng ®éng cña tæ chøc t¨ng

lªn, chóng ®¶m b¶o gi÷ v÷ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng

cña doanh nghiÖp ngay c¶ khi thiÕu ngêi chñ chèt

do cã nguån ®µo t¹o dù tr÷ ®Ó thay thÕ.

Nh vËy, nÒn kinh tÕ níc ta ®ang tr¶i qua nh÷ng thay ®æi to

lín th«ng qua nh÷ng tiÕn bé vÒ c«ng nghÖ ®ang lµm biÕn ®æi vÒ c¬

cÊu kinh tÕ. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong doanh

nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ trë nªn ngµy cµng quan

träng ®èi víi ngêi lao ®éng, nh»m tõng bíc ph¸t triÓn vµ n©ng cao

6