Ảnh hưởng của đào tạo nghề đến thu nhập của người lao động nông thôn huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

----------------------------------------------

TRẦN THỊ THANH HẰNG

ẢNH HƯỞNG CỦA ĐÀO TẠO NGHỀ ĐẾN THU NHẬP

CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG NÔNG THÔN

HUYỆN TÂN CHÂU, TỈNH TÂY NINH

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ HỌC

Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------------------------------

TRẦN THỊ THANH HẰNG

ẢNH HƯỞNG CỦA ĐÀO TẠO NGHỀ ĐẾN THU NHẬP

CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG Ở NÔNG THÔN

HUYỆN TÂN CHÂU, TỈNH TÂY NINH

Chuyên ngành: Kinh tế học

Mã số chuyên ngành: 60 03 01 01

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ HỌC

Người hướng dẫn khoa học:

TS. Trần Anh Tuấn

Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2019

ii

MINISTRY OF EDUCATION AND TRAINING

HO CHI MINH CITY OPEN UNIVERSITY

--------------------------------------------

TRAN THI THANH HANG

EFFECT OF VOCATIONAL TRAINING TO THE RURAL LABORERS'

INCOMES IN TAN CHAU DISTRICT, TAY NINH PROVINCE

Major: Economics

Specialized code: 60 03 01 01

MASTER THESIS OF ECONOMICS

Science instructor:

Dr. Tran Anh Tuan

Ho Chi Minh City, 2019

iv

LỜI CẢM ƠN

Được tham gia khóa học tập và nghiên cứu tại Trường Đại học Mờ Thành phố

Hồ Chí Minh, đối với bản thân tôi - đó thật sự là niềm hạnh phúc.

Kể từ khi tham gia lớp học, tôi được Quý thầy, Cô của Trường Đại học Mở

Thành phố Hồ Chí Minh nhiệt tình giảng dạy, truyền đạt những kiến thức quan trọng

bổ ích. Và đến nay, sau thời gian học tập, nghiên cứu, tôi đã hoàn thành luận văn Thạc

sĩ với đề tài “Ảnh hưởng của đào tạo nghề đến thu nhập của người lao động ở

nông thôn huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh”.

Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo UBND tỉnh Tây Ninh, UBND huyện Tân

Châu đã tạo điều kiện cho tôi tham gia khóa học. Cảm ơn quý Thầy, Cô đã giảng dạy,

truyền đạt kiến thức cho tôi thời gian qua. Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành

và kính trọng đến TS. Trần Anh Tuấn đã hết lòng giảng dạy, chỉ bảo, hướng dẫn cho

tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.

Cảm ơn Cán bộ Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên

huyện, các phòng, ban, ngành huyện và cán bộ Lao động thường binh - xã hội các xã,

thị trấn đã tạo điều kiện, hỗ trợ tôi trong công tác thu thập dữ liệu nhất là trong quá

trình điều tra phỏng vấn thu thập dữ liệu sơ cấp phục vụ cho đề tài này được thuận lợi.

Xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô giảng viên Trường Đại học Mở Thành phố Hồ

Chí Minh đã truyền đạt những thông tin, kiến thức quan trọng về ngành Kinh tế học

mà tôi đã theo đuổi.

Xin cảm ơn Cô giáo chủ nhiệm, các anh chị học viên ME015 đã cùng tôi chia

sẻ kinh nghiệm và kiến thức trong quá trình học tập và nghiên cứu.

Tôi cũng xin gửi lời tri ân sâu sắc đến gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã ủng

hộ tôi trong học tập và thực hiện đề tài.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày ...... tháng ....... năm 2019

Học viên: TRẦN THỊ THANH HẰNG

v

TÓM TẮT

Đề tài “Ảnh hưởng của đào tạo nghề đến thu nhập của người lao động ở nông

thôn huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh” nhằm xác định và đo lường các yếu tố tác

động thu nhập của người lao động ở nông thôn trên địa bàn huyện Tân Châu, tỉnh Tây

Ninh; tìm ra sự chênh lệch thu nhập trước và sau khi học nghề của các đối tượng tham

gia học nghề, trên cơ sở đó, đề xuất một số gợi ý chính sách nhằm nâng cao thu nhập

của lao động nông thôn góp phần thay đổi thu nhập của lao động nông thôn theo

hướng tốt hơn, góp phần thực hiện đạt các tiêu chí xây dựng xã nông thôn mới, tiến

tới xây dựng huyện Tân Châu đạt chuẩn huyện nông thôn mới.

Nghiên cứu được thực hiện qua hai giai đoạn: nghiên cứu sơ bộ và nghiên cứu

chính thức, việc phỏng vấn ý kiến chuyên gia được sử dụng trong nghiên cứu này

nhầm giúp phát hiện các vấn đề liên quan đến đề tài nghiên cứu, là căn cứ quan trọng

để đưa ra mô hình nghiên cứu. Nghiên cứu chính thức được thực hiện bằng phương

pháp định lượng, phỏng vấn trực tiếp lao động nông thôn (nông nghiệp, phi nông

nghiệp) trên địa bàn nghiên cứu bằng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên theo danh

sách đã được biết trước, với kích thước mẫu hợp lệ là 250 quan sát. Dữ liệu thu thập

được tiến hành phân tích thống kê mô tả, phân tích hồi quy tuyến tính đa biến để tìm

ra sự chênh lệnh trong thu nhập của lao động nông thôn trước và sau khi học nghề.

Qua việc phân tích số liệu bằng thống kê mô tả, kiểm tra hiện tượng tương quan,

đa cộng tuyến và lựa chọn mô hình phù hợp, kết quả hồi quy cho thấy : thu nhập của

người lao động trước và sau khi học nghề chịu sự tác động bởi các yếu tố sau: “tư vấn

việc làm”, “được giới thiệu việc làm sau khi học nghề”, “tính ổn định của việc làm sau

khi học nghề” , “tình trạng hôn nhân” . Nghiên cứu có thể kết luận rằng thu nhập của

người lao động trước và sau khi học nghề có sự thay đổi theo chiều hướng gia tăng

trong giai đoạn 2017-2018.

Qua kết quả nghiên cứu, luận văn đã đưa ra một số kiến nghị, giải pháp cho lao

động nông thôn, chính quyền địa phương tham khảo để có những giải pháp cụ thể và

khả thi nhằm cải thiện thu nhập cho lao động nông thôn, đạt được mục tiêu mà Đề án

“Đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020” của Chính phủ đề ra gắn với

tiêu chí “việc làm qua đào tạo” và “thu nhập” trong các tiêu chí xây dựng xã nông

thôn mới.

vi

SUMMARY

The topic "Effect of vocational training to the rural laborers' incomes in

Tan Chau district, Tay Ninh province" to identify and measure the factors affecting

the rural laborers’ incomes in Tan Chau district, Tay Ninh province; find out the

difference between the incomes before and after vocational training of participants in

vocational training, on that basis, propose a number of policy suggestions to improve

the incomes of rural laborers to contribute to change the rural laborers’ income better,

contributing to achieving the criteria of building a new rural commune, proceeding to

build Tan Chau district to meet the new rural district standard.

The study was carried out in two stages: preliminary research and official

research, the interview of expert opinions used in this study to identify issues related

to the research topic, important bases for making research models. Official research

was conducted by quantitative methods, direct interviews of rural laborers

(agricultural, non-agricultural) in the locality, researching by the method of random

sampling according to the known list, with valid sample size is 250 observations. The

collected data was analyzed statistically, multivariate linear regression analysis to find

out the difference between the incomes before and after vocational training.

By analyzing data by descriptive statistics, checking correlation phenomena,

multi-pathology and selecting appropriate models, regression results show: income of

laborers before and after vocational training is impact by the following factors: "job

counseling", "job introduction after vocational training", "stability of employment

after vocational training", "marital status". The study can conclude that the income of

laborers before and after vocational training has changed in the direction of increasing

in the period 2017-2018.

Through the research results, the thesis has provided some recommendations

and solutions for rural laborers and local authorities to refer to specific and feasible

solutions to improve for rural laborers’ income , to achieve the goal of the Project

"Vocational Training for Rural Laborers by 2020"of Government setting in line with

the criteria of "job through training" and "income" in the criteria of building the new

rural commune.

vii

MỤC LỤC

Trang

LỜI CAM ĐOAN............................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................ii

TÓM TẮT .................................................................................................................... iii

CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU.................................................................................................1

1.1 Đặt vấn đề và lý do nghiên cứu .................................................................................1

1.2 Mục tiêu nghiên cứu ..................................................................................................3

1.3 Câu hỏi nghiên cứu....................................................................................................3

1.4 Phương pháp nghiên cứu ...........................................................................................4

1.5 Đối tượng, phạm vị nghiên cứu.................................................................................4

1.6 Ý nghĩa thực tế của đề tài ..........................................................................................4

1.7 Kết cấu của đề tài.......................................................................................................5

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT.............................................................................6

2.1 Các khái niệm............................................................................................................6

2.1.1 Khái niệm về nông thôn .....................................................................................6

2.1.2 Khái niệm về lao động nông thôn ......................................................................6

2.1.3 Khái niệm về đào tạo nghề cho lao động nông thôn..........................................9

2.1.4 Khái niệm về việc làm......................................................................................10

2.1.5 Khái niệm về thu nhập .....................................................................................10

2.2 Các lý thuyết có liên quan .......................................................................................11

2.2.1 Lý thuyết về nguồn nhân lực và tăng trưởng kinh tế .......................................11

2.2.2 Lý thuyết về vốn nhân lực................................................................................12

2.2.3 Lý thuyết về sinh kế .........................................................................................13

2.2.4 Lý thuyết về tăng trưởng kinh tế và bất bình đẳng thu nhập ...........................14

2.2.5 Lý thuyết về đào tạo.........................................................................................14

2.2.6 Lý thuyết về thu nhập.......................................................................................15

2.3 Các nghiên cứu trước có liên quan ..........................................................................17

2.3.1 Nghiên cứu trong nước.....................................................................................17

2.3.2 Nghiên cứu ngoài nước ....................................................................................20

viii

2.4 Tổng quan địa bàn nghiên cứu ................................................................................25

Tóm tắt chương 2...........................................................................................................27

CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU.................................................................28

3.1 Quy trình thực hiện nghiên cứu...............................................................................28

3.2 Mô hình nghiên cứu.................................................................................................29

3.2.1 Mô hình nghiên cứu .........................................................................................29

3.2.2 Thang đo và giả thuyết nghiên cứu ..................................................................30

3.3 Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................38

3.3.1 Phương pháp thực hiện nghiên cứu................................................................. 38

3.3.2 Phương pháp phân tích dữ liệu nghiên cứu......................................................39

3.4 Dữ liệu và mẫu nghiên cứu......................................................................................41

3.4.1 Dữ liệu nghiên cứu...........................................................................................41

3.4.2 Mẫu nghiên cứu................................................................................................42

Tóm tắt chương 3...........................................................................................................42

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..................................................................44

4.1 Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu .............................................................................44

4.1.1 Mô tả mẫu nghiên cứu theo đặc điểm cá nhân.................................................44

4.1.2 Mô tả mẫu nghiên cứu theo đặc điểm gia đình ................................................48

4.1.3 Mô tả mẫu nghiên cứu theo các yếu tố liên quan đến đào tạo nghề ................49

4.2 Thống kê mô tả các biến trong mô hình nghiên cứu ...............................................54

4.3 Kết quả kiểm định mô hình .....................................................................................58

4.3.1 Kiểm định độ phù hợp của mô hình.................................................................58

4.3.2 Kiểm định tương quan và đa cộng tuyến .........................................................58

4.3.3 Kiểm định hiện tượng tự tương quan ...............................................................58

4.3.4 Kiểm định phân phối chuẩn của phần dư.........................................................60

4.4 Kiểm định phân tích hồi quy ...................................................................................60

4.4.1 Kết quả hồi quy ................................................................................................60

4.4.2 Giải thích kết quả hồi quy ................................................................................62

Tóm tắt chương 4...........................................................................................................65

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ......................................................67

5.1 Kết luận....................................................................................................................67

ix

5.2 Các khuyến nghị ......................................................................................................68

5.3 Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo..................................................67

TÀI LIỆU THAM KHẢO ..........................................................................................71

PHỤ LỤC ....................................................................................................................77