Đánh giá tính ổng định đặc tính quang học và màu sắc ánh sáng đèn cơ giới bằng phương pháp thực nghiệm

1. Ñaët vaán ñeà

Ñeøn chieáu saùng phía tröôùc laø linh kieän coù vai troø

quan troïng, noù giuùp laùi xe ñieàu khieån phöông tieän

trong caùc ñieàu kieän thôøi tieát maø aùnh saùng maët trôøi

khoâng ñuû ñeå quan saùt ñöôøng vaø tình traïng giao thoâng.

ÔÛ caùc nöôùc coù neàn coâng nghieäp oâ toâ phaùt trieån nhö

Myõ, Nhaät, chaâu AÂu thì ñeøn chieáu saùng phía tröôùc cuûa

phöông tieän giao thoâng laø ñoái töôïng baét buoäc phaûi

kieåm tra, thöû nghieäm tröôùc khi ñöôïc laép leân phöông

tieän baùn ra thò tröôøng.

Taïi Vieät Nam, ñeøn chieáu saùng phía tröôùc laø linh

kieän phaûi kieåm tra nhaø nöôùc veà chaát löôïng. Caùc yeâu

caàu kieåm tra, thöû nghieäm ñeøn chieáu saùng phía tröôùc

cuûa oâ toâ, xe maùy ñöôïc qui ñònh aùp duïng trong QCVN

35:2010/BGTVT. Taïi Quy chuaån kyõ thuaät naøy, loä trình

aùp duïng nhö sau:

- Ngaøy 01/07/2011 aùp duïng kieåm tra ñaëc tính

quang hoïc cho ñeøn xe moâ toâ, xe gaén maùy.

- Ngaøy 01/07/2013 aùp duïng kieåm tra ñaëc tính

quang hoïc cho ñeøn oâ toâ.

- Ngaøy 01/07/2015 aùp duïng kieåm tra tính oån ñònh

ñaëc tính quang hoïc vaø thöû maøu saéc aùnh saùng cho ñeøn

xe cô giôùi.

Ñeå phuïc vuï cho coâng taùc ñaêng kieåm ñeøn xe cô giôùi

vaøo ngaøy 01/07/2015, vieäc nghieân cöùu tính oån ñònh

ñaëc tính quang hoïc vaø thöû maøu saéc aùnh saùng cho xe

cô giôùi laø caàn thieát. Naêm 2013, Cuïc Ñaêng kieåm Vieät

Nam ñaõ ñöôïc Boä GTVT cho pheùp thöïc hieän ñeà taøi

nghieân cöùu khoa hoïc caáp Boä: “Nghieân cöùu ñaùnh giaù

khaû naêng thöû tính oån ñònh ñaëc tính quang hoïc vaø thöû

maøu saéc aùnh saùng ñeøn xe cô giôùi phuïc vuï coâng taùc

ñaêng kieåm”- Maõ soá DT133015; ñeà taøi ñeà caäp ñeán caùc

noäi dung:

- Nghieân cöùu, cheá taïo thieát bò thöû ñaëc tính quang

hoïc cuûa ñeøn theo nguyeân lyù söû duïng thieát bò xoay öùng

duïng coâng ngheä ñieàu khieån servo motor.

- Nghieân cöùu, öùng duïng thieát bò ño maøu saéc aùnh

saùng ñeøn chieáu saùng phía tröôùc xe cô giôùi.

- Khaûo saùt thöû tính oån ñònh ñaëc tính quang hoïc vaø

thöû maøu saéc aùnh saùng ñeøn cuûa moät soá kieåu loaïi xe oâ

toâ, xe moâ toâ thoâng duïng taïi Vieät Nam.

- Töø caùc vaán ñeà nghieân cöùu ñöa ra caùc ñaùnh giaù

vaø kieán nghò veà vieäc aùp duïng yeâu caàu thöû tính oån ñònh

ñaëc tính quang hoïc vaø thöû maøu saéc aùnh saùng ñeøn xe

cô giôùi trong coâng taùc ñaêng kieåm.

Hình 1: Heä thoáng thieát bò thöû tính oån ñònh ñaëc tính

quang hoïc vaø maøu saéc aùnh saùng ñeøn chieáu saùng

phía tröôùc

2. Cô sôû lyù thuyeát

2.1. Nguyeân lyù thöû tính oån ñònh ñaëc tính

quang hoïc

Ñaëc tính quang hoïc laø chæ tieâu quan troïng cuûa ñeøn

chieáu saùng phía tröôùc. Coù theå hieåu ñaëc tính quang hoïc

cuûa ñeøn laø taäp hôïp caùc ñieåm saùng (ño baèng lux) phaân

boá treân moät maët phaúng naèm vuoâng goùc vôùi höôùng

chuøm saùng (cuûa ñeøn chieàu saùng phía tröôùc) caùch vò

trí quan saùt cuûa ngöôøi laùi 25m. Yeâu caàu ñeøn chieáu

saùng phía tröôùc cuûa phöông tieän phaûi ñaûm baûo khoâng

laøm choùi maét ngöôøi tham gia giao thoâng vaø ngöôøi ñieàu

khieån caùc phöông tieän giao thoâng ngöôïc chieàu nhöng

vaãn chieáu saùng ñöôïc bieån baùo giao thoâng vaø caùc vaät

theå treân ñöôøng höôùng cuøng chieàu. Ñaëc tính quang hoïc

ñöôïc moâ phoûng bôûi caùc ñieåm ño treân maøn (Hình 2).

Taïp chí GTVT 6/2014 KHOA HOÏC - COÂNG NGHEÄ 33

Ña

ù

nh gia

ù tính o

å

n ñònh ñaëc tính quang hoïc

va

ø

ma

ø

u sa

é

c a

ù

nh sa

ù

ng ñe

ø

n xe cô giôùi ba

è

ng

phöông pha

ù

p thöïc nghieäm

TS. ÑAËNG VIEÄT HAØ

ThS. ÑINH QUANG VUõ

ThS. VUõ THAØNH NIEÂM

Cuïc Ñaêng kieåm Vieät Nam

Toùm taét: Ñeøn chieáu saùng phía tröôùc cuûa xe cô giôùi

laø moät trong nhöõng linh kieän quan troïng ñaûm baûo an

toaøn chuû ñoäng goùp phaàn giaûm thieåu tai naïn giao

thoâng. Ñaëc tính quang hoïc vaø tính oån ñònh ñaëc tính

quang hoïc cuûa ñeøn laø yeáu toá quan troïng aûnh höôûng

tôùi chaát löôïng chieáu saùng. Baøi baùo naøy ñeà caäp tôùi

phöông phaùp ñaùnh giaù tính oån ñònh ñaëc tính quang

hoïc vaø maøu saéc aùnh saùng baèng thöïc nghieäm.

Abstract: Headlamp is one of the important

components to ensure active safety, contribute to

reducing traffic accidents. Stability of photometric

performance are important factors affecting the

quality of lighting. This article refers to studies

stability evaluating of photometric performance and

light colors of headlamp by experiment solutions.

Keyword: Headlamp, photometric performance,

light colors.