Đánh giá kết quả thực hiện phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016-2020 và đề xuất giải pháp thực hiện quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

LÊ CÔNG TÌNH

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN

ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT GIAI

ĐOẠN 2016 - 2020 VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP THỰC

HIỆN QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ĐẾN NĂM 2030

HUYỆN ĐỒNG XUÂN, TỈNH PHÚ YÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Thái Nguyên, năm 2022

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

LÊ CÔNG TÌNH

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN

ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT GIAI

ĐOẠN 2016 - 2020 VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP THỰC

HIỆN QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ĐẾN NĂM 2030

HUYỆN ĐỒNG XUÂN, TỈNH PHÚ YÊN

Ngành: Quản lý đất đai

Mã số ngành: 8 85 01 03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Lê Văn Thơ

Thái Nguyên, năm 2022

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu

nghiên cứu, kết quả trong luận văn là trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một

học vị nào.

Tôi xin cam đoan mọi sự giúp đỡ để thực hiện luận văn này đã được cảm ơn

và thông tin trong luận văn đã được trích dẫn cụ thể, chỉ rõ nguồn gốc./.

Tác giả luận văn

Lê Công Tình

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn trước hết tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS. Lê Văn Thơ

- Trưởng phòng Đào tạo trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã trực tiếp hướng

dẫn tôi trong suốt thời gian thực hiện đề tài.

Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, các thầy cô giáo của trường

Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã giảng dạy, hướng dẫn, góp ý và tạo điều kiện

thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian theo học và thực hiện đề tài này.

Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo Phân viện Quy hoạch và Thiết kế nông nghiệp

Miền Trung tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi học tập và thực hiện đề tài.

Xin chân thành cảm ơn UBND huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên; Phòng Tài

nguyên và Môi trường; Các phòng ban; UBND 10 xã và thị trấn La Hai trên địa bàn

huyện đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài; Xin cảm ơn đại diện các hộ dân

được điều tra, phỏng vấn trên địa bàn huyện đã cung cấp cho tôi những thông tin quý

giá để góp phần hoàn thành đề tài; cảm ơn gia đình, người thân, đồng nghiệp đã động

viên, khích lệ tinh thần để tôi hoàn thành đề tài này.

Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn!

Tác giả luận văn

Lê Công Tình

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN................................................................................................................. ii

MỤC LỤC..................................................................................................................... iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT..............................................................................v

DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ .................................................................................v

MỞ ĐẦU.........................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài...............................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................................2

3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn.....................................................................................2

3.1. Ý nghĩa khoa học......................................................................................................2

3.2. Ý nghĩa thực tiễn ......................................................................................................2

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU......................................................................3

1.1. CƠ SỞ KHOA HỌC ................................................................................................3

1.1.1. Cơ sở lý luận cho lập quy hoạch sử dụng đất........................................................3

1.1.2. Khái quát một số vấn đề cơ bản về đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch sử

dụng đất .........................................................................................................................11

1.2. CƠ SỞ PHÁP LÝ...................................................................................................15

1.3. CƠ SỞ THỰC TIỄN ..............................................................................................16

1.3.1. Thực tiễn công tác quy hoạch sử dụng đất trên thế giới......................................16

1.3.2. Thực tiễn công tác quy hoạch sử dụng đất ở Việt Nam ......................................19

1.3.3. Các công trình nghiên cứu có liên quan ..............................................................21

1.3.4. Công tác lập và thực hiện quy hoạch trên địa bàn một số địa phương................23

1.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG .............................................................................................35

CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..........................36

2.1. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU.............................................................36

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu..........................................................................................36

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................................36

2.2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ..................................................................................36

2.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..........................................................................37

iv

2.3.1. Phương pháp tiếp cận hệ thống ...........................................................................37

2.3.2. Phương pháp thu thập số liệu ..............................................................................37

2.3.3. Phương pháp chuyên gia .....................................................................................39

2.3.4. Phương pháp thống kê và phân tích, xử lý số liệu tổng hợp ...............................39

2.3.5. Phương pháp minh họa Bảng đồ, bản đồ.............................................................39

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN..................................40

3.1. ĐÁNH GIÁ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI, MÔI TRƯỜNG TÁC

ĐỘNG ĐẾN SỬ DỤNG ĐẤT ......................................................................................40

3.1.1. Phân tích, đánh giá điều kiện tự nhiên, các nguồn tài nguyên và thực trạng môi

trường ............................................................................................................................40

3.1.2. Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển kinh tế - xã hội....................................43

3.2. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG ĐẤT CỦA HUYỆN

ĐỒNG XUÂN ...............................................................................................................46

3.2.1. Tình hình quản lý nhà nước về đất đai ................................................................46

3.2.2. Hiện trạng sử dụng đất và biến động đất đai.......................................................51

3.3. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN ĐIỀU CHỈNH QUY

HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT GIAI ĐOẠN 2016 - 2020 CỦA HUYỆN ĐỒNG XUÂN.60

3.3.1. Khái quát phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020

của huyện Đồng Xuân ...................................................................................................60

3.3.2. Kết quả thực hiện các chỉ tiêu theo phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

giai đoạn 2016 - 2020 ....................................................................................................62

3.3.3. Hiệu quả của thực hiện phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm

2020 ...............................................................................................................................74

3.3.4. Những yếu tố tác động đến thực hiện phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng

đất đến năm 2020...........................................................................................................76

3.3.5. Đánh giá những tồn tại và nguyên nhân của tồn tại ............................................80

3.4. ĐỊNH HƯỚNG SỬ DỤNG ĐẤT VÀ ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT ĐẾN NĂM 2030 ......................................................83

3.4.1. Cơ sở khoa học, căn cứ định hướng quy hoạch đến năm 2030...........................83

3.4.2. Đánh giá tiềm năng và định hướng sử dụng đất đến năm 2030 ..........................83

3.4.3. Đề xuất các giải pháp thực hiện quy hoạch đến năm 2030 .................................86

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.....................................................................................88

v

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BCH : Ban chấp hành

CCN : Cụm công nghiệp

DTTN : Diện tích tự nhiên

ĐCQH : Điều chỉnh quy hoạch

GCNQSD : Giấy chứng nhận quyền sử dụng

GĐ : Giai đoạn

KCN : Khu công nghiệp

KHSD : Kế hoạch sử dụng

KT-XH : Kinh tế - xã hội

MTQG : Mục tiêu quốc gia

QHSDĐ : Quy hoạch sử dụng đất

TTCN : Tiểu thủ công nghiệp

UBND : Uỷ ban nhân dân

VLXD : Vật liệu xây dựng

DANH MỤC CÁC BIỂU

Bảng 3.1: Hiện trạng sử dụng đất của huyện năm 2020................................................53

Bảng 3.2: Biến động sử dụng đất từ giai đoạn 2016 - 2020..........................................57

Bảng 3.3: Các chỉ tiêu Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt..................61

Bảng 3.4: Kết quả thực hiện phương án Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm

2020 đất Nông nghiệp huyện Đồng Xuân .....................................................................64

Bảng 3.5: Kết quả thực hiện phương án Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm

2020 đất Phi nông nghiệp huyện Đồng Xuân................................................................69

Bảng 3.6: Kết quả thực hiện các chỉ tiêu chuyển mục đích sử dụng đất.......................70

Bảng 3.7: Kết quả thực hiện đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng ..................................71

Bảng 3.8: Kết quả thực hiện theo danh mục dự án .......................................................73

Bảng 3.9. Ý kiến đánh giá của cán bộ quản lý về công tác thực hiện điều chỉnh quy

hoạch sử dụng đất đến năm 2020 huyện Đồng Xuân....................................................77

Bảng 3.10: Kết quả thăm dò ý kiến của người dân về điều chỉnh QHSD đất...............79

DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ

Hình 3.1: Bản đồ hành chính huyện Đồng Xuân ..........................................................40

Hình 3.2: Bản đồ hiện trạng sử dụng đất huyện Đồng Xuân ........................................52

Hình 3.3: Biến động đất đai từ năm 2016 - 2020 ..........................................................60

Hình 3.4: Bản đồ Điều chỉnh QHSDĐ đến năm 2020 huyện Đồng Xuân....................60

Hình 3.5: Sơ đồ định hướng sử dụng đất đến năm 2030 huyện Đồng Xuân ................85

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Điều 22 Luật Đất đai năm 2013 quy định: Quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng

đất là 1 trong 15 nội dung quản lý Nhà nước về đất đai; việc thu hồi đất, giao đất, cho

thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng

đất được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Điều đó cho thấy quy hoạch, kế hoạch sử dụng

đất có vai trò, vị trí quan trọng trong công tác quản lý đất đai, là yêu cầu đặt ra đối với

các cấp các ngành của địa phương, trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội. Là cơ sở

cho việc tổ chức sử dụng và quản lý đất đai đầy đủ, hợp lý, khoa học và có hiệu quả

cao nhất thông qua việc phân bổ quỹ đất đai và tổ chức sử dụng đất như tư liệu sản

xuất nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất của xã hội, tạo điều kiện bảo vệ đất đai và môi

trường. Việc lập Quy hoạch sử dụng đất được thực hiện theo hướng dẫn tại Luật Đất

đai năm 2013 (Điều 40), Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ

quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai (Khoản 3 Điều 7, Khoản 1 Điều

8 và Khoản 2 Điều 9) và hướng dẫn tại Thông tư số 01/2021/TT-BTNMT ngày 12

tháng 4 năm 2021 của Bộ Tài nguyên và Môi trường Quy định kỹ thuật việc lập, điều

chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội

của các ngành, địa phương trên địa bàn huyện có liên quan đến sử dụng đất.

Nằm về phía Tây Bắc tỉnh Phú Yên, cách thành phố Tuy Hòa khoảng 45 km,

huyện Đồng Xuân có tổng diện tích tự nhiên 103.093,63 ha, chiếm 20,5% diện tích tự

nhiên của tỉnh Phú Yên. Huyện được chia làm 10 xã và 01 thị trấn, trung tâm huyện lỵ

đặt tại thị trấn La Hai. Dân số năm 2020 có 55.092 người, trong đó, dân tộc thiểu số

chiếm 14,5%. Mật độ dân số trung bình 53 người/km2

. Thời gian qua, với việc đầu tư

đồng bộ kết cấu hạ tầng, tập trung nguồn lực cho chương trình mục tiêu quốc gia về

xây dựng nông thôn mới, bộ mặt nông thôn của huyện đã có nhiều khởi sắc. Tốc độ

tăng trưởng kinh tế đạt khá cao (giá trị sản xuất tăng bình quân trên 12%/năm), nông

nghiệp theo hướng đầu tư trang trại tập trung kết hợp phát triển lâm nghiệp; công

nghiệp chú trọng đến khai thác tiềm năng về khoáng sản, vật liệu xây dựng và chế biến

nông sản; các điểm du lịch sinh thái được chú trọng kêu gọi đầu tư; về nhu cầu phát

triển đô thị, ngoài thị trấn La Hai được chỉnh trang và mở rộng thì định hướng đến

năm 2025 huyện xây dựng xã Xuân Phước lên đô thị loại V... vì vậy, áp lực về nhu cầu

sử dụng đất cho các ngành, các lĩnh vực trong thời gian tới là rất cao, cần phải bố trí

quỹ đất một cách hợp lý để khai thác tiềm năng đất đai đáp ứng cho sự phát triển kinh

tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng - an ninh trên địa bàn huyện.

2

Sau 5 năm triển khai thực hiện, quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2011 - 2020 cũng

đã bộc lộ nhiều hạn chế, không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội

của huyện, nhiều dự án đang và sẽ thực hiện có thay đổi về mục đích sử dụng đất. Vì

vậy, UBND huyện tiến hành lập Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 -

2020 và được UBND tỉnh Phú Yên phê duyệt tại Quyết định số 1992/QĐ-UBND ngày

18 tháng 10 năm 2018. Việc đánh giá một cách chính xác kết quả thực hiện phương án

điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020; đánh giá những kết quả đã

đạt được và những tồn tại trong quá trình thực hiện phương án điều chỉnh quy hoạch;

từ đó kiến nghị các giải pháp thực hiện nhằm nâng cao tính khả thi, hiệu quả trong quy

hoạch sử dụng đất đến năm 2030 làm căn cứ pháp lý cho việc thu hồi đất, giao đất, cho

thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất,... để xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng, phát

triển các ngành kinh tế - xã hội toàn huyện đến năm 2030 là rất cần thiết.

Xuất phát từ những yêu cầu trên, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài:

“Đánh giá kết quả thực hiện phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

giai đoạn 2016 - 2020 và đề xuất giải pháp thực hiện quy hoạch sử dụng đất đến

năm 2030 huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên”.

2. Mục tiêu nghiên cứu

Đánh giá được kết quả thực hiện phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

giai đoạn 2016 - 2020;

Phân tích kết quả đạt được, nguyên nhân tồn tại hạn chế trong lĩnh vực thực hiện

điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất;

Đề xuất định hướng sử dụng đất và các giải pháp thực hiện quy hoạch sử dụng

đất đến năm 2030.

3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

3.1. Ý nghĩa khoa học

Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là những dẫn liệu cụ thể, làm cơ sở khoa học để

đánh giá quá trình tổ chức thực hiện một phương án quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

tại một địa phương cụ thể.

3.2. Ý nghĩa thực tiễn

Kết quả nghiên cứu của đề tài giúp địa phương đánh giá, phân tích được kết quả

thực hiện phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020, từ đó đề

xuất những giải pháp cho việc thực hiện Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 phù

hợp với yêu cầu sử dụng đất của các ngành, các lĩnh vực kinh tế, xã hội và bảo vệ môi

trường, đáp ứng yêu cầu xây dựng huyện Đồng Xuân trở thành một huyện phát triển

khá của tỉnh Phú Yên theo như Nghị quyết đại hội huyện đảng bộ nhiệm kỳ 2020 - 2025.

3

CHƯƠNG 1

TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1. CƠ SỞ KHOA HỌC

1.1.1. Cơ sở lý luận cho lập quy hoạch sử dụng đất

1.1.1.1. Khái niệm quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

Có rất nhiều cách diễn đạt khác nhau về khái niệm quy hoạch sử dụng đất, nhưng

nhìn chung các khái niệm đều cho rằng quy hoạch sử dụng đất phải đảm bảo sử dụng

đất đai hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và đảm bảo về mặt môi trường.

Quy hoạch sử dụng đất là một hiện tượng kinh tế - xã hội có tính chất đặc thù.

Đây là một hoạt động vừa mang tính khoa học, vừa mang tính pháp lý của một hệ

thống các biện pháp kỹ thuật, kinh tế, xã hội được xử lý bằng các phương pháp phân

tích tổng hợp về sự phân bố hợp lý của các điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, có

những đặc trưng của tính phân dị giữa các cấp vùng lãnh thổ theo quan điểm tiếp cận

hệ thống để hình thành các phương án tổ chức lại việc sử dụng đất đai theo pháp luật

của Nhà nước. Bản thân nó được coi là các giải pháp định vị cụ thể của tổ chức phát

triển kinh tế, xã hội trên một vùng lãnh thổ nhất định, cụ thể là đáp ứng nhu cầu mặt

bằng sử dụng đất hiện tại và tương lai của các ngành, các lĩnh vực cũng như nhu cầu

sinh hoạt của mọi thành viên xã hội một cách tiết kiệm, khoa học, hợp lý và có hiệu

quả cao.

Theo luật đất đai năm 2013: Quy hoạch sử dụng đất là việc phân bổ và khoanh

vùng đất đai theo không gian được sử dụng cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã

hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu trên cơ sở

tiềm năng đất đai và nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực đối với từng vùng

kinh tế - xã hội và đơn vị hành chính trong một khoảng thời gian xác định (Luật đất

đai, 2013).

Việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất chỉ được thực hiện trong các trường hợp

sau đây:

Có sự điều chỉnh chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của

quốc gia; quy hoạch tổng thể phát triển các vùng kinh tế - xã hội mà sự điều chỉnh đó

làm thay đổi cơ cấu sử dụng đất;

Do tác động của thiên tai, chiến tranh làm thay đổi mục đích, cơ cấu, vị trí, diện

tích sử dụng đất;