Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới tại hai xã Quy Kỳ và xã Linh Thông huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NHỮ THỊ PHƯỢNG

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN TIÊU CHÍ

MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG NÔNG THÔN

MỚI TẠI HAI XÃ QUY KỲ VÀ XÃ LINH THÔNG

HUYỆN ĐỊNH HÓA, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ

KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

THÁI NGUYÊN - 2017

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NHỮ THỊ PHƯỢNG

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN TIÊU CHÍ

MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG NÔNG THÔN

MỚI TẠI HAI XÃ QUY KỲ VÀ XÃ LINH THÔNG

HUYỆN ĐỊNH HÓA, TỈNH THÁI NGUYÊN

Ngành: Khoa học môi trường

Mã số: 60 44 03 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. NGUYỄN THẾ HÙNG

THÁI NGUYÊN - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí môi

trường trong xây dựng nông thôn mới tại hai xã Quy Kỳ và xã Linh Thông

huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên” là công trình nghiên cứu của riêng tôi.

Các kết quả của luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất

kỳ công trình nào.

Các thông tin sử dụng trong đề tài đã được chỉ rõ nguồn gốc, các tài

liệu tham khảo được trích dẫn đầy đủ, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận

văn này đã được cảm ơn.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2017

Tác giả luận văn

Nhữ Thị Phượng

ii

LỜI CẢM ƠN

Trước hết tôi xin gửi lời cảm ơn đến toàn thể các thầy cô giáo Khoa

Sau Đại học và Khoa Môi Trường - Đại học Nông lâm Thái Nguyên, đã tận

tình giảng dạy, hướng dẫn và quan tâm, tạo điều kiện cho tôi trong quá trình

học tập và nghiên.

Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới Thầy giáo PGS. TS.

Nguyễn Thế Hùng - người đã tận tính hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá

trình thực hiện luận văn.

Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các đồng chí lãnh đạo UBND 2 xã Quy Kỳ

và Linh Thông, cán bộ Trung tâm Y tế huyện Định Hóa cũng như các cán bộ

và nhân dân 2 xã đã giúp đỡ tôi trong quá trình điều tra và thu thập số liệu

thực hiện đề tài.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, những người đã

động viên và giúp đỡ tôi về tinh thần, vật chất trong suốt quá trình học tập và

thực hiện đề tài.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2017

Tác giả luận văn

Nhữ Thị Phượng

iii

MỤC LỤC

Trang

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ...............................................................viii

DANH MỤC CÁC BẢNG...............................................................................ix

DANH MỤC CÁC HÌNH................................................................................. x

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài........................................................................................... 1

2. Mục tiêu của đề tài ........................................................................................ 2

3. Ý nghĩa của đề tài.......................................................................................... 3

3.1. Ý nghĩa trong học tập và trong nghiên cứu khoa học ................................ 3

3.2. Ý nghĩa thực tiễn........................................................................................ 3

Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU............................................................ 4

1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội xã Quy Kỳ và xã Linh Thông, huyện

Định Hóa ........................................................................................................... 4

1.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội xã Linh Thông [31]........................ 5

1.1.1.1. Vị trí địa lý ........................................................................................... 5

1.1.1.2. Khí hậu - Thời tiết................................................................................ 5

1.1.1.3. Địa hình - Thủy văn ............................................................................. 6

1.1.1.4. Tài nguyên đất...................................................................................... 6

1.1.1.5. Kinh tế - xã hội..................................................................................... 7

1.1.1.6. Văn hóa - Xã hội - Y tế ........................................................................ 8

1.1.2. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội xã Quy Kỳ [31] .............................. 8

1.1.2.1. Vị trí địa lý ........................................................................................... 8

1.1.2.2. Khí hậu - Thời tiết................................................................................ 9

1.1.2.3. Địa hình - Thủy Văn ............................................................................ 9

iv

1.1.2.4. Tài nguyên đất.................................................................................... 10

1.1.2.5. Kinh tế - xã hội................................................................................... 11

1.1.2.6. Văn hóa - Giáo dục - Y tế .................................................................. 12

1.2. Cơ sở khoa học của đề tài ........................................................................ 12

1.2.1. Các khái niệm liên quan đến môi trường .............................................. 12

1.2.2. Khái niệm về nông thôn ........................................................................ 13

1.2.3. Nội dung tiêu chí môi trường................................................................ 14

1.2.4. Mục tiêu xây dựng nông thôn mới........................................................ 16

1.2.5. Mục tiêu, nhiệm vụ của tiêu chí môi trường......................................... 16

1.2.6. Một số đề tài, nghiên cứu về nông thôn mới và tiêu chí môi trường

trong xây dựng nông thôn mới........................................................................ 17

1.3. Cơ sở pháp lý ........................................................................................... 18

1.4. Cơ sở thực tiễn ......................................................................................... 19

1.4.1. Xây dựng Nông thôn mới ở một số quốc gia tiêu biểu trên thế giới gắn

với bảo vệ môi trường ..................................................................................... 19

1.4.2. Thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng Nông thôn mới ở

Việt Nam ......................................................................................................... 21

1.4.3. Tình hình xây dựng nông thôn mới và thực hiện tiêu chí môi trường

trong xây dựng nông thôn mới ở Thái Nguyên............................................... 27

1.4.3.1. Tình hình xây dựng nông thôn mới.................................................... 27

1.4.3.2. Tình hình thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng

nông thôn mới ................................................................................................. 28

Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU............................................................................................... 31

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................ 31

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 31

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu............................................................................... 31

2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................ 31

v

2.2.1. Địa điểm nghiên cứu Đề tài được thực hiện tại xã Linh Thông và xã

Quy Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ................................................. 31

2.2.2. Thời gian nghiên cứu ............................................................................ 31

2.3. Nội dung nghiên cứu................................................................................ 31

2.3.1. Những kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn

mới và tiêu chí môi trường trên địa bàn huyện Định Hóa .............................. 31

2.3.1.1. Kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới

trên địa bàn huyện Định Hóa .......................................................................... 31

2.3.1.2. Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí môi trường trên địa bàn huyện

Định Hóa ......................................................................................................... 31

2.3.2. Những kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn

mới và tình hình thực hiện tiêu chí về môi trường của xã Linh Thông và

Quy Kỳ ............................................................................................................ 31

2.3.2.1. Những kết quả triển khai và thực hiện chương trình xây dựng nông

thôn mới của xã Linh Thông........................................................................... 31

2.3.2.2. Những kết quả triển khai và thực hiện chương trình xây dựng nông

thôn mới của xã Quy Kỳ ................................................................................. 32

2.3.2.4. Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông

thôn mới của xã Linh Thông và xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên32

2.3.3. Những thuận lợi, khó khăn và một số giải pháp khi đạt được tiêu chí

môi trường trong chương trình xây dựng Nông thôn mới xã Linh Thông và xã

Quy Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ................................................. 32

2.4. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 32

2.4.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu................................................... 32

2.4.1.1. Thu thập số liệu thứ cấp..................................................................... 32

2.4.1.2. Thu thập số liệu sơ cấp....................................................................... 33

2.4.2. Phương pháp phân tích, chọn lọc.......................................................... 33

2.4.3. Phương pháp tổng hợp thống kê ........................................................... 33

vi

2.4.3.1. Bảng thống kê .................................................................................... 33

2.4.3.2. Đồ thị thống kê................................................................................... 33

2.4.4. Phương pháp xử lý số liệu và so sánh, đánh giá ................................... 34

Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN........................ 35

3.1. Những kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới

và tiêu chí môi trường trên địa bàn huyện Định Hóa...................................... 35

3.1.1 Kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới

huyện Định Hóa .............................................................................................. 35

3.1.2. Kết quả thực hiện tiêu chí môi trường trên địa bàn huyện Định Hóa... 40

3.1.2.1. Chất lượng môi trường nước, công trình vệ sinh............................... 41

3.1.2.2. Công tác vệ sinh an toàn thực phẩm .................................................. 42

3.2. Những kết quả triển khai, thực hiện chương trình xây dựng nông thôn

mới và tình hình thực hiện tiêu chí môi trường của xã Linh Thông và xã Quy

Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ......................................................... 43

3.2.1. Những kết quả triển khai và thực hiện chương trình xây dựng nông thôn

mới của xã Linh Thông, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ........................ 43

3.2.2. Những kết quả triển khai và thực hiện chương trình xây dựng nông thôn

mới của xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên .............................. 44

3.2.3. Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí về môi trường trong xây dựng

nông thôn mới của xã Linh Thông và xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa,

tỉnh Thái Nguyên............................................................................................. 46

3.2.3.1. Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh theo quy chuẩn.. 46

3.2.3.2. Về chất thải, nước thải được thu gom và xử lý theo quy định........... 49

3.2.3.3. Nghĩa trang nhân dân theo quy hoạch................................................ 59

3.2.3.4. Về không có các hoạt động làm suy giảm môi trường và có các hoạt

động phát triển môi trường xanh, sạch, đẹp.................................................... 59

3.2.3.5. Các cơ sở sản xuất kinh doanh đạt tiêu chuẩn môi trường ................ 62

vii

3.3. Những thuận lợi, khó khăn và một số giải pháp khi đạt được tiêu chí môi

trường trong chương trình xây dựng Nông thôn mới xã Linh Thông và xã Quy

Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ......................................................... 63

3.3.1. Những thuận lợi..................................................................................... 63

3.3.2. Những khó khăn.................................................................................... 64

3.3.3. Giải pháp duy trì phát huy hiệu quả tiêu chí môi trường trong xây dựng

Nông thôn mới................................................................................................. 65

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................... 67

1. Kết luận ....................................................................................................... 67

2. Kiến nghị..................................................................................................... 68

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 70

I. Tài liệu tiếng Việt ........................................................................................ 70

II. Tài liệu từ Internet ...................................................................................... 72

PHỤ LỤC