đánh giá tính hiệu quả của các lớp huấn luyện nông dân (ffs) cho việc thực hiện ipm trên cây có múi

Boä Noâng Nghieäp & PTNT

___________________________________________________________________

__

BÁO CÁO TIẾN ĐỘ

036/04VIE: Ñaùnh giaù tính hieäu quaû cuûa caùc lôùp

huaán luyeän noâng daân (FFS) cho vieäc thöïc hieän

IPM treân caây coù muùi taïi Vieät Nam

MS6: Baùo caùo 6 thaùng lần thứ 3

1

1. Toùm löôïc döï aùn:

Caây coù muùi laø moät chuûng loaïi caây aên traùi quan troïng taïi Vieät Nam nhöng hieän traïng

saûn xuaát vaø saûn löôïng caây coù muùi ñang bò trôû ngaïi bôûi moät loaït caùc ñoái töôïng dòch haïiù

quan troïng. Vieäc quaûn lyù dòch haïi toång hôïp (IPM) ñöôïc thöøa nhaän nhö moät phöông phaùp

kieåm soaùt dòch haïi coù hieäu quaû vaø chaáp nhaän ñöôïc. Vieät Nam ñaõ coù moät Chöông trình

IPM Quoác Gia phaùt trieån raát toát baèng vieäc taäp huaán cho caùc noâng daân tham gia vaø vieäc

nghieân cöùu thoâng qua caùc lôùp huaán luyeän noâng daân (FFS). Qua chöông trình ñoù ñaõ coù

treân 500.000 noâng daân ñöôïc huaán luyeän veà caùc kyõ thuaät IPM treân luùa, rau, boâng vaûi,

traø, ñaäu naønh, ñaäu phoïng, vaø khoai lang. Tröôùc khi coù döï aùn naøy, naêng löïc huaán luyeän

cho noâng daân cuûa caùc caùn boä ôû Vieät Nam trong laûnh vöïc IPM treân caây coù muùi coøn raát

haïn cheá. Nhöng nhôø vaøo döï aùn naøy naêng löïc aáy hieän taïi ñaõ ñöôïc naâng cao moät caùch roõ

reät vaø ñeán tröôùc thaùng 11 naêm 2006 naøy seõ coù hôn 2.200 noâng daân seõ ñöôïc hoaøn taát moät

ñôït taäp huaán daøi haïn veà IPM treân caây coù muùi. Ñeå ñaït ñöôïc thaønh töïu veà vieäc huaán

luyeän noâng daân ñeán möùc ñoä nhö theá naêng löïc cuûa caùc khuyeán noâng vieân cuõng ñaõ ñöôïc

naâng cao moät caùch ñaùng keå. Trong naêm 2005, 98 khuyeán noâng vieân ñaõ hieåu roõ ñöôïc

vieäc huaán luyeän noâng daân thöïc hieän IPM treân caây coù muùi, vaø hoï ñaõ hoaøn taát vieäc toå

chöùc huaán luyeän cho 24 FFS ôû 12 tænh Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long vaø caùc tænh ven bieån

mieàn Trung Vieät Nam. Trong naêm 2006, toång coäng 111 huaán luyeän vieân ñaõ ñöôïc huaán

luyeän vaø nhöõng huaán luyeän vieân naøy hieän ñang thöïc hieän 52 FFS ôû 11 tænh ôû ÑBSCL vaø

ven bieån mieàn Trung.

1. Toùm taét tieán ñoä thöïc hieän

Vieät Nam ñaõ coù moät chöông trình IPM quoác gia raát phaùt trieån vôùi hôn 500.000 noâng

daân ñaõ ñöôïc huaán luyeän veà kyõ thuaät IPM treân luùa, rau maøu, boâng vaûi, traø, ñaäu naønh,

ñaäu phoäng vaø khoai lang. Tröôùc khi coù döï aùn naøy hoaøn toøan chöa coù toå chöùc huaán

luyeän gì veà IPM treân caây coù muùi, maëc duø caây coù muùi laø moät chuûng loaïi caây aên traùi

quan troïng ôû Vieät Nam. Trong saùu thaùng ñaàu naêm 2006 hieäu suaát laøm vieäc ñaït ñöôïc

raát cao laø nhôø vaøo söï noå löïc cuûa caùc thaønh vieân trong döï aùn vaø keát quaû laø ñaõù huaán

luyeän naâng cao naêng löïc ñöôïc cho 111 huaán luyeän vieân nhôø vaøo 11 nhaø khoa hoïc chuû

löïc, vaø caùc huaán luyeän vieân naøy ñaõ toå chöùc ñieàu haønh hoaït ñoäng cho 52 FFS ôû 11 tænh

ÑBSCL vaø caùc tænh duyeân haûi mieàn Trung Vieät Nam. Chöông trình cho caùc FFS ñaõ

ñöôïc boå sung sau nhöõng phaûn hoài töø caùc cuoäc hoïp ñaùnh giaù keát quaû döï aùn vaøo thaùng

11 naêm 2005. Nhöõng vaán ñeà ñöôïc boå sung ñoù laø: vieäc môû caùc FFS thì sôùm hôn nhöng

keát thuùc laïi muoän hôn ñeå ñaûm baûo caùc giai ñoaïn phaùt trieån cuûa caây - töø khi caây ra hoa

ñeán luùc thu hoaïch - vaãn coøn naèm trong chöông trình; caùc kyø hoïp maët neân ít thöôøng

xuyeân hôn vaø thôøi ñieåm hoïp maët ôû moãi FFS thì tuyø thuoäc vaøo ñieàu kieän töøng ñòa

phöông ñeå ñaûm baûo caùc thôøi ñieåm hoïp maët aáy truøng khôùp vôùi caùc giai ñoaïn sinh

tröôûng quan troïng cuûa caây coù muùi cuõng nhö caùc thôøi ñieåm maø caùc ñoái töôïng dòch haïi

quan troïng phaùt trieån maïnh ôû vuøng ñoù. Vieäc giaûng daïy thoâng qua caùc thí nghieäm

trình dieãn cuõng ñöôïc thöïc hieän ôû taát caû caùc FFS. Moät cuoäc ñieàu tra veà kyõ thuaät canh

taùc cuûa noâng daân tröôùc vaø sau khi tham döï chöông trình huaán luyeän cuõng ñaõ ñöôïc

thöïc hieän ôû 9 ñòa phöông vaø taát caû nhöõng noâng daân tham döï trong caùc FFS ñeàu phaûi

2