Đánh giá tính dễ tổn thương của Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu - Thực trạng và giải pháp

NGUYỄN THỊ THUỲ DƯƠNG

KHÓA LUẬN CỬ NHÂN KINH TẾ

Ngành : Tài Chính - Ngân Hàng

TP. HỒ CHÍ MINH, 07 - 2012

i

LỜI CẢM ƠN

Là sinh viên trường Đại học Kinh tế - Tài chính TP.Hồ Chí Minh suốt bốn năm qua đối

với em thật hữu ích, thật đáng trân trọng bởi có được sự quan tâm, dạy dỗ tận tình của

Quý thầy cô toàn trường nói chung và Quý thầy cô khoa Tài chính – Kinh doanh tiền tệ

nói riêng. Thầy cô không những truyền đạt cho em những kiến thức chuyên môn sâu rộng

mà còn chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn quý báo, tất cả là hành trang không thể thiếu

nâng bước em vào đời sau khi rời giảng đường đại học và bước tiếp trên con đường sự

nghiệp. Em xin gởi đến Quý thầy cô lòng biết ơn sâu sắc vì sự tận tuỵ đối với chúng em

trong suốt thời gian qua.

Nhân đây, em cũng xin đặc biệt cảm ơn cô Nguyễn Thị Uyên Uyên đã tận tình hướng dẫn

và giúp đỡ em trong suốt thời gian nghiên cứu để em có thể hoàn thành tốt chuyên đề tốt

nghiệp này.

Đồng thời, em xin gởi lời cảm ơn chân thành đến Ban lãnh đạo cùng toàn thể các Anh,

Chị trong Ngân hàng TMCP Á Châu và nhất là các Chị phòng Dịch vụ khách hàng doanh

nghiệp đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn, tạo mọi điều kiên thuận lợi để em học hỏi công

việc thực tế, giúp em hoàn thành tốt chuyên đề tốt nghiệp của mình.

Cuối cùng, em xin kính chúc Quý thầy cô trường Đại học Kinh tế - Tài chính TP.HCM

cùng với Ban lãnh đạo và toàn thể Anh, Chị trong Ngân hàng TMCP Á Châu nhiều sức

khoẻ và luôn thành công.

Em xin chân thành cảm ơn.

Sinh viên thực hiện

Nguyễn Thị Thuỳ Dương

ii

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

iii

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

iv

MỤC LỤC

Trang

Lời cảm ơn

LỜI MỞ ĐẦU................................................................................................................ 1

CHƯƠNG 1: TỔNG LUẬN VỀ TÍNH DỄ TỔN THƯƠNG CỦA CÁC NGÂN

HÀNG THƯƠNG MẠI................................................................................................. 3

1.1. Tính dễ tổn thương của các ngân hàng thương mại, nguyên nhân và các nhân

tố ảnh hưởng .................................................................................................................. 3

1.1.1. Khái niệm về tính dễ tổn thương của các ngân hàng thương mại........................... 3

1.1.2. Các nhân tố tác động đến tính dễ tổn thương của các ngân hàng thương mại ........ 4

1.2. Các tiêu chuẩn đánh giá mức độ dễ tổn thương của các NHTM....................... 10

1.2.1. Mức độ ổn định trong hoạt động của các ngân hàng thương mại......................... 10

1.2.2. Mức độ an toàn trong hoạt động của các ngân hàng thương mại ......................... 12

1.3. Hội nhập kinh tế - cơ hội mới và nguy cơ gia tăng tổn thương cho các ngân

hàng thương mại.......................................................................................................... 16

1.3.1. Cơ hội mới cho các ngân hàng thương mại ......................................................... 16

1.3.2. Nguy cơ gia tăng tổn thương cho các ngân hàng thương mại .............................. 17

Kết luận chương 1........................................................................................................ 18

CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ TỔN THƯƠNG CỦA NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU......................................................................... 19

2.1. Đánh giá tính dễ tổn thương của hệ thống NHTM Việt Nam............................ 19

2.1.1. Mức độ ổn định trong hoạt động của các ngân hàng thương mại Việt Nam......... 19

2.1.2. Mức độ an toàn trong hoạt động của các ngân hàng thương mại Việt Nam ......... 27

v

2.1.3. Nguồn nhân lực và pháp lý trong hoạt động của các NHTM Việt Nam............... 34

2.2. Đánh giá tính dễ tổn thương của ngân hàng TMCP Á Châu ............................ 37

2.2.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Á Châu............................................................ 37

2.2.2. Mức độ ổn định trong hoạt động của Ngân hàng TMCP Á Châu......................... 40

2.2.3. Mức độ an toàn trong hoạt động của Ngân hàng TMCP Á Châu ......................... 47

2.2.4. Nguồn nhân lực của Ngân hàng TMCP Á Châu.................................................. 50

Kết luận chương 2........................................................................................................ 53

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HẠN CHẾ TÍNH DỄ TỔN THƯƠNG CHO NGÂN

HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU ............................................................ 54

3.1. Giải pháp đối với ngân hàng TMCP Á Châu..................................................... 54

3.1.1. Xây dựng chiến lược đáp ứng hệ số an toàn vốn CAR theo chuẩn Basel II tại ngân

hàng TMCP Á Châu ...................................................................................................... 54

3.1.2. Quản trị rủi ro kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Á Châu.................................... 57

3.2. Giải pháp hỗ trợ từ Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ................. 63

3.2.1. Chính sách vĩ mô của Chính phủ......................................................................... 64

3.2.2. Sự quản lý của ngân hàng Nhà nước Việt Nam................................................... 65

Kết luận chương 3........................................................................................................ 66

PHẦN KẾT LUẬN ...................................................................................................... 68

Danh mục tài liệu tham khảo

Phụ lục

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

NHTM : Ngân hàng thương mại

NHNN : Ngân hàng nhà nước

TCTD : Tổ chức tín dụng

ACB : Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu

WTO : Tổ chức thương mại thế giới

GDP : Tổng sản phẩm quốc nội

TMCP : Thương mại cổ phần

vii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1 : Tốc độ tăng trưởng huy động vốn toàn ngành, 2006 – 2010

Bảng 2.2 : Lợi nhuận trước thuế của một số ngân hàng, 2006 – 2011

Bảng 2.3 : Chỉ số ROE trước thuế một số ngân hàng, 2006 – 2011

Bảng 2.4 : Chỉ số ROA trước thuế của một số ngân hàng, 2006 – 2011

Bảng 2.5 : Vốn điều lệ của một số ngân hàng, 2006 – 2011

Bảng 2.6 : Các NHTM có vốn điều lệ thấp hơn 3.000 tỷ đồng tính đến 31/12/2010

Bảng 2.7 : Hệ số an toàn vốn tổi thiểu của một số ngân hàng, 2006 – 2011

Bảng 2.8 : Tỷ lệ nợ xấu của một số ngân hàng, 2006 – 2011

Bảng 2.9 : Tốc độ huy động vốn của ACB và của toàn ngành, 2006 – 2010

Bảng 2.10 : Tốc độ tăng dư nợ cho vay của ACB và toàn ngành, 2006 – 2010

Bảng 2.11 : Cơ cấu nguồn nhân lực ACB năm 2010

Bảng 2.12: Mức lương bình quân của nhân viên ACB, 2006 – 2011

viii

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1 : Tốc độ tăng trưởng tín dụng toàn ngành, 2006 – 2010

Hình 2.2 : Dư nợ cho vay toàn ngành, 2005 – 2010

Hình 2.3 : Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận trước thuế một số ngân hàng, 2007 – 2011

Hình 2.4 : Tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống ngân hàng Việt Nam, 2006 – 2011

Hình 2.5 : Tốc độ huy động vốn của ACB và toàn ngành, 2006 – 2010

Hình 2.6 : Tốc độ tăng trưởng tín dụng của ACB và toàn ngành, 2006 – 2010

Hình 2.7 : Tăng trưởng huy động vốn và dư nợ cho vay ACB, 2006 – 2011

Hình 2.8 : Tổng huy động vốn và dư nợ cho vay của ACB, 2006 – 2011

Hình 2.9 : Lợi nhuận trước thuế của ACB, 2006 – 2011

Hình 2.10 : Chỉ tiêu ROE và ROA của ACB, 2006 – 2011

Hình 2.11 : Vốn điều lệ của ACB, 2006 – 2011

Hình 2.12: Hệ số an toàn vốn (CAR) của ACB, 2006 – 2011

Hình 2.13 : Tỷ lệ nợ xấu của ACB, 2006 – 2011

Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Uyên Uyên

Trang 1

LỜI MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

“Ngân hàng được ví như mạch máu của nền kinh tế”, do đó duy trì một hệ thống ngân

hàng hoạt động vững mạnh ngăn ngừa tính dễ tổn thương không chỉ là mối quan tâm

của các nhà quản trị ngân hàng mà còn của Chính phủ bất kỳ nước nào trên thế giới.

Tính dễ tổn thương của các ngân hàng thương mại khi xảy ra ở mức độ trầm trọng có

thể dẫn đến sự khủng hoảng và phá sản hàng loạt các ngân hàng thương mại khác do

hiệu ứng lây lan kéo theo sự suy thoái của toàn nền kinh tế. Trong giai đoạn hiện nay,

đây thật sự là vấn đề nóng bỏng trên thị trường, nhất là sau cuộc khủng hoảng tài chính

toàn cầu năm 2008 và sự phá sản của hàng trăm ngân hàng tên tuổi ở Mỹ, hàng loạt các

ngân hàng tại các nước lớn trên thế giới như Anh, Đức, Bỉ ... cả thế giới tập trung đi

cứu hệ thống ngân hàng, nền kinh tế gần như kiệt quệ trong mấy năm vừa qua và đến

nay vẫn chưa thể phục hồi hoàn toàn. Điều đó cho thấy sức tàn phá và hệ lụy khủng

khiếp khi hệ thống ngân hàng sụp đổ và đây cũng là hồi chuông báo động cho các ngân

hàng thương mại trên thế giới.

Hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam mặc dù không bị ảnh hưởng nặng nề của

cuộc khủng hoảng nhưng vẫn được xem là còn khá non trẻ lại đang đứng trước thời kỳ

hội nhập với nhiều cơ hội lẫn không ít những thách thức, khó khăn. Ngân hàng thương

mại cổ phần Á Châu được đánh giá là một trong những ngân hàng lớn nhất Việt Nam

nên vấn đề về tính dễ tổn thương phải được quan tâm đặc biệt để tránh những thiệt hại

đáng tiếc xảy ra không những gây tổn thất to lớn cho ngân hàng thương mại cổ phần Á

Châu mà còn gây ra những ảnh hưởng trầm trọng cho nền kinh tế. Do đó, nhận diện và

đánh giá mức độ dễ tổn thương của ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu, từ đó đưa

ra các giải pháp ngăn ngừa hữu hiệu để ngân hàng phát triển vững mạnh, chống đỡ các

cú sốc là hết sức cần thiết. Chính vì những lý do trên mà em đã chọn đề tài nghiên cứu

“Đánh giá tính dễ tổn thương của Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu. Thực

trạng - giải pháp”.

Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Uyên Uyên

Trang 2

2. Mục tiêu nghiên cứu và các câu hỏi nghiên cứu

Đánh giá hoạt động của Ngân hàng TMCP Á Châu đặc biệt là sau những biến động to

lớn từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 và những tác động vĩ mô của nền

kinh tế. Đánh giá thực trạng về tính dễ tổn thương của ACB để đưa ra những gợi ý,

những khuyến nghị nhằm hạn chế tính dễ tổn thương, góp phần vào sự phát triển bền

vững của ACB.

Mục tiêu trên đã dẫn đến các câu hỏi liên quan đến bài nghiên cứu như sau:

 Tính dễ tổn thương của các ngân hàng thương mại là gì?

 Tại sao phải đánh giá tính dễ tổn thương?

 Các nhân tố nào tác động đến tính dễ tổn thương của các NHTM?

 Thời kỳ hội nhập có tác động như thế nào đến tính dễ tổn thương của NHTM?

 Tính dễ tổn thương của toàn hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam đang ở mức

độ nào?

 Tính dễ tổn thương của ACB đang ở mức độ nào?

 Các giải pháp nào có thể hạn chế tính dễ tổn thương của ACB?

3. Nguồn số liệu, dữ liệu và phương pháp nghiên cứu

Nguồn thông tin và dữ liệu được công bố rộng rãi trên nhiều phương tiện truyền thông

như sách, báo, internet. Dùng phương pháp phân tích tổng hợp – so sánh, phương pháp

phân tích suy luận, phương pháp diễn dịch qui nạp để đưa ra những kết luận cụ thể.

4. Kết cấu của khoá luận

Khoá luận được chia thành 3 chương chính:

Chương 1: Tổng luận về tính dễ tổn thương của các ngân hàng thương mại.

Chương 2: Đánh giá tính dễ tổn thương của Ngân hàng TMCP Á Châu

Chương 3: Các giải pháp hạn chế tính dễ tổn thương cho Ngân hàng TMCP Á Châu