Chất lượng tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn - Hà Nội: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Lại Hoàng Uyên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

LẠI HOÀNG UYÊN

CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG

MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN – HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HỒ CHÍ MINH

LẠI HOÀNG UYÊN

CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG

MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN – HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng

Mã số: 60 34 02 01

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. LÂM THỊ HỒNG HOA

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Hoạt động tín dụng là một hoạt động sinh lời chủ yếu của Ngân hàng trong

nền kinh tế thị trƣờng, nhƣng cũng là nơi chứa đựng nhiều rủi ro nhất. Chính vì thế

vấn đề chất lƣợng tín dụng là vấn đề quan trọng, sống còn đối với tất cả các Ngân

hàng nói chung và SHB nói riêng. Do đó việc nghiên cứu chất lƣợng tín dụng tại

Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội là vấn đề cần thiết nhằm đem đến lợi nhuận và

đảm bảo an toàn vốn cho ngân hàng. Trên cở sơ tìm hiểu các khái niệm tổng quan

về tín dụng và chất lƣợng tín dụng tại Ngân hàng thƣơng mại; đánh giá thực trạng

chất lƣợng tín dụng tại SHB giai đoạn 2012 – 2016 và so sánh chất lƣợng tín dụng

với 2 ngân hàng có cùng quy mô trên thị trƣờng là Ngân hàng TMCP Quân đội và

Ngân hàng TMCP Á Châu, tác giả đã đề ra hệ thống các giải pháp nhằm nâng cao

chất lƣợng tín dụng tại SHB trong thời gian tới.

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là: LẠI HOÀNG UYÊN, sinh ngày 12 tháng 12 năm 1989

Quê quán: Phƣờng Lộc Sơn, thành phố Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng

Hiện đang làm việc tại Phòng Giao dịch Bảo Lộc, Ngân hàng TMCP Sài

Gòn – Hà Nội – chi nhánh Lâm Đồng, số 451 - 453 Trần Phú, Phƣờng Lộc Sơn, TP

Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng

Hiện là học viên cao học khóa 16 Trƣờng Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí

Minh.

Tôi xin cam đoan luận văn với đề tài: “CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG TẠI

NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN – HÀ NỘI”

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. LÂM THỊ HỒNG HOA

Luận văn này chƣa từng đƣợc trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một

trƣờng đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả

nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công bố trƣớc

đây hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn đƣợc dẫn

nguồn đầy đủ trong luận văn.

Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về lời cam đoan của tôi.

TP Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2017

Ngƣời cam đoan

Lại Hoàng Uyên

LỜI CẢM ƠN

Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Tài chính ngân hàng với đề tài “Chất lƣợng

tín dụng tại Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần Sài Gòn – Hà Nội” là kết quả của

quá trình cố gắng không ngừng của bản thân và đƣợc sự giúp đỡ, động viên khích lệ

của thầy cô, bạn bè, đồng nghiệp và ngƣời thân. Qua trang viết này tác giả xin gửi

lời cảm ơn tới những ngƣời đã giúp đỡ tôi trong thời gian học tập - nghiên cứu khoa

học vừa qua.

Tôi xin tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với cô TS Lâm Thị Hồng

Hoa đã trực tiếp tận tình hƣớng dẫn cũng nhƣ cung cấp tài liệu thông tin khoa học

cần thiết cho luận văn này.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến quý Thầy Cô thuộc Khoa Sau Đại

Học Trƣờng Đại Học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đã truyền đạt những kiến thức

quý báu trong suốt quá trình giảng dạy để tôi có đủ kiến thức để thực hiện bài

nghiên cứu.

Cuối cùng tôi cũng xin gửi lời tri ân đến bạn bè, ngƣời thân và đồng nghiệp

đã hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận

văn.

TÁC GIẢ

Lại Hoàng Uyên

MỤC LỤC

TÓM TẮT LUẬN VĂN ...............................................................................................

LỜI CAM ĐOAN .........................................................................................................

LỜI CẢM ƠN ...............................................................................................................

MỤC LỤC.....................................................................................................................

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ..............................................................................

DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................................

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ.......................................................................................

MỞ ĐẦU.....................................................................................................................1

CHƢƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍN DỤNG VÀ CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG

TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI..........................................................................6

1.1. HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI.....................6

1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng .........................................................................6

1.1.2. Phân loại hoạt động tín dụng của NHTM ........................................................8

1.1.2.1 Căn cứ vào thời hạn tín dụng .........................................................................8

1.1.2.2. Căn cứ vào mục đích tín dụng .......................................................................9

1.1.2.3. Căn cứ vào đối tƣợng tín dụng......................................................................9

1.1.2.4 Căn cứ vào hình thức cấp tín dụng.................................................................9

1.1.2.5 Căn cứ vào hình thức bảo đảm tín dụng ......................................................10

1.1.3. Vai trò tín dụng của Ngân hàng Thƣơng Mại.................................................11

1.1.3.1. Đối với nền kinh tế.......................................................................................11

1.1.3.2. Đối với khách hàng ......................................................................................11

1.1.3.3. Đối với ngân hàng........................................................................................12

1.2. CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI.................12

1.2.1. Chất lƣợng tín dụng........................................................................................12

1.2.1.1. Khái niệm về chất lƣợng .............................................................................12

1.2.1.2. Khái niệm về chất lƣợng tín dụng................................................................13

1.2.1.3. Ý nghĩa của việc nâng cao chất lƣợng tín dụng tại NHTM. ........................15

1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá về chất lƣợng tín dụng tại NHTM................................16

1.2.2.1. Cơ cấu dƣ nợ tín dụng. ............................................................................16

1.2.2.2. Nợ quá hạn và nợ xấu..............................................................................16

1.2.2.3. Vòng quay vốn tín dụng ..........................................................................17

1.2.2.4. Thu nhập lãi cận biên (NIM-Net interest margin)...................................18

1.2.2.5. Tỷ lệ dƣ nợ cho vay so với tổng vốn huy động .......................................18

1.2.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng tín dụng tại NHTM..........................19

1.2.3.1. Nhân tố từ phía Ngân hàng .........................................................................19

1.2.3.2. Yếu tố từ phía khách hàng ..........................................................................21

1.2.3.3. Yếu tố môi trƣờng vĩ mô.............................................................................22

1.2.4. Bài học kinh nghiệm về nâng cao chất lƣợng tín dụng trong và ngoài nƣớc.23

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1..........................................................................................27

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG

TMCP SÀI GÒN – HÀ NỘI....................................................................................28

2.1. GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN – HÀ NỘI........................28

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội .28

2.1.2. Mô hình tổ chức của Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội..........................29

2.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội..31

2.1.3.1. Hoạt động huy động vốn .........................................................................31

2.1.3.2. Hoạt động cho vay...................................................................................32

2.1.3.3. Hoạt động dịch vụ....................................................................................33

2.1.3.4. Kết quả hoạt động kinh doanh.................................................................34

2.2. THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP

SÀI GÒN – HÀ NỘI.................................................................................................35

2.2.1. Chất lƣợng tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội ......................35

2.2.1.1 . Cơ cấu dƣ nợ tín dụng ...............................................................................35

2.2.1.2. Nợ quá hạn và nợ xấu..............................................................................43

2.2.1.3. Vòng quay vốn tín dụng ..........................................................................46

2.2.1.4. Thu nhập lãi cận biên (NIM-Net interest margin)...................................47

2.2.1.5. Tỷ lệ dƣ nợ cho vay so với tổng vốn huy động .......................................48

2.2.2. So sách chất lƣợng tín dụng của MB, ACB và SHB. ....................................49

2.2.2.1. Cơ cấu dƣ nợ tín dụng .............................................................................49

2.2.2.2. Nợ quá hạn và nợ xấu..............................................................................52

2.2.2.3. Thu nhập lãi cận biên - NIM ...................................................................55

2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CHẤT LƢƠṆ G TÍN DUṆ G TAỊ NGÂN HÀNG

TMCP SÀI GÒN – HÀ NỘI.....................................................................................55

2.3.1. Những kết quả đạt đƣơc .................................................................................55

2.3.2. Những tồn tại trong hoạt động quản lý chất lƣợng tín dụng tại SHB ............57

2.3.3. Nguyên nhân ..................................................................................................58

KẾT LUẬN CHƢƠNG 2..........................................................................................67

CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG TẠI

NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN – HÀ NỘI..........................68

3.1. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN

HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN – HÀ NỘI TRONG NHỮNG NĂM

TỚI .....................................................................................................................68

3.1.1. Định hƣớng chung..........................................................................................68

3.1.2. Định hƣớng phát triển hoạt động tín dụng .....................................................69

3.1.3. Định hƣớng về chất lƣợng tín dụng ...............................................................70

3.2. NHÓM GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG

TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN – HÀ NỘI....................................................70

3.2.1. Xây dựng chính sách tín dụng hơp lý trong từng thời kỳ............................70

3.2.2. Hoàn thiện quy trình cấp tín dụng ...............................................................72

3.2.3. Nâng cao chất lƣợng công tác thẩm định khách hàng, dự án đầu tƣ...........73

3.2.4. Tích cực quản lý và thu hồi nợ xấu .............................................................74

3.2.5. Nâng cao vai trò của bộ phận kiểm tra, kiểm soát nội bộ ...........................75

3.2.6. Hoàn thiện hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ............................................75

3.2.7. Nhóm giải pháp nguồn nhân lực ....................................................................76

3.2.7.1. Nâng cao năng lực của cán bộ tín dụng .......................................................76

3.2.7.2. Tăng cƣờng tính chế tài trong hoạt động tín dụng.......................................77

3.2.7.3. Xây dựng chính sách khen thƣởng, đãi ngộ.................................................78

3.2.8. Phát triển hạ tầng công nghệ thông tin...........................................................78

KẾT LUẬN CHƢƠNG 3..........................................................................................78

KẾT LUẬN...............................................................................................................79

TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................81

PHỤ LỤC..................................................................................................................84

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nghĩa tiếng nƣớc ngoài Nghĩa tiếng Việt

ACB Asia Commercial Bank

Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần

Á Châu

ADB

The Asian Development

Bank

Ngân hàng phát triển Châu Á

CIC Credit Information Center

Trung tâm thông tin tín dụng

quốc gia

DNNN Doanh nghiệp Nhà Nƣớc

GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội

ISO

International Organization

for Standardization

Tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế

JICA

The Japan International

Cooperation Agency

Văn phòng hợp tác quốc tế Nhật

Bản

HABUBANK

Hanoi Building Commercial

Joint Stock Bank

Ngân hàng TMCP Nhà Hà Nội

HTTD Hỗ trợ tín dụng

KHCN Khách hàng cá nhân

KHDN Khách hàng doanh nghiệp

MB

Military Commercial Joint

Stock Bank

Ngân hàng Thƣơng mại cổ phần

Quân đội

NHNN Ngân hàng nhà nƣớc

NHTW Ngân hàng Trung Ƣơng

NHTM Ngân hàng thƣơng mại

NIM Net interest margin Thu nhập lãi cận biên

ODA

Official Development

Assistant

Viện trợ phát triển chính thức

PGD Phòng giao dịch