Xây dựng bài tập rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện cho học sinh trong dạy học chủ đề vi sinh vật học - thpt.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA SINH - MÔI TRƯỜNG

TRẦN THỊ HÀ ANH

XÂY DỰNG BÀI TẬP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG TƯ DUY PHẢN BIỆN CHO

HỌC SINH TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ VI SINH VẬT HỌC - THPT

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐÀ NẴNG, 2015

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA SINH - MÔI TRƯỜNG

TRẦN THỊ HÀ ANH

XÂY DỰNG BÀI TẬP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG TƯ DUY PHẢN BIỆN CHO

HỌC SINH TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ VI SINH VẬT HỌC - THPT

Ngành: SƯ PHẠM SINH HỌC

Người hướng dẫn: Nguyễn Thị Hải Yến

ĐÀ NẴNG, 2015

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.

Các số liệu, kết quả nêu trong khóa luận là trung thực và chưa từng được ai công

bố trong bất kì công trình nào khác.

Sinh viên thực hiện

Trần Thị Hà Anh

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc

đến Th.S Nguyễn Thị Hải Yến, người đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ

tôi tận tình trong thời gian thực hiện đề tài và cả trong quá trình phấn đấu, học tập

của bản thân.

Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong khoa Sinh – Môi trường,

trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng đã giúp đỡ, giảng dạy, truyền thụ cho

tôi những kiến thức, kinh nghiệm học tập, sinh hoạt quý báu trong suốt thời gian

học tập bốn năm vừa qua, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tôi hoàn thành

khóa luận tốt nghiệp.

Tôi xin được gửi lời cảm ơn đến thầy cô giáo cùng toàn thể các em học sinh

trường THPT Trần Phú - Đà Nẵng đã nhiệt tình giúp đỡ tôi hoàn thành khóa luận

tốt nghiệp này.

Đà Nẵng, tháng 5 năm 2015

Sinh viên thực hiện

Trần Thị Hà Anh

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU.....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

3. Ý nghĩa khoa học ....................................................................................................2

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU.....................................................................3

1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu .........................................................................3

1.1.1. Trên thế giới......................................................................................................3

1.1.2. Ở Việt Nam .......................................................................................................5

1.2. Cơ sở lý luận ........................................................................................................7

1.2.1. Khái niệm kỹ năng và tư duy phản biện ...........................................................7

1.2.2. Khái niệm bài tập ............................................................................................13

1.3. Cơ sở thực tiễn ...................................................................................................16

1.3.1. Khả năng tư duy phản biện ở học sinh............................................................16

1.3.2. Điều tra thực trạng tình hình xây dựng và sử dụng bài tập nhằm rèn luyện kỹ

năng tư duy phản biện cho học sinh..........................................................................18

CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP ..................................22

2.1. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ...................................................................22

2.1.1. Đối tượng nghiên cứu......................................................................................22

2.1.2. Khách thể nghiên cứu......................................................................................22

2.2. Nội dung nghiên cứu..........................................................................................22

2.3. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................22

2.3.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết .................................................................22

2.3.2. Phương pháp điều tra cơ bản...........................................................................22

2.3.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm................................................................23

2.3.4. Phương pháp thống kê toán học......................................................................23

CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.................................................................24

3.1. Phân tích cấu trúc, nội dung chủ đề vi sinh vật – Sinh học 10 THPT ...............24

3.1.1. Khái quát nội dung phần 3 vi sinh vật ............................................................24

3.1.2. Đặc điểm chủ đề vi sinh vật - Sinh học 10 THPT...........................................24

3.1.3. Thành phần kiến thức chủ đề vi sinh vật học - Sinh học 10 THPT ................25

3.2. Xây dựng quy trình thiết kế bài tập rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện cho học

sinh ............................................................................................................................27

3.2.1. Quy trình xây dựng bài tập rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện....................27

3.2.2. Ví dụ về thiết kế bài tập rèn luyện tư duy phản biện cho học sinh trong bài 30

(Sinh học 10 cơ bản) Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ - chủ đề vi sinh vật -

THPT.........................................................................................................................29

3.2.3. Kết quả xây dựng bài tập ................................................................................30

3.3. Đề xuất hướng sử dụng ......................................................................................31

3.4. Kết quả thực nghiệm sư phạm............................................................................32

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................................39

1. Kết luận .................................................................................................................39

2. Kiến nghị...............................................................................................................39

TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................40

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BT Bài tập

HS Học sinh

GV Giáo viên

THPT Trung học phổ thông

SGK Sách giáo khoa