Xác định một số đặc điểm sinh học, khả năng sản xuất của lợn Mẹo nuôi tại huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

PHẠM VĂN SƠN

XÁC ĐỊNH MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC,

KHẢ NĂNG SẢN XUẤT CỦA LỢN MẸO

NUÔI TẠI HUYỆN KỲ SƠN, TỈNH NGHỆ AN

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Chuyên ngành: Chăn nuôi

Mã số: 60 62 01 05

THÁI NGUYÊN, 8/2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

PHẠM VĂN SƠN

XÁC ĐỊNH MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC,

KHẢ NĂNG SẢN XUẤT CỦA LỢN MẸO

NUÔI TẠI HUYỆN KỲ SƠN, TỈNH NGHỆ AN

Chuyên ngành: Chăn nuôi

Mã số: 60 62 01 05

LUẬN VĂN THẠC SỸ

KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Hữu Cƣờng

PGS.TS. Trần Huê Viên

THÁI NGUYÊN, 8/2015

i

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này

là trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.

Tôi xin đảm bảo rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được

cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được ghi rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, ngày 19 tháng 08 năm 2015

Tác giả luận văn

Phạm Văn Sơn

iii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Nhân dịp hoàn thành bản luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới Ban Giám

Hiệu, Phòng Đào tạo, Ban chủ nhiệm khoa Chăn nuôi - Thú y Trường Đại học Nông

Lâm Thái Nguyên nơi tôi được đào tạo để trưởng thành cũng như tạo điều kiện thuận

lợi tốt nhất cho tôi hoàn thành nhiệm vụ của mình. Tôi xin cảm ơn các đơn vị sau đây

đã giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài này.

- Ban Giám Đốc Viện Chăn nuôi, các đơn vị trong Viện Chăn nuôi (Bộ môn Di

truyền Giống, phòng Khoa học và HTQT, phòng Đạo tạo và thông tin..) nơi tôi công

tác đã tạo mọi điều kiện về thời gian và đề tài cho tôi trong quá trình học tập, cũng như

trong giai đoạn thực hiện đề tài;

- Trạm thú y huyện Kỳ Sơn, các hộ dân của các xã Nậm Càn, Tây Sơn, Mường

Lống, Na Noi huyện Kỳ Sơn tỉnh Nghệ An là nơi tôi triển khai, thực hiện đề tài đã tạo

điều kiện và giúp đỡ về nhân lực, vật lực tốt nhất để tôi hoàn thành bản luận văn này.

Để hoàn thành bản luận văn này tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS.

Nguyễn Hữu Cường, PGS.TS. Trần Huê Viên là người thầy hướng dẫn về khoa học,

đã giúp đỡ tôi tận tình và có trách nhiệm trong quá trình nghiên cứu cũng như hoàn

thiện bản luận văn.

Xin chân thành cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi trong quá trình

xây dựng đề cương và hoàn thành bản luận văn này. Nhân dịp này, cho phép tôi được

bày tỏ sự biết ơn sâu sắc tới gia đình đã tận tình giúp đỡ, động viên khích lệ để tôi vượt

qua mọi khó khăn hoàn thành luận văn.

Thái Nguyên, ngày 19 tháng 08 năm 2015

Tác giả luận văn

Phạm Văn Sơn

iv

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

MỤC LỤC

Nội dung Trang

Lời cảm ơn................................................................................................................. ....i

Lời càm đoan............................................................................................................. ...ii

Mục lục...................................................................................................................... ..iii

Danh mục từ viết tắt.................................................................................................. ..vi

Danh mục các bảng................................................................................................... .vii

Danh mục các hình.................................................................................................... viii

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài ...............................................................................................1

2. Mục đích của đề tài ......................................................................................................2

3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài .....................................................................2

CHƢƠNG 1.

TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1. Cơ sở khoa học của đề tài .........................................................................................3

1.1.1. Các điều kiện tự nhiên kinh tế - xã hội hình thành giống lợn................................3

1.1.1.1. Nguồn gốc các giống lợn nhà .............................................................................3

1.1.1.2. Ảnh hưởng của các điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội tới việc hình thành giống

lợn nước ta........................................................................................................................4

1.1.2. Bảo tồn quỹ gen vật nuôi .......................................................................................4

1.1.2.1. Sự suy giảm giống vật nuôi và sự đa dạng sinh học ..........................................4

1.1.2.2. Lý do phải bảo tồn nguồn gen vật nuôi............................................................5

1.1.2.3. Các phương pháp bảo tồn nguồn gen vật nuôi ................................................6

1.1.2.4. Vấn đề bảo tồn gen vật nuôi ở nước ta.............................................................7

1.1.3. Cơ sở khoa học về sự sinh trưởng và khả năng cho thịt của lợn ...........................7

1.1.3.1. Sự sinh trưởng, phát dục của lợn ........................................................................7

1.1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng phát dục và khả năng sản xuất thịt của lợn.8

1.1.4. Cơ sở khoa học của nghiên cứu về sinh lý sinh dục và khả năng sinh sản.................11

1.1.4.1. Đặc điểm sinh lý sinh dục của lợn ....................................................................11

v

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

1.1.4.2. Khả năng sinh sản của lợn ................................................................................15

1.2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước.............................................................21

1.2.1. Tình hình nghiên cứu trong nước.........................................................................21

1.2.1.1. Đánh giá chung .................................................................................................21

1.2.1.2. Kết quả nghiên cứu một số giống lợn nội Việt Nam ........................................22

1.2.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới.......................................................................23

1.2.3. Nghiên cứu về chất lượng thịt..............................................................................24

1.2.4. Nghiên cứu về gen liên quan đến chất lượng thịt....................................................26

1.3.Vài nét về điều kiện tự nhiên xã hội huyện Kỳ Sơn................................................ 28

CHƢƠNG 2.

ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Đối tượng nghiên cứu .............................................................................................30

2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ...........................................................................30

2.2.1. Địa điểm nghiên cứu ............................................................................................30

2.2.2. Thời gian nghiên cứu ...........................................................................................30

2.3. Nội dung và phương pháp nghiên cứu....................................................................30

2.3.1. Nội dung nghiên cứu............................................................................................30

2.3.2. Phương pháp nghiên cứu .....................................................................................30

2.3.2.1. Điều tra tình hình chăn nuôi lợn Mẹo tại huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An ..........30

2.3.2.2. Đánh giá một số đặc điểm ngoại hình của lợn Mẹo .........................................31

2.3.2.3. Đánh giá khả năng sinh sản của lợn Mẹo .........................................................31

2.3.2.4. Đánh giá khả năng sinh trưởng của lợn Mẹo .....................................................32

2.3.2.5. Mổ khảo sát đánh giá khả năng cho thịt và chất lượng thịt lợn Mẹo..................32

2.3.2.7. Phương pháp xác định kiểu gen ........................................................................33

2.4. Phương pháp xử lý số liệu.......................................................................................36

CHƢƠNG 3.

KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

3.1. Tình hình phát triển chăn nuôi lợn tại huyện Kỳ Sơn....................................................37

3.1.1. Tình hình chăn nuôi lợn tại huyện Kỳ Sơn ..........................................................37

3.1.2. Số lượng và cơ cấu đàn lợn Mẹo nuôi tại huyện Kỳ Sơn ....................................38

3.1.3. Phương thức chăn nuôi lợn ..................................................................................39

vi

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

3.1.4. Các loại thức ăn sử dụng trong chăn nuôi lợn Mẹo .............................................41

3.1.5. Vệ sinh, phòng bệnh trong chăn nuôi lợn ............................................................42

3.1.5.1. Công tác vệ sinh phòng bệnh .............................................................................42

3.1.5.2. Phòng bệnh bằng Vaccine..................................................................................42

3.2. Đặc điểm ngoại hình lợn Mẹo.................................................................................43

3.3. Đặc điểm sinh lý sinh dục và khả năng sinh sản của lợn Mẹo .....................................45

3.3.1. Đặc diểm sinh lý sinh dục ....................................................................................45

3.3.2. Kết quả sinh sản của lợn nái Mẹo ........................................................................48

3.4. Khả năng sinh trưởng của lợn Mẹo.........................................................................51

3.4.1. Sinh trưởng tích lũy của lợn.................................................................................51

3.4.2. Sinh trưởng tuyệt đối của lợn Mẹo ......................................................................53

3.4.3. Sinh trưởng tương đối của lợn Mẹo ......................................................................54

3.5. Khả năng cho thịt và chất lượng thịt của lợn Mẹo.....................................................56

3.5.1. Kết quả khảo sát thân thịt lợn Mẹo. .....................................................................56

3.5.2. Kết quả phân tích thành phần hóa học và tính chất lý hóa của thịt lợn Mẹo.......58

3.5.2.1. Thành phần hóa học của thịt lợn Mẹo...............................................................58

3.5.2.2. Tính chất lý hóa học của thịt lợn Mẹo ..............................................................59

3.6. Kết quả xác định kiểu gen H-FABP và gen PRKAG3 trên lợn Mẹo .................................62

3.7. Hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi lợn Mẹo .............................................................63

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. Kết luận ......................................................................................................................65

2. Đề nghị.......................................................................................................................65

PHỤ LỤC.................................................................................................................. ..ix

MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ ĐÊ TÀI NGHIÊN CỨU.................................................. xiii