Xác định một số đặc điểm ngoại hình, khả năng sản xuất của lợn hung hà giang

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN VĂN MÃO

XÁC ĐỊNH MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM

NGOẠI HÌNH, KHẢ NĂNG SẢN XUẤT

CỦA LỢN HUNG HÀ GIANG

Chuyên ngành: Chăn nuôi

Mã số: 60.62.01.05

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Trần Huê Viên

2. TS. Phạm Công Thiếu

THÁI NGUYÊN - 2013

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận

văn này là trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.

Tôi xin đảm bảo rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này

đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được ghi rõ

nguồn gốc.

Thái Nguyên, ngày 10 tháng 9 năm 2013

Tác giả luận văn

Nguyễn Văn Mão

ii

LỜI CẢM ƠN

Nhân dịp hoàn thành bản luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới

Ban Giám Hiệu, Phòng quản lý đào tạo Sau đại học, Ban chủ nhiệm khoa

Chăn nuôi - Thú y Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên nơi tôi được đào

tạo để trưởng thành cũng như tạo điều kiện thuận lợi tốt nhất cho tôi hoàn

thành nhiệm vụ của mình. Tôi xin cảm ơn các đơn vị sau đây đã giúp đỡ tôi

hoàn thành đề tài này.

- Ban thường vụ Tỉnh ủy, Huyện uỷ huyện Hoàng Su Phì tỉnh Hà Giang

nơi tôi công tác đã tạo mọi điều kiện về thời gian cho tôi trong quá trình học

tập, cũng như trong giai đoạn thực hiện đề tài;

- Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Hà Giang, Uỷ ban nhân

dân huyện Hoàng Su Phì, Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện

Hoàng Su Phì, Uỷ ban nhân dân các xã Nậm Ty, Nậm Dịch, Hồ Thầu, Nam

Sơn, Bản luốc, Tụ Nhân, Bản Nhùng, Bản Péo, Ngàm Đăng Vài, Chiến Phố,

Thàng Tín là các cơ quan quản lí nhà nước trên địa bàn tôi triển khai, thực

hiện đề tài đã tạo điều kiện và giúp đỡ về nhân lực, vật lực tốt nhất để tôi hoàn

thành bản luận văn này.

Để hoàn thành bản luận văn này tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc

tới PGS.TS. Trần Huê Viên, TS. Phạm Công Thiếu là người thầy hướng dẫn

về khoa học, đã giúp đỡ tôi tận tình và có trách nhiệm trong quá trình nghiên

cứu cũng như hoàn thiện bản luận văn.

Xin chân thành cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi trong quá

trình xây dựng đề cương và thực hiện bản luận văn này. Nhân dịp này cho phép

tôi được bày tỏ sự biết ơn sâu sắc tới gia đình đã tận tình giúp đỡ, động viên

khích lệ để tôi vượt qua mọi khó khăn hoàn thành luận văn.

Thái Nguyên, ngày 10 tháng 9 năm 2013

Tác giả luận văn

Nguyễn Văn Mão

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................... vi

DANH MỤC BẢNG......................................................................................vii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ................................................................................viii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1.1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................. 1

1.2. Mục đích của đề tài .................................................................................... 3

1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ................................................... 4

Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................ 5

1.1. Cơ sở lý luận của đề tài.............................................................................. 5

1.1.1. Các điều kiện tự nhiên kinh tế - xã hội hình thành giống lợn................. 5

1.1.1.1. Nguồn gốc các giống lợn nhà............................................................... 5

1.1.1.2. Ảnh hưởng của các điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội tới việc hình

thành giống lợn.................................................................................................. 5

1.1.2. Cơ sơ khoa học của việc nghiên cứu các đặc điểm ngoại hình và khả

năng sản xuất của lợn ........................................................................................ 7

1.1.2.1. Đặc điểm di truyền các tính trạng ........................................................ 7

1.1.2.2. Đặc điểm về cấu tạo hệ tiêu hoá và sinh lý tiêu hoá ............................ 8

1.1.2.3. Đặc điểm sinh sản của lợn ................................................................... 9

1.1.2.4. Tập tính sinh sản của lợn ................................................................... 10

1.1.3. Cơ sở khoa học về sự sinh trưởng và khả năng cho thịt của lợn .......... 10

1.1.3.1. Sự sinh trưởng, phát dục của lợn ....................................................... 10

1.1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng phát dục và khả năng sản xuất

thịt của lợn....................................................................................................... 12

iv

1.1.4. Cơ sở khoa học của nghiên cứu các đặc điểm sinh lý sinh dục và khả

năng sinh sản của lợn ...................................................................................... 16

1.1.4.1. Đặc điểm sinh lý sinh dục của lợn ..................................................... 16

1.1.4.2. Khả năng sinh sản của lợn ................................................................. 20

1.1.5. Vài nét về điều kiện tự nhiên, xã hội huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang..... 26

1.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước ............................. 28

1.2.1. Tình hình nghiên cứu trong nước.......................................................... 28

1.2.1.1. Đánh giá chung .................................................................................. 28

1.2.1.2. Kết quả nghiên cứu một số giống lợn nội phổ biến ở Việt Nam ....... 30

1.2.1.3. Kết quả nghiên cứu một số giống lợn bản địa ................................... 35

1.2.2. Tình hình nghiên cứu ngoài nước ......................................................... 39

Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU42

2.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................... 42

2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................ 42

2.2.1. Địa điểm nghiên cứu ............................................................................. 42

2.2.2. Thời gian nghiên cứu ............................................................................ 42

2.3. Nội dung và phương pháp nghiên cứu..................................................... 42

2.3.1. Nội dung nghiên cứu............................................................................. 42

2.3.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 42

2.3.2.1. Điều tra điều kiện tự nhiên, xã hội, tình hình chăn nuôi lợn Hung tại

huyện Hoàng Su Phì tỉnh Hà Giang ................................................................ 42

2.3.2.2. Đánh giá một số đặc điểm ngoại hình của lợn Hung......................... 43

2.3.2.3. Đánh giá khả năng sinh sản của lợn Hung......................................... 43

2.3.2.4. Đánh giá khả năng sinh trưởng, cho thịt và chất lượng thịt lợn Hung. 44

2.3.2.5. Mổ khảo sát đánh giá khả năng cho thịt và chất lượng thịt lợn Hung . 45

2.3.2.6. Phương pháp phân tích thành phần hoá học thịt nạc.......................... 47

2.4. Phương pháp xử lý số liệu........................................................................ 48

v

Chƣơng 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ................................................... 50

3.1. Điều tra đánh giá tình hình chăn nuôi lợn Hung về số lượng, cơ cấu,

phương thức chăn nuôi.................................................................................... 50

3.1.1. Tình hình chăn nuôi lợn và lợn Hung tại Hoàng Su Phì - Hà Giang.... 50

3.1.2. Số lượng và cơ cấu đàn lợn Hung......................................................... 51

3.1.3. Phương thức chăn nuôi lợn ................................................................... 53

3.2. Đặc điểm ngoại hình lợn Hung ................................................................ 55

3.3. Đặc điểm sinh lý sinh dục và khả năng sinh sản của lợn Hung............... 56

3.3.1. Đặc diểm sinh lý sinh dục ..................................................................... 56

3.3.2. Kết quả sinh sản của lợn nái Hung........................................................ 60

3.4. Khả năng sinh trưởng của lợn Hung ........................................................ 65

3.4.1. Kết quả sinh trưởng tích lũy của lợn..................................................... 65

3.4.2. Sinh trưởng tuyệt đối của lợn Hung...................................................... 67

3.4.3. Kết quả sinh trưởng tương đối ............................................................... 69

3.5. Kết quả nghiên cứu khả năng cho thịt và chất lượng thịt của lợn Hung...... 70

3.5.1. Kết quả khảo sát thân thịt lợn Hung ..................................................... 70

3.5.2. Kết quả phân tích thành phần hóa học và tỷ lệ một số axit amin của thịt

lợn Hung.......................................................................................................... 73

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ........................................................................... 76

1. Kết luận ....................................................................................................... 76

2. Tồn tại ......................................................................................................... 77

3. Đề nghị ........................................................................................................ 77

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 78

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐCÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN VĂN.84

PHỤ LỤC

vi

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

CS : Cộng sự

CSKL :

ĐVT : Đơn vị tính

FSH : Follicle Stimulating Hormone

GRH : Gonandotropine releasing hoormone

ISO

: International Organization for Standardization

(Tổ chức Quốc tế về Tiêu chuẩn hoá)

LH : Luteinizing Hormone

NN&PTNT : Nông nghiệp và phát triển nông thôn

NST : Nhiễm sắc thể

PRA : Đánh giá nhanh nông thôn có sự tham gia

PTNT : Phát triển nông thôn

STT : Số thứ tự

SWOT : Sử dụng ma trận để phân tích lập kế hoạch

TB : Trung bình

TCVN :

TT : Thị trấn

TTTĂ : Tiêu tốn thức ăn

vii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1. Số lượng và cơ cấu đàn lợn ở nông hộ ........................................... 50

Bảng 3.2. Số lượng và cơ cấu đàn lợn Hung tại nông hộ ............................... 52

Bảng 3.3. Phương thức nuôi lợn Hung ........................................................... 53

Bảng 3.4. Đặc điểm ngoại hình lợn Hung....................................................... 55

Bảng 3.5. Một số chỉ tiêu sinh lý sinh dục lợn nái Hung................................ 57

Bảng 3.6. Năng suất sinh sản của lợn nái Hung ............................................. 60

Bảng 3.7. Khối lượng lợn Hung qua các tháng tuổi ....................................... 65

Bảng 3.8. Sinh trưởng tuyệt đối của lợn Hung ............................................... 67

Bảng 3.9. Sinh trưởng tương đối của lợn Hung qua các tháng tuổi................ 69

Bảng 3.10. Kết quả mổ khảo sát thân thịt lợn Hung....................................... 71

Bảng 3.11. Thành phần hóa học của thịt lợn Hung......................................... 73

Bảng 3.12. Hàm lượng một số axit amin của thịt lợn Hung ........................... 74

Bảng 3.13. Hiệu quả kinh tế nuôi lợn thịt Hung ............................................. 75

viii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

Hình 3.1. Biểu đồ sinh trưởng tích lũy của lợn Hung qua các tháng tuổi ...... 66

Hình 3.2. Biểu đồ sinh trưởng tuyệt đối của lợn Hung................................... 68

Hình 3.3. Biểu đồ sinh trưởng tương đối của lợn Hung ................................. 70