Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam

Ứng dụng thương mại điện tử trong kinh doanh XK.doc.DOC
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
Ch¬ng 1
Kh¸i qu¸t vÒ viÖc øng dông th¬ng m¹i
®iÖn tö trong kinh doanh xuÊt khÈu.
1.1. Kh¸i niÖm kinh doanh xuÊt khÈu vµ néi dung cña
kinh doanh xuÊt khÈu.
1.1.1.Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh xuÊt khÈu.
1.1.1.1. Kh¸i niÖm kinh doanh xuÊt khÈu
XuÊt khÈu hµng hãa dÞch vô lµ ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ ®Çu tiªn vµ c¬
b¶n cña c¸c c«ng ty tham gia kinh doanh quèc tÕ. XuÊt khÈu hµng ho¸ dÞch vô lµ
ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp nh»m ®a hµng ho¸ dÞch vô ra khái biªn giíi quèc
gia ®Ó tiªu thô ë thÞ trêng níc ngoµi.
1.1.1.2. §Æc ®iÓm cña kinh doanh xuÊt khÈu
ViÖc kinh doanh xuÊt khÈu hµng ho¸ dÞch vô vÒ c¬ b¶n cã nh÷ng ®Æc
®iÓm gièng kinh doanh hµng ho¸ néi ®Þa, tuy nhiªn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt
®ã lµ:
Giao dÞch víi ngêi cã quèc tÞch kh¸c: Trong kinh doanh quèc tÕ, nh÷ng ngêi cã quan hÖ giao dÞch víi doanh nghiÖp lµ nh÷ng ngêi cã quèc tich kh¸c nhau,
cho nªn thêng dÉn ®Õn sù bÊt ®ång vÒ ng«n ng÷, tËp qu¸n v¨n ho¸, chÝnh trÞ luËt
ph¸p. §iÒu nµy lµ sù kh¸c biÖt lín nhÊt gi÷a kinh doanh xuÊt khÈu vµ kinh doanh
néi ®Þa.
ThÞ trêng réng lín khã kiÓm so¸t: ThÞ trêng tiªu thñan phÈm trªn pham vÞ
quèc tÕ víi sè lîng ngêi tiªu dïng vµ søc mua lín h¬n rÊt nhiÒu so víi thÞ trêng
tiªu thô néi ®Þa cã nghÜa lµ møc ®é phøc t¹p cña thÞ trêng còng t¨ng lªn t¬ng øng.
Nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng tiªu thô ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh
xuÊt khÈu. V× vËy nhiÖm vô cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu phøc t¹p
1
h¬n nhiÖm vô cña c¸c nhµ kinh doanh trong níc ®¬n thuÇn bëi c¸c doanh nghiÖp
kinhdoanh xuÊt khÈu ph¶i ®¬ng ®Çu víi sù biÕn ®éng cña thÞ trêng trong níc vµ thÞ
trêng ngoµi níc. Do vËy, doanh nghiÖp cµng tham gia vµo nhiÒu thÞ trêng níc
ngoµi th× møc ®é phøc t¹p cña thÞ trêng cµng t¨ng.
ViÖc ph©n phèi, vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n hµng ho¸: Trong kinh doanh xuÊt
khÈu, hµng ho¸ thêng ®îc vËn chuyÓn ra níc ngoµi vµ ngîc l¹i. Ph¬ng thøc vËn t¶i
gåm: vËn t¶i ®êng biÓn, ®êng s¾t, ®êng kh«ng, ®êng bé. Do kho¶ng c¸ch vËn
chuyÓn xa, thêi gian vËn chuyÓn dµi, hµng ho¸ khèi lîng lín, cång kÒnh, gi¸ trÞ
cao cho nªn cÇn ®îc b¶o qu¶n theo ®óng tiªu chuÈn phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña
hµng ho¸ tr¸nh h hao mÊt m¸t h háng vÒ chÊt lîng sè lîng.
VÒ thanh to¸n: Thanh to¸n lµ kh©u quan träng vµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña tÊt
c¶ c¸c giao dÞch kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. HiÖu qu¶ trong lÜnh vùc kinh doanh
xuÊt nhËp khÈu mét phÇn lín nhê vµo chÊt lîng cña viÖc thanh to¸n. Do ®Æc ®iÓm
bu«n b¸n víi níc ngoµi, nªn thanh to¸n trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu phøc t¹p
h¬n rÊt nhiÒu so víi thanh to¸n trong níc, thanh to¸n quèc tÕ cã liªn quan ®Õn viÖc
trao ®æi ®ång tiÒn quèc gia nµy lÊy ®ång tiÒn quèc gia kh¸c. H¬n n÷a viÖc thanh
to¸n quèc tÕ thêng ®îc tiÕn hµnh th«ng qua ng©n hµng v× thÕ khi ký hîp ®ång
bu«n b¸n quèc tÕ doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu ph¶i hÕt søc lu ý nh÷ng vÊn
®Ò vÒ ®ång tiÒn thanh to¸n, thêi h¹n thanh to¸n, ph¬ng thøc thanh to¸n ®Ó tr¸nh
nh÷ng rñi ro trong thanh to¸n
VÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp (nÕu cã): Trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu thêng
x¶y ra tranh chÊp do sù bÊt ®ång vÒ ng«n ng÷, v¨n ho¸, luËt ph¸p vµ viÖc ¸p dông
nguån luËt nµo ®Ó gi¶i quyÕt tranh chÊp lµ vÊn ®Ò khã x¸c ®Þnh. ChÝnh v× vËy ®Ó
®¶m b¶o quyÒn lîicña minh doanh nghiÖp cÇn cã c¸ch gi¶i quyÕt khÐo lÐo ®óng
®¾n ®Ó tr¸nh thiÖt thßi vÒ phi¸ m×nh.
1.1.2. Néi dung cña kinh doanh xuÊt khÈu
LËp ph¬ng ¸n kinh doanh xuÊt khÈu: lµ viÖc x©y dùng mét ch¬ng
tr×nh kÕ ho¹ch cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®Ó thùc hiÖn môc tiªu cña doanh nghiÖp.
Ph¬ng ¸n kinh doanh ®îc x¸c lËp dùa trªn môc tiªu kinh doanh xuÊt khÈu cña
2
doanh nghiÖp, nã chØ ®¹o c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp ®ång bé thùc hiÖn c¸c
ch¬ng tr×nh ®· ®îc ho¹ch ®Þnh híng tíi ®¹t ®îc môc tiªu ®ã. C¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh
ph¬ng ¸n kinh doanh xuÊt khÈu:
C¨n cø vµo t×nh h×nh thÞ trêng
C¨n cø vµo chiÕn lîc kinh doanh tæng qu¸t cña doanh nghiÖp
C¨n cø vµo t×nh h×nh ®èi thñ c¹nh tranh trªn thÞ trêng
Nh vËy qu¸ tr×nh x©y dùng ph¬ng ¸n kinh doanh gåm c¸c bíc sau:
Bíc 1: Ph©n tÝch lùa chän thÞ trêng vµ mÆt hµng kinh doanh xuÊt khÈu.
Trong bíc nµy, doanh nghiÖp ph¶i ph©n tÝch ®¸nh gi¸ tæng qu¸t t×nh h×nh hiÖn t¹i
cña m«i trêng vµ thÞ trêng trong t¬ng lai ®Ó nhËn d¹ng c¸c c¬ héi vµ khã kh¨n, kÕt
hîp víi viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña doanh nghiÖp so
víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó tõ ®ã lùa chän ®îc thÞ trêng vµ mÆt hµng xuÊt khÈu
phï hîp cho doanh nghiÖp. Bíc nµy bao gåm c¸c c«ng viÖc cô thÓ sau:
- Nghiªn cøu chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña quèc gia (chÝnh s¸ch mÆt
hµng, chÝnh s¸ch hç trî, ®iÒu quan träng lµ doanh nghiÖp ph¶i x¸c
®Þnh xem chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña quèc gia cã æn ®Þnh kh«ng)
- X¸c ®Þnh dù b¸o biÕn ®éng cña quan hÖ cung cÇu trªn thÞ trêng thÕ
giíi
- T×m hiÓu hÖ thèng th«ng tin gi¸ c¶, ph©n tÝch c¬ cÊu c¸c lo¹i gi¸
quèc tÕ vµ dù b¸o ®îc sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ quèc tÕ, nghiªn cøu
®èi thñ c¹nh tranh, ®iÒu kiÖn vËn t¶i
Bíc 2: X¸c ®Þnh môc tiªu cña doanh nghiÖp nh: doanh sè, lîi nhuËn, tû suÊt
l·i trªn vèn ®Çu t vµ c¸c môc tiªu kh¸c (an toµn, ph¸t triÓn, vÞ thÕ)
Bíc 3: Ph¸c th¶o c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh, c¨n cø viÖc ph©n tÝch m«i trêng
trong doanh nghiÖp, c¨n cø vµo c¸c môc tiªu ®Ò ra doanh nghiÖp cÇn lËp c¸c ph-
¬ng ¸n kinh doanh.
3
Bíc 4: Lùa chän ph¬ng ¸n kinh doanh tèi u nhÊt
Lùa chän b¹n hµng: ViÖc lùa chän b¹n hµng ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c ®«i
bªn cïng cã lîi. Th«ng thêng khi lùa chän b¹n hµng kinh doanh mét mÆt nªn duy
tr× c¸c b¹n hµng truyÒn thèng, mÆt kh¸c ph¶i më réng quan hÖ víi c¸c ®èi t¸c míi.
§èi víi c¸c ®èi t¸c míi, c¸ch tèt nhÊt lµ ®Æt quan hÖ vµ thùc hiÖn bu«n b¸n víi c¸c
c«ng ty, nh÷ng doanh nghiÖp lín ®· cã uy tÝn nhiÒu n¨m trªn thÞ trêng quèc tÕ.
§©y lµ mét trong nh÷ng ph¬ng s¸ch quan träng ®Ó gi¶m bít rñi ro trong kinh
doanh.
Khi lùa chän ®èi t¸c kinh doanh c¸c doanh nghiÖp cÇn chó ý tíi mét sè vÊn
®Ò nh: kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña ®èi t¸c, quan ®iÓm vµ chiÕn lîc cña ®èi t¸c. Tuú theo
nhiÖm vô môc tiªu, kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp vÒ tµi chÝnh vÒ nh©n lùc vÒ thÞ trêng mµ doanh nghiÖp nªn lùa chän ®èi t¸c kinh doanh cho phï hîp. Doanh …
nghiÖp cã thÓ tù xem xÐt nhËn ®Þnh, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng phï hîp cña b¶n th©n
doanh nghiÖp víi ®èi t¸c ë 4 tiªu thøc: môc tiªu chiÕn lîc, ®ãng gãp, tæ chøc vµ
qu¶n lý. Tuy nhiªn, cÇn lu ý tíi kh¶ n¨ng cña hai bªn trong viÖc ®iÒu chØnh, thay
®æi c¸c néi dung ë c¶ 4 tiªu thøc. Sù ®iÒu chØnh cã tÝnh thiÖn chÝ lµ sù cÇn thiÕt ®Ó
hai bªn ®Õn ®îc víi nhau.
Lùa chän ph¬ng thøc giao dÞch: Trong kinh doanh xuÊt khÈu, c¸c doanh
nghiÖp cã thÓ t×m hiÓu vµ lùa chän ph¬ng thøc giao dÞch phï hîp víi m×nh vµ ®èi
t¸c. Trªn thùc tÕ cã nhiÒu ph¬ng thøc giao dÞch, mçi ph¬ng thøc giao dÞch cã
nhiÒu u ®iÓm vµ h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. V× vËy doanh nghiÖp kh«ng nªn lùa chän mét
ph¬ng thøc duy nhÊt nµo, mµ nªn lùa chän mét sè ph¬ng thøc. Cã mét sè ph¬ng
thøc giao dÞch chñ yÕu nh giao dÞch th«ng thêng (giao dÞch trùc tiÕp); giao dÞch
qua kh©u trung gian ( sö dông ®¹i lý m«i giíi); giao dÞch t¹i héi chî; triÓn l·m
quèc tÕ; giao dÞch t¹i së giao dÞch hµng ho¸; bu«n b¸n ®èi lu; ®Êu gi¸ ®Êu thÇu
quèc tÕ.
Tæ chøc ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång kinh doanh xuÊt khÈu: cã 3 h×nh thøc
tiÕn hµnh ®µm ph¸n ®ã lµ ®µm ph¸n qua th tÝn, ®µm ph¸n b»ng ®iÖn tho¹i vµ ®µm
ph¸n trùc tiÕp. TiÕp sau c¸c cuéc ®µm ph¸n, nÕu cã kÕt qu¶ th× ph¶i tiÕn hµnh ký
4
hîp ®ång. Khi ký hîp ®ång kinh doanh, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tËp trung vµo c¸c
®iÒu kho¶n chñ yÕu nh ®iÒu kiÖn tªn hµng, ®iÒu kiÖn phÈm chÊt, ®iÒu kiÖn sè lîng,
®iÒu kiÖn giao hµng, ®iÒu kiÖn thanh to¸n, ®iÒu kiÖn bÊt kh¶ kh¸ng, ®iÒu kiÖn vËn
t¶i, ®iÒu kiÖn träng tµi, ®iÒu kiÖn khiÕu n¹i.
Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång: Thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu gåm c¸c c«ng
viÖc chñ yÕu sau ®«n ®èc më L/C, xin giÊy phÐp xuÊt khÈu, chuÈn bÞ hµng xuÊt
khÈu, kiÓm tra chÊt lîng hµng xuÊt khÈu, thuª ph¬ng tiÖn vËn t¶i, mua b¶o hiÓm,
lµm thñ tôc thanh to¸n.
Gi¶i quyÕt tranh chÊp khiÕu n¹i (nÕu cã): Trong kinh doanh xuÊt khÈu còng
thêng x¶y ra nh÷ng thiÕu hôt tæn thÊt vÒ sè lîng, phÈm chÊt cña hµng ho¸ mua
b¸n. Khi x¶y ra thiÕu hôt, tæn thÊt doanh nghiÖp cã thÓ khiÕu n¹i víi bªn kia.
Th«ng thêng, bªn nhËp khÈu khiÕu n¹i víi bªn xuÊt khÈu hoÆc ngêi vËn t¶i hoÆc
®¬n vÞ b¶o hiÓm. Tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp trong trêng hîp nµy lµ gi¶i quyÕt
hîp t×nh hîp lý vµ tho¶ ®¸ng c¸c tranh chÊp khiÒu n¹i.
C¸ch thøc gi¶i quyÕt khiÕu n¹i cã thÓ th«ng qua hoµ gi¶i hoÆc nhê träng tµi,
toµ ¸n quèc tÕ gi¶i quyÕt. Mäi chi phÝ khiÕu n¹i do bªn khiÕu n¹i chÞu. ViÖc gi¶i
quyÕt tranh chÊp, khiÕu n¹i lµ mét biÖn ph¸p quan träng kh«ng nh÷ng ®¸p øng lîi
Ých cña c¸c bªn theo hîp ®ång ®· ký, mµ con ®¶m b¶o cho ®«i bªn tiÕp tôc duy tr×
vµ ký kÕt hîp ®ång bu«n b¸n tiÕp theo sau. Tuy nhiªn cÇn ph¶i lu ý viÖc gi¶i quyÕt
tranh chÊp ph¶i ®îc quan t©m ngay tõ khi chuÈn bÞ vµ ký kÕt hîp ®ång. Gi¶i quyÕt
tranh chÊp khiÕu n¹i lµ mét trong kho¶n môc quan träng cña hîp ®ång nhng ®«i
khi b¶n th©n ngêi ký hîp ®ång l¹i thêng kh«ng ®Ó ý. Thùc tÕ, nhiÒu doanh nghiÖp
®· ph¶i tr¶ bµi häc ®¾t gi¸ do sù thiÕu quan t©m nµy.
Tõ néi dung cña kinh doanh xuÊt khÈu ta cã thÓ kh¸i qu¸t quy tr×nh kinh
doanh xuÊt khÈu nh sau:
H×nh 1.1: Quy tr×nh kinh doanh xuÊt khÈu
5
Nghiªn cøu
thÞ trêng
Nghiªn cøu
thÞ trêng
LËp ph¬ng
¸n kinh doanh
T¹o nguån hµng
xuÊt khÈu
§µm ph¸nGiao dÞch
§Æt hµng- Ký
kÕt hîp ®ång
Thùc hiÖn hîp
®ång
- Lùa chän mÆt hµng
- Lùa chän thÞ trêng
- Giao hµng
- Thanh to¸n
- Hç trî sau b¸n hµng
Nguån: Gi¸o tr×nh Kinh doanh quèc tÕ, Chñ biªn PGS.TS NguyÔn ThÞ Hêng,
NXB Thèng kª
1.1.3. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn kinh doanh xuÊt khÈu
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng ®a hµng hãa cña doanh nghiÖp qua biªn
giíi quèc gia ®Ó tiªu thô hµng ho¸ ë thÞ trêng níc ngoµi. Do vËy, ho¹t ®éng kinh
doanh xuÊt khÈu kh«ng chØ diÔn ra gi÷a c¸c c¸ thÓ riªng biÖt mµ cã sù tham gia
cña toµn bé hÖ thèng kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi vµ còng chÞu sù chi phèi
bëi chÝnh nh÷ng nh©n tè nµy.
1.1.3.1. C¸c yÕu tè thuéc bªn trong doanh nghiÖp
Bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp : lu«n lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n vµ quyÕt ®Þnh
hiÖu qu¶ kinh doanh cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo. §èi víi doanh nghiÖp kinh
doanh xuÊt khÈu còng vËy bé m¸y qu¶n trÞ ®Ò ra chiÕn lîc cña ho¹t ®éng xuÊt
khÈu ®ã lµ ho¹t ®éng x©y dùng chiÕn lîc xuÊt khÈu tõ kh©u x©y dùng mÆt hµng,
chiÕn lîc thÞ trêng, gi¸ c¶ s¶n phÈm xuÊt khÈu ®Õn c¸ch thøc ph©n phèi s¶n phÈm
xuÊt khÈu ®Òu ®îc thùc hiÖn bëi c¸c cÊp qu¶n lý trong bé m¸y doanh nghiÖp. Bé
m¸y qu¶n lý tæ chøc kh«ng chØ ¶nh hëng tíi viÖc x©y dùng chiÕn lîc xuÊt khÈu mµ
cßn ¶nh hëng ®Õn viÖc thùc hiÖn chiÕn lîc ®ã, tõ kh©u lËp kÕ ho¹ch kinh doanh
®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu xuÊt khÈu ®· ®Ò ra ®Òu do c¸c cÊp qu¶n lý cña
doanh nghiÖp phèi hîp vµ ph©n cÊp thùc hiÖn theo chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh.
6
Do vËy, ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®ang theo chiÕn lîc nµo ho¹t ®éng ra sao ®Òu phô
thuéc vµo c¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp còng nh tr×nh ®é cña ®éi ngò
c¸n bé nµy.
M¸y mãc d©y chuyÒn s¶n xuÊt: cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng xuÊt
khÈu, ¶nh hëng ®Õn gi¸ c¶ xuÊt khÈu do t¸c ®éng ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng còng nh
chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. MÆt kh¸c nã cßn ¶nh hëng ®Õn sù ®¸p øng cña
c«ng ty theo c¸c tiªu chuÈn ®iÒu kiÖn cña thÞ trêng xuÊt khÈu vÒ tr×nh ®é m¸y mãc
thiÕt bÞ s¶n xuÊt s¶n phÈm xuÊt khÈu sang thÞ trêng ®ã.
Nhµ xëng kho tµng: ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng dù tr÷ nguyªn vËt liÖu, cÊt tr÷
thµnh phÈm tíi viÖc bè trÝ d©y chuyÒn s¶n xuÊt. Do vËy nã ¶nh hëng ®Õn n¨ng
suÊt lao ®éng (t¸c ®éng ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt) còng nh yªu cÇu cña thÞ trêng nhËp
khÈu s¶n phÈm cña c«ng ty vÒ m«i trêng lao ®éng, ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt s¶n phÈm.
Kh¶ n¨ng vÒ vèn: kh«ng chØ nãi ®Õn vèn lu ®éng mµ vèn cè ®Þnh cña doanh
nghiÖp ph¶n ¸nh n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng cung øng sè lîng
s¶n phÈm xuÊt khÈu. Vèn lµ nh©n tè ¶nh hëng ®Õn quy m« s¶n xuÊt hµng xuÊt
khÈu cña doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng thùc hiÖn c¸c ®¬n hµng, nhÊt lµ c¸c ®¬n hµng
víi sè lîng lín.
C¸c yÕu tè vÒ lao ®éng, nguyªn vËt liÖu: ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng
s¶n phÈm xuÊt khÈu, n¨ng suÊt lao ®éng, chi phÝ s¶n xuÊt, thêi h¹n giao hµng còng
nh viÖc ®¶m b¶o ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ vÒ yÕu tè lao ®éng còng nh ®Æc
®iÓm tÝnh chÊt nguyªn vËt liÖu t¹i mét sè thÞ trêng.
1.1.3.2. C¸c nh©n tè thuéc bªn ngoµi doanh nghiÖp.
YÕu tè kinh tÕ chÝnh trÞ luËt ph¸p: nã ¶nh hëng rÊt lín tíi ho¹t ®éng xuÊt
khÈu bëi mét doanh nghiÖp khi tham gia kinh doanh xuÊt khÈu kh«ng chØ bÞ chi
phèi cña c¸c yªu cÇu tiªu chuÈn quèc gia vÒ xuÊt khÈu nh mÆt hµng xuÊt khÈu, h¹n
ng¹ch xuÊt khÈu, thuÕ xuÊt khÈu, thñ tôc xuÊt khÈu. Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp khi
kinh doanh xuÊt khÈu cßn ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh vµ tËp qu¸n quèc; c¸c vÊn ®Ò
vÒ ph¸p lý, c¸c v¨n b¶n quèc tÕ vÒ xuÊt nhËp khÈu nh ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng
7
INCOTERM, c¸c quy t¾c vµ thùc hµnh thèng nhÊt vÒ tÝn dông chøng tõ cña phßng
th¬ng m¹i quèc tÕ UCP500
YÕu tè v¨n hãa x· héi: nãi ®Õn yÕu tè v¨n ho¸ x· héi kh«ng thÓ kh«ng nãi
®Õn ®Æc ®iÓm d©n sè, sù ph¸t triÓn cña x· héi, kh¶ n¨ng tiÕp nhËn c¸i míi. ChÝnh
nÒn v¨n ho¸ t¹o nªn c¸ch sèng cña mét céng ®ång, quyÕt ®Þnh c¸ch thøc tiªu
dïng, tiªu thô u tiªn cho c¸c nhu cÇu muèn ®îc tho¶ m·n vµ c¸ch tho¶ m·n cña
con ngêi sèng trong x· héi ®ã.
1.2. C¸c øng dông cña th¬ng m¹i ®iÖn tö trong kinh
doanh xuÊt khÈu.
1.2.1. Kh¸i niÖm vÒ th¬ng m¹i ®iÖn tö vµ vai trß cña TM§T.
1.2.1.1. Kh¸i niÖm vÒ th¬ng m¹i ®iÖn tö.
Th¬ng m¹i ®iÖn tö (Electronic Commerce) lµ viÖc sö dông c¸c ph¬ng ph¸p
®iÖn tö ®Ó tiÕn hµnh qu¸ tr×nh lµm th¬ng m¹i; nãi c¸ch kh¸c TM§T lµ viÖc trao ®æi
th«ng tin th¬ng m¹i th«ng qua c¸c ph¬ng tiÖn c«ng nghÖ ®iÖn tö, mµ nãi chung
kh«ng cÇn in ra giÊy tê trong bÊt cø c«ng ®o¹n nµo cña toµn bé qu¸ tr×nh giao
dÞch.
Theo ®¹o luËt mÉu vÒ TM§T do Uû ban Liªn Hîp Quèc vÒ luËt th¬ng m¹i
quèc tÕ (UNCITRAL) thuËt ng÷ th¬ng m¹i cÇn ®îc diÔn gi¶i theo nghÜa réng ®Ó
bao qu¸t c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh tõ mèi quan hÖ mang tÝnh chÊt th¬ng m¹i, dï cã hay
kh«ng cã hîp ®ång. C¸c mèi quan hÖ mang tÝnh th¬ng m¹i bao gåm bÊt cø giao
dÞch th¬ng m¹i nµo vÒ cung cÊp hoÆc trao ®æi hµng ho¸ dÞch vô, tho¶ thuËn ph©n
phèi, ®¹i diÖn hoÆc ®¹i lý th¬ng m¹i, uû th¸c hoa hång (factoring), cho thuª dµi
h¹n (leasing), x©y dùng c¸c c«ng tr×nh, t vÊn, kü thuËt c«ng tr×nh (engineering),
®Çu t, cÊp vèn, ng©n hµng, b¶o hiÓm, tho¶ thuËn khai th¸c vÒ hîp t¸c c«ng nghiÖp
hoÆc kinh doanh, chuyªn chë hµng ho¸ hay hµnh kh¸ch hoÆc ®êng biÓn, ®êng
kh«ng, ®êng s¾t hoÆc ®êng bé.
Nh vËy, th¬ng m¹i trong TM§T kh«ng chØ lµ bu«n b¸n hµng ho¸ dÞch vô
theo c¸ch hiÓu th«ng thêng mµ bao qu¸t mét ph¹m vi réng h¬n nhiÒu, do vËy viÖc
8
¸p dông TM§T sÏ lµm thay ®æi h×nh th¸i ho¹t ®éng cña mét phÇn kh«ng nhá tÊt c¶
c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. Theo íc tÝnh ®Õn nay, TM§T cã tíi trªn 1400 c¸c lÜnh vùc
øng dông, trong ®ã bu«n b¸n hµng ho¸ dÞch vô chØ lµ mét trong c¸c lÜnh vùc øng
dông ®ã.
TM§T ®· më ra mét c¬ héi míi cho c¸c níc trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµo
nÒn kinh tÕ toµn cÇu. Vît qua th¸ch thøc ®Ó ph¸t triÓn TM§T cã hiÖu qu¶ chÝnh lµ
mét con ®êng ng¾n nhÊt ®Ó tiÕn tíi nÒn kinh tÕ tri thøc.
TM§T chØ cã thÓ thùc hiÖn qua Internet hay hÖ thèng c¸c m¸y tÝnh nèi
m¹ng, nhng kh«ng ph¶i giao dÞch nµo trªn Internet còng ®îc gäi lµ th¬ng m¹i ®iÖn
tö. C¸c øng dông kinh doanh trªn Internet ®îc chia lµm 4 møc ®é kh¸c nhau:
Qu¶ng c¸o trªn Internet (Brochureware): ®ã lµ viÖc ®a th«ng tin lªn
m¹ng díi mét Website giíi thiÖu c«ng ty, s¶n phÈm.
Th¬ng m¹i ®iÖn tö (eCommerce) lµ c¸c øng dông cho phÐp trao ®æi
gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n, hç trî kh¸ch hµng vµ qu¶n lý c¬ së d÷
liÖu kh¸ch hµng hoµn toµn trªn m¹ng. §©y lµ h×nh thøc giao dÞch gi÷a
ngêi b¸n vµ ngêi mua (B2C).
Kinh doanh ®iÖn tö (eBusiness) lµ øng dông cho phÐp thùc hiÖn giao
dÞch gi÷a doanh nghiÖp nµy víi doanh nghiÖp kh¸c vµ kh¸ch hµng
cña doanh nghiÖp ®ã (B2B).
Doanh nghiÖp ®iÖn tö (eEnterprise) mét sè doanh nghiÖp øng dông c¶
B2B vµ B2C. C¸c doanh nghiÖp nµy ®îc gäi lµ eEnterprise.
Qua ®©y ta thÊy TM§T vµ KD§T hoµn toµn kh¸c nhau.
1.2.1.2. Vai trß cña TM§T ®èi vãi doanh nghiÖp.
Vai trß cña th¬ng m¹i ®iÖn tö rÊt to lín vµ bao qu¸t, nã thÓ hiÖn ë mét sè
mÆt chÝnh sau:
9