Ứng dụng phân cụm dữ liệu trong quản lý bảo hiểm tại Công ty Bảo Việt Nhân thọ Hà Nội

1

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN

THÔNG

ĐỖ PHƯƠNG DUNG

ỨNG DỤNG PHÂN CỤM DỮ LIỆU TRONG QUẢN LÝ BẢO HIỂM

TẠI CÔNG TY BẢO VIỆT NHÂN THỌ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÁY TÍNH

THÁI NGUYÊN, 2018

2

LỜI CAM ĐOAN

Em xin cam đoan luận văn này là công trình do em tự nghiên cứu dưới

sự hướng dẫn của thầy giáo Nguyễn Tân Ân. Mọi trích dẫn sử dụng trong báo

cáo đều được ghi rõ nguồn tài liệu tham khảo theo quy định.

Thái Nguyên, ngày 06 tháng 04 năm 2018

Tác giả luận văn

Đỗ Phương Dung

3

LỜI CẢM ƠN

Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc tới thầy

giáo PGS.TS Nguyễn Tân Ân, người đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và cung

cấp những tài liệu rất hữu ích để tôi có thể hoàn thành luận văn.

Tôi cũng xin cảm ơn lãnh đạo Trường Đại học Công nghệ Thông tin và

Truyền thông - Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt

trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới các thầy, cô giáo đã giảng dạy, truyền

đạt kiến thức, và phương pháp nghiên cứu khoa học trong suốt thời gian học

tập vừa qua.

Cuối cùng, tôi gửi lời cảm ơn tới gia đình, các anh chị em học viên cao

học CK15B, các bạn đồng nghiẹp đã động viên, khích lệ và luôn tạo điều kiện

giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.

Thái Nguyên, ngày 06 tháng 04 năm 2018

Tác giả luận văn

Đỗ Phương Dung

4

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN...........................................................................................................................1

LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................................3

MỤC LỤC .......................................................................................................................................4

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT............................................................................................6

DANH MỤC HÌNH VẼ................................................................................................................7

MỞ ĐẦU..........................................................................................................................................8

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KHÁM PHÁ TRI THỨC VÀ KHAI PHÁ

DỮ LIỆU....................................................................................................................................... 10

1.1. Giới thiệu chung về khám phá tri thức và khai phá dữ liệu...........................10

1.2. Quá trình khám phá tri thức ...........................................................................11

1.3. Quá trình khai phá dữ liệu..............................................................................12

1.4. Các phương pháp khai phá dữ liệu.................................................................13

1.5. Các lĩnh vực ứng dụng thực tiễn của KPDL..................................................14

1.6. Các hướng tiếp cận cơ bản và kỹ thuật áp dụng trong KPDL .......................15

1.7. Kết luận ..........................................................................................................17

CHƯƠNG 2: PHÂN CỤM DỮ LIỆU VÀ CÁC THUẬT TOÁN TRONG

PHÂN CỤM DỮ LIỆU.............................................................................................................. 19

2.1. Khái niệm và mục tiêu của phân cụm dữ liệu................................................19

2.2. Các ứng dụng của phân cụm dữ liệu..............................................................20

2.3. Các yêu cầu của phân cụm.............................................................................21

2.4. Những kỹ thuật tiếp cận trong phân cụm dữ liệu...........................................23

2.4.1. Phương pháp phân cụm phân hoạch .......................................................23

2.4.2. Phương pháp phân cụm phân cấp ...........................................................29

2.4.3. Phương pháp phân cụm dựa trên mật độ.................................................35

2.4.4. Phương pháp phân cụm dựa trên lưới .....................................................39

2.4.5. Phương pháp phân cụm dựa trên mô hình ..............................................40

2.4.6. Phương pháp phân cụm có dữ liệu rằng buộc.........................................41

CHƯƠNG 3: BÀI TOÁN ỨNG DỤNG ................................................................................ 43

3.1. Đặt bài toán ....................................................................................................43

3.2. Giải quyết bài toán .........................................................................................44

3.3. Lý thuyết áp dụng...........................................................................................45

3.4. Chương trình ứng dụng ..................................................................................45

5

3.5. Đánh giá kết quả.............................................................................................48

HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO................................................................................. 52

TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................................ 53

PHỤ LỤC...................................................................................................................................... 54

Phụ lục 1: Hướng dẫn sử dụng chương trình ........................................................54

Phụ lục 2: Mã nguồn trang Phân cụm của chương trình.......................................57

6

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT Viết tắt Cụm từ

1. CNTT Công nghệ thông tin

2. CSDL Cơ sở dữ liệu

3. KPDL Khai phá dữ liệu

4. PCDL Phân cụm dữ liệu