Tính tích cực chủ động của người học trong học tập dưới tiếp cập chức năng ngôn ngữ trong tương tác lời nói

TINH TfCH GITC CHU DONG CUA NBUOl HOC TRONG HOG 1AP

O i TIEP CAN CHUC NANG NGON NGO TRDNG 1UUNG TAC 101 NOI

O ThS. TA QUANG TUAN*

: .

Khi danh gia tinh chu dpng - tich cue cua

nguai hpc (NH) trong hpc tap theo tieu chi

cuahdnh vi ngon ngu (NN), chung ta

thuang chi can cu vdo tdn xudt cdc cdc doan hdi

thoai; tuc Id cdn cu vdo so lupng cdc doan hdi

thoai xudt hien tren cung mdt dan vj thdi gian de

ddnh gid. Ddy Id cdch ddnh gid chi phdn dnh duac

sd luang. Trong nghien cuu ndy, chung tdi tiep

can ddnh gid tinh chu ddng - tich cue cua NH trong

hpc tap cdn cu vdo sy the hien cdc chuc ndng NN

trong cdc doan hdi thoai dd. Ddy Id cdch tiep can

cdn cu vdo chdt luang, vdo y nghTa vd ndi dung

cdc doan hdi thoai md NH the hien.

1. Chuc ndng NN trong tuong tdc (TT) Idi ndi

Nghien cuu ve mdi lien he giua NN vd tu

duy, Ferdinad De Sausure dd khdng dinh: «NN

Id mdt san phdm xa hpi luu tru trong 6c moi

ngudi" (1); «NN ton tqi trong tap the dudi dqng

thuc mpt tdng the nhung ddu vet dqng Iqi trong

moi bp 6c"(l); «Ldi noi la hanh dpng ca nhan"

(1). Ben canh dd, M.N. Sacdakov cung khdng

djnh: «Hinh thuc (cdu tqo) cua NN luon co anh

hudng den npi dung cua no va dong thdi den

npi dung cua tu duy" (2). Nhu vdy cd the khdng

djnh rdng, Idi ndi phdn dnh tu duy, Id hinh thuc

bieu hien cua tu duy.

Theo Lev.Vygotsky, tu duy vd NN cd tinh ddc

lap nhung cd mdi lien le chdt che vdi nhau (3) tdc

gid khdng djnh rdng chuc ndng ddu tien cua NN

Id giao tiep. Ldm rd han cho tiep can ndy, theo

cdc tdc gid Nguyen Quang Udn, Trdn Huu Luyen,

Trdn Qudc Thdnh thi NN cd cdc chuc ndng sau:

/ ) Chuc nang ch! nghTa; 2) Chuc nang thong bao

(hay la chuc nang giao tiep); 3) Chuc nang khai

quat hoa (4).

NN trong hoat ddng DH dupe cdc nhd nghien

cuu tai Viet Nam xep vdo loai NN cua phong

cdch khoa hpc. Theo dd nd cd «Chuc nang thong

bao" (5), (d). Theo tdc gid Huu Dqt thi «Chuc

nang chinh cua NN trong phong each khoa hoc

phdi Id chuc ndng dien gidi vd tdc dpng" (7).

Dien gidi Id gidi thich, chung minh Idm rd y

nghTa cua cdc sy kien; tdc ddng Id gai md cho

ngudi khdc suy nghT tim tdi, tien tdi hieu vd ndm

bdt van de khoa hoc ddt ra, thien ve li tri chu

khdng phdi Id tinh cdm. Trong mdi trudng giao

tiep, NN cd 8 chuc ndng sau: 1) Che ngu su im

Idng vd khdng hieu biet; 2) Bieu Ip vd kiem sodt

tinh cdm; 3) Bpc Id hope nguy trang suy nghTvd

dpng co; 4) Cho phep tqo dung vd ngdn chdn

su hqp tdc; 5) Nhpn dien cd nhdn vd xd hpi; 6)

Truyen dqt hope tim kiem thdng tin; 7) Kiem sodt

vd bi kiem sodt bdi tu ngu; 8) Kiem sodt qud

trinh giao tiep (8).

Theo nghien cuu cua Kristiina Kumplainen vd

David Wray thi NN cd cdc chuc ndng ca bdn

sau ddy: Thdng tin, Nghi vdn, Lap luqn, Tdchuc,

Phe phdn, Kit cdu, Phdn hoi, Bieu cdm, Md rpng

tu duy, Md phdng (tdi tqo), Tranh luqn, Md td •

gidi thich, Tudng tuqng, Kinh nghiem cd nhdn,

Kham phd, Gid thuyet, Chu y (9).

Chung tdi cho rdng, trong cdc cdch tiep can

tren thi cdch tiep can cua Kristiina Kumplainen

vd David Wray Id day du hon cd. Cdc tdc gid

ndy dd chia chuc ndng NN thdnh hai loqi: chuc

ndng NN ndi vd chuc ndng NN viet; ddng thdi

md td cdc chuc ndng NN cap thdp (chu y, md td,

md phdng, thdng tin, phdn hdi, kinh nghiem cd

nhdn, bieu cdm) vd cdp cao (nghi van, phe phdn,

gid thuyet, to chuc, ket cdu, md rdng tu duy, tranh

ludn, tudng tuang, Jdidm phd) (9). Chuc ndng NN

trong TT Idi ndi duac chung tdi md td trong bdng

1 sau ddy (xem bdng 1).

2. Ddnh gid Hnh tich cue - chu ddng ciia

NH thdng qua chuc ndng NN trong TT Idi ndi

* Truong Cao dang Npi vu Ha Npi

Tap chi Giao due so 23 3 I M I - 3/201 o)