Tín dụng của Ngân hàng Chính sách Xã hội Việt Nam đối với người nghèo

1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

NGÔ MẠNH CHÍNH

TÍN DỤNG

CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH

XÃ HỘI VIỆT NAM

ĐỐI VỚI NGƯỜI NGHÈO

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2018

2

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

NGÔ MẠNH CHÍNH

TÍN DỤNG

CỦA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH

XÃ HỘI VIỆT NAM

ĐỐI VỚI NGƯỜI NGHÈO

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng

Mã số: 9340201

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

1. PGS. TS Hoàng Đức

2. PGS. TS Trương Thị Hồng

Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2018

3

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận án này là công trình nghiên cứu của tôi. Số liệu, kết quả

nghiên cứu được trình bày trong luận án này là trung thực và có nguồn gốc trích dẫn

rõ ràng. Trong quá trình công tác tại ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam, tôi đã sưu

tầm số liệu từ ngân hàng chính sách xã hội và tài liệu từ các ngành có liên quan đến

việc thực hiện chương trình giảm nghèo và việc triển khai các chương trình tín dụng

ưu đãi của chính phủ để thực hiện luận án này.

Tôi xin cam đoan luận án này do bản thân tôi thực hiện dưới sự chỉ dẫn của

người hướng dẫn khoa học. Luận án hoàn toàn không sao chép từ luận án của người

khác. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước viện đào tạo sau đại học, khoa

ngân hàng, nhà trường và pháp luật.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 15 tháng 8 năm 2018

Tác giả

Ngô Mạnh Chính

4

MỤC LỤC

Lời cam đoan

Danh mục các chữ viết tắt

Danh mục các bảng, biểu

Chương 1. Giới thiệu luận án tiến sĩ kinh tế ............................................................... 1

1.1. Sự cần thiết và lý do chọn đề tài ............................................................................. 1

1.2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu ............................................................................. 2

1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................... 2

1.2.1.1. Mục tiêu tổng quát .............................................................................................. 2

1.2.1.2. Mục tiêu cụ thể..................................................................................................... 2

1.2.2. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................................. 3

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................... 3

1.3.1. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................. 3

1.3.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................... 3

1.3.2.1. Về không gian...................................................................................................... 3

1.3.2.2. Về thời gian ......................................................................................................... 3

1.4. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................ 3

1.4.1. Phương pháp định tính ........................................................................................... 4

1.3.2. Phương pháp định lượng......................................................................................... 4

1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài............................................................... 4

1.5.1. Ý nghĩa khoa học .................................................................................................... 4

1.5.2. Ý nghĩa thực tiễn..................................................................................................... 5

1.6. Những điểm mới của luận án.................................................................................. 5

1.7. Kết cấu luận án......................................................................................................... 5

Kết luận chương 1........................................................................................................... 6

Chương 2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu và lược khảo các công trình

nghiên cứu liên quan đến tác động của tín dụng đối với người nghèo ..................... 7

2.1. Theo các chương trình giảm nghèo ........................................................................... 7

5

2.2. Theo các vấn đề xã hội ............................................................................................ 14

Kết luận chương 2......................................................................................................... 20

Chương 3. Cơ sở lý thuyết về tác động của tín dụng ngân hàng CSXH đối với

người nghèo và mô hình nghiên cứu .......................................................................... 22

3.1. Tín dụng ngân hàng............................................................................................... 22

3.1.1. Tín dụng ngân hàng thương mại .......................................................................... 22

3.1.2. Tín dụng ngân hàng CSXH................................................................................... 23

3.1.2.1. Khái niệm........................................................................................................... 23

3.1.2.2. Đặc điểm............................................................................................................ 23

3.1.3. Sự khác nhau giữa tín dụng ngân hàng CSXH và tín dụng ngân hàng

thương mại ...................................................................................................................... 24

3.2. Khái niệm về tín dụng vi mô và nghèo ................................................................ 25

3.2.1. Tín dụng vi mô...................................................................................................... 25

3.2.2. Nghèo ................................................................................................................... 26

3.3. Lý thuyết về tác động của tín dụng vi mô đối với người nghèo......................... 27

3.3.1. Các nghiên cứu lý thuyết ...................................................................................... 27

3.3.2. Các nghiên cứu thực nghiệm ............................................................................... 35

3.4. Tác động của tín dụng vi mô đối với người nghèo.............................................. 43

3.5. Mô hình nghiên cứu .............................................................................................. 45

3.6. Ý nghĩa của việc tăng cường tín dụng ngân hàng CSXH Việt Nam đối với

người nghèo .................................................................................................................. 48

3.7. Kinh nghiệm tăng cường TDVM đối với người nghèo ở một số quốc gia trên

thế giới............................................................................................................................ 49

3.7.1. Kinh nghiệm của Bangladesh ............................................................................... 49

3.7.2. Kinh nghiệm của Nam Phi.................................................................................... 51

3.7.3. Kinh nghiệm của Hà Lan ...................................................................................... 53

Kết luận chương 3......................................................................................................... 54

Chương 4. Thực trạng tác động tín dụng của ngân hàng CSXH Việt Nam

đối với người nghèo....................................................................................................... 56

4.1. Tổng quan về ngân hàng CSXH........................................................................... 56

6

4.1.1. Quá trình ra đời ngân hàng CSXH........................................................................ 56

4.1.2. Cơ cấu tổ chức và mạng lưới hoạt động ............................................................... 57

4.1.3. Phương thức hoạt động ......................................................................................... 59

4.1.4. Kết quả hoạt động ................................................................................................ 62

4.1.4.1. Tập trung nguồn vốn.......................................................................................... 62

4.1.4.2. Cho vay .............................................................................................................. 64

4.1.4.3. Thu nợ................................................................................................................ 65

4.1.4.4. Quản lý dư nợ .................................................................................................... 65

4.1.4.5. Kết quả hoạt động tài chính ............................................................................... 68

4.2. Thực trạng nghèo đói và chương trình giảm nghèo giai đoạn 2011-2015,

giai đoạn 2016-2020 của Việt Nam ............................................................................. 70

4.2.1. Chuẩn hộ nghèo, hộ cận nghèo giai đoạn 2011-2015 và giai đoạn 2016-2020.... 70

4.2.2. Thực trạng và nguyên nhân nghèo ở Việt Nam ................................................... 72

4.2.2.1. Thực trạng nghèo ở Việt Nam .......................................................................... 72

4.2.2.2. Nguyên nhân nghèo ở Việt Nam ...................................................................... 75

4.2.3. Mối quan hệ giữa nghèo và các vấn đề xã hội...................................................... 76

4.3. Thực trạng tác động tín dụng của ngân hàng CSXH Việt Nam đối với

người nghèo ................................................................................................................... 77

4.3.1. Định hướng của chính phủ đối với giảm nghèo.................................................... 77

4.3.2. Tác động tín dụng của ngân hàng CSXH Việt Nam đối với người nghèo ........... 81

4.3.2.1. Đối với việc gia tăng thu nhập người nghèo ..................................................... 81

4.3.2.2. Đối với việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay (trả nợ vay đúng hạn) của

người nghèo ................................................................................................................... 82

4.3.2.3. Đối với việc gia tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng CSXH của

người nghèo ................................................................................................................... 83

Kết luận chương 4......................................................................................................... 84

Chương 5. Khảo sát, kiểm định mô hình nghiên cứu về tác động tín dụng của

ngân hàng CSXH Việt Nam đối với người nghèo ..................................................... 85

5.1. Nghiên cứu sơ bộ.................................................................................................... 86

5.1.1. Phỏng vấn chuyên gia ........................................................................................... 86

7

5.1.2. Phỏng vấn nhóm ................................................................................................... 87

5.2. Nghiên cứu chính thức........................................................................................... 90

5.2.1. Các biến nghiên cứu.............................................................................................. 90

5.2.2. Điều tra, khảo sát và thu thập dữ liệu ................................................................... 94

5.2.3. Cách thức tổ chức điều tra, khảo sát..................................................................... 95

5.2.4. Nội dung điều tra, khảo sát và thống kê mô tả các biến nghiên cứu .................. 96

5.2.5. Mô hình hồi quy.................................................................................................... 97

5.2.6. Kết quả chạy các mô hình................................................................................... 100

5.2.6.1. Mô hình đánh giá việc gia tăng thu nhập của người nghèo ............................ 100

5.2.6.2. Mô hình đánh giá hiệu quả sử dụng vốn vay (việc trả nợ vay đúng hạn) của

người nghèo ................................................................................................................. 107

5.2.6.3. Mô hình đánh giá khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng CSXH

của người nghèo ........................................................................................................... 116

5.3. Đánh giá chung về tác động tín dụng của ngân hàng CSXH Việt Nam

đối với người nghèo.................................................................................................... 122

5.3.1. Những tác động tích cực .................................................................................... 124

5.3.2. Những tác động chưa tích cực và nguyên nhân.................................................. 125

5.3.2.1. Những tác động chưa tích cực ......................................................................... 125

5.3.2.2. Nguyên nhân của những tác động chưa tích cực ............................................. 126

Kết luận chương 5....................................................................................................... 128

Chương 6. Giải pháp tăng cường tín dụng của ngân hàng CSXH Việt Nam

đối với người nghèo..................................................................................................... 130

6.1. Định hướng, mục tiêu và chỉ tiêu giảm nghèo bền vững ở Việt Nam đến

năm 2020 ...................................................................................................................... 131

6.1.1. Định hướng ......................................................................................................... 131

6.1.2. Mục tiêu .............................................................................................................. 131

6.1.2.1. Mục tiêu tổng quát ........................................................................................... 131

6.1.2.2. Mục tiêu cụ thể................................................................................................. 132

6.1.3. Các chỉ tiêu chủ yếu cần đạt được đến năm 2020............................................... 132

6.2. Định hướng phát triển ngân hàng CSXH đến năm 2020 ................................ 133

8

6.2.1. Mục tiêu tổng quát .............................................................................................. 134

6.2.2. Mục tiêu cụ thể.................................................................................................... 134

6.2.3. Định hướng hoạt động ........................................................................................ 135

6.2.4. Các điều kiện, cơ sở hỗ trợ để ngân hàng CSXH hoạt động theo định

hướng ............................................................................................................................ 136

6.3. Giải pháp tăng cường tín dụng của ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam

đối với người nghèo..................................................................................................... 139

6.3.1. Nhóm giải pháp của ngân hàng CSXH............................................................... 139

6.3.2. Nhóm giải pháp hỗ trợ của chính phủ, các ngành, địa phương và bản thân

người nghèo .................................................................................................................. 147

6.3.2.1. Nhóm giải pháp của chính phủ ........................................................................ 147

6.3.2.2. Giải pháp của Bộ LĐ-TB&XH........................................................................ 148

6.3.2.3. Nhóm giải pháp của chính quyền địa phương các cấp .................................... 149

6.3.2.4. Nhóm giải pháp của các tổ chức CT-XH nhận ủy thác ................................... 153

6.3.2.5. Giải pháp của các tổ tiết kiệm & vay vốn........................................................ 154

6.3.2.6. Giải pháp của bản thân người nghèo ............................................................... 155

Kết luận chương 6....................................................................................................... 156

Kết luận......................................................................................................................... 157

Danh mục công trình

Tài liệu tham khảo

Phụ lục 4.1. Tổng hợp nguồn vốn của ngân hàng CSXH qua các năm trong giai đoạn

2011-2016

Phụ lục 4.2. Tổng hợp doanh số cho vay các chương trình tín dụng giai đoạn 2011-

2016

Phụ lục 4.3. Tổng hợp doanh số thu nợ các chương trình tín dụng trong giai đoạn

2011-2016

Phụ lục 4.4. Chi tiết dư nợ của từng chương trình tín dụng qua các năm trong giai

đoạn 2011-2016

Phụ lục 4.5. Chất lượng tín dụng của từng chương trình cho vay thời điểm 31/12/2016

9

Phụ lục 4.6. Thống kê thực trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo ở Việt Nam giai đoạn 2011-

2015 theo khu vực.

Phụ lục 4.7. Thống kê thực trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo ở Việt Nam giai đoạn 2015-

2016 theo khu vực

Phụ lục 5.1. Bảng câu hỏi phỏng vấn chuyên gia

Phụ lục 5.2. Nội dung trả lời của chuyên gia (Ông Ngô Trường Thi – Chánh văn

phòng quốc gia về giảm nghèo)

Phụ lục 5.3. Nội dung trả lời của chuyên gia (TS Nguyễn Duy Lượng – Phó Chủ tịch

Trung ương Hội nông dân Việt Nam)

Phụ lục 5.4. Nội dung trả lời của chuyên gia (Ông Phan Trọng Hữu – Phó trưởng Ban

chỉ đạo giảm nghèo tỉnh Đồng Nai)

Phụ lục 5.5. Nội dung trả lời của chuyên gia (Ông Nguyễn Nhữ Điều – Nguyên Phó

Giám đốc chi nhánh ngân hàng CSXH tỉnh Đồng Nai)

Phụ lục 5.6. Bảng câu hỏi phỏng vấn nhóm

Phụ lục 5.7. Nội dung trả lời phỏng vấn nhóm (Nhóm thứ I)

Phụ lục 5.8. Nội dung trả lời phỏng vấn nhóm (Nhóm thứ II)

Phụ lục 5.9. Nội dung trả lời phỏng vấn nhóm (Nhóm thứ III)

Phụ lục 5.10. Nội dung trả lời phỏng vấn nhóm (Nhóm thứ IV)

Phụ lục 5.11. Nội dung trả lời phỏng vấn nhóm (Nhóm thứ V)

Phụ lục 5.12. Nội dung trả lời phỏng vấn nhóm (Nhóm thứ VI)

Phụ lục 5.13 Bảng câu hỏi điều tra khảo sát

Phụ lục 5.14. Bảng mô tả biến điều tra, khảo sát (Đánh giá gia tăng thu nhập)

Phụ lục 5.15. Bảng mô tả biến điều tra, khảo sát (Đánh giá việc trả nợ đúng hạn)

Phụ lục 5.16. Bảng mô tả biến điều tra, khảo sát (Đánh giá khả năng tiếp cận các

nguồn vốn tín dụng)

Phụ lục 5.17. Bảng tổng hợp kết quả điều tra, khảo sát

10

DANH MỤC CÁC TỪ VÀ CHỮ VIẾT TẮT

ASXH An sinh xã hội

CSXH Chính sách xã hội

CT-XH Chính trị - xã hội

DTTS Dân tộc thiểu số

ĐTCS Đối tượng chính sách

KT-XH Kinh tế - xã hội

LĐ-TB&XH Lao động – Thương binh và Xã hội

MFPED Ủy ban tài chính, kế hoạch và phát triển kinh tế

HĐQT Hội đồng quản trị

SXKD Sản xuất kinh doanh

TCVM Tài chính vi mô

TDVM Tín dụng vi mô

TDUĐ Tín dụng ưu đãi

UBND Ủy ban nhân dân

XHCN Xã hội chủ nghĩa

WB Ngân hàng thế giới

WTO Tổ chức thương mại thế giới

11

DANH MỤC HÌNH, BẢNG, BIỂU

Hình

Hình 4.1 Mô hình tổ chức của ngân hàng CSXH

Hình 4.2 Mối quan hệ giữa nghèo và các vấn đề xã hội

Hình 6.1 Hệ thống hóa các chương trình cho vay của ngân hàng CSXH

Bảng

Bảng 2.1 Bảng tổng hợp các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án

Bảng 3.1

Sự khác biệt giữa tín dụng ngân hàng CSXH và tín dụng ngân hàng

thương mại

Bảng 4.1

Chi tiết dư nợ ủy thác theo từng tổ chức CT-XH qua các năm trong giai

đoạn 2011-2016

Bảng 4.2

Tỷ trọng dư nợ và chất lượng dịch vụ ủy thác của các tổ chức CT-XH

thời điểm 31/12/2016

Bảng 4.3 Kết quả hoạt động tài chính của ngân hàng CSXH giai đoạn 2011-2016

Bảng 4.4 Thực trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo ở Việt Nam giai đoạn 2011-2015

Bảng 4.5 Thực trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo ở Việt Nam giai đoạn 2016-2020

Bảng 4.6 Kết quả giảm tỷ lệ hộ nghèo qua các năm trong giai đoạn 2011-2015

Bảng 4.7 Kết quả giảm tỷ lệ hộ nghèo qua các năm trong giai đoạn 2015-2016

Bảng 4.8

Tỷ lệ giữa doanh số thu nợ trên dư nợ của ngân hàng CSXH qua các năm

trong giai đoạn 2011-2016

Bảng 5.1 Danh sách địa bàn thực hiện và số lượng mẫu điều tra, khảo sát

Bảng 5.2 Thống kê mô tả các biên nghiên cứu

Bảng 5.3 Ý nghĩa kinh tế của các biến (Đánh giá việc gia tăng thu nhập).

Bảng 5.4 Tác động của các biến đến việc gia tăng thu nhập.

Bảng 5.5 Ý nghĩa kinh tế của các biến (Đánh giá việc trả nợ đúng hạn).

Bảng 5.6 Tác động của các biến đến việc trả nợ đúng hạn.

Bảng 5.7 Tác động biên của các biến đến việc trả nợ đúng hạn

12

Bảng 5.8

Ý nghĩa kinh tế của các biến (Đánh giá khả năng tiếp cận các nguồn vốn

tín dụng).

Bảng 5.9 Tác động của các biến đến khả năng tiếp cận các nguồn vốn tín dụng.

Biểu đồ

Biểu đồ 4.1 Cơ cấu, tỷ trọng các loại vốn của ngân hàng CSXH thời điểm 31/12/2016

Biểu đồ 4.2 Tăng trưởng dư nợ của ngân hàng CSXH trong giai đoạn 2011-2016

Biểu đồ 4.3

Tỷ trọng dư nợ các chương trình tín dụng các tổ chức CT-XH nhận ủy

thác thời điểm 31/12/2016

Biểu đồ 4.4 Thực trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo ở Việt Nam giai đoạn 2011-2015

Biểu đồ 4.5 Thực trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo ở Việt Nam giai đoạn 2016-2020

Phụ lục

Phụ lục 4.1

Tổng hợp nguồn vốn của ngân hàng CSXH qua các năm trong giai đoạn

2011-2016

Phụ lục 4.2

Tổng hợp doanh số cho vay các chương trình tín dụng giai đoạn 2011-

2016

Phụ lục 4.3

Tổng hợp doanh số thu nợ các chương trình tín dụng trong giai đoạn

2011-2016

Phụ lục 4.4

Chi tiết dư nợ của từng chương trình tín dụng qua các năm trong giai

đoạn 2011-2016

Phụ lục 4.5 Chất lượng tín dụng của từng chương trình cho vay thời điểm 31/12/2016

Phụ lục 4.6

Thống kê thực trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo ở Việt Nam giai đoạn 2011-

2015 theo khu vực.

Phụ lục 4.7

Thống kê thực trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo ở Việt Nam giai đoạn 2015-

2016 theo khu vực

Phụ lục 5.1 Bảng câu hỏi phỏng vấn chuyên gia.

Phụ lục 5.2

Nội dung trả lời của chuyên gia – Ông Ngô Trường Thi, Chánh văn

phòng quốc gia về giảm nghèo.

Phụ lục 5.3

Nội dung trả lời của chuyên gia – Ông Nguyễn Duy Lượng, Phó Chủ tich

Trung ương Hội nông dân Việt Nam.

13

Phụ lục 5.4

Nội dung trả lời của chuyên gia – Ông Phan Trọng Hữu, Phó Ban chỉ đạo

giảm nghèo tỉnh Đồng Nai.

Phụ lục 5.5

Nội dung trả lời của chuyên gia – Ông Nguyễn Nhữ Điều, Nguyên Phó

Giám đốc Chi nhánh ngân hàng CSXH tỉnh Đồng Nai.

Phụ lục 5.6 Bảng câu hỏi phỏng vấn nhóm.

Phụ lục 5.7 Nội dung trả lời của nhóm I

Phụ lục 5.8 Nội dung trả lời của nhóm II

Phụ lục 5.9 Nội dung trả lời của nhóm III

Phụ lục 5.10 Nội dung trả lời của nhóm IV

Phụ lục 5.11 Nội dung trả lời của nhóm V

Phụ lục 5.12 Nội dung trả lời của nhóm VI

Phụ lục 5.13 Bảng câu hỏi điều tra, khảo sát (Đánh giá việc gia tăng thu nhập).

Phụ lục 5.14 Bảng mô tả biến điều tra, khảo sát (Đánh giá việc gia tăng thu nhập).

Phụ lục 5.15 Bảng mô tả biến điều tra, khảo sát (Đánh giá việc trả nợ đúng hạn).

Phụ lục 5.16

Bảng mô tả biến điều tra, khảo sát (Đánh giá khả năng tiếp cận nguồn

vốn tín dụng ngân hàng CSXH).

Phụ lục 5.17 Bảng tổng hợp kết quả điều tra, khảo sát.

14

Chương 1

GIỚI THIỆU LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

1.1. Sự cần thiết và lý do chọn đề tài

Hiện nay, vấn đề giảm nghèo đang được cả thế giới quan tâm trong đó có đất

nước Việt Nam. Ở Việt Nam, giảm nghèo là một trong những chương trình mục tiêu

quốc gia quan trọng với từng giai đoạn cụ thể để phù hợp với sự phát triển của nền

kinh tế và đất nước. Trong phạm vi cả nước, ở từng địa phương khác nhau, do đặc

điểm địa lý và điều kiện kinh tế mà mức sống của người dân và tỷ lệ hộ nghèo cũng

khác nhau.

Theo kết quả khảo sát của Bộ Lao động – Thương binh và xã hội (LB￾TB&XH), đầu giai đoạn 2011-2015 Việt Nam có trên 3 triệu hộ nghèo, chiếm tỷ lệ

14,20% so tổng số hộ dân và trên 1,6 triệu hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 7,49% so tổng số

hộ dân. Tại một số vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) ở Tây Bắc,

Tây Nguyên và khu vực miền núi ở một số tỉnh miền Trung có những huyện, xã tỷ lệ

hộ nghèo còn trên 50% hộ nghèo, thậm chí có một số địa phương trên 70%. Số lượng

hộ nghèo trong vùng đồng bào dân tộc ít người chiếm khoảng 50% tổng số hộ nghèo

của cả nước.

Vì vậy, việc giảm tỷ lệ hộ nghèo, giảm khoảng cách chênh lệch về giàu –

nghèo giữa các vùng miền, giữa các địa phương, giữa thành thị và nông thôn là nhiệm

vụ trọng yếu của Đảng và Nhà nước.

Trên thế giới đã có rất nhiều nghiên cứu lý thuyết và thực nghiệm về vai trò

của hệ thống tài chính vi mô (TCVM) và tín dụng vi mô (TDVM) đối với chương

trình giảm nghèo của quốc gia tuy nhiên các nghiên cứu này chưa đánh giá cụ thể về

tác động của TDVM đối với người nghèo ở các khía cạnh là gia tăng thu nhập, hiệu

quả sử dụng vốn vay (việc trả nợ đúng hạn) và khả năng tiếp cận các nguồn vốn tín

dụng do đó việc lựa chọn để thực hiện đề tài luận án nhằm mục đích đánh giá tác động

tín dụng của ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) Việt Nam đối với người nghèo ở

các khía cạnh nêu trên.

15

Ngân hàng CSXH Việt Nam được thành lập theo Quyết định số 131/2002/QĐ￾TTg ngày 04/10/2002 của Thủ tướng chính phủ để cho vay hộ nghèo và các đối tượng

chính sách (ĐTCS) khác thực hiện Nghị định số 78/2002/NĐ-CP ngày 04/10/2002 của

chính phủ. Trải qua các giai đoạn thực hiện chương trình giảm nghèo, theo đánh giá

của các bộ, ngành, các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương các cấp và bản thân

người nghèo thì tín dụng của ngân hàng CSXH Việt Nam đã tác động tích cực đối với

người nghèo và được xem là một trong những giải pháp chủ lực, góp phần mang lại

thành công cho chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo và xây dựng nông thôn

mới vì vậy chúng ta phải tăng cường tín dụng của ngân hàng CSXH Việt Nam đối với

người nghèo để góp phần giảm nghèo nhanh và bền vững ở Việt Nam đến năm 2020.

Với mục đích đánh giá chính xác, toàn diện và khách quan tác động của tín

dụng ngân hàng CSXH đối với người nghèo và từ đó đề xuất các giải pháp tăng cường

tín dụng của ngân hàng CSXH Việt Nam đối với người nghèo nhằm không ngừng gia

tăng thu nhập, khả năng tiếp cận các nguồn vốn tín dụng cho người nghèo, góp phần

nâng cao cuộc sống của người nghèo, giảm tỷ lệ hộ nghèo và mang lại thành công cho

2 chương trình mục tiêu quốc gia: giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới, thực hiện

đảm bảo an sinh xã hội (ASXH) ở Việt Nam chính vì vậy tôi chọn đề tài: “Tín dụng

của ngân hàng CSXH Việt Nam đối với người nghèo” làm đề tài nghiên cứu của mình.

1.2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu

1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu

1.2.1.1. Mục tiêu tổng quát: Việc thực hiện đề tài luận án nhằm đạt được mục

tiêu tổng quát sau đây:

Nghiên cứu tác động tín dụng của ngân hàng CSXH đối với người nghèo ở

Việt Nam trong việc gia tăng thu nhập, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay (việc trả

nợ vay đúng hạn) và khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng CSXH.

1.2.1.2. Mục tiêu cụ thể: Việc thực hiện đề tài luận án nhằm đạt được 4 mục

tiêu cụ thể sau đây:

(1) Đánh giá tác động tín dụng của ngân hàng CSXH Việt Nam đối với người

nghèo thông qua việc gia tăng thu nhập.