Tìm hiểu năng lực giải quyết vấn đề toán học của học sinh lớp 3 tại trường tiểu học nguyễn văn trỗi – thành phố đà nẵng.

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

TÌM HIỂU NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TOÁN

HỌC CỦA HỌC SINH LỚP 3 TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC

NGUYỄN VĂN TRỖI – THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

Giảng viên hướng dẫn: TS Hoàng Nam Hải

Sinh viên thực hiện: Trương Lê Thanh Hải

Đà Nẵng, tháng 01 năm 2020

2

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết

quả nêu trong khóa luận là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công

trình nào khác.

Sinh viên thực hiện

Trương Lê Thanh Hải

3

LỜI CẢM ƠN

Trong thời gian thực hiện khóa luận tốt nghiệp, em đã nhận được nhiều sự

giúp đỡ, đóng góp ý kiến và chỉ bảo nhiệt tình của thầy cô, gia đình và bạn bè.

Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến TS. Hoàng Nam Hải – Trưởng khoa

Giáo dục Tiểu học, Trường Đại học Sư Phạm, Đại học Đà Nẵng đã tận tình hướng

dẫn, chỉ bảo em trong suốt quá trình hoàn thành khóa luận tốt nghiệp.

Em cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong trường nói chung, các

thầy cô trong Khoa Giáo dục Tiểu học nói riêng, đã dạy dỗ cho em kiến thức về

các môn đại cương cũng như các môn chuyên ngành, giúp em có được cơ sở lý

thuyết vững vàng và em xin cảm ơn quý Ban giám hiệu, quý thầy cô trường Tiểu

học Nguyễn Văn Trỗi – TP Đà Nẵng đã tạo điều kiện giúp đỡ em trong suốt quá

trình học tập.

Cảm ơn gia đình và bạn bè, đã luôn tạo điều kiện, quan tâm, giúp đỡ, động

viên em trong quá trình học tập và hoàn thành khóa luận tốt nghiệp.

Do thời gian và kiến thức còn hạn chế nên trong quá trình hoàn thiện khóa

luận không thể tránh khỏi một số sai sót. Kính mong quý thầy/cô chỉ bảo thêm.

Trân trọng!

Đà Nẵng, ngày 30 tháng 12 năm 2019

Sinh viên thực hiện

Trương Lê Thanh Hải

4

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN...............................................................................................2

LỜI CẢM ƠN.....................................................................................................3

MỤC LỤC ..........................................................................................................4

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................7

DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................8

DANH MỤC CÁC HÌNH ..................................................................................9

PHẦN MỞ ĐẦU...............................................................................................10

CHƯƠNG 1.TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU...................................15

1.1. Lịch sử nghiên cứu của vấn đề ............................................................15

1.1.1. Trên thế giới ....................................................................................15

1.1.2. Ở Việt Nam ......................................................................................15

1.2. Đặc điểm tâm lí lứa tuổi học sinh tiểu học..........................................16

1.2.1. Đặc điểm của quá trình nhận thức...................................................17

1.2.2. Đặc điểm nhân cách của học sinh tiểu học ......................................18

1.3. Mục tiêu dạy học môn Toán ở Tiểu học..............................................19

1.4. Cấu trúc nội dung và chuẩn kiến thức kĩ năng môn Toán lớp 3.......20

1.4.1. Cấu trúc nội dung môn Toán lớp 3 ..................................................20

1.4.2. Chuẩn kiến thức kĩ năng môn Toán lớp 3.........................................21

1.5. Một số phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực môn Toán..............25

1.5.1. Một số phương pháp dạy học tích cực môn Toán.............................25

1.5.2. Một số kĩ thuật dạy học tích cực ......................................................31

1.6. Đối mới nhiệm vụ dạy học trong các trường tiểu học hiện nay.........36

1.7. Kết luận chương 1................................................................................37

CHƯƠNG 2.NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TOÁN HỌC CỦA HỌC

SINH TIỂU HỌC.............................................................................................38

2.1. Năng lực..................................................................................................38

5

2.1.1. Khái niệm năng lực ............................................................................38

2.1.2. Phẩm chất năng lực của học sinh tiểu học .........................................40

2.1.3. Năng lực toán học của học sinh tiểu học ............................................42

2.1.4. Tiếp cận năng lực trong dạy học toán ................................................45

2.2. Năng lực giải quyết vấn đề toán học.......................................................46

2.2.1. Khái niệm...........................................................................................46

2.2.2. Các thành tố của năng lực giải quyết vấn đề toán học của học sinh tiểu

học ...............................................................................................................50

2.3. Khung đánh giá năng lực giải quyết vấn đề toán học của HS tiểu học..51

2.3.1. Các mức độ phát triển năng lực giải quyết vấn đề..............................51

2.3.2. Xây dựng khung đánh giá NLGQVĐ toán học của học sinh tiểu học..52

2.4. Phương pháp đánh giá NLGQVĐ toán học của học sinh tiểu học ........53

2.4.1. Đánh giá NLGQVĐ toán học thông qua sản phẩm của học sinh........53

2.4.2. Đánh giá NLGQVĐ toán học thông qua quan sát của giáo viên ........54

2.5. Vai trò của năng lực giải quyết vấn đề toán học...................................55

2.6. Kết luận chương 2 ..................................................................................55

CHƯƠNG 3.THỰC TRẠNG DẠY HỌC VÀ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TOÁN HỌC CỦA HỌC SINH LỚP 3....................56

3.1. Mục đích khảo sát ..................................................................................56

3.1.1. Đối với học sinh .................................................................................56

3.1.2. Đối với giáo viên................................................................................56

3.2. Đối tượng khảo sát .................................................................................56

3.3. Nội dung khảo sát...................................................................................56

3.3.1. Phiếu khảo sát dành cho học sinh ......................................................56

3.3.2 Phiếu khảo sát dành cho giáo viên ......................................................56

3.4. Phân tích kết quả khảo sát.....................................................................57

3.4.1. Kết quả điều tra học sinh ...................................................................57

3.4.2. Kết quả điều tra giáo viên ..................................................................59

6

3.5. Kết luận chương 3 ..................................................................................63

KẾT LUẬN.......................................................................................................64

PHỤ LỤC .........................................................................................................65

7

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Viết tắt Viết đầy đủ

GDĐT Giáo dục Đào tạo

GDPT Giáo dục phổ thông

GQVĐ Giải quyết vấn đề

GV Giáo viên

HĐ Hoạt động

HS Học sinh

HSTH Học sinh tiểu học

KTDH Kĩ thuật dạy học

NL Năng lực

NLGQVĐTH Năng lực giải quyết vấn đề toán học

NLGQVĐ Năng lực giải quyết vấn đề

NXB Nhà xuất bản

PPDH Phương pháp dạy học

SGK Sách giáo khoa