Tiêu thụ sản phẩm ở các doanh nghiệp sản xuất bia hiện nay. Thực trạng và giải pháp.DOC

lêi më ®Çu

Cïng víi xu híng më cöa cña nÒn kinh tÕ vµ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña thÞ

trêng hµng ho¸ vµ dÞch vô. NÒn n«ng nghiªp níc ta cã nh÷ng bíc chuyÓn biÕn

m¹nh mÏ. Tuy vËy trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i khi mµ kh¶ n¨ng

cung øng hµng ho¸ ra thÞ trêng cña c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng ®a d¹ng vµ nhu

cÇu cña kh¸ch hµng ®ßi hái ph¶i tho¶ m·n chÊt lîng ngµy cµng cao, còng nh møc

®é c¹nh tranh ®Ó giµnh lÊy kh¸ch hµng ngµy cµng khèc liÖt th× ho¹t ®éng tiªu thô

s¶n phÈm cÇn ph¶i ®îc xem trong ®óng møc vµ thùc hiÖn mét c¸ch khoa häc.

Tiªu thô s¶n phÈm lµ mét kh©u kh«ng thÓ thiÕu ®ù¬c cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt

kinh doanh, nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp. Ho¹t

®éng tiªu thô s¶n phÈm cã thuËn lîi, ®¹t hiÖu qu¶ cao míi t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸

tr×nh t¸i s¶n xuÊt , ph©n phèi, trao ®æi ph¸t triÓn, t¹o kh¶ n¨ng quay vßng vèn

nhanh, gióp cho doanh nghiÖp thùc hiÖn ®îc c¸c môc tiªu kinh doanh cña m×nh.

Mét thùc tÕ lµ, ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt níc

ta ®ang cßn gÆp nhiÒu víng m¾c hÇu hÕt cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cßn lóng

tóng trong viÖc gi¶i quyÕt yÕu tè ®Çu ra vµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt bia còng

kh«ng n»m ngoµi thùc tÕ ®ã. MÆt kh¸c, ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt bia ®ang lµ

ngµnh cã nhiÒu triÓn väng ph¸t triÓn lín trong t¬ng lai. Do ®ã ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng

vµ t×m ra gi¶i ph¸p ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô bia lµ thùc sù cÇn thiÕt.

Víi nh÷ng kiÕn thøc em ®· thu ®îc tõ qu¸ tr×nh häc tËp, em nhËn thÊy vÊn ®Ò

tiªu thô thùc sù gi÷ vai trß quan träng. V× vËy em chän ®Ò tµi "Tiªu thô s¶n phÈm

ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt bia hiÖn nay. Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p".

Néi dung cña ®Ò ¸n nµy bao gåm 3 phÇn:

PhÇn I: Vai trß vµ ý nghÜa cña vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm ë

c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

PhÇn II: Thùc tr¹ng cña ho¹t ®éng tiªu thô bia ë c¸c

doanh nghiÖp s¶n xuÊt bia hiÖn nay.

PhÇn III: Gi¶i ph¸p ®Èy nhanh tiªu thô s¶n phÈm bia ë c¸c

doanh nghiÖp s¶n xuÊt bia.

Víi kiÕn thøc vµ thêi gian cã h¹n, nªn bµi viÕt cña em kh«ng thÓ tr¸nh khái

nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong nhËn ®îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy, c¸c c« ®Ó bæ sung

thªm nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña PGS.TS. §Æng §×nh §µo -

Khoa Th¬ng m¹i - §H Kinh tÕ quèc d©n Hµ Néi.

1

Ch ¬ng I

vai trß vµ ý nghÜa cña vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm

ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt

I-/ Tæng quan vÒ tiªu thô s¶n phÈm :

I.1. Quan niÖm vÒ tiªu thô s¶n phÈm trong c¸c nÒn kinh tÕ:

I.1.1. Quan niÖm vÒ tiªu thô s¶n phÈm trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp

trung:

NÒn kinh tÕ ho¹ch ho¸ tËp trung lµ c¸ch tæ chøc nÒn kinh tÕ - x· héi trong ®ã

mäi vÊn ®Ò kinh tÕ - x· héi ®Òu ®îc gi¶i quyÕt tõ mét trung t©m. Nhµ níc qu¶n lý

kinh tÕ chñ yÕu b»ng mÖnh lÖnh. Trong nÒn kinh tÕ nµy, c¸c c¬ quan qu¶n lý hµnh

chÝnh kinh tÕ can thiÖp s©uu vµo nghiÖp vô s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh

nghiÖp nhng l¹i kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c quyÕt ®Þnh cña m×nh. Quan hÖ gi÷a

c¸c ngµnh lµ quan hÖ däc, ®îc kÕ ho¹ch ho¸ b»ng chÕ ®é cÊp ph¸t vµ giao nép s¶n

phÈm. Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong thêi kú nµy chñ yÕu lµ giao nép s¶n

phÈm cho c¸c ®¬n vÞ theo ®Þa chØ vµ gi¸ c¶ do Nhµ níc ®Þnh s½n. V× vËy 3 vÊn ®Ò

kinh tÕ s¶n xuÊt c¸i g× ? S¶n xuÊt nh thÕ nµo vµ s¶n xuÊt cho ai ®Òu do Nhµ níc

quyÕt ®Þnh. Do vËy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm thùc chÊt lµ viÖc tæ chøc b¸n s¶n phÈm

hµng ho¸ s¶n xuÊt ra theo kÕ ho¹ch vµ gi¸ c¶ ®îc Ên ®Þnh tõ tríc.

Tõ ®Æc trng trªn cña nÒn kinh tÕ ho¹ch ho¸ tËp trung nªn quan niÖm vÒ tiªu

thô s¶n phÈm trong thêi kú nµy cha ®îc nh×n nhËn ®óng ý nghÜa vµ vai trß cña nã.

Dêng nh vai trß vµ ý nghÜa cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm bÞ che lÊp bëi sù bao

tiªu cña Nhµ níc. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp kh«ng cÇn ph¶i lµm sao ®Ó tiªu thô s¶n

phÈm vµ tõ ®ã kh«ng n©ng cao ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nãi

riªng vµ cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.

I.1.2. Quan niÖm vÒ tiªu thô s¶n phÈm trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:

- Kinh tÕ thÞ trêng lµ c¸ch tæ chøc nÒn kinh tÕ x· héi, trong ®ã c¸c quan hÖ

kinh tÕ cña c¸c c¸ nh©n c¸c doanh nghiÖp ®Òu biÓu hiÖn qua mua b¸n hµng ho¸ -

dÞch vô trªn thÞ trêng vµ th¸i ®é c xö cña tõng thµnh viªn chñ thÓ kinh tÕ híng vµo viÖc

t×m kiÕm lîi Ých cña chÝnh m×nh theo sù dÉn d¾t cña gi¸ c¶ thÞ trêng.

- Kinh tÕ thÞ trêng dùa trªn c¬ së mét nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn, kinh tÕ

thÞ trêng kh«ng thÓ ra ®êi vµ ph¸t triÓn trªn nÒn t¶ng cña mét nÒn s¶n xuÊt hiÖn vËt tù

2

cÊp tù tóc, ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt hµng ho¸, thùc hiÖn tù do lu th«ng hµng ho¸ võa lµ

tiÒn ®Ò võa lµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng.

- Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, mäi c¸ nh©n cã n¨ng lùc hµnh vi ®Òu cã quyÒn

tù do kinh doanh, tù chñ vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh

doanh cña m×nh.

- C¹nh tranh lµ quy luËt vèn cã cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Mét doanh nghiÖp

muèn tån t¹i th× ph¶i c¹nh tranh ®îc c¸c ®èi thñ cña m×nh. Hay nãi c¸ch kh¸c

c¹nh tranh nh»m môc ®Ých tiªu thô s¶n phÈm vµ ngîc l¹i tiªu thô s¶n phÈm còng lµ

c«ng cô cña c¹nh tranh.

- Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng kh¸ch hµng lµ "thîng ®Õ" lµ ngêi nu«i sèng

doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ph¶i hiÓu ®îc nhu cÇu

cña kh¸ch hµng muèn g× vµ t×m c¸ch tho¶ m·n nhu cÇu ®ã tèt nhÊt. Theo nghÜa

hÑp, tiªu thô s¶n phÈm lµ giai ®o¹n cuèi cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tiªu

thô s¶n phÈm lµ thùc hiÖn môc ®Ých cña s¶n xuÊt hµng ho¸, lµ ®a s¶n phÈm tõ n¬i

s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng. Nã lµ kh©u lu th«ng hµng ho¸, lµ cÇu nèi trung gian: mét

bªn lµ nhµ s¶n xuÊt vµ nhµ ph©n phèi vµ mét bªn lµ nhµ tiªu dïng.

- Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù m×nh quyÕt ®Þnh 3

vÊn ®Ò trung t©m s¶n xuÊt c¸i g×, s¶n xuÊt nh thÕ nµo vµ s¶n xuÊt cho ai nªn viÖc

tiªu thô s¶n phÈm cÇn ®îc hiÓu theo nghÜa réng h¬n. §ã lµ mét qu¸ tr×nh kinh tÕ,

bao gåm nhiÒu kh©u tõ viÖc nghiªn cøu thÞ trêng, x¸c ®Þnh nhu cÇu kh¸ch hµng, tæ

chøc s¶n xuÊt ®Õn viÖc xóc tiÕn b¸n hµng... nh»m môc ®Ých ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt.

I.2. Vai trß vµ ý nghÜa cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm:

Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hµng ho¸, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra lµ ®Ó b¸n, do ®ã

®Ó thùc hiÖn ®îc qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt kinh doanh mçi doanh nghiÖp ph¶i tiªu thô

®îc s¶n phÈm. Tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸, ®îc chuyÓn tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang

h×nh th¸i tiÒn tÖ vµ vßng chu chuyÓn vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®·

hoµn thµnh.

ë c¸c doanh nghiÖp, tiªu thô s¶n phÈm ®ãng vai trß quan träng, quyÕt ®Þnh

sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®ã. Khi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®îc

tiªu thô, tøc lµ nã ®· ®îc ngêi tiªu dïng chÊp nhËn ®Ó tho¶ m·n mét nhu cÇu nµo

®ã. Søc tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp thÓ hiÖn ë møc b¸n ra, uy tÝn cña

doanh nghiÖp, chÊt lîng s¶n phÈm, sù thÝch øng víi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng vµ

sù hoµn thiÖn cña c¸c ho¹t ®éng dÞch vô. Nãi c¸ch kh¸c tiªu thô s¶n phÈm ph¶n

¸nh ®Çy ®ñ nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña doanh nghiÖp. C«ng t¸c tiªu thô

s¶n phÈm g¾n ngêi s¶n xuÊt víi ngêi tiªu dïng, nã gióp cho c¸c nhµ s¶n xuÊt hiÓu

3

thªm vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña m×nh vµ nhu cÇu cña kh¸ch hµng.

VÒ ph¬ng diÖn x· héi th× tiªu thô s¶n phÈm cã vai trß quan träng trong viÖc

c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu, v× nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ mét thÓ thèng nhÊt víi nh÷ng

c©n b»ng, nh÷ng t¬ng quan tû lÖ nhÊt ®Þnh. S¶n phÈm s¶n xuÊt ®îc tiªu thô tøc lµ

s¶n xuÊt ®ang diÔn ra mét c¸ch b×nh thêng tr«i ch¶y, tr¸nh ®îc sù mÊt c©n ®èi, gi÷

®îc b×nh æn trong x· héi. §ång thêi tiªu thô s¶n phÈm gióp cho c¸c ®¬n vÞ x¸c

®Þnh ph¬ng híng vµ bíc ®i cña kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cho giai ®o¹n tiÕp theo.

Th«ng qua tiªu thô s¶n phÈm cã thÓ dù to¸n nhu cÇu tiªu dïng cña x· héi nãi

chung vµ tõng khu vùc nãi riªng ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm. Trªn c¬ së ®ã, c¸c

doanh nghiÖp sÏ x©y dùng ®îc c¸c kÕ ho¹ch phï hîp nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao.

Tãm l¹i, ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®îc tiÕn hµnh

thêng xuyªn hiÖu qu¶ th× c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ph¶i ®îc tæ chøc tèt. Trong

nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¹nh tranh gay g¾t th× viÖc tiªu thu s¶n phÈm cã ý nghÜa

quan träng, quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña c¸c doanh nghiÖp.

II-/ c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c

doanh nghiÖp s¶n xuÊt.

VÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ë ®©y ®îc hiÓu theo

nghÜa réng. Nã bao gåm c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n sau:

II.1. §iÒu tra nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng:

§iÒu tra nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng lµ viÖc lµm cÇn thiÕt ®Çu tiªn ®èi víi

bÊt kú doanh nghiÖp s¶n xuÊt nµo, ®©y lµ kh©u ®ãng vai trß quan träng trong viÖc

thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm. Nghiªn cøu thÞ trêng

nh»m tr¶ lêi c©u hái. ThÞ trêng ®ang cÇn nh÷ng lo¹i s¶n phÈm g×? §¨c ®iÓm kinh

tÕ kü thuËt cña nã ra sao? Dung lîng thÞ trêng vÒ s¶n phÈm ®ã nh thÕ nµo? Ai lµ

ngêi tiªu thu nh÷ng s¶n phÈm ®ã vµ cung hiÖn t¹i vÒ s¶n phÈm ®ã trªn thÞ trêng ®Ó

tõ ®ã doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®îc thÞ trêng träng ®iÓm cña m×nh. §©y lµ mét vÊn

®Ò quan träng, nÕu x¸c ®Þnh thÞ trêng qu¸ hÑp th× cã thÓ bá lì c¸c c¬ héi hÊp dÉn

vµ ngîc l¹i, nÕu thÞ trêng x¸c ®Þnh qu¸ réng sÏ lµm cho nç lùc vµ tiÒm n¨ng cña

doanh nghiÖp bÞ l·ng phÝ. Trªn c¬ së ®ã, doanh nghiÖp x¸c ®Þnh quy m« thÞ trêng

cña doanh nghiÖp ®©y lµ tiÒn ®Ò ®Ó doanh nghiÖp ®Ò ra nh÷ng quyÕt ®Þnh vÒ gi¸ c¶,

s¶n lîng cung cÊp vµ quyÕt ®Þnh x©m nhËp thÞ trêng míi.

II.2. Lùa chän s¶n phÈm phï hîp:

Tõ kÕt qu¶ nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng, doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh ®îc s¶n

phÈm thÝch øng ®Ó ®a vµo ho¹t ®éng kinh doanh mµ cô thÓ ®èi víi c¸c doanh

4