Thực trạng chăm sóc sức khỏe ban đầu ở người Thái Nghĩa Lộ - Yên Bái và các yếu tố liên quan

Hoàng Văn Hải và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 89(01/2): 187 – 194

187

THỰC TRẠNG CHĂM SÓC SỨC KHỎE BAN ĐẦU VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN

Ở NGƯỜI THÁI NGHĨA LỘ -YÊN BÁI

Hoàng Văn Hải

1*

, Đàm Khải Hoàn2

1

SYT Yên Bái, 2

Trường đại học Y Dược – Đại học Thái Nguyên

TÓM TẮT

Bằng phương pháp điều tra ngang, các tác giả đã điều tra 400 hộ gia đình về CSSKBĐ cho người

Thái Nghĩa Lộ, kết quả như sau: Tỷ lệ hộ gia đình được sử dụng nước sạch thấp (17,6%), tỷ lệ hộ

gia đình có hố xí hợp vệ sinh cũng còn thấp (22,4%). Tỷ lệ hộ có chuồng gia súc ở gần nhà khá

cao (70,9%). Tỷ lệ trẻ đẻ tại nhà khá cao (61,1%), trong số trẻ đẻ tại nhà tỷ lệ trẻ được các bà đỡ

đỡ khá cao (53,1%).Tỷ lệ bà mẹ Thái được khám thai và tiêm phòng uốn ván đầy đủ khá cao

(62,5% & 77.64%). Tỷ lệ trẻ sơ sinh được bú sớm, ăn sam đúng, cai sữa đúng chưa cao (tương tự

77,6%, 48,6%, 24,3%). 100% trẻ được tiêm chủng đầy đủ, trong đó tỷ lệ trẻ có sẹo lao cũng rất

cao (99,3%). Tỷ lệ phụ nữ Thái áp dụng BPTT khá cao (68,3%), trong đó đặt vòng vẫn là biện

pháp được chọn hàng đầu (65,5%), tiếp theo là sử dụng thuốc tránh thai (24,3%). Lý do không áp

dụng BPTT hàng đầu là không biết (22,5%). Tuổi hành kinh trung bình các cô gái Thái là 15,24;

Tuổi lấy chồng trung bình là 20,78; Tỷ lệ phụ nữ Thái đẻ sớm <22 khá cao (54,2%) và tỷ lệ phụ

nữ đẻ nhiều (>2 con) thấp (14,5%). Tỷ lệ người ốm trong 2 tuần qua khá cao (21,9%), mô hình

bệnh tật của người Thái vẫn hàng đầu là các bệnh nhiễm trùng nhất là các bệnh cơ quan hô hấp.

70,4% người ốm đến KCB tại TYT xã, 16,7% người ốm tự mua thuốc về điều trị.. 97,3% người

ốm đến TYT xã hài lòng với các dịch vụ KCB. Lý do không đưa người ốm đến TYT xã hàng đầu

là bệnh nhẹ (47,8%), tiếp theo là không có người chăm sóc (11,3%). 2) Các yếu tố liên quan đến

kết quả CSSKBĐ của người Thái: Các yếu tố kinh tế hộ gia đình, khoảng cách từ nhà đến TYT xã

với việc đẻ tại nhà: Những hộ nghèo (Thu nhập <400.000đ) đẻ tại nhà nhiều hơn hộ đủ ăn

(p<0,05). Những hộ gia đình Thái càng xa trạm y tế xã thì tỷ lệ đẻ tại nhà càng cao và ngược lại

(p<0,05). Có mối liên quan giữa các yếu tố khoảng cách với việc khám thai đầy đủ: Hộ càng xa

TYT xã càng ít đi khám thai và người lại (p<0,05). Các yếu tố PTTT và khoảng cách từ nhà tới

TYT xã với việc cho trẻ bú ngay sau đẻ: Hộ có PTTT, gần trạm thì thường cho trẻ bú ngay sau đẻ

cao hơn (p<0,05). Các tác giả khuyến nghị: Tăng cường các hoạt động truyền thông GDSK cho

các hộ gia đình và bà mẹ người Thái để thay đổi một số tập quán có hại cho sức khỏe để thực hiện

CSSKBĐ tốt hơn

Từ khóa: Chăm sóc sức khoẻ ban đầu, người Thái

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Người Thái ở tỉnh Yên Bái có khoảng 71.000

người chiếm 8,1% dân số và tập trung sinh

sống chủ yếu ở 2 huyện phía tây của tỉnh là

huyện Văn Chấn và thị xã Nghĩa lộ từ rất

nhiều đời nay. Những năm gần đây, sức khỏe

của cộng đồng Người Thái Nghĩa Lộ đã và

đang dần được cải thiện do có sự quan tâm

của ngành Y tế cũng như các cấp Đảng, chính

quyền. Công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu

như thực hiện các chương trình Y tế mục tiêu

quốc gia, chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, kế

hoạch hóa gia đình, tuyên truyền giáo dục sức

khỏe... đến tận các thôn bản, song do trình độ

*

hiểu biết người Thái còn hạn chế, một số

phong tục tập quán lạc hậu còn tồn tại, mạng

lưới các dịch vụ về chăm sóc sức khỏe còn

mỏng nên kết quả CSSKBĐ còn hạn chế [7]...

Câu hỏi của chúng tôi là: Thực trạng công tác

CSSKBĐ đối với người Thái ở thị xã Nghĩa

Lộ tỉnh Yên Bái hiện nay ra sao? Yếu tố nào

ảnh hưởng đến kết quả CSSKBĐ cho người

Thái? Vì thế chúng tôi tiến hành nghiên cứu

đề tài với các mục tiêu như sau:

1. Đánh giá thực trạng công tác CSSKBĐ đối

với người Thái ở thị xã Nghĩa Lộ tỉnh Yên

Bái năm 2011.

2. Mô tả một số yếu tố liên quan đến kết quả

thực hiện CSSKBĐ ở người Thái Nghĩa Lộ.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn