Tăng cường quản lý Thuế thu nhập doanh nghiệp tại Chi cục thuế thành phố Sông Công tỉnh Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

––––––––––––––––––––––––––––

NGUYỄN THỊ THU TRANG

TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ THUẾ

THU NHẬP DOANH NGHIỆP TẠI CHI CỤC THUẾ

THÀNH PHỐ SÔNG CÔNG TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

––––––––––––––––––––––––––––

NGUYỄN THỊ THU TRANG

TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ THUẾ

THU NHẬP DOANH NGHIỆP TẠI CHI CỤC THUẾ

THÀNH PHỐ SÔNG CÔNG TỈNH THÁI NGUYÊN

Ngành: Quản lý kinh tế

Mã ngành: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS LƯU NGỌC TRỊNH

THÁI NGUYÊN - 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, chưa

công bố tại bất kỳ nơi nào, mọi số liệu sử dụng trong luận văn này là những thông

tin xác thực.

Tôi xin chịu mọi trách nhiệm về lời cam đoan của mình.

Thái Nguyên, ngày .... tháng 5 năm 2018

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Thu Trang

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Lưu Ngọc Trịnh, người đã

tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn

thành luận văn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo khoa Quản lý Luật Kinh tế,

phòng Đào tạo - Trường Đại học Kinh tế & Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái

Nguyên đã đóng góp nhiều ý kiến quý báu giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu,

hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn tới Chi cục thuế thành phố Sông Công, tỉnh Thái

Nguyên, các bạn bè đồng nghiệp, đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Do bản thân còn nhiều hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những thiếu

sót, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo và các bạn.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày .... tháng 5 năm 2018

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Thu Trang

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii

MỤC LỤC................................................................................................................. iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT..................................................................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG.........................................................................................vii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ VÀ SƠ ĐỒ............................................................... viii

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu .......................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu của đề tài ..............................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài ..........................................................2

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ................................................................3

5. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................3

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ THUẾ TNDN

TẠI CHI CỤC THUẾ THÀNH PHỐ SÔNG TỈNH THÁI NGUYÊN......................... 4

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp NQD trên địa

bàn thành phố Sông Công ...........................................................................................4

1.1.1. Vai trò và đặc điểm của doanh nghiệp NQD ....................................................4

1.1.2. Một số vấn đề về sắc thuế TNDN.....................................................................8

1.2. Nội dung quản lý thuế TNDN............................................................................19

1.2.1. Xây dựng và tổ chức thực hiện dự toán thu thuế TNDN................................19

1.2.2. Quản lý công tác tuyên truyền và hỗ trợ chính sách thuế TNDN...................20

1.2.3. Quản lý công tác kê khai và kế toán thuế TNDN ...........................................21

1.2.4. Quản lý công tác quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế TNDN............................24

1.2.5. Quản lý công tác kiểm tra thuế TNDN ...........................................................38

1.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới quản lý thuế TNDN ................................................40

1.3.1. Nhân tố khách quan ......................................................................................41

1.3.2. Nhân tố chủ quan ..........................................................................................42

1.4. Cơ sở thực tiễn về quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp. .........................44

iv

1.4.1. Các kinh nghiệm quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp NQD tại một

số địa phương ............................................................................................................44

1.4.2. Bài học rút ra cho thành phố Sông Công ........................................................46

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................49

2.1. Câu hỏi nghiên cứu của luận văn .......................................................................49

2.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................49

2.2.1. Khung phân tích ..............................................................................................49

2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin ......................................................................50

2.2.3. Phương pháp xử lý số liệu...............................................................................50

2.2.4. Phương pháp phân tích số liệu ........................................................................51

2.3. Các chỉ tiêu phân tích.........................................................................................51

2.3.1. Hệ thống phân cấp ngành thuế ........................................................................51

2.3.2. Trình độ học vấn, chuyên môn của cán bộ tại Chi cục thuế TP Sông Công...52

2.3.3. Các chỉ tiêu phản ánh về công tác quản lý, thu thuế.......................................52

Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THUẾ TNDN TẠI CHI CỤC

THUẾ THÀNH PHỐ SÔNG TỈNH THÁI NGUYÊN.........................................53

3.1. Điều kiện kinh tế, tự nhiên, xã hội của Thành phố Sông Công, tỉnh

Thái Nguyên.............................................................................................................53

3.1.1. Vị trí địa lý ......................................................................................................53

3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội của Thành phố Sông Công ....................................54

3.1.3. Nhận xét chung ...............................................................................................57

3.2. Thực trạng công tác quản lý thuế của Chi cục thuế Sông Công ........................59

3.2.1. Cơ cấu bộ máy quản lý hành chính tại Chi cục thuế TP Sông Công ......................59

3.3. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp NQD tại Chi cục Thuế TP Sông Công.......67

3.3.1. Kết quả thu ngân sách trên địa bàn Thành phố Sông Công ............................67

3.3.2. Tình hình quản lý và thu thuế đối với doanh nghiệp NQD của Chi cục

Thuế thành phố Sông Công.......................................................................................72

3.3.3. Thực trạng quản lý thuế Thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp

NQD trên địa bàn thành phố Sông Công ..................................................................74

3.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thuế TNDN đối với doanh

nghiệp NQD tại thành phố Sông Công tỉnh Thái Nguyên ........................................90

v

3.4.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy và và trình độ đội ngũ cán bộ quản lý thuế...............91

3.4.2. Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ cho quản lý thuế ..........................................91

3.4.3. Môi trường quản lý thuế..................................................................................92

3.4.4. Tình hình kinh tế và mức sống của người dân................................................93

3.4.5. Ý thức chấp hành pháp luật thuế của người nộp thuế.....................................93

3.4.6. Sự phối kết hợp của các tổ chức, cá nhân trong quản lý thuế.........................94

3.5. Đánh giá chung về công tác quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp

NQD tại thành phố Sông Công tỉnh Thái Nguyên....................................................95

3.5.1. Những mặt đạt được........................................................................................95

3.5.2. Những mặt còn hạn chế...................................................................................97

Chương 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ THUẾ TNDN TẠI

CHI CỤC THUẾ THÀNH PHỐ SÔNG TỈNH THÁI NGUYÊN.......................98

4.1. Quan điểm, phương hướng, mục tiêu tăng cường quản lý thuế TNDN đối

với doanh nghiệp NQD tại thành phố Sông Công tỉnh Thái Nguyên .......................98

4.1.1. Quan điểm .......................................................................................................98

4.1.2. Định hướng....................................................................................................100

4.1.3. Mục tiêu ........................................................................................................101

4.2. Giải pháp tăng cường quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp NQD trên địa

bàn thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên ...........................................................104

4.2.1. Giải pháp về điều hành..................................................................................104

4.2.2. Giải pháp hỗ trợ tuyên truyền .......................................................................106

4.2.3. Giải pháp kê khai thuế...................................................................................107

4.2.4. Giải pháp quản lý thu nợ...............................................................................108

4.2.5. Giải pháp công tác kiểm tra ..........................................................................109

4.2.6. Các giải pháp khác ........................................................................................111

4.3. Một số kiến nghị...............................................................................................112

4.3.1. Kiến nghị với Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên...................................................113

4.3.2. Kiến nghị với Tổng cục Thuế và Bộ Tài chính trình Quốc hội sửa đổi

một số nội dung của Luật Quản lý thuế, Luật thuế TNDN.....................................114

KẾT LUẬN............................................................................................................117

TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................119

PHỤ LỤC...............................................................................................................121

vi

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

STT CHỮ VIẾT TẮT NGUYÊN NGHĨA

1 CNTT Công nghệ thông tin

2 CQT Cơ quan thuế

3 CP Cổ phần

4 CTCP Công ty cổ phần

5 DN Doanh nghiệp

6 DNNQD Doanh nghiệp NQD

7 DNTN Doanh nghiệp tư nhân

8 ĐTNN Đầu tư nước ngoài

9 GDP Tốc độ tăng trưởng kinh tế

10 GTGT Giá trị gia tăng

11 HTX Hợp tác xã

12 MSDN Mã số doanh nghiệp

13 MST Mã số thuế

14 NNT Người nộp thuế

15 NSNN Ngân sách Nhà nước

16 QLT Quản lý thuế

17 TP Thành phố

18 TNCN Thu nhập cá nhân

19 TNDN Thu nhập doanh nghiệp

20 TNHH Trách nhiệm hữu hạn

21 TTĐB Tiêu thụ đặc biệt

22 UBND Ủy ban nhân dân

23 XHCN Xã hội chủ nghĩa

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Trình độ quản lý của toàn bộ chi cục thuế Sông Công Năm 2017...........62

Bảng 3.2: Đánh giá chất lượng nguồn nhân lực tại Chi cục Thuế Thành phố

Sông Công - tỉnh Thái Nguyên năm 2017...............................................63

Bảng 3.3: Trang thiết bị quản lý thu thuế của Chi cục thuế Sông Công năm 2017 ........64

Bảng 3.4: Kết quả thu ngân sách tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2015 – 2017 ............68

Bảng 3.5: Số thu NSNN TP Sông Công giai đoạn 2015 - 2017 ...............................68

Bảng 3.6: Biểu chi tiết số thu Ngoài quốc doanh giai đoạn 2015 - 2017 .................70

Bảng 3.7: Tình hình quản lý các doanh nghiệp NQD phân theo xã, phường giai

đoạn 2015 - 2017 .....................................................................................73

Bảng 3.8: Tình hình quản lý các doanh nghiệp NQD phân theo loại hình doanh

nghiệp giai đoạn 2015 - 2017 ..................................................................74

Bảng 3.9: Kết quả thực hiện dự toán thu NSNN khu vực doanh nghiệp NQD tại

Chi cục TP Sông Công tỉnh Thái Nguyên năm 2015 ..............................75

Bảng 3.10: Kết quả thực hiện dự toán thu NSNN khu vực doanh nghiệp NQD

tại Chi cục TP Sông Công tỉnh Thái Nguyên năm 2016 .........................76

Bảng 3.11: Kết quả thực hiện dự toán thu NSNN khu vực doanh nghiệp NQD

tại Chi cục TP Sông Công tỉnh Thái Nguyên năm 2017 .........................77

Bảng 3.12: Số lượng hồ sơ khai thuế TNDN giai đoạn 2015 – 2017 .......................78

Bảng 3.13: Số lượng hồ sơ hoàn thuế giai đoạn 2015 - 2017...................................79

Bảng 3.14: Số tiền nợ thuế giai đoạn 2015 - 2017....................................................81

Bảng 3.15: Số tiền nợ thuế TNDN giai đoạn 2015 - 2017........................................81

Bảng 3.16: Xử lý qua kiểm tra hồ sơ khai thuế TNDN tại trụ sở cơ quan thuế........85

Bảng 3.17: Kết quả kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế .............................................86

Bảng 3.18: Kết quả kiểm tra thuế TNDN giai đoạn 2015-2017 ...............................87

Bảng 3.19: Xử phạt đối với hành vi vi phạm thủ tục thuế giai đoạn 2015 – 2017 ...87

Bảng 3.20: Xử phạt đối với hành vi chậm nộp tiền giai đoạn 2015 - 2017 ..............88

Bảng 3.21: Tổng hợp các ý kiến về công tác quản lý thuế TNDN đối với doanh

nghiệp NQD trên địa bàn thành phố Sông Công.....................................88

viii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ VÀ SƠ ĐỒ

Sơ đồ 2.1: Khung phân tích của luận văn .................................................................49

Sơ đồ 3.1: Mô hình phân cấp quản lý .......................................................................59

Sơ đồ 3.2: Sơ đồ kê khai thuế đang áp dụng tại Chi cục thuế TP Sông Công..........60

Sơ đồ 3.3: Sơ đồ kê khai thuế đang áp dụng tại Chi cục thuế TP Sông Công..........65

Sơ đồ 3.4: Nội dung quản lý nợ của Chi cục thuế Sông Công ....................................80

Biểu đồ 3.1: Cơ cấu thu NSNN TP Sông Công năm 2017 .......................................69

Biểu đồ 3.2: Cơ cấu thu Thuế NQD tại TP Sông Công năm 2017 ...........................71

Biểu đồ 3.3: Kết quả thu thuế TNDN giai đoạn 2015 - 2017 tại Chi cục Thuế thành

phố Sông Công..........................................................................................72

Biểu đồ 3.4: Tình hình phân bố DN năm 2017.........................................................73

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách Nhà nước và là công cụ điều tiết vĩ

mô nền kinh tế quốc dân. Thuế xuất hiện cùng với sự xuất hiện của Nhà nước và sự

phát triển tồn tại của nền kinh tế hàng hoá tiền tệ. Nhà nước sử dụng thuế như một

công cụ để phục vụ cho việc thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của mình. Thuế

có vai trò rất quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia, thuế vừa

đảm bảo nguồn thu chủ yếu của ngân sách Nhà nước, qua đó đảm bảo cho các hoạt

động của quốc gia, đồng thời thuế còn là công cụ hữu hiệu nhằm điều chỉnh các

mục tiêu vĩ mô của Nhà nước.

Hệ thống chính sách thuế nước ta hiện nay gồm rất nhiều các sắc thuế, trong

đó sắc thuế Thuế Thu nhập doanh nghiệp là sắc thuế chiếm vai trò chủ đạo bởi sắc

thuế này đóng góp số thu lớn nhất vào Ngân sách Nhà nước. Năm 2006 Luật Quản

lý thuế số 78/2006/QH11 ra đời, đánh dấu bước phát triển vượt bậc trong công tác

quản lý thuế, bao gồm: Quản lý đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế, ấn định thuế, thủ

tục hoàn thuế, miễn thuế, giảm thuế, xoá nợ tiền thuế, tiền phạt, kiểm tra thuế, thanh

tra thuế, cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế, xử lý vi phạm pháp luật về

thuế, giải quyết khiếu nại, tố cáo về thuế. Theo Luật Quản lý thuế: Người nộp thuế

tăng cường tính tự giác trong kê khai và nộp thuế bằng cách tự khai, tự nộp, tự chịu

trách nhiệm, cơ quan quản lý thuế thuế tăng cường chức năng giám sát thông qua

hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế. Chính vì thế trong công tác quản lý thuế thì công

tác quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp được đánh giá là khó khăn, phức tạp nhất,

tiềm ẩn nhiều rủi ro, thất thu thuế cho Ngân sách Nhà nước.

Thành phố Sông Công Sông Công là thành phố công nghiệp, trung tâm kinh

tế, hành chính, văn hóa - xã hội phía Nam của tỉnh Thái Nguyên; là đầu mối giao

thông, giao lưu phát triển kinh tế - xã hội quan trọng của vùng Đông Bắc Bắc Bộ.

Với vị trí chuyển tiếp giữa đồng bằng và trung du, Sông Công có các tuyến giao

thông quốc lộ, tỉnh lộ chạy qua nối với Thủ đô Hà Nội ở phía Nam và thành phố

Thái Nguyên ở phía Bắc. Với lợi thế đặc biệt, Sông Công từ lâu đã được xác định là

trung tâm công nghiệp lớn và là đô thị bản lề, trung chuyển kinh tế giữa các vùng

2

trong và ngoài tỉnh Thái Nguyên. Trong những năm qua thành phố Sông Công đã

có nhiều chính sách tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển. Nằm trong môi

trường kinh doanh thuận lợi như vậy các doanh nghiệp đã nhanh chóng chuyển biến

nắm bắt được những thay đổi của nền kinh tế trong cơ chế mới. Việc động viên nộp

thuế vào NSNN gặp nhiều khó khăn, gây thất thu thuế.

Xuất phát từ tầm quan trọng nói trên, với vị trí công tác của bản thân và kiến

thức về quản lý kinh tế đã được học tập, nghiên cứu tại trường Đại học kinh tế và

quản trị kinh doanh - Đại học Thái Nguyên, học viên đã lựa chọn đề tài: “Tăng

cường quản lý thuế Thu nhập doanh nghiệp tại chi cục Thuế thành phố Sông Công

tỉnh Thái Nguyên” để làm luận văn tốt nghiệp trình độ thạc sỹ, đồng thời mong

muốn góp phần tìm hiểu sâu hơn công tác quản lý thuế tại Chi cục Thuế thành phố

Sông Công để hoàn thành tốt nhiệm vụ.

2. Mục đích nghiên cứu của đề tài

2.1. Mục tiêu chung

Nghiên cứu thực trạng nhằm đưa ra các giải pháp phù hợp khả thi nhằm tăng

cường quản lý thuế TNDN tại Chi cục Thuế thành phố Sông Công tỉnh Thái Nguyên.

Theo phân cấp của Cục thuế Thái Nguyên thì Chi cục Thuế thành phố Sông

Công không quản lý thuế đối với doanh nghiệp Nhà nước, vì thế việc nghiên cứu

công tác Quản lý thuế Thu nhập doanh nghiệp tại chi cục Thuế thành phố Sông

Công đồng nghĩa với việc Quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp NQD trên địa bàn.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hóa cơ sở lý luận cơ bản về thuế TNDN, công tác quản lý thuế

TNDN đối với doanh nghiệp NQD.

- Phân tích thực trạng công tác quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp

NQD, chỉ ra được những kết quả đạt được, những hạn chế còn tồn tại và nguyên

nhân của công tác này tại thành phố Sông Công .

- Đề xuất các giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường công tác quản lý thuế

TNDN đối với doanh nghiệp NQD tại thành phố Sông Công trong thời gian tới.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp

NQD tại thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên.

3

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi về nội dung: Quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp NQD tại

thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên.

- Phạm vi về thời gian: Nghiên cứu công tác quản lý thuế TNDN đối với

doanh nghiệp NQD tại thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn từ năm

2015 đến năm 2017.

- Phạm vi về không gian: Doanh nghiệp NQD tại thành phố Sông Công, tỉnh

Thái Nguyên.

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

- Luận văn góp phần làm sáng tỏ thêm lý luận về quản lý thuế TNDN đối với

doanh nghiệp NQD.

- Thông qua nghiên cứu làm rõ những lý luận cơ bản về công tác quản lý

thuế TNDN đánh giá đúng thực trạng công tác quản lý thuế TNDN đối với doanh

nghiệp NQD tại thành phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên (những kết quả đã đạt

được, hạn chế trong công tác quản lý thuế TNDN nhất là đối với doanh nghiệp

NQD); đề tài cung cấp cơ sở khoa học, thực tiễn để tìm ra giải pháp tăng cường

công tác quản lý thuế TNDN đối với doanh nghiệp NQD, góp phần chống thất thu

ngân sách, xây dựng môi trường đầu tư, kinh doanh lành mạnh trên địa bàn thành

phố Sông Công, tỉnh Thái Nguyên.

5. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung

chính của luận văn được kết cấu gồm 4 chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác quản lý thuế TNDN tại

Chi cục Thuế thành phố Sông Công tỉnh Thái Nguyên

Chương 2: Phương pháp nghiên cứu.

Chương 3: Thực trạng công tác công tác quản lý thuế TNDN tại Chi cục

Thuế thành phố Sông Công tỉnh Thái Nguyên.

Chương 4: Giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cường quản lý thuế TNDN tại

Chi cục Thuế thành phố Sông Công tỉnh Thái Nguyên.