Tăng cường quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

ĐỖ QUỐC CHÍNH

TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI

VỚI HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TRÊN ĐỊA BÀN

HUYỆN TAM ĐẢO, TỈNH VĨNH PHÚC

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

MÃ SỐ: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN DUY DŨNG

THÁI NGUYÊN - 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này

là trung thực và các thông tin trích dẫn trong luận văn này đều đã được chỉ rõ

nguồn gốc.

Thái nguyên, ngày tháng năm 2014

Tác giả luận văn

Đỗ Quốc Chính

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn, tôi đã dược sự giúp đỡ của các tập thể và cá

nhân. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến sự giúp đỡ quý báu đó.

Trước hết tôi xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, Ban giám hiệu, Phòng

đào tạo của trường Đại học Kinh tế và quản trị kinh doanh, Khoa sau Đại học

Đại học Thái Nguyên.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến sự giúp đỡ của các thầy cô giáo

trong quá trình giảng dạy, đã trang bị cho tôi những kiến thức khoa học. Đặc

biệt là thầy giáo. PGS.TS Nguyễn Duy Dũng người trực tiếp hướng dẫn giúp

đỡ tôi trong suốt thời gian nghiên cứu và học tập.

Tôi xin chân thành cám ơn Cục Thuế tỉnh Vĩnh Phúc. Chi cục Thuế

huyện Tam Đảo - cùng các cơ quan, Sở, Ban, Ngành Trung ương và địa

phương đóng trên địa bàn huyện Tam Đảo, cùng toàn thể các đồng nghiệp học

viên lớp cao học quản lý kinh tế khóa 9, gia đình bạn bè đã tạo điều kiện,

cung cấp tài liệu cho tôi hoàn thành chương trình học của mình và góp phần

thực hiện tốt hơn cho công tác thực tế sau này.

Tôi xin chân thành cảm ơn ! .

Thái nguyên, ngày tháng năm 2014

Tác giả luận văn

Đỗ Quốc Chính

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ..........................................................vii

DANH MỤC BẢNG.....................................................................................viii

DANH MỤC SƠ ĐỒ ......................................................................................ix

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Tổng quan tình hình hình nghiên cứu ........................................................... 2

3. Mục tiêu của đề tài ........................................................................................ 3

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 4

5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn ................................................. 4

6. Đóng góp mới của luận văn .......................................................................... 4

7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 5

CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TĂNG CƢỜNG

QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TRÊN ĐỊA

BÀN HUYỆN................................................................................................... 6

1.1. Vai trò và đặc điểm của kinh tế cá thể đối với nền kinh tế quốc dân ........ 6

1.1.1. Vai trò của kinh tế cá thể ........................................................................ 6

1.1.2. Đặc điểm của thành phần kinh tế cá thể.................................................. 7

1.2. Khái niệm, nội dung của quản lý thuế:......................................................... 9

1.2.1. Các sắc thuế chủ yếu áp dụng đối với hộ kinh doanh cá thể .................. 9

1.3. Mục đích, yêu cầu của công tác tăng cường quản lý thuế đối với hộ kinh

doanh cá thể..................................................................................................... 16

1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể ....... 18

1.5. Quy trình quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh................................... 20

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iv

1.5.1. Đăng ký thuế ......................................................................................... 20

1.5.2. Điều tra doanh số ấn định ..................................................................... 22

1.5.3. Xét miễn, giảm thuế .............................................................................. 24

1.5.4. Tính thuế, lập sổ bộ thuế....................................................................... 26

1.5.5. Xử lý tờ khai.......................................................................................... 28

1.5.6. Xử lý giấy nộp tiền, lập báo cáo kế toán - thống kê thuế ..................... 31

1.6. Kinh nghiệm quản lý thuế đối với hộ kinh doanh trên thế giới và ở

Việt Nam......................................................................................................... 33

1.6.1. Kinh nghiệm quản lý thuế trên thế giới ............................................... 33

1.6.2. Tình hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể ở Việt Nam ............. 35

CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VỀ VIỆC TĂNG

CƢỜNG QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH CÁ THỂ

TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TAM ĐẢO........................................................ 38

2.1. Các câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyết.............................................. 38

2.2. Các phương pháp nghiên cứu ................................................................ 38

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 38

2.2.2. Phương pháp phân tích.......................................................................... 39

2.3. Hệ thông các chỉ tiêu nghiên cứu đánh giá kết quả công tác quản lý thuế

đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn huyện Tam Đảo ............................ 40

CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ

ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH CÁ THỂ TẠI HUYỆN TAM ĐẢO TỈNH

VĨNH PHÚC .................................................................................................. 43

3.1. Khái quát một số đặc điểm về huyện Tam Đảo tỉnh Vĩnh Phúc.............. 43

3.1.1. Đặc điểm tự nhiên ................................................................................. 43

3.1.2. Đặc điểm kinh tế -xã hội ....................................................................... 45

3.1.3. Đánh giá tác động của các đặc điểm về tự nhiên, kinh tế - Xã hội tác

động đến phát triển của Huyện Tam Đảo ....................................................... 47

3.1.4. Tăng trưởng kinh tế và sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế chung của huyện

Tam Đảo.......................................................................................................... 49

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

v

3.2. Tổ chức bộ máy quản lý thuế tại Chi cục thuế huyện Tam Đảo..................... 51

3.2.1. Ban Lãnh đạo ........................................................................................ 52

3.2.2. Các đội thuế........................................................................................... 53

3.3. Đặc điểm tình hình hoạt động của hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn

huyện Tam Đảo ............................................................................................... 54

3.4. Kết quả quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể thời gian qua ........... 55

3.4.1. Kết quả quản lý đối tượng nộp thuế (ĐTNT) ....................................... 56

3.4.2. Kết quả quản lý doanh thu .................................................................... 61

3.4.3. Kết quả đôn đốc thu nộp thuế ............................................................... 65

3.4.4. Kết quả triển khai kế toán hộ kinh doanh ............................................. 67

3.5. Những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý thuế hộ kinh doanh cá thể

trên địa bàn huyện Tam Đảo giai đoạn qua .................................................... 70

3.6. Đánh giá kết quả quản lý thu thuế hộ kinh doanh cá thể ......................... 72

3.6.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 72

3.6.2. Những hạn chế cần khắc phục .............................................................. 75

3.6.3. Nguyên nhân thất thu thuế .................................................................... 76

CHƢƠNG 4. GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ

CÔNG TÁC QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI HỘ KINH DOANH CÁ THỂ

TẠI HUYỆN TAM ĐẢO TỈNH VĨNH PHÚC............................................. 78

4.1. Quan điểm, phương hướng và nhiệm vụ quản lý thuế nói chung, của tỉnh

Vĩnh Phúc và huyện Tam Đảo nói riêng giai đoạn 2014 - 2020 .................. 78

4.1.1. Quan điểm chung .................................................................................. 78

4.1.2. Quan điểm quản lý thuế của tỉnh Vĩnh Phúc và huyện Tam Đảo......... 79

4.2. Phương hướng đổi mới và nhiệm vụ công tác quản lý thu thuế hiệu quả

đối với hộ kinh doanh cá thể thời gian tới ..................................................... 81

4.2.1. Phương hướng đổi mới ......................................................................... 81

4.2.2. Nhiệm vụ chủ yếu công tác quản lý thu thuế hiệu quả đối với hộ kinh

doanh cá thể..................................................................................................... 81

4.3. Các giải pháp nâng cao hiệu quả thu thuế đối với hộ kinh doanh cá thể . 82

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vi

4.3.1.Thường xuyên rà soát diện hộ kinh doanh thực tế để đưa vào quản

lý thuế ............................................................................................................. 82

4.3.2.Tập trung xác định lại doanh thu kinh doanh của các hộ kinh doanh

cá thể ...................................................................................................... 84

4.3.3. Tăng cường công tác tuyên truyền........................................................ 93

4.4. Một số kiến nghị (Điều kiện thực thi giải pháp)...................................... 94

KẾT LUẬN .................................................................................................... 98

TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 100

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

ĐTNT : Đối tượng nộp thuế

ĐVT : Đơn vị tính

GTGT : Giá trị gia tăng

KK- KTT- TH : Kê khai, kế toán thuế,tin học

NQD : Ngoài quốc doanh

NSNN : Ngân sách Nhà nước

TNCN : Thu nhập cá nhân

TTĐB : Tiêu thu đặc biệt

UBND : Ủy ban nhân dân

VLXD : Vật liệu xây dựng

XHCN : Xã hội chủ nghĩa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

viii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1. Thuế môn bài .................................................................................. 10

Bảng 1.2: Thuế lũy tiến từng phần theo điều 22 luật thuế thu nhập cá nhân....... 14

Bảng 3.1: Giá trị sản xuất và tăng trưởng GTSX trên địa bàn huyện Tam Đảo ....50

Bảng 3.2: Kết quả quản lý đối với hộ kinh doanh cá thể................................ 56

Bảng 3.3: Kết quả kiểm tra hộ nghỉ kinh doanh ............................................. 60

Bảng 3.4: Kết quả Quản lý hộ kinh doanh theo phương pháp nộp thuế......... 61

Bảng 3.5: Kết quả quản lý doanh thu, mức thuế đối với hộ khoán ................ 62

Bảng 3.6: Kết quả điều chỉnh thuế.................................................................. 63

Bảng 3.7: Kết quả điều tra doanh thu một số hộ khoán.................................. 63

Bảng 3.8: Kết quả quản lý doanh thu, mức thuế hộ kê khai........................... 64

Bảng 3.9: Kết quả thu nộp thuế hộ kinh doanh cá thể .................................... 66

Bảng 3.10: Báo cáo nợ đọng khu vực cá thể tính đến 31/12/2013 ................. 66

Bảng 3.11: Báo cáo thực hiện triển khai kế toán hộ năm 2013 ...................... 68

Bảng 3.12: Kết quả thu thuế hộ cá thể ............................................................ 73

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ix

DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1: Tổ chức bộ máy hành chính Chi cục thuế huyện Tam Đảo .......... 52

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong nền kinh tế thị trường, thuế là một trong những công cụ quan

trọng của Nhà nước để quản lý vĩ mô nền kinh tế. Thông qua công cụ thuế,

Nhà nước không chỉ tăng thu cho ngân sách, nhằm đảm bảo hoạt động của

Nhà nước mà còn sử dụng nó để điều tiết vĩ mô nền kinh tế, thúc đẩy tăng

trưởng, phát triển kinh tế nhanh, bền vững, tiến kịp các nước trong khu

vực và trên thế giới. Thuế còn là công cụ góp phần thực hiện mục tiêu

bình đẳng và bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn cho xã hội đồng thời bảo vệ tài

nguyên, môi trường của đất nước.

Thời gian qua công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể có

nhiều chuyển biến tích cực góp phần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế

của các hộ kinh doanh, hạn chế thất thu, tăng thu cho ngân sách. Tuy nhiên,

tiềm năng vẫn còn và có thể khai thác thu để đạt ở mức cao hơn. Tình trạng

thất thu tuy có giảm nhưng vẫn còn tình trạng quản lý không hết hộ kinh

doanh, doanh thu tính thuế không sát thực tế, dây dưa nợ đọng thuế còn

nhiều… Vì vậy, vấn đề mang tính cấp thiết đặt ra cho ngành Thuế là phải tăng

cường quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể.

Việc quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn huyện

Tam Đảo tỉnh Vĩnh Phúc trong vài năm gần đây đã có nhiều chuyển biến

tốt. Tuy nhiên, hiệu quả chưa cao so với tiềm năng và còn nhiều vấn đề

cần phải được quan tâm đầy đủ hơn. Vậy thực trạng quản lý thuế trên địa

bàn huyện Tam Đảo tỉnh Vĩnh Phúc như thế nào? Những yếu tố, nguyên

nhân chủ yếu ảnh hưởng đến tình hình trên? Cần có những định hướng và

các giải pháp chủ yếu nào để quản lý thuế đối với hộ kinh doanh cá thể

trên địa bàn huyện đạt hiệu quả cao…