Tăng cường huy động vốn tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN THỊ NHÂN

TĂNG CƢỜNG HUY ĐỘNG VỐN

TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN

CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM

CHI NHÁNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN THỊ NHÂN

TĂNG CƢỜNG HUY ĐỘNG VỐN

TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN

CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM

CHI NHÁNH QUẢNG NINH

Chuyên ngành: Quản lý Kinh tế

Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN QUỐC TIẾN

THÁI NGUYÊN - 2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu

được sử dụng trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Các kết quả

nghiên cứu trong luận văn được tập hợp tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần

Công thương Việt nam - Chi nhánh Quảng ninh và chưa từng được ai nghiên

cứu và công bố trong bất cứ công trình khoa học nào.

Ngƣời cam đoan

Nguyễn Thị Nhân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên tôi xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình của:

TS. Nguyễn Quốc Tiến - Người trực tiếp hướng dẫn tôi làm luận văn này và

các thầy cô giáo Phòng Đào tạo, Bộ phận sau Đại học - Trường Đại học Kinh

tế và QTKD - Đại học Thái Nguyên; các anh chị làm việc tại Ngân hàng

Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh đã giúp

đỡ tôi hoàn thành bản luận văn này.

Sự giúp đỡ đã cổ vũ và giúp tôi nhận thức, làm sáng tỏ thêm cả lý luận

và thực tiễn về lĩnh vực mà luận văn nghiên cứu.

Luận văn là quá trình nghiên cứu công phu, sự làm việc khoa học và

nghiêm túc của bản thân, song do khả năng và trình độ có hạn nên không thể

tránh khỏi những khiếm khuyết nhất định.

Tôi rất mong nhận được sự quan tâm, đóng góp ý kiến của các thầy, cô

giáo và những độc giả đến đề tài này.

Tác giả

Nguyễn Thị Nhân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT......................................................... vi

DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ...................................................................viii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 2

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn....................................................................... 2

5. Kết cấu luận văn............................................................................................ 3

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HUY ĐỘNG VỐN

CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI.................................................... 4

1.1. Khái quát về Ngân hàng thương mại ......................................................... 4

1.1.1. Khái niệm và chức năng cơ bản của ngân hàng thương mại .................. 4

1.1.2. Đặc điểm của ngân hàng thương mại...................................................... 7

1.1.3. Các hoạt động chủ yếu của ngân hàng thương mại ................................ 8

1.2. Hoạt động huy động vốn của ngân hàng thương mại .............................. 11

1.2.1. Khái niệm huy động vốn, các hình thức huy động vốn ........................ 11

1.2.2. Nội dung quy trình nghiệp vụ huy động vốn ........................................ 18

1.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động huy động vốn..................................... 25

1.3. Sự cần thiết tăng cường huy động vốn của ngân hàng thương mại......... 26

1.3.1. Vai trò của hoạt động huy dộng vốn..................................................... 26

1.3.2. Sự cần thiết và phương hướng tăng cường huy động vốn của ngân

hàng thương mại ................................................................................. 29

1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của ngân hàng

thương mại .......................................................................................... 31

1.4.1. Các nhân tố khách quan ........................................................................ 31

1.4.2. Các nhân tố chủ quan ............................................................................ 33

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

iv

1.5. Cơ sở thực tiễn về hoạt động huy động vốn của ngân hàng thương mại....... 36

1.5.1. Hoạt động huy động vốn của một số ngân hàng thương mại trên

thế giới và Việt Nam........................................................................... 36

1.5.2. Những bài học kinh nghiệm về huy động vốn cho ngân hàng thương

mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh............. 39

Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................. 41

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 41

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 41

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 41

2.2.2. Phương pháp tổng hợp và xử lý thông tín............................................. 45

2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................... 45

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 45

Chƣơng 3. THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG

THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM - CHI

NHÁNH QUẢNG NINH ..................................................................... 50

3.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh và Ngân

hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh

Quảng Ninh......................................................................................... 50

3.1.2. Khái quát Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam

- Chi nhánh Quảng Ninh..................................................................... 51

3.2. Thực trạng huy động vốn tại Vietinbank Quảng Ninh giai đoạn

2011 - 2013 ........................................................................................ 57

3.2.1. Cơ chế chính sách huy động vốn .......................................................... 58

3.2.2. Chất lượng nguồn nhân lực................................................................... 64

3.2.3. Kết quả huy động vốn ........................................................................... 66

3.2.4. Phát hành công cụ nợ ............................................................................ 79

3.2.5. Chi phí huy động vốn............................................................................ 79

3.2.6. Đánh giá của khách hàng về các vấn đề liên quan đến công tác huy

động vốn của Vietinbank Quảng Ninh ............................................... 82

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

v

3.3. Đánh giá thực trạng huy động vốn tại Vietinbank Quảng Ninh giai

đoạn 2011 - 2013 ................................................................................ 85

3.3.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 85

3.3.2. Tồn tại và nguyên nhân......................................................................... 88

Chƣơng 4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƢỜNG HUY ĐỘNG VỐN

TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƢƠNG

VIỆT NAM - CHI NHÁNH QUẢNG NINH ....................................... 95

4.1. Định hướng và mục tiêu phát triển của Ngân hàng thương mại cổ

phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh ..................... 95

4.1.1. Những khó khăn thách thức đối với ngành ngân hàng trong thời

gian tới ................................................................................................ 95

4.1.2. Định hướng nhiệm vụ kinh doanh của Chi nhánh trong thời gian tới..........96

4.2. Một số giải pháp nhằm tăng cường huy động vốn của Ngân hàng thương

mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh.................98

4.2.1. Hoàn thiện chính sách khách hàng........................................................ 98

4.2.2. Mở rộng mạng lưới giao dịch và nâng cao chất lượng phục vụ ........... 99

4.2.3. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ................................................... 99

4.2.4. Đa dạng hóa các hình thức huy động vốn........................................... 100

4.2.5. Phát triển các hoạt động dịch vụ liên quan đến huy động vốn của

ngân hàng .......................................................................................... 101

4.2.6. Thực hiện chính sách lãi suất linh hoạt............................................... 101

4.2.7. Hiện đại hóa công nghệ, nâng cao cơ sở vật chất, kỹ thuật cho Chi nhánh .. 101

4.2.8. Tăng cường hoạt động Marketing ngân hàng ..................................... 103

4.3. Một số kiến nghị..................................................................................... 104

4.3.1. Kiến nghị đối với Ngân hàng nhà nước Việt Nam ............................. 104

4.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng thương mại cổ phần Công

thương Việt Nam ............................................................................. 106

KẾT LUẬN.................................................................................................... 108

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 109

PHỤ LỤC ...................................................................................................... 111

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

Agribank : Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

BIDV : Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư

CBNV : Cán bộ nhân viên

KHCN : Khách hàng cá nhân

KHDN : Khách hàng doanh nghiệp

NHNN : Ngân hàng Nhà nước

NHTM : Ngân hàng Thương mại

NHTW : Ngân hàng Trung ương

PGD : Phòng giao dịch

TCKT : Tổ chức kinh tế

TCTD : Tổ chức tín dụng

TDQT : Tín dụng quốc tế

Techcombank : Ngân hàng Thương mại Cổ phần Kỹ thương

Vietinbank : Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Kết quả kinh doanh của Vietinbank Quảng Ninh giai đoạn 2011 - 2013...... 55

Bảng 3.2. Cơ cấu nguồn nhân lực của Vietinbank Quảng Ninh................................65

Bảng 3.3. Số lượng cán bộ nhân viên tham gia các lớp đào tạo nghiệp vụ.................66

Bảng 3.4. Kết quả vốn huy động qua các năm 2011-2013 ......................................67

Bảng 3.5. Biến động kết quả huy động vốn giai đoạn 2011-2013...........................69

Bảng 3.6. Cơ cấu vốn huy động theo nội tệ và ngoại tệ quy đổi giai đoạn

2011-2013 ................................................................................................71

Bảng 3.7. Cơ cấu vốn huy động theo đối tượng huy động giai đoạn 2011-2013 ....73

Bảng 3.8. Biến động tiền gửi tổ chức giai đoạn 2011-2013 ....................................74

Bảng 3.9. Biến động của tiền gửi dân cư giai đoạn 2011-2013...............................76

Bảng 3.10. Cơ cấu vốn huy động theo kỳ hạn huy động giai đoạn 2011 - 2013......77

Bảng 3.11. Lãi suất thực tế tại thời điểm cuối năm giai đoạn 2011-2013 ................80

Bảng 3.12. Chi phí huy động vốn giai đoạn 2011-2013 ...........................................81

Bảng 3.13. Đánh giá của người hỏi về mức độ tin cậy của ngân hàng.....................82

Bảng 3.14. Đánh giá của người hỏi về mức độ đáp ứng của ngân hàng...................82

Bảng 3.15. Đánh giá của người hỏi về năng lực phục vụ của ngân hàng .................83

Bảng 3.16. Đánh giá của người hỏi về mức độ đồng cảm và thái độ phục vụ

của nhân viên NH ....................................................................................84

Bảng 3.17. Đánh giá của người hỏi về cơ sở vật chất, phương tiện thiết bị phục

vụ của ngân hàng .....................................................................................84

Bảng 3.18. Hiệu quả sử dụng vốn giai đoạn 2011-2013...........................................89

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

viii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ

Biểu đồ:

Biểu đồ 3.1. Cơ cấu thu chi giai đoạn 2011-2013....................................... 57

Biểu đồ 3.2. Tăng trường nguồn vốn giai đoạn 2011 - 2013 ...................... 69

Biểu đồ 3.3. Nguồn vốn theo loại tiền tệ giai đoạn 2011-2013 .................. 72

Biểu đồ 3.4. Vốn huy động theo đối tượng huy động giai đoạn 2011-2013 ... 74

Sơ đồ:

Sơ đồ 3.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Vietinbank Quảng Ninh ....... 54

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Hoạt động huy động vốn là nghiệp vụ truyền thống của các ngân hàng

thương mại cũng là nền tảng cho sự thịnh vượng và phát triển của Ngân hàng.

Huy động vốn từ các nguồn nhàn rỗi để cho vay, phục vụ hoạt động sản xuất

kinh doanh của các tổ chức và cá nhân, góp phần phát triển kinh tế xã hội,

nâng cao đời sống nhân dân, thực hiện thành công sự nghiệp Công nghiệp

hóa - Hiện đại hóa đất nước, đồng thời thu về lợi nhuận cho mình là hoạt

động cơ bản chủ yếu, có tầm quan trọng hàng đầu của các Ngân hàng thương

mại (NHTM). Hơn thế, trong điều kiện nền kinh tế thị trường cạnh tranh và

hội nhập quốc tế ở Việt Nam hiện nay, trên cùng một địa bàn thường có

nhiều NHTM trong nước và nước ngoài hoạt động, cạnh tranh với nhau, thì

việc huy động vốn của mỗi ngân hàng, nhất là các ngân hàng thương mại

trong nước ngày càng trở nên khó khăn. Do vậy kết quả huy động vốn của

NHTM được nhiều hay ít có ý nghĩa quyết định đến kết quả, hiệu quả kinh

doanh, thậm chí ảnh hưởng lớn đến sự tồn tại và phát triển của nó.

Nhận thức về điều đó, trong những năm qua Ngân hàng thương mại cổ

phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh (Vietinbank Quảng

Ninh) đã có nhiều cố gắng để huy động vốn từ các nguồn vốn khác nhau và

đã đạt được những kết quả nhất định. Lượng vốn huy động được ngày càng

cao, đáp ứng nhu cầu vay vốn của các đối tượng khách hàng và thu được lợi

nhuận đáng kể. Tuy nhiên, hoạt động huy động vốn của Vietinbank Quảng

Ninh vẫn còn nhiều tồn tại hạn chế. Xuất phát từ ý nghĩa tầm quan trọng của

công tác huy động vốn, từ thực tế của Vietinbank Quảng Ninh nêu trên, tôi

chọn nghiên cứu đề tài: “Tăng cường huy động vốn tại Ngân hàng Thương

mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh” làm luận

văn tốt nghiệp thực sĩ của mình.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn

2

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về hoạt động huy động vốn của Ngân

hàng Thương mại, luận văn phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động huy

động vốn của Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi

nhánh Quảng Ninh, từ đó đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường

hoạt động huy động vốn của ngân hàng này trong thời gian tới.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hoá các vấn đề lý luận và thực tiễn về huy động vốn của

Ngân hàng Thương mại.

- Phân tích, đánh giá thực trạng huy động vốn tại Ngân hàng Thương mại

cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh.

- Đề xuất giải pháp nhằm tăng cường huy động vốn tại Ngân hàng

Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh.

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là lý luận về huy động vốn của NHTM và

thực trạng huy động vốn tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt

Nam - Chi nhánh Quảng Ninh.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi không gian: luận văn tập trung nghiên cứu tại Ngân hàng

Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh

- Phạm vi thời gian: Giai đoạn 2011 - 2013

- Phạm vi nội dung: Thực trạng huy động vốn tại Ngân hàng Thương

mại cổ phần Công thương Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn