quyền và nghĩa vụ cơ bản của doanh nghiệp và các loại hình chuyển đổi doanh nghiệp

A- Lời mở đầu.

Hiện nay khi nền kinh tế thị trường đang ngày càng phát triển mạnh mẽ thì vấn đề

về pháp luật kinh doanh, trong đó các chế định về địa vị pháp lý của doanh nghiệp cũng

là một vấn đề quan trọng được các nhà đầu tư trong và ngoài nước quân tâm. Đặc biệt

bên cạnh những vấn đề về hồ sơ thủ tục đăng ký kinh doanh, về lợi nhuận đầu tư, thị

trường … thì vần đề về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp được quy định trong Luật

doanh nghiệp Việt Nam 2005 (có hiệu lực thi hành tư ngày 1/7/2006) là một trong những

vấn đề có vị trí quan trọng hàng đầu trong Luật doanh nghiệp 2005. Bên cạnh đó vấn đề

về các hình thức chuyển đổi loại hình doanh nghiệp cũng đang được các doanh nghiệp

chú trọng vi trong nền kinh tế thị trường phát triển mạnh mẽ như hiện nay, cơ hội mở

rộng đầu tư và lợi nhuận nhiều hơn nếu các doanh nghiệp biết nắm bắt cơ hội, vì thế các

doanh nghiệp luôn tìm giải pháp hiệu quả nhất cho quá trình đầu tư, trong những giải

pháp đó có thể là phát triển doanh nghiệp ở những hình thức khác nhau. Đó chính là

những vấn đề đáng được quan tâm và chú trọng hiện nay đối với những cá nhân, tổ chức

trong và ngòai nước đang muốn đầu tư vào nước ta trong giai đoạn hiện nay, khi chúng ta

đang xây dựng một nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và đang trở thành

một nền kinh tế năng động của thế giới trong bối cảnh chúng ta đã là thành viên của tổ

chức Thương mại thế giới (WTO).

Bên cạnh đó khi nghiên cứu vấn đề trên sẽ giúp chúng ta nhìn nhận được những ưu

điểm cũng như khuyết điểm về những quy định của luật doanh nghiệp, quyền và nghĩa vụ

của doanh nghiệp, quá trình chuyển đổi các loại hình doanh nghiệp. Để từ đó có những

đề xuất, giải pháp để khắc phục hạn chế và phát huy ưu thế của những quy định trên góp

phần làm phát triển nền kinh tế thị trường, thu hút đầu tư nước ngoài, góp phần phát triển

kinh tế đất nước.

Đó là lí do nhóm chúng tôi chọn và trình bày vấn đề về : “Quyền và nghĩa vụ cơ bản

của doanh nghiệp và các loại hình chuyển đổi doanh nghiệp”.

1

B- Quyền và nghĩa vụ cơ bản của Doanh nghiệp

I- Khái niệm chung.

1. Khái niệm Doanh nghiệp.

a. Khái niệm

Doanh nghiệp là thuật ngữ có nguồn gốc từ lĩnh vực kinh tế học. Doanh nghiệp như

một cái áo khoác (phương tiện) để thực hiện ý tưởng kinh doanh. Muốn kinh doanh,

thương nhân phải chọn lấy cho mình một trong số những loại hình mà pháp luật quy

định.

Về góc độ pháp lý, theo Khoản 1 Điều 4 Luật doanh nghiệp 2005 ban hành ngày 29

tháng 11 năm 2005 của Việt Nam, khái niệm về doanh nghiệp như sau: "Doanh nghiệp là

tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh

doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện ổn định các hoạt động kinh

doanh." Trên thực tế doanh nghiệp được gọi bằng nhiều thuật ngữ khác nhau: cửa

hàng, nhà máy, xí nghiệp, hãng,...

b. Phân loại Doanh nghiệp.

* Căn cứ vào hình thức pháp lý doanh nghiệp

Căn cứ vào Luật Doanh nghiệp 2005 thì hình thức pháp lý của các loại hình doanh

nghiệp ở Việt Nam bao gồm:

- Công ty trách nhiệm hữu hạn (bao gồm công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành

viên trở lên và công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên) là doanh nghiệp mà các

thành viên trong công ty chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của

công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của công ty.

- Công ty cổ phần là doanh nghiệp mà vốn điều lệ của công ty được chia thành

nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần. Cá nhân hay tổ chức sở hữu cổ phần của doanh

nghiệp được gọi là cổ đông và chịu trách nhiệm về các khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản

khác trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp.

2