Quản trị rủi ro bằng mô hình var và phương pháp sử dụng copula điều kiện

LỜI MỞ ĐẦU

Cuộc khủng hoảng tài chính thế giới giai đoạn 2007-2010 gây ra sự đổ

vỡ hàng loạt các hệ thống ngân hàng, tín dụng, tình trạng sụt giá chứng khoán

trầm trọng và mất giá tiền tệ quy mô lớn bắt nguồn từ Hoa Kỳ và đã lan rộng

ra nhiều nước trên thế giới.

Cuộc khủng hoảng này phần nào cũng đã gây ra những tổn thất cho nền

kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam; gây ra những thiệt hại không

nhỏ đối với các công ty niêm yết, các tổ chức tài chính, ngân hàng, và đặc biệt

là các nhà đầu tư, những thiệt hại này nếu như được dự tính và đo lường từ

trước phần nào có thể giảm thiểu được tổn thất xảy ra.

Đứng trước những tổn thất, mất mát như vậy các tác nhân làm thế nào

có thể nhận dạng, đo lường, kiểm soát được rủi ro để có thể phòng ngừa và

giảm thiểu những rủi ro này, đó là vấn đề quản trị rủi ro.

Đề tài “Quản trị rủi ro bằng mô hình VaR và phương pháp sử dụng

Copula điều kiện” giới thiệu VaR như một công cụ để ước lượng trước giá

trị tổn thất thị trường của danh mục và tài sản, trong đó có sử dụng hàm

Copula điều kiện trong xác suất mang lại tính chính xác cao so với các

phương pháp tính VaR truyền thống, giúp các tổ chức và nhà đầu tư có thể dự

báo mức độ tổn thất của danh mục và thực hiện phòng hộ rủi ro.

VaR là một giá trị đo mức độ tổn thất rất phổ biến, có vai trò trung tâm

trong quản trị rủi ro, là một độ đo đơn giản nhưng khó để ước lượng.

Lý thuyết Riskmetrics đưa ra để tính VaR thừa nhận các chuỗi lợi suất

tài sản tuân theo quy luật phân phối chuẩn. Tuy nhiên, trong tài chính, điều

kiện hàm phân phối của lợi suất tài sản tuân theo quy luật phân phối chuẩn là

hiếm khi xảy ra.

Lý thuyết Copula là một công cụ toán học rất mạnh cho hàm xác suất

phân phối đồng thời do nó không bắt buộc các phân phối biên duyên phải là

phân phối chuẩn, cho phép mở rộng xác định phân phối đồng thời cho n biến

từ các hàm phân phối biên duyên của chúng và một hàm Copula.

Mục tiêu nghiên cứu:

+ Trình bày mô hình VaR trên phương diện lý thuyết cũng như ứng

dụng trong quản trị rủi ro tài chính.

+ Trình bày một số phương pháp ước lượng mô hình VaR trong đó nhấn

mạnh phương pháp sử dụng Copula điều kiện, đồng thời áp dụng tính toán trên

nhóm cổ phiếu REE và SAM trên Thị trường chứng khoán Việt Nam.

Phương pháp nghiên cứu:

Sử dụng các phương pháp mô hình toán kinh tế, phân tích kinh tế

lượng, lý thuyết xác suất, thiết lập code trong phần mềm MATLAB để tiếp

cận và ước lượng về mặt định lượng mô hình VaR.

Đối tượng nghiên cứu:

Quá trình phân tích và ước lượng mô hình VaR đối với hai cổ phiếu

REE và SAM sử dụng trong quản trị rủi ro danh mục.

Phạm vi nghiên cứu:

Diễn biến cổ phiếu REE và SAM trong giai đoạn 16/2/2006 đến thời

điểm quyết định nắm giữ danh mục(20/2/2009) và ước lượng mô hình VaR

trong giai đoạn 23/9/2009 đến 12/2/2010.