Quản lý tài sản công tại Ủy ban Nhân dân thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TẠ MINH HÀ

QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG

TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ

THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN – 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TẠ MINH HÀ

QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG

TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ

THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THU NGA

THÁI NGUYÊN - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đề tài “Quản lý tài sản công tại Ủy ban nhân dân thành

phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Số

liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chưa từng được sử dụng

hoặc công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào khác. Nội dung của luận văn có

tham khảo và sử dụng một số thông tin, tài liệu từ các nguồn sách, tạp chí được

liệt kê trong danh mục các tài liệu tham khảo.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình!

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2020

Tác giả luận văn

Tạ Minh Hà

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo, các Khoa

chuyên môn Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh đã tạo điều

kiện giúp đỡ rất nhiều trong quá trình nghiên cứu, tạo mọi điều kiện thuận

lợi để tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn TS. Nguyễn

Thu Nga đã trực tiếp tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận

lợi cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu.

Tôi xin gửi lời cảm ơn tới lãnh đạo UBND thành phố Thái Nguyên, tỉnh

Thái Nguyên, cùng cán bộ, nhân viên các phòng ban đã tạo điều kiện thuận lợi

cho tôi nghiên cứu thực tế, chia sẻ ý kiến, số liệu và kinh nghiệm quản lý một

cách chân thành trong quá trình tôi thực hiện và hoàn thành luận văn.

Cuối cùng, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới toàn thể gia

đình, bạn bè đã luôn khích lệ tinh thần để tôi có đủ nghị lực hoàn thành luận

văn này.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2020

Tác giả luận văn

Tạ Minh Hà

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN.............................................................................................................. ii

MỤC LỤC................................................................................................................... iii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT................................................................................. vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU....................................................................................... vii

MỞ ĐẦU.......................................................................................................................1

1. Tính ấp thiết của đề tài........................................................................................ ... .....1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................ .............2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...............................................................................2

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu................................... ........3

5. Kết cấu của luận văn............................................................................... ..............3

Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG

TẠI CÁC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC ................................................5

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý tài sản công tại các cơ quan hành chính nhà nước .. 5

1.1.1.Một số khái niệm liên quan đến quản lý tài sản công tại các cơ quan hành

chính nhà nước ......................................................................................................... 5

1.1.2Mục tiêu, nguyên tắc, vai trò của quản lý tài sản công tại các cơ quan hành

chính nhà nước ....................................................................................................... 11

1.1.3. Nội dung quản lý tài sản công tại các cơ quan hành chính nhà nước .......... 14

1.1.4.Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài sản công trong các cơ quan hành chính

nhà nước ................................................................................................................. 23

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý tài sản công trong các cơ quan hành chính nhà

nước ....................................................................................................................... 25

1.2.1. Kinh nghiệm quản lý tài sản công tại một số địa phương............................ 25

1.2.2.Bài học kinh nghiệm về quản lý tài sản công rút ra cho Ủy ban nhân dân

thành phố Thái Nguyên.......................................................................................... 27

Chương 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................... 29

2.1. Các câu hỏi nghiên cứu ................................................................................. 29

iv

2.2. Phương pháp nghiên cứu................................................................... .......... ...29

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin......................................................... ..........29

2.2.2. Phương pháp xử lý và tổng hợp số liệu............................................... ........ 31

2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin........................................................ ......... 31

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu.................................................................. ........ 32

2.3.1. Nhóm chỉ tiêu phản ánh tình hình tài sản công.......................................... ..32

2.3.2.Nhóm chỉ tiêu phản ánh thực trạng quản lý tài sản công tại UBND thành

phố.......................................................................................................................... 32

2.3.3.Nhóm chỉ tiêu phản ánh các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài sản công tại

các cơ quan thuộc UBND thành phố...................................................................... 35

Chương 3 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI UỶ BAN NHÂN

DÂN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN........................... 37

3.1. Khái quát tình hình kinh tế-xã hội thành phố Thái Nguyên.......................... 37

3.1.1. Điều kiện tự nhiên........................................................................................ 37

3.1.2. Điều kiện kinh tế-xã hội............................................................................... 40

3.1.3.Khái quát bộ máy tổ chức UBND thành phố Thái Nguyên .......................... 42

3.2. Thực trạng tài sản công tại UBND thành phố Thái Nguyên......................... 46

3.3. Thực trạng quản lý tài sản công tại UBND thành phố Thái Nguyên ............ 51

3.3.1. Quy trình quản lý tài sản công tại UBND thành phố Thái Nguyên............. 51

3.3.2. Kế hoạch quản lý tài sản công tại UBND thành phố Thái Nguyên................... 52

3.3.3. Thực hiện kế hoạch quản lý tài sản công ..................................................... 56

3.4. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý tài sản công tại UBND thành phố Thái

Nguyên ................................................................................................................... 72

3.4.1. Yếu tố khách quan........................................................................................ 72

Nguồn: Tác giả tổng hợp từ dữ liệu điều tra, 2020................................................ 73

3.4.2. Yếu tố chủ quan ........................................................................................... 74

3.5.Đánh giá chung về công tác quản lý tài sản công tại UBND thành phố Thái

Nguyên ................................................................................................................... 78

3.5.1. Những kết quả đạt được ............................................................................... 78

3.5.2. Những hạn chế ............................................................................................. 80

v

3.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế ................................................................. 81

Chương 4 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI ỦY

BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN .83

4.1.Định hướng phát triển và định hướng quản lý tài sản công tại UBND thành phố

Thái Nguyên trong thời gian tới............................................................................. 83

4.1.1Định hướng phát triển kinh tế-xã hội của thành phố Thái Nguyên giai đoạn

2020-2025............................................................................................................... 83

4.1.2.Định hướng quản lý tài sản công tại UBND thành phố Thái Nguyên .......... 85

4.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý tài sản công tại UBND thành phố Thái Nguyên

.............................................................................................................................. ..85

4.2.1.Hoàn thiện chế độ phân cấp quản lý của nhà nước về quản lý tài sản công. 85

4.2.2.Ban hành chế độ khen thưởng đối với các tổ chức, cá nhân có thành tích

trong công tác quản lý tài sản công........................................................................ 86

4.2.3. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức về quản lý tài sản công ... 87

4.2.4. Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá việc quản lý tài

sản công.................................................................................................................. 88

4.2.5.Tăng cường sử dụng các thành tựu khoa học công nghệ trong quản lý tài sản

công...................................................................................................................................89

KẾT LUẬN................................................................................................................ 92

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................. 94

PHỤ LỤC 01.............................................................................................................. 96

vi

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Giải thích nghĩa

NSNN Ngân sách nhà nước

STT Số thứ tự

THCS Trung học cơ sở

TSCĐ Tài sản cố định

UBND Ủy ban nhân dân

XHCN Xã hội chủ nghĩa

vii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

BẢNG

Bảng 3.1.Tổng hợp tình hình tài sản công tại các cơ quan thuộc UBND thành

Phố Thái Nguyên giai đoạn 2017 – 2019 ................................................50

Bảng 3.2. Tổng hợp kế hoạch quản lý tài sản công ................................................53

Bảng 3.3. Kết quả khảo sát cán bộ quản lý tại các cơ quan thuộc UBND thành

phố Thái Nguyên về kế hoạch quản lý tài sản công ...............................55

Bảng 3.4. Nguồn hình hành tài sản công mới tại UBND thành phố Thái Nguyên

giai đoạn 2017-2019 ..................................................................................58

Bảng 3.5. Kết quả khảo sát cán bộ quản lý tại các cơ quan thuộc UBND thành

phố Thái Nguyên về quá trình hình thành tài sản công..........................59

Bảng 3.6: Tình hình khai thác và sử dụng tài sản công tại các đơn vị thuộc

UBND thành phố Thành phố....................................................................61

Bảng 3.7. Tình hình tài sản công tại các đơn vị thuộc UBND thành phố Thái

Nguyên........................................................................................................63

Bảng 3.8: Tỷ lệ sử dụng của các tài sản công tại các cơ quan thuộc UBND thành

phố Thái Nguyên........................................................................................65

Bảng 3.9. Kết quả khảo sát cán bộ quản lý tại các cơ quan thuộc UBND thành

phố Thái Nguyên về quá trình khai thác sử dụng tài sản công..............66

Bảng 3.10: Tình hình xử lý tài sản công khi kết thúc sử dụng ..............................68

Bảng 3.11. Kết quả khảo sát cán bộ quản lý tại các cơ quan thuộc UBND thành

phố Thái Nguyên về quá trình kết thúc sử dụng tài sản công................69

Bảng 3.12. Một số sai phạm trong quá trình sử dụng tài sản công tại các cơ quan

thuộc UBND thành phố Thái Nguyên .....................................................70

Bảng 3.13. Kết quả khảo sát cán bộ quản lý tại các cơ quan thuộc UBND thành

phố Thái Nguyên về công tác thanh tra, kiểm tra tài sản công..............71

Bảng 3.14. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố khách quan đến quản lý tài sản

công tại UBND thành phố Thái Nguyên .................................................72

viii

Bảng 3.15. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố chủ quan đến quản lý tài sản công

tại UBND thành phố Thái Nguyên...........................................................74

Bảng 3.16. Kết quả quản lý tài sản công tại các đơn vị thuộc UBND thành phố

Thái Nguyên ...............................................................................................78

HÌNH

Hình 3.1. Sơ đồ cơ cấu UBND thành phố Thái Nguyên.......................................43

BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1. Nguồn hình thành tài sản mới tại các cơ quan thuộc UBND thành

phố Thái Nguyên giai đoạn 2017-2019 .................................................56

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Tài sản công có vai trò rất quan trọng, đây là nguồn tài sản lớn đảm bảo môi

trường cho cuộc sống của con người, là yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất, quản

lý xã hội, là nguồn lực tài chính tiềm năng cho đầu tư phát triển, thực hiện công

nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Nhà nước là chủ sở hữu của tài sản công, song nhà nước không phải là người

trực tiếp sử dụng toàn bộ tài sản công, nhà nước giao cho các cơ quan hành chính

nhà nước, đơn vị sự nghiệp công, đơn vị đoàn thể,… trực tiếp quản lý và sử dụng.

Như vậy, quyền sở hữu tài sản và quyền sử dụng tài sản có sự tách rời, để thực hiện

vai trò chủ sở hữu tài sản công của mình, nhà nước phải thực hiện tốt chức năng

quản lý nhà nước đối với tài sản công.

Thực tế cho thấy sự phát triển khác nhau của nền kinh tế sẽ gắn với hệ thống

quản lý nhà nước ở mức độ chặt chẽ, linh hoạt, không những thế tài sản nhà nước

có khả năng sinh lợi và được sử dụng hiệu quả khác nhau. Khi tìm hiểu về hiệu quả

quản lý của một quốc gia là cách thức tổ chức, khai thác, hiện trạng sử dụng tài sản

công tại các cơ quan nhà nước khi đến làm việc hay tiếp cận với các cơ quan này.

Thành phố Thái Nguyên là 1 trong 9 huyện, thành của tỉnh Thái Nguyên,

theo xu hướng phát triển chung của tỉnh, thành phố Thái Nguyên đã đạt được tốc độ

tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2016-2019 ở mức cao là 15,75%; đời sống của người

dân được nâng cao; thu ngân sách địa phương hằng năm tăng 16,5%, cụ thể thu

NSNN năm 2019 tăng gấp 2 lần so với năm 2015. Lãnh đạo Ủy ban nhân dân

(UBND) thành phố đã đưa ra nhiều chủ trương chính sách nhằm cải thiện hệ thống

cơ sở hạ tầng, trang thiết bị tại các cơ quan thuộc UBND. Khối lượng tài sản tăng,

đa dạng về chủng loại. Một trong những yêu cầu đối với những tài sản này là cần

được quản lý tốt nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng, tăng tỷ lệ tiết kiệm ngân sách

nhà nước (NSNN), giảm thất thoát lãng phí trong khi sử dụng. Tuy nhiên, hoạt động

quản lý tài sản công tại UBND thành phố Thái Nguyên những năm qua còn nhiều

bất cập, hạn chế như: trong công tác quản lý tài sản công, chưa quy định rõ về công

tác thanh tra, kiểm tra, hình thức vi phạm và các chế tài xử lý khi có vi phạm; Quá