Quản lý đội ngũ cán bộ, viên chức tại trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh - Đại học Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN HOÀNG TRANG

QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, VIÊN CHỨC

TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ

KINH DOANH - ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN HOÀNG TRANG

QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, VIÊN CHỨC

TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ

KINH DOANH - ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Đỗ Thị Thu Hằng

THÁI NGUYÊN - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng đây là công trình nghiên cứu của tác giả. Số liệu

và kết quả nghiên cứu là trung thực và chưa từng được sử dụng trong bất cứ

luận văn, luận án nào.

Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đều

đã được cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ

nguồn gốc.

Thái Nguyên, ngày tháng 8 năm 2020

Học viên thực hiện

Nguyễn Hoàng Trang

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này, trước tiên tôi xin chân thành cảm ơn

Ban Giám hiệu Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh Thái

Nguyên, các thầy cô giáo, đặc biệt là các thầy cô giáo trong Khoa Quản lý -

Luật Kinh tế, những người đã trang bị cho tôi những kiến thức cơ bản và

những định hướng đúng đắn trong học tập và tu dưỡng đạo đức, tạo tiền đề

tốt để tôi học tập và nghiên cứu.

Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Đỗ Thị Thu Hằng￾Người cô đã dành nhiều thời gian và tâm huyết, tận tình hướng dẫn chỉ bảo

cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.

Tôi xin chân thành cảm ơn các Phòng, Khoa, Trung tâm trường Đại

học Kinh tế & QTKD đã cung cấp những thông tin cần thiết và giúp đỡ tôi

trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân và bạn bè

đã quan tâm giúp đỡ, động viên và tạo điều kiện cho tôi trong học tập, tiến

hành nghiên cứu và hoàn thành đề tài này.

Xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, ngày ….. tháng 8 năm 2020

Học viên thực hiện

Nguyễn Hoàng Trang

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................ii

MỤC LỤC .......................................................................................................... iii

DANH MỤC BẢNG BIỂU...............................................................................vii

DANH MỤC HÌNH VẼ.....................................................................................ix

MỞ ĐẦU...............................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 1

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 2

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn ................................................. 3

5. Kết cấu của Luận văn.................................................................................... 3

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ

CÁN BỘ, VIÊN CHỨC TRONG ĐƠN VỊ SỰ NGHIỆP CÔNG LẬP.......5

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý đội ngũ cán bộ viên chức ................................... 5

1.1.1. Khái niệm cán bộ, viên chức................................................................... 5

1.1.2. Phân loại cán bộ, viên chức..................................................................... 5

1.1.3. Quản lý đội ngũ cán bộ viên chức........................................................... 7

1.1.4. Nội dung quản lý đội ngũ cán bộ viên chức ......................................... 12

1.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đội ngũ cán bộ viên chức .............. 16

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý đội ngũ cán bộ viên chức tại một số trường đại

học ở Việt Nam và bài học kinh nghiệm rút ra cho công tác quản lý đội ngũ

CBVC tại trường ĐHKT&QTKD................................................................... 20

1.2.1. Kinh nghiệm của trường đại học Sư phạm Thái Nguyên ..................... 20

1.2.2. Kinh nghiệm của trường Đại học Y Dược Thái Nguyên...................... 21

1.2.3. Kinh nghiệm của trường ĐH Kinh tế- Luật - ĐH Quốc gia TP HCM 22

1.2.4. Bài học kinh nghiệm rút ra cho trường ĐH Kinh tế và QTKD ............ 26

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................28

iv

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 28

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 28

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 28

2.2.2. Phương pháp xử lý thông tin................................................................. 30

2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................... 31

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 32

2.3.1. Nhóm chỉ tiêu đánh giá thực trạng CBVC............................................ 32

2.3.2. Nhóm chỉ tiêu đánh giá công tác quản lý cán bộ viên chức: ................ 33

Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ VIÊN CHỨC

TẠI TRƯỜNG ĐH KINH TẾ&QTKD..........................................................36

3.1. Khái quát về trường ĐH Kinh tế & QTKD.............................................. 36

3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ........................................................ 36

3.1.2. Cơ cấu tổ chức của trường ĐH Kinh tế & QTKD ................................ 39

3.1.3. Sứ mạng, tầm nhìn và mục tiêu của Trường ĐH Kinh tế & QTKD..... 40

3.2. Thực trạng đội ngũ cán bộ viên chức tại Trường ĐH Kinh tế & QTKD 42

3.2.1. Thực trạng số lượng, cơ cấu CBVC trường Đại học Kinh tế & QTKD42

3.2.2. Thực trạng về văn bằng, chứng chỉ của đội ngũ cán bộ viên chức trường

Đại học Kinh tế & QTKD ............................................................................... 45

3.2.3. Thực trạng về trình độ chính trị, trình độ quản lý nhà nước của CBVC

trường Đại học Kinh tế & QTKD ................................................................... 48

3.2.4. Thực trạng về phẩm chất đạo đức, lập trường tư tưởng của CBVC

trường Đại học Kinh tế & QTKD. .................................................................. 49

3.2.5. Thực trạng về kinh nghiệm hoàn thành công việc của CBVC trường

ĐH Kinh tế & QTKD...................................................................................... 50

3.2.6.Thực trạng về đánh giá, xếp loại viên chức của trường ĐH Kinh tế &

QTKD.............................................................................................................. 59

3.3. Thực trang quản lý đội ngũ cán bộ viên chức tại Trường ĐH Kinh tế &

QTKD.............................................................................................................. 61

v

3.3.1. Công tác quy hoạch, tuyển dụng đội ngũ CBVC.................................. 61

3.3.2. Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBVC ........................................ 67

3.3.3. Công tác sử dụng, đánh giá đội ngũ CBVC.......................................... 74

3.3.4. Thực hiện chế độ chính sách đãi ngộ, khen thưởng đội ngũ CBVC .... 80

3.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý đội ngũ cán bộ viên chức tại trường

ĐH Kinh tế và QTKD .................................................................................... 94

3.4.1. Các yếu tố khách quan .......................................................................... 94

3.4.2. Các yếu tố chủ quan .............................................................................. 96

3.5. Đánh giá thực trạng quản lý đội ngũ cán bộ viên chức tại Trường ĐH

Kinh tế & QTKD............................................................................................. 98

3.5.1. Những kết quả đã đạt được ................................................................... 98

3.5.2. Hạn chế và nguyên nhân ..................................................................... 100

Chương 4: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ

CÁN BỘ VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐH KINH TẾ VÀ QTKD..........105

4.1. Mục tiêu, phương hướng quản lý đội ngũ cán bộ viên chức của Trường

ĐH Kinh tế & QTKD.................................................................................... 105

4.1.1. Mục tiêu quản lý đội ngũ cán bộ viên chức của Trường ĐH Kinh tế &

QTKD............................................................................................................ 105

4.1.2. Phương hướng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ viên chức .......... 106

4.2. Một số giải pháp quản lý đội ngũ cán bộ viên chức tại Trường ĐH Kinh

tế & QTKD.................................................................................................... 107

4.2.1 Hoàn thiện bộ máy tổ chức và cán bộ quản lý..................................... 107

4.2.2 Hoàn thiện công tác quy hoạch, tuyển dụng CBVC............................ 109

4.2.3. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp113

4.2.4 Hoàn thiện công tác bố trí và sử dụng nguồn nhân lực, đánh giá nguồn

nhân lực ......................................................................................................... 117

4.2.5. Hoàn thiện xây dựng cơ chế, lương, thưởng, bảo hiểm, trợ cấp......... 120

4.3. Một số kiến nghị..................................................................................... 123

vi

4.3.1. Đối với Bộ giáo dục và Đào tạo.......................................................... 123

4.3.2. Đối với Đại học Thái Nguyên............................................................. 123

4.3.3. Đối với cán bộ viên chức Trường ĐH Kinh tế & QTKD ................... 124

KẾT LUẬN.......................................................................................................125

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................126

PHỤ LỤC..........................................................................................................129

vii

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT

TT

Ký hiệu Giải nghĩa

1. BGD&ĐT Bộ Giáo dục và đào tạo

2. CBQL, GV, NV Cán bộ quản lý, giảng viên, nhân viên

3. CBVC Cán bộ viên chức

4. CHXHCN Cộng hòa xã hội chủ nghĩa

5. CNH, HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

6. CSVC Cở sở vật chất

7. CTQL Công tác quản lý

8. ĐH Đại học

9. GD&ĐT Giáo dục và đào tạo

10. GV Giảng viên

11. HĐLĐ Hợp đồng lao động

12. HSSV Học sinh sinh viên

13. KHCN Khoa học công nghệ

14. NCKH Nghiên cứu khoa học

15. QLGD Quản lý giáo dục

16. QTKD Quản trị Kinh doanh

17. UBND Uỷ ban nhân dân

18. XHCN Xã hội chủ nghĩa

viii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Thang đo Likert ..................................................................................31

Bảng 3.1. Thực trạng số lượng, cơ cấu CBVC Trường Đại học Kinh tế &

QTKD..................................................................................................43

Bảng 3.2: Thống kê trình độ chuyên môn của cán bộ viên chức và người lao

động Nhà trường.................................................................................46

Bảng 3.3: Kết quả hoạt động NCKH cấp Bộ......................................................53

Bảng 3.4: Kết quả hoạt động NCKH cấp Tỉnh...................................................55

Bảng 3.5: Kết quả hoạt động NCKH cấp Đại học..............................................56

Bảng 3.6: Kết quả hoạt động KH&CN cấp Cơ sở của Giảng viên....................56

Bảng 3.7: Kết quả công bố bài báo.....................................................................57

Bảng 3.8: Tình hình biên soạn giáo trình, sách ..................................................58

Bảng 3.9: Kết quả phân loại viên chức, lao động hợp đồng năm học 2016-

2017.....................................................................................................59

Bảng 3.10: Kết quả phân loại viên chức, lao động hợp đồng năm học 2017-

2018.....................................................................................................60

Bảng 3.11: Kết quả phân loại viên chức, lao động hợp đồng năm học 2018-

2019.....................................................................................................60

Bảng 3.12.Công tác quy hoạch CBVC trường Đại học Kinh tế & QTKD .......62

Bảng 3.13.Công tác tuyển dụng CBVC trường Đại học Kinh tế & QTKD......65

Bảng 3.14 Thống kê CBVC được cử đi đào tạo, hoạt động chuyên môn nghiệp

vụ trong và ngoài nước .......................................................................68

Bảng 3.15.Thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng CBVC trường Đại học Kinh

tế & QTKD .........................................................................................70

Bảng 3.16. Công tác sử dụng, đánh giá nguồn nhân lực trường Đại học Kinh tế

& QTKD .............................................................................................78

Bảng 3.17: Thu nhập bình quân của CBVC trường Đại học Kinh tế & QTKD..

..............................................................................................................................80

ix

Bảng 3.18: Bảng thưởng cho GV hướng dẫn SV thực hiện đề tài NCKH........82

Bảng 3.19: Bảng khen thưởng các hoạt động tập thể.........................................82

Bảng 3.20. Thực trạng công tác lương, thưởng tại trường Đại học Kinh tế &

QTKD..................................................................................................83

Bảng 3.21: Bảng chi phúc lợi các ngày lễ, tết, ngày truyền thống ....................85

Bảng 3.22: Bảng mức chi hỗ trợ viết bài, báo đăng trên các tạp chí, viết sách in

quốc tế .................................................................................................86

Bảng 3.23: Quy định tình vượt giờ dành cho giảng viên ...................................89

Bảng: 3.24 Quy định tình vượt giờ dành cho giảng viên ...................................89

Bảng:3.25: Chế độ thanh toán làm thêm giờ (đối với cán bộ, viên chức hành

chính, kỹ thuật viên)............................................................................90

Bảng 3.26. Thực trạng công tác đãi ngộ tại trường Đại học Kinh tế & QTKD 91

DANH MỤC HÌNH VẼ

Hình 3.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của trường ĐH Kinh tế và QTKD ĐHTN.......40

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong quá trình hoàn thiện hệ thống giáo dục Việt Nam, Đảng và Nhà

nước ta đã luôn nhận thức được rằng: cần thiết phải xây dựng được đội ngũ

cán bộ, viên chức, mà cụ thể là đội ngũ cán bộ, giảng viên, chuyên viên trong

hệ thống các trường đại học đủ về số lượng, giỏi về chuyên môn, có lối sống,

đạo đức và bản lĩnh chính trị vững vàng. Đó là đòi hỏi từ thực tiễn khách quan

của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Xây dựng đội ngũ cán bộ, viên chức trong trường đại học cũng là nhằm

bồi dưỡng cách mạng cho thế hệ sau. Thực hiện lời căn dặn của Chủ tịch Hồ

Chí Minh: chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc làm

rất quan trọng; Tăng cường giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống

văn hóa, ý thức công dân để hình thành thế hệ thanh niên có phẩm chất tốt

đẹp, có khí phách và quyết tâm hành động thực hiện thành công sự nghiệp

công nghiệp hóa, hiện đại hóa là một trong những giải pháp quan trọng. Đổi

mới toàn diện giáo dục và đào tạo, tạo cơ hội cho mọi thanh niên được học

tập, không ngừng nâng cao trình độ, có tri thức và kỹ năng, vươn lên ngang

tầm với thanh niên các nước tiên tiến trên thế giới; nâng cao chất lượng lao

động trẻ, giải quyết việc làm, tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho thanh

niên; xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, tạo điều kiện cho thanh niên

nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, phát triển toàn diện; coi trọng hơn nữa

việc trọng dụng tài năng trẻ, tạo bước chuyển có tính đột phá trong bố trí và

sử dụng cán bộ trẻ trên tất cả các lĩnh vực.

Cùng với hệ thống quản lý giáo dục cả nước, cán bộ, viên chức trường

ĐH Kinh tế và Quản trị Kinh doanh – Đại học Thái Nguyên (ĐHKT&QTKD)

trong những năm qua đã đóng góp công sức, trí tuệ và đạt được nhiều thành

tựu quan trọng, góp phần vào hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục đào tạo nguồn

nhân lực trình độ đại học và sau đại học cho nền kinh tế đất nước nói chung

và của của tỉnh Thái Nguyên nói riêng. ĐHKT&QTKD đã xây dựng được đội

2

ngũ cán bộ giảng dạy có trình độ chuyên môn cao, cập nhật được kiến thức

tiên tiến trên thế giới, phù hợp với yêu cầu thực tiễn của nền kinh tế Việt

Nam; Sắp xếp lại bộ máy và nhân sự theo hướng gọn nhẹ, năng động, phát

huy được tinh thần làm chủ, tự giác, năng động sáng tạo của đội ngũ cán bộ

giảng viên trong Nhà trường.

Tuy vậy, trong giai đoạn vừa qua, việc quản lý đội ngũ CBVC tại

ĐHKT&QTKD vẫn chưa tương xứng với tiềm năng và yêu cầu phát triển. Hoạt

động quản lý CBVC của nhà trường vẫn còn rất nhiều bất cập và hạn chế từ việc

hoạch định CBVC tới các chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ, giảng viên. Từ

việc thu hút sử dụng CBVC chất lượng cao đến việc sử dụng CBVC có trình độ

hợp lý ở từng vị trí chưa đúng yêu cầu. Vì vậy, với thực trạng trên đặt ra yêu cầu

nâng cao chất lượng CBVC là rất quan trọng và cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu

nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo của nhà trường. Xuất phát từ yêu cầu

thực tế trên, tác giả chọn đề tài: “Quản lý đội ngũ cán bộ, viên chức tại trường

ĐHKT&QTKD” làm luận văn thạc sĩ của mình.

2. Mục tiêu nghiên cứu

2.1. Mục tiêu chung

Làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn công tác quản lý đội ngũ cán bộ, viên chức

trong đơn vị, từ đó phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý CBVC tại trường

ĐH Kinh tế & QTKD và đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao quản lý CBVC

một cách hiệu quả tại Trường.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý đội ngũ CBVC.

- Phân tích đánh giá thực trạng về quản lý đội ngũ cán bộ Đại học Kinh

tế & QTKD.

- Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến đội ngũ quản lý cán bộ viên chức

trường ĐH Kinh tế & QTKD .

- Đề xuất các giải pháp nhằm pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác

quản lý đội ngũ CBVC tại ĐHKT&QTKD.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3

3.1. Đối tượng nghiên cứu: Là đội ngũ CBVC tại ĐHKT&QTKD theo cách

tiếp cận khoa học quản lý kinh tế. Vấn đề nghiên cứu gắn với các công cụ

quản lý của nhà nước, với chiến lược phát triển của Nhà trường.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Phạm vi về không gian: Luận văn được thực hiện tại trường Đại học

Kinh tế & QTKD.

- Phạm vi về thời gian:

+ Số liệu thứ cấp sử dụng để phân tích được lấy từ năm 2017 đến

năm 2019.

+ Số liệu sơ cấp được thu thập và điều tra vào tháng 5 năm 2020.

- Phạm vi về nội dung: Luận văn tập trung đánh giá thực trạng quản lý

đội ngũ CBVC và đề xuất các giải pháp nâng cao công tác quản lý CBVC tại

trường ĐHKT&QTKD

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn

4.1. Về mặt lý luận

Luận văn đã hệ thống hóa, làm rõ cơ sở lý luận về quản lý đội ngũ cán

bộ viên chức.

Nghiên cứu kinh nghiệm thực tiễn về quản lý đội ngũ cán bộ viên chức

ở một số cơ quan nhà nước và bài học rút ra cho ĐHKT&QTKD.

4.2. Về mặt thực tiễn

- Phân tích, đánh giá khách quan và khoa học các kết quả đạt được, các

hạn chế, khó khăn của việc quản lý đội ngũ CBVC của ĐHKT&QTKD.

- Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện về việc quản lý đội ngũ CBVC

phù hợp của ĐHKT&QTKD trong thời kỳ mới.

5. Kết cấu của Luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo,

Luận văn kết cấu thành 4 chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý đội ngũ cán bộ viên

chức trong đơn vị sự nghiệp công lập.