Quản lý đầu tư công cho xóa đói giảm nghèo trên địa bàn huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM VĂN TỚI

QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG CHO

XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO TRÊN ĐỊA BÀN

HUYỆN PÁC NẶM, TỈNH BẮC KẠN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2017

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH

PHẠM VĂN TỚI

QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG CHO

XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO TRÊN ĐỊA BÀN

HUYỆN PÁC NẶM, TỈNH BẮC KẠN

Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. TẠ THỊ THANH HUYỀN

THÁI NGUYÊN - 2017

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi.

Các số liệu trích dẫn có nguồn gốc rõ ràng, kết quả nghiên cứu nêu trong luận

văn là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Thái Nguyên, ngày tháng 05năm 2017

Tác giả

Phạm Văn Tới

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

ii

LỜI CẢM ƠN

Đề tài này là kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu ở nhà trường với

thực tiễn điều tra, phân tích cùng với sự hỗ trợ nỗ lực cố gắng của bản thân.

Để hoàn thành bản đề tài này ngoài sự cố gắng, sự nỗ lực của bản thân, tôi

luôn nhận được sự giúp đỡ tận tình của nhiều cá nhân và tập thể.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến TS. Tạ Thị Thanh Huyền, người đã tận

tình chỉ bảo, hướng dẫn giúp đỡ tôi thực hiện và hoàn thành đề tài này.

Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo cũng như

các khoa chuyên môn, phòng ban của Trường Đại học Kinh tế & Quản trị

kinh doanh đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập và

nghiên cứu tại trường.

Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của tập thể các bộ phận

tại xã Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn cũng như Sở Tài Chính tỉnh Bắc Kạn - nơi tôi

đang công tác đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và thực

hiện luận văn tốt nghiệp này.

Tôi xin cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn bè, đồng nghiệp và gia

đình đã chia sẻ những khó khăn và động viên tôi hoàn thành luận văn này.

Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó.

Tác giả

Phạm Văn Tới

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. vii

DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................viii

DANH MỤC CÁC HÌNH................................................................................ xi

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Đóng góp mới của đề tài ............................................................................... 3

5. Cấu trúc của luân văn ̣ .................................................................................... 4

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ ĐẦU

TƯ CÔNG CHO XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO............................................... 5

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý đầu tư công cho xóa đói giảm nghèo ................. 5

1.1.1. Một số khái niệm cơ bản......................................................................... 5

1.1.2. Đặc điểm, vai trò quản lý đầu tư công cho XĐGN................................. 6

1.1.3. Nội dung quản lý đầu tư công cho XĐGN............................................ 10

1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới quản lý đầu tư công cho XĐGN................ 16

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý đầu tư công cho xóa đói giảm nghèo............ 18

1.2.1. Kinh nghiệm quản lý đầu tư công cho XĐGN trên thế giới................. 18

1.2.2. Kinh nghiệm quản lý đầu tư công cho XĐGN ở Việt Nam.................. 23

1.2.3. Bài học kinh nghiệm quản lý đầu tư công cho XĐGN tại huyện

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

iv

Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn ................................................................................... 25

Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI.............................. 27

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 27

2.2. Cách tiếp cận nghiên cứu ......................................................................... 27

2.3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 27

2.3.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................ 27

2.3.2. Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu .................................................... 30

2.3.3. Phương pháp phân tích thông tin ....................................................... 32

2.4. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu............................................................. 33

Chương 3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG CHO XOÁ

ĐÓI GIẢM NGHÈO TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PÁC NẶM TỈNH

BẮC KẠN....................................................................................................... 37

3.1. Đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội huyện Pác Nặm tác động đến

quản lý đầu tư công cho XĐGN tại huyện...................................................... 37

3.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên ................................................................. 37

3.1.2. Đặc điểm điều kiện kinh tế- xã hội của huyện Pác Nặm ................. 38

3.2. Thực trạng quản lý đầu tư công cho XĐGN ở huyện Pác Nặm tỉnh

Bắc Kạn........................................................................................................... 42

3.2.1. Quy trình quản lý đầu tư công cho XĐGN ở huyện Pác Nặm

tỉnh Bắc Kạn ................................................................................................... 42

3.2.2. Thực trạng lập kế hoạch đầu tư công cho XĐGN ở huyện Pác Nặm

tỉnh Bắc Kạn.................................................................................................... 46

3.2.3. Phân bổ vốn đầu tư ở huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn............................ 52

3.2.4. Thực trạng tổ chức thực hiện các dự án đầu tư XĐGN tại huyện

Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn .................................................................................... 53

3.2.5. Thực trạng kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện đầu tư XĐGN ở

huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn ......................................................................... 62

3.2.6. Thực trạng nghiệm thu, bàn giao các chương trình, dự án đầu tư

cho xóa đói giảm nghèo ở huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn .............................. 68

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

v

3.2.7. Thực trạng quyết toán các chương trình, dự án đầu tư cho xóa đói

giảm nghèo ở huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn .................................................. 70

3.3. Hiệu quả đầu tư công cho XĐGN tại huyện Pác Nặm ............................ 73

3.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý đầu tư công cho XĐGN

tại huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn .................................................................... 80

3.4.1. Thể chế và chính sách cho công tác quản lý đầu tư công cho

XĐGN tại huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn........................................................ 80

3.4.2. Năng lực thực hiện các chương trình, dự án cho XĐGN tại huyện

Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn .................................................................................... 82

3.4.3. Đặc điểm người nghèo, sự tham gia của cộng đồng và người

nghèo vào quản lý đầu tư công XĐGN tại huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn ..... 86

3.4.4. Sự lồng ghép và mức độ lồng ghép các chương trình XĐGN tại

huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn ......................................................................... 88

3.5. Đánh giá thực trạng quản lý đầu tư công cho XĐGN tại huyện Pác

Nặm tỉnh Bắc Kạn........................................................................................... 89

3.5.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 89

3.5.2. Những hạn chế ...................................................................................... 90

3.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế .......................................................... 93

Chương 4. GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ ĐẦU TƯ

CÔNG CHO XÓA ĐÓI GIẢM NGHÈO TẠI HUYỆN PÁC NẶM

TỈNH BẮC KẠN ........................................................................................... 95

4.1. Quan điểm, phương hướng quản lý đầu tư công cho XĐGN tại

huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn ......................................................................... 95

4.1.1. Quan điểm quản lý đầu tư công cho XĐGN tại huyện Pác Nặm

tỉnh Bắc Kạn.................................................................................................... 95

4.1.2. Phương hướng quản lý đầu tư công cho XĐGN tại huyện Pác Nặm

tỉnh Bắc Kạn.................................................................................................... 96

4.2. Giải pháp tăng cường quản lý đầu tư công cho XĐGN tại huyện Pác

Nặm, tỉnh Bắc Kạn.......................................................................................... 97

4.2.1. Hoàn thiện thể chế, chính sách về quản lý đầu tư công cho XĐGN

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

vi

tại huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn ................................................................... 97

4.2.2. Nâng cao hiệu quả hoạt động lên kế hoạch và phân bổ nguồn vốn

XĐGN tại huyện Pác Nặm............................................................................ 100

4.2.3. Nâng cao quy trình thực hiện đầu tư công xây dựng cơ sở hạ tầng.... 102

4.2.4. Hoàn thiện quy trình thực hiện đầu tư công hỗ trợ sản xuất............... 104

4.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện đầu tư

công cho XDNG tại huyện Pắc Nặm ............................................................ 109

4.2.6. Tăng cường sự tham gia của cộng đồng và người dân vào công tác

quản lý đầu tư công ....................................................................................... 111

4.2.7. Nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý chương trình XĐGN............. 112

4.3. Kiến nghị................................................................................................ 114

KẾT LUẬN.................................................................................................. 116

TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 117

PHỤ LỤC..................................................................................................... 119

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

vii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CBVC : Cán bộ viên chức

CTMT : Chương trình mục tiêu

GDP : Tổng thu nhập quốc nội

HĐND : Hội đồng nhân dân

KBNN : Kho bạc Nhà nước

KT-KT : Kinh tế - Kĩ thuật

NN&PTNT : Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

NSĐP : Ngân sách địa phương

NSNN : Ngân sách Nhà nước

NSTƯ : Ngân sách Trung ương

QLDA : Quản lý dự án

Sở LĐ TB&XH : Sở Lao động Thương binh và Xã hội

TTCN : Tiểu thủ công nghiệp

UBND : Uỷ ban nhân dân

XDCB : Xây dựng cơ bản

XĐGN : Xoá đói giảm nghèo

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Đơn vị hành chính, diện tích, dân số các xã, thuộc huyện

Pác Nặm tính đến năm 2016.................................................. 38

Bảng 3.2: Tình hình lao động và việc làm tại huyện Pác Nặm............... 39

Bảng 3.3: Các chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế của huyện 3 năm qua .......... 40

Bảng 3.4: Cơ cấu kinh tế của huyện Pác Nặm 3 năm qua (%) ............... 41

Bảng 3.5: Cách thức xác định nhu cầu trong xây dựng kế hoạch đầu

tư cho các chương trình XĐGN tại huyện Pác Nặm, tỉnh

Bắc Kạn giai đoạn 2014-2016 ............................................... 47

Bảng 3.6: Căn cứ để xây dựng kế hoạch cho các chương trình giảm

nghèo của huyện Pác Nặm giai đoạn 2014-2016 ................... 48

Bảng 3.7: Đánh giá của cán bộ quản lý các cấp về công tác lập kế

hoạch cho các chương trình XĐGN tại huyện Pác Nặm........ 48

Bảng 3.8: Tỷ lệ dự án XĐGN được phê duyệt tại huyện Pác Nặm

giai đoạn 2014-2016 ............................................................. 51

Bảng 3.9: Phân bổ kế hoạch vốn đầu tư cho XĐGN giai đoạn 2014-

2016 tại huyện Pác Nặm ....................................................... 52

Bảng 3.10: Mức độ đáp ứng của nguồn vốn XĐGN so với nhu cầu

vốn của các xã thuộc huyện Pác Nặm ................................... 53

Bảng 3.11. Tỷ lệ kiểm soát chi vốn đầu tư công cho các chương trình

XĐGN tại KBNN huyện Pác Nặm - Bắc Kạn........................ 54

Bảng 3.12: Đánh giá của cán bộ quản lý các cấp về quy trình phân bổ

vốn XĐGN tại huyện Pác Nặm ............................................. 55

Bảng 3.13: Tiến độ thực hiện của các dự án đầu tư XĐGN huyện Pác

Nặm giai đoạn 2014-2016 ..................................................... 60

Bảng 3.14: Đánh giá của cán bộ quản lý các cấp về quy trình thực

hiện các chương trình XĐGN tại huyện Pác Nặm ................. 61

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

ix

Bảng 3.15: Các sai phạm sau thanh tra, kiểm tra các dự án XĐGN tại

huyện Pác Nặm năm 2014-2016............................................ 63

Bảng 3.16: Tỷ lệ sai phạm của các dự án XĐGN tại huyện Pác Nặm

giai đoạn 2014-2016 ............................................................. 66

Bảng 3.17: Đánh giá của cán bộ quản lý các cấp về quy trình kiểm

tra, giám sát các chương trình XĐGN tại huyện Pác Nặm..... 67

Bảng 3.18: Kết quả nghiệm thu, bàn giao các dự án XĐGN tại huyện

Pác Nặm giai đoạn 2014-2016 .............................................. 69

Bảng 3.19: Quyết toán vốn đầu tư cho XĐGN tại huyện Pác Nặm-Bắc

Kạn giai đoạn 2014-2016 ...................................................... 71

Bảng 3.20: Đánh giá của cán bộ quản lý các cấp về quy nghiệm thu,

bàn giao, quyết toán các chương trình XĐGN tại huyện

Pác Nặm................................................................................ 72

Bảng 3.21: Kết quả một số chương trình XĐGN tại huyện Pác Nặm

giai đoạn 2014-2016 ............................................................. 74

Bảng 3.22: Hiệu quả đầu tư công cho phát triển nông nghiệp huyện

Pác Nặm giai đoạn 2014-2016 .............................................. 76

Bảng 3.23: Tình hình đói nghèo của huyện Pác Nặm sau khi thực hiện

chương trình XĐGN Nặm giai đoạn 2014-2016.................... 77

Bảng 3.24: Tình hình lao động và việc làm sau khi thực hiện XĐGN

giao đoạn 2014-2016............................................................. 78

Bảng 3.25: Đánh giá của các hộ dân về hiệu quả của các chương trình

XĐGN tại huyện Pác Nặm .................................................... 79

Bảng 3.26: Đánh giá của các cán bộ quản lý các cấp về thể chế chính

sách cho công tác quản lý đầu tư công cho XĐGN tại huyện

Pác Nặm................................................................................. 80

Bảng 3.27: Trình độ công chức Ban quản lý dự án huyện Pác Nặm tính

đến tháng 12/2016 ................................................................. 83

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

x

Bảng 3.28: Trình độ, năng lực của các cán bộ huyện, xã, thôn tại Pác

Nặm tính đến tháng 12/2016.................................................. 83

Bảng 3.29: Kết quả khảo sát về sự tham gia của người nghèo vào hoạt

động quản lý đầu tư công XĐGN tại huyện Pác Nặm............ 86

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

xi

DANH MỤC CÁC HÌNH

Sơ đồ 1.1: Quy trình quản lý đầu tư công ..................................................... 12

Sơ đồ 3.1: Quy trình quản lý đầu tư công tại huyện Pác Nặm...................... 43

Hình 3.1: Biểu đồ so sánh dự toán về vốn cho các dự án XĐGN so với

thực tế tại huyện Pác Nặm giai đoạn 2014-2016......................... 49

Hình 3.2: Số lượng hồ sơ XĐGN được phê duyệt trong 3 năm 2014-

2016 tại huyện Pác Nặm.............................................................. 51

Hình 3.3: Tỷ lệ quyết toán vốn đầu tư cho XĐGN tại huyện Pác Nặm￾Bắc Kạn giai đoạn 2014-2016 ..................................................... 72

Hình 3.4: Đánh giá của các hộ dân về thủ tục để nhận ưu đãi từ các

chương trình XĐGN tại huyện Pác Nặm..................................... 82

Hình 3.5: Kết quả đánh giá về năng lực các chủ dự án và nhà thầu của

cán bộ quản lý dự án các cấp tại huyện Pác Nặm........................ 85

Hình 3.6: Tỷ lệ lồng ghép của các chương trình XĐGN tại huyện Pác

Nặm giai đoạn 2014-2016............................................................ 88