Quản lý đào tạo nghề tại thị xã Phổ Yên tỉnh Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGÔ NGỌC TÂM

QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGHỀ TẠI THỊ XÃ PHỔ YÊN

TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2017

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGÔ NGỌC TÂM

QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGHỀ TẠI THỊ XÃ PHỔ YÊN

TỈNH THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Đàm Thanh Thủy

THÁI NGUYÊN - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Quản lý Đào tạo nghề tại thị xã Phổ Yên,

tỉnh Thái Nguyên” là công trình nghiên cứu của bản thân, chưa được sử dụng

để bảo vệ bất cứ học vị nào. Các số liệu sử dụng trong nghiên cứu hoàn toàn

trung thực, các tài liệu tham khảo được trích dẫn đầy đủ, mọi sự giúp đỡ cho

việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn.

Thái Nguyên, ngày ... tháng ... năm 2017

Học viên

Ngô Ngọc Tâm

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện luận văn “Quản lý Đào tạo nghề tại thị xã

Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên” tôi đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của

nhiều cá nhân, cơ quan. Trước hết tôi xin chân thành cảm ơn người hướng

dẫn khoa học TS. Đàm Thanh Thủy đã tận tâm hướng dẫn, giúp tôi hoàn

thành việc nghiên cứu đề tài luận văn.

Tôi xin chân thành cảm sự giúp đỡ nhiệt tình của UBND Thị xã Phổ

Yên, Sở Lao động - TB&XH tỉnh Thái Nguyên, Phòng Lao động - Thương

binh và xã hội, Chi cục Thống kê Thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên, Trường

Trung cấp nghề Nam Thái Nguyên đã cung cấp số liệu phục vụ cho nghiên

cứu của tôi một cách đầy đủ, nhanh chóng, chính xác và có những tư vấn,

nhận xét, đóng góp ý kiến giúp tôi hoàn thiện luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Phòng Đào tạo và khoa

chuyên môn và các phòng liên quan của Trường Đại học Kinh tế và Quản

trị kinh doanh đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt thời gian học

tập và nghiên cứu tại Nhà trường.

Học viên

Ngô Ngọc Tâm

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ..............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT..........................................................vii

DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................viii

DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ........................................................ix

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 3

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Ý nghĩa khoa học .......................................................................................... 4

5. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 4

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ................ 6

ĐÀO TẠO NGHỀ TẠI ĐỊA PHƯƠNG........................................................ 6

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý đào tạo nghề tại địa phương............................... 6

1.1.1. Các vấn đề cơ bản về đào tạo nghề và quản lý đào tạo nghề.................. 6

1.1.2. Nguyên tắc của quản lý đào tạo nghề tại địa phương.............................. 8

1.1.3. Nội dung quản lý đào tạo nghề tại địa phương ..................................... 10

1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý về đào tạo nghề ............................. 14

1.2. Cơ sở thực tiễn về quản lý đào tạo nghề tại địa phương.......................... 18

1.2.1. Kinh nghiệm quản lý đào tạo nghề tại thành phố Bắc Giang,

tỉnh Bắc Giang ............................................................................................... 22

1.2.2. Kinh nghiệm quản lý đào tạo nghề tại huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh .. 26

1.2.3. Bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn cho thị xã Phổ Yên, tỉnh

Thái Nguyên ................................................................................................... 29

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................. 30

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 30

iv

2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 30

2.2.1. Phương pháp tiếp cận và khung phân tích ............................................ 30

2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu................................................................ 31

2.2.3. Phương pháp tổng hợp số liệu............................................................... 31

2.2.4. Phương pháp phân tích số liệu.............................................................. 32

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 34

2.3.1. Chỉ tiêu phản ánh đặc điểm kinh tế xã hội............................................ 35

2.3.2. Chỉ tiêu phản ánh tỷ lệ lao động đang làm việc trong nền kinh tế đã

qua đào tạo ...................................................................................................... 35

2.3.3. Chỉ tiêu phản ánh kết quả thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ các

chính sách, quy định trong công tác đào tạo nghề .......................................... 37

Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGHỀ TẠI THỊ

XÃ PHỔ YÊN TỈNH THÁI NGUYÊN....................................................... 39

3.1. Khái quát đặc điểm thị xã Phổ Yên.......................................................... 39

3.1.1. Điều kiện tự nhiên................................................................................. 39

3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội...................................................................... 44

3.2. Thực trạng quản lý đào tạo nghề cho lao động nông thôn thị xã Phổ Yên .... 52

3.2.1. Quản lý mạng lưới cơ sở đào tạo nghề ................................................. 52

3.2.2. Quản lý về cơ sở vật chất, trang thiết bị đào tạo nghề.......................... 53

3.2.3. Quản lý về chương trình đào tạo của hệ thống cơ sở dạy nghề ............ 54

3.2.4. Đội ngũ cán bộ, giáo viên trong các cơ sở đào tạo nghề ...................... 55

3.2.5. Quy mô tuyển sinh đào tạo nghề........................................................... 56

3.2.6. Việc làm và thu nhập lao động nông thôn thị xã Phổ Yên qua

đào tạo nghề ................................................................................................... 58

3.2.7 . Về nội dung, chương trình dạy nghề cho LĐNT................................. 60

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý Đào tạo nghề tại thị xã Phổ Yên ...... 64

3.3.1. Hệ thống các chính sách, chế độ, các văn bản pháp luật về Đào tạo nghề.. 65

3.3.2. Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng chính quyền đối

với công tác đào tạo nghề................................................................................ 67

v

3.3.3. Công tác phối hợp thực hiện đào tạo nghề cho lao động nông thôn..... 71

3.3.4. Công tác đào tạo nghề của một số cơ sở dạy nghề chưa có sự chú

trọng về chuyên môn cho lực lượng giáo viên, đầu tư thiết bị máy móc,

địa điểm thực hành .......................................................................................... 73

3.3.5. Công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá chưa được kịp thời dẫn đến

không theo sát được quá trình dạy học của các lớp học nghề......................... 73

3.3.6. Năng lực chuyên môn trách nhiệm của cán bộ quản lý chưa cao,

chưa có cán bộ chuyên trách mà vẫn còn kiêm nhiệm dẫn đến hiệu quả

quản lý chưa cao.............................................................................................. 74

3.3.7. Kinh phí còn thiếu, chưa kịp thời, thủ tục hồ sơ, công tác thanh

toán, quyết toán của cơ sở đào tạo nghề ......................................................... 75

3.4. Đánh giá công tác quản lý Đào tạo nghề tại thị xã Phổ Yên ................... 78

3.4.1. Những kết quả đạt được trong quản lý Đào tạo nghề ........................... 78

3.4.2. Những hạn chế trong quản lý đào tạo nghề ........................................... 79

3.4.3. Những nguyên nhân hạn chế trong quản lý đào tạo nghề..................... 80

Chương 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO

NGHỀ TẠI THỊ XÃ PHỔ YÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN......................... 81

4.1. Quan điểm, phương hướng, mục tiêu về quản lý Đào tạo nghề tại thị

xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên........................................................................ 81

4.1.1. Quan điểm về quản lý đào tạo nghề...................................................... 81

4.1.2. Phương hướng quản lý đào tạo nghề tại thị xã Phổ Yên ...................... 82

4.1.3. Mục tiêu quản lý đào tạo nghề .............................................................. 83

4.2. Đề xuất một số giải pháp tăng cường quản lý đào tạo nghề tại thị xã

Phổ Yên........................................................................................................... 84

4.2.1. Tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa

phương về đào tạo nghề .................................................................................. 84

4.2.2. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động dạy nghề cho lao

động nông thôn thị xã Phổ Yên....................................................................... 85

vi

4.2.3. Xây dựng chính sách tạo động lực cho giáo viên và sinh viên các

trường dạy nghề............................................................................................... 86

4.2.4. Chính sách đối với cơ sở đào tạo nghề cho lao động nông thôn .............. 87

4.2.5. Khảo sát và nắm vững nhu cầu, xây dựng kế hoạch đào tạo phù hợp...... 87

4.2.6. Nâng cao chất lượng của hệ thống dạy nghề ........................................ 89

4.2.7. Gắn đào tạo nghề với giải quyết việc làm và bao tiêu sản phẩm.......... 92

4.3. Dự kiến hiệu quả của luận văn ............................................................... 92

4.3.1. Ý nghĩa thực tiễn của luận văn ........................................................... 92

4.3.2. Đối tượng hưởng lợi của luận văn ...................................................... 93

4.4. Những thuận lợi và khó khăn, tính khả thi của luận văn ......................... 94

4.4.1. Những thuận lợi..................................................................................... 94

4.4.2. Khó khăn ............................................................................................... 95

4.4.3. Hướng khắc phục khó khăn .................................................................. 95

4.4.4. Tính khả thi của luận văn ...................................................................... 96

4.5. Một số kiến nghị....................................................................................... 96

4.5.1. Đối với nhà nước................................................................................... 96

4.5.2. Kiến nghị đối với UBND tỉnh Thái Nguyên......................................... 97

4.5.3. Kiến nghị Đối với Sở lao động- TB&XH tỉnh Thái Nguyên................ 98

4.5.4. Với cơ sở đào tạo nghề.......................................................................... 98

KẾT LUẬN.................................................................................................... 99

TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 101

vii

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Đọc là

CNH- HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa

ĐTN Đào tạo nghề

HĐH Hiện đại hóa

HĐND Hội đồng nhân dân

KTXH Kinh tế xã hội

KT –XH Kinh tế - xã hội

LĐ Lao động

LĐPT Lao động phổ thông

LĐNT Lao động nông thôn

LĐTBXH Lao động thương binh xã hội

LN Làng nghề

LĐ -TB&XH Lao động - Thương binh và xã hội

QLNN Quản lý nhà nước

TTCN Tiểu thủ công nghiệp

THPT Trung học phổ thông

THCS Trung học cơ sở

UBND Ủy ban nhân dân

CSDN Cơ sở dạy nghề

TT GDTX Trung tâm Giáo dục thường xuyên

GDTX Giáo dục thường xuyên

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1: Tình hình sử dụng đất tại thị xã Phổ Yên giai đoạn 2014 - 2016... 42

Bảng 3.2: Thống kê dân số thị xã Phổ Yên giai đoạn 2014 - 2016 ................ 45

Bảng 3.3: Tình hình sử dụng lao động tại thị xã Phổ Yên giai đoạn

2014 - 2016 ..................................................................................... 46

Bảng 3.4: Giá trị sản xuất của thị xã Phổ Yên giai đoạn 2014 - 2016.......... 50

Bảng 3.5: Đào tạo nghề theo đơn đặt hàng cho LĐNT....................................... 53

Bảng 3.6: Trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật của LĐNT Phổ Yên

năm 2016......................................................................................... 54

Bảng 3.7: Trình độ chuyên môn giáo viên dạy nghề thị xã Phổ Yên 2016 .... 55

Bảng 3.8: Trình độ nghiệp vụ sư phạm giáo viên dạy nghề năm 2016 .......... 56

Bảng 3.9: Quy mô tuyển sinh đào tạo nghề giai đoạn 2011- 2016................. 57

Bảng 3.10: Tình hình việc làm sau đào tạo của LĐNT giai đoạn 2011 - 2016.... 59

Bảng 3.11: Chất lượng đào tạo nghề cho LĐNT Phổ Yên 2011 - 2016......... 60

Bảng 3.12: Dự báo tổng cầu lao động qua đào tạo nghề giai đoạn 2016- 2024..... 62

Bảng 3.13: Dự báo tổng cung lao động qua đào tạo nghề giai đoạn

2018 - 2024 ..................................................................................... 64

ix

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ

Sơ đồ 2.1: Khung phân tích nghiên cứu.......................................................... 31

Hình 3.1: Lược đồ Thị xã Phổ Yên................................................................. 39

Biểu đồ 3.1: Số doanh nghiệp hạch toán độc lập trên địa bàn thị xã Phổ Yên...... 51

Biểu đồ 3.2: Số lượng cơ sở SXKD cá thể trên địa bàn thị xã Phổ Yên ........ 52