Quá trình đô thị hoá ở Băng Cốc (1961-1971) và những mặt trái của nó

QU¸ TR×NH ߧ THfi HO¸

Î B°NG CËC (1961-1971)

Vµ NH˜NG MÆT TR¸I CÒA N„

Ph¹m Thfi ThÛy*

T

hÒ Æ´ B®ng CËc cÒa Th¸i Lan lµ

mÈt thµnh phË kh´ng chÿ nÊi ti’ng

Î khu v˘c ß´ng Nam ¸ mµ cfln ƈÓc bi’t

Æ’n nhˆ mÈt trong nh˜ng thÒ Æ´ lÌn tr™n

th’ giÌi. Trong lfich sˆ ph¸t tri”n cÒa

B®ng CËc, thÍi k× Æ´ thfi ho¸ nhanh nh t

lµ trong thÀp ni™n 60 cÒa th’ k˚ XX

1. Qu¸ tr×nh ph¸t tri”n kh´ng gian Æ´

thfi cÒa B®ng CËc

TrˆÌc khi trÎ thµnh thÒ Æ´, B®ng CËc lµ

mÈt h¶i c¶ng nh·, tÀp trung chÒ y’u nh˜ng

cˆ d©n bu´n b¸n. N®m 1782, Æ” tr¸nh ho¹

x©m l®ng cÒa ngˆÍi Mi’n ßi÷n, vua Rama I

Æ· quy’t Æfinh x©y d˘ng cung Æi÷n b™n bÍ

Æ´ng s´ng Chao Phraya, rÍi kinh Æ´ tı

vÔng Thonburi Î bÍ t©y sang, ÆÊi t™n thµnh

phË thµnh Krung Thep, ngh‹a lµ ìthµnh

phË cÒa c¸c vfi th«nî. Tı Æ„, B®ng CËc trÎ

thµnh thÒ Æ´ cÒa Th¸i Lan.

ß’n n®m 1809, thÒ Æ´ B®ng CËc c„

di÷n t›ch kho¶ng 4km2

, ƈÓc bao b‰c bªng

mÈt b¯c tˆÍng thµnh dµi 7km, cao 4m, bao

quanh mÈt l©u Ƶi lÌn cÒa Hoµng gia vµ

ng´i chÔa Wat Phra Keo c„ tˆÓng PhÀt

bªng ng‰c b›ch nÊi ti’ng[1]. ß’n n®m

1910, di÷n t›ch cÒa B®ng CËc Æ· t®ng l™n

12 km2 vÌi d©n sË ˆÌc t›nh kho¶ng nˆa

tri÷u ngˆÍi [2]. ß’n n®m 1936, di÷n t›ch

cÒa B®ng CËc Æ· lµ 50,77 km2

. N®m 1942,

di÷n t›ch B®ng CËc t®ng l™n 72,15km2 vÌi

kho¶ng 650.000 d©n[3]

.

Sau Chi’n tranh th’ giÌi th¯ hai, lµn

s„ng di d©n m¹nh mœ tı n´ng th´n ra

thµnh thfi Æ· lµm cho d©n cˆ cÒa B®ng CËc

t®ng l™n nhanh ch„ng. N®m 1955, di÷n

t›ch cÒa B®ng CËc Æ· t®ng g«n g p Æ´i so

vÌi n®m 1942, ƹt 124,75 km2 [4]. ß’n

n®m 1960, trˆÌc khi Th¸i Lan bˆÌc vµo

th˘c hi÷n c´ng cuÈc c´ng nghi÷p ho¸ Æ t

nˆÌc, B®ng CËc Æ· lµ mÈt trung t©m Æ´ thfi

lÌn nh t Th¸i Lan vÌi d©n sË l™n tÌi

2.136.000 ngˆÍi, mÀt ÆÈ d©n sË lµ 1.379

ngˆÍi/km2

.

Tr¶i qua mÈt thÀp kÿ th˘c hi÷n chi’n

lˆÓc c´ng nghi÷p ho¸ thay th’ nhÀp kh»u

(1961-1971), vÌi nhi“u ch›nh s¸ch khuy’n

kh›ch vµ thu hÛt nguÂn vËn Æ«u tˆ, ÆÆc

bi÷t lµ nguÂn vËn Æ«u tˆ tr˘c ti’p tı nˆÌc

ngoµi, thÒ Æ´ B®ng CËc Æ· ph¸t tri”n

* Ths. Ph¹m Thfi Thu˝, Khoa Vi÷t Nam h‰c, ßHSP Hµ NÈi