Quá trình chuyển biến kinh tế, xã hội tỉnh Thái Nguyên từ năm 1997 đến năm 2010

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

HOÀNG THỊ MỸ HẠNH

QUÁ TRÌNH CHUYỂN BIẾN KINH TẾ, XÃ HỘI

TỈNH THÁI NGUYÊN TỪ NĂM 1997 ĐẾN NĂM 2010

LUẬN ÁN TIẾN SĨ

LỊCH SỬ VIỆT NAM CẬN ĐẠI VÀ HIỆN ĐẠI

HÀ NỘI - 2013

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

HOÀNG THỊ MỸ HẠNH

QUÁ TRÌNH CHUYỂN BIẾN KINH TẾ, XÃ HỘI

TỈNH THÁI NGUYÊN TỪ NĂM 1997 ĐẾN NĂM 2010

Chuyên ngành: Lịch sử

Mã số: 62.22.54.05

LUẬN ÁN TIẾN SĨ

LỊCH SỬ VIỆT NAM CẬN ĐẠI VÀ HIỆN ĐẠI

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. NGUYỄN NGỌC MÃO

2. TS. NGUYỄN XUÂN MINH

HÀ NỘI - 2013

i

.

Nghiên cứu sinh

Hoàng Thị Mỹ Hạnh

ii

Trong

thầy Viện trƣởng và các thầy, cô giáo Viện sử học đã

giúp đỡ tôi trong suốt qua trình làm Luận án. Tôi xin trân trọng cảm ơn

–

–

tỉnh

tỉnh

, tôi x

.

!

iii

MỤC LỤC

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................i

MỤC LỤC.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ii

....................................................................................................................................................................................vii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT...................................................................................................................................................................................................................viii

MỞ ĐẦU.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................1

1. Lí do chọn đề tài...............................................................................................................................................................................1

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu..................................................................................................................................3

2.1. Mục đích nghiên cứu...................................................................................................................................................3

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu..................................................................................................................................................3

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu...................................................................................................................................4

3.1. Đối tƣợng nghiên cứu.................................................................................................................................................4

3.2. Phạm vi nghiên cứu......................................................................................................................................................4

4. Nguồn tài liệu ......................................................................................................................................................................................4

5. Cơ sở lí luận và phƣơng pháp nghiên cứu...............................................................................................................5

6. Những đóng góp mới của Luận án..................................................................................................................................5

7. Kết cấu Luận án.................................................................................................................................................................................6

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU.............................................................................................................................7

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu...................................................................................................................................7

1.1.1. Các công trình nghiên cứu đề cập đến lí luận, thực trạng phát triển kinh tế,

xã hội Việt Nam thời kì đổi mới..............................................................................................................................................7

........9

, xã hội

tỉnh Thái Nguyên................................................................................................................................................................................15

1.2. Những vấn đề tiếp tục nghiên cứu.......................................................................................................................... 19

CHƢƠNG 2: QUÁ TRÌNH CHUYỂN BIẾN KINH TẾ CỦA TỈNH THÁI NGUYÊN TỪ

NĂM 1997 ĐẾN NĂM 2010.................................................................................................................................................................................................................................................22

2.1. Khái quát về tỉnh Thái Nguyên và tình hình kinh tế, xã hội của tỉnh trƣớc năm 1997.............22

2.1.1. Khái quát về tỉnh Thái Nguyên.................................................................................................................22

2.1.2. Tình hình kinh tế, xã hội tỉnh Thái Nguyên trƣớc năm 1997......................................25

2.2. Bối cảnh lịch sử và những yếu tố tác động đến quá trình chuyển biến kinh tế, xã

hội của tỉnh Thái Nguyên ........................................................................................................................................................... 30

iv

2.2.1. Bối cảnh lịch sử.......................................................................................................................................................30

2.2.2. Những yếu tố tác động đến quá trình chuyển biến kinh tế, xã hội của tỉnh

Thái Nguyên............................................................................................................................................................................................ 33

2.3. Quá trình chuyển biến kinh tế tỉnh Thái Nguyên từ năm 1997 đến năm 2010.......................36

2.3.1. Chuyển biến cơ cấu ngành kinh tế ........................................................................................................36

2.3.2. Chuyển biến cơ cấu kinh tế theo lãnh thổ......................................................................................70

2.3.3. Chuyển biến cơ cấu theo thành phần kinh tế...............................................................................74

Tiểu kết chƣơng 2..........................................................................................................................................................................................................................................................................................80

CHƢƠNG 3: QUÁ TRÌNH CHUYỂN BIẾN XÃ HỘI CỦA TỈNH THÁI NGUYÊN TỪ

NĂM 1997 ĐẾN NĂM 2010.................................................................................................................................................................................................................................................81

3.1. Cơ cấu dân cƣ.............................................................................................................................................................................83

3.2. Cơ cấu lao động, việc làm..............................................................................................................................................86

3.3. Công tác xoá đói giảm nghèo và an sinh xã hội........................................................................................91

3.4. Vấn đề bình đẳng giới.........................................................................................................................................................94

3.5. Sự phát triển của ngành Giáo dục – Đào tạo................................................................................................ 98

3.6. Vấn đề ứng dụng Khoa học và công nghệ...................................................................................................103

3.7. Vấn đề chăm sóc sức khoẻ và bảo vệ môi trƣờng................................................................................105

3.8. Hoạt động văn hóa nghệ thuật, thể dục - thể thao................................................................................112

3.9. Vấn đề quốc phòng, an ninh......................................................................................................................................116

3.10. Vấn đề cải cách hành chính....................................................................................................................................120

Tiểu kết chƣơng 3.....................................................................................................................................................................................................................................................................................122

CHƢƠNG 4: ĐÁNH GIÁ QUÁ TRÌNH CHUYỂN BIẾN KINH TẾ, XÃ HỘI CỦA TỈNH

THÁI NGUYÊN TỪ NĂM 1997 ĐẾN NĂM 2010......................................................................................................................................................123

4.1. Đánh giá về những tiềm năng, lợi thế và cơ hội phát triển của tỉnh Thái Nguyên....................123

4.2. Thành tựu đạt đƣợc ............................................................................................................................................................125

4.2.1. Về kinh tế....................................................................................................................................................................125

4.2.2. Về xã hội.....................................................................................................................................................................129

4.2.3. Nguyên nhân đạt đƣợc những thành tựu......................................................................................133

4.3. Khó khăn, hạn chế...............................................................................................................................................................133

4.3.1. Về kinh tế....................................................................................................................................................................134

4.3.2. Về xã hội.....................................................................................................................................................................136

4.3.3. Nguyên nhân của những khó khăn, hạn chế.............................................................................141

v

4.4. Một số kinh nghiệm chủ yếu..........................................................Error! Bookmark not defined.

4.4.1. Về kinh tế.........................................................................................Error! Bookmark not defined.

4.4.2. Về xã hội...........................................................................................Error! Bookmark not defined.

Tiểu kết chƣơng 4.....................................................................................................................................................................................................................................................................................148

KẾT LUẬN..................................................................................................................................................................................................Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ.........................154

TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................................................................................................................................................................................................155

PHỤ LỤC.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................166

MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI TỈNH THÁI NGUYÊN....................................................................175

vi

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1. GDP và GDP/ngƣời của cả nƣớc và theo các vùng giai đoạn 2000 - 2010.................38

Bảng 2.2. Giá trị sản xuất công nghiệp tỉnh Thái Nguyên theo giá so sánh 1994 phân

theo huyện/thành phố/thị xã......................................................................................................................42

Bảng 2.3. Giá trị sản xuất công nghiệp năm 2010 (giá so sánh 1994) của cả nƣớc và

một số tỉnh lân cận.............................................................................................................................................43

Bảng 2.4. Giá trị và cơ cấu giá trị ngành Nông, Lâm nghiệp, Thuỷ sản tỉnh Thái

Nguyên giai đoạn 1997 – 2010..............................................................................................................46

Bảng 2.5. Diện tích gieo trồng và sản lƣợng lƣơng thực có hạt giai đoạn 1997 - 2010.....................48

Bảng 2.6. Năng suất, sản lƣợng lúa giai đoạn 1997 - 2010.....................................................................48

Bảng 2.7. Diện tích và sản lƣợng các loại cây công nghiệp....................................................................49

Bảng 2.8. Diện tích và sản lƣợng các cây ăn quả..............................................................................................50

Bảng 2.9. Giá trị sản xuất nông nghiệp và số trang trại của tỉnh Thái Nguyên phân theo huyện.....51

Bảng 2.10. Số lƣợng gia súc, gia cầm trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên..........................................52

Bảng 2.11. Cơ cấu giá trị ngành chăn nuôi..............................................................................................................53

Bảng 2.12. Giá trị sản xuất Lâm nghiệp năm 1997 - 2010.......................................................................54

Bảng 2.13. Giá trị sản xuất thủy sản theo giá thực tế phân theo ngành hoạt động............56

Bảng 2.14. Cơ cấu ngành thủy sản Thái Nguyên giai đoạn 1997 – 2010..................................56

Bảng 2.15. Tổng mức bán lẻ hàng hóa, doanh thu dịch vụ trên địa bàn tỉnh Thái

Nguyên 1997 - 2010.....................................................................................................................................59

Bảng 2.16. Giá trị xuất khẩu tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 1997 – 2010......................................60

Bảng 2.17. Giá trị nhập khẩu tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 1997 – 2010 ....................................60

Bảng 2.18. Giá trị sản xuất và cơ cấu ngành Dịch vụ Thái Nguyên..............................................61

Bảng 2.19. Kết quả hoạt động vận tải...........................................................................................................................62

Bảng 2.20. Đầu tƣ trực tiếp FDI của nƣớc ngoài vào tỉnh Thái Nguyên từ 1993 - 2010............79

Bảng 3.1. Thành phần dân tộc và tỉ lệ so với tổng dân số tỉnh Thái Nguyên.........................84

Bảng 3.2. Tỉ lệ dân số phân theo giới tính và phân theo thành thị, nông thôn (%)...................84

Bảng 3.3. Dân số, lao động, việc làm tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 1997 -2010..................88

3.4. 2005-2010 theo chuẩn nghèo mới..............................92

Bảng 3.5. Lao động nữ đang làm việc phân theo ngành kinh tế.........................................................96

Bảng 3.6. Một số chỉ tiêu xã hội tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 1997 – 2010........................ 108

vii

VÀ BẢN ĐỒ

BẢN ĐỒ HÀNH CHÍNH TỈNH THÁI NGUYÊN NĂM 2010...........................................................ix

2.1. Cơ cấu tổng sản phẩm trong tỉnh (GDP) theo giá thực tế phân theo 3 khu

vực kinh tế..............................................................................................................................................................37

Biểu đồ 2.2. Giá trị sản xuất theo giá so sánh 1994 và chỉ số phát triển công nghiệp

tỉnh Thái Nguyên.............................................................................................................................................40

Biểu đồ 2.3. Cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp theo giá thực tế....................................................41

Biểu đồ 2.4. Giá trị sản xuất và chỉ số phát triển Nông nghiệp tỉnh Thái Nguyên (Theo

giá so sánh 1994).............................................................................................................................................47

Biểu đồ 2.5. Cơ cấu giá trị sản xuất nông nghiệp theo giá thực tế phân theo ngành hoạt

động ..............................................................................................................................................................................47

2.6. Cơ cấu giá trị các thành phần kinh tế trong GDP của tỉnh Thái Nguyên............................75

Biểu đồ 3.1. 2001 - 2010..........................................................................................91

Biểu đồ 3.2. 2005-2010..........................................................93

viii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT Chữ viết tắt Diễn giải

1 BTB Trung B

2 CCHC

3 CCKT

4 CDCCKT Chu

5 CNH, HĐH

6 CNTT

7 ĐBSCL

8 ĐBSH

9 ĐNB

10 FDI Đầu tƣ trực tiếp

11 GDP c dân

12

13 HDI

14 HTX

15 KHCN

16 NTB

17 NXB

18 ODA Hỗ trợ phát triển chính thức

19 PGS.TS .

20 PTNT

21 PT – TH –

22 TP Thành phố

23 TX Thị xã

24 UBND Ủy ban nhân dân

25 UNDP

26 XHCN

27 XK

28 USD Đô

29 VNĐ

ix

BẢN ĐỒ HÀNH CHÍNH TỈNH THÁI NGUYÊN NĂM 2010

DIỆN TÍCH VÀ DÂN SỐ CÁC ĐƠN VỊ

HÀNH CHÍNH TỈNH THÁI NGUYÊN (2010)

Đơn vị hành chính Diện tích

(Km2

)

Dân số trung

bình (ngƣời)

TP. Thái Nguyên 186,31 279.690

TX. Sông Công 82,76 49.840

H. Định Hóa 513,51 87.722

H. Võ Nhai 839,50 64.708

H. Phú Lƣơng 368,95 105.998

H. Đồng Hỷ 455,24 109.340

H. Đại Từ 574,17 160.827

H. Phú Bình 251,71 134.336

H. Phổ Yên 258,87 138.817

Toàn tỉnh 3.531,02 1.131.278

Nguồn: NGTK Thái Nguyên, 2010

1

MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Kinh tế, xã hội là yếu tố đặc biệt quan trọng, có tính quyết định đến sự tồn tại

và phát triển của mỗi quốc gia. Việc xây dựng một cơ cấu kinh tế hợp lí, linh hoạt, một

môi trƣờng xã hội lành mạnh, bền vững bảo đảm phát huy tối đa mọi lợi thế của một

lãnh thổ đƣợc coi nhƣ một chiến lƣợc phát triển kinh tế, xã hội đã đƣợc Đảng Cộng

sản Việt Nam đề ra ngay từ Đại hội lần thứ V (năm 1982). Trên thực tế, quá trình

chuyển biến kinh tế ở nƣớc ta theo xu hƣớng công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều

kiện hội nhập với thế giới đã, đang diễn ra mạnh mẽ và đạt đƣợc nhiều kết quả. Nhiệm

vụ đổi mới toàn diện đất nƣớc đòi hỏi phải đổi mới cả kinh tế địa phƣơng hợp thành cơ

cấu thống nhất, hoàn chỉnh của nền kinh tế quốc dân. Bởi vậy, việc đầu tƣ phát triển

kinh tế địa phƣơng gắn liền với giải quyết các vấn đề xã hội là việc làm rất quan trọng,

không chỉ có ý nghĩa trƣớc mắt mà còn là chiến lƣợc lâu dài để củng cố tiềm lực kinh

tế địa phƣơng, góp phần vào sự phát triển chung của đất nƣớc.

Thái Nguyên là một tỉnh miền núi và trung du, thuộc vùng Đông Bắc của Việt

Nam; phía bắc giáp tỉnh Bắc Kạn, phía nam giáp thành phố Hà Nội, phía đông giáp

các tỉnh Lạng Sơn, Bắc Giang, phía tây giáp các tỉnh Tuyên Quang, Vĩnh Phúc. Thái

Nguyên không chỉ là một trong những vùng chè nổi tiếng, nơi đây đã từng là căn cứ

địa cách mạng kháng chiến, Thủ phủ Khu Tự trị Việt Bắc. Thái Nguyên đƣợc xem nhƣ

là “chiếc nôi” của nền công nghiệp luyện kim Việt Nam, với Khu Công nghiệp Gang

Thép đƣợc xây dựng từ những năm cuối thập kỉ 50 (thế kỉ XX). Sự ra đời của các khu

công nghiệp nặng, công nghiệp nhẹ, cùng với nhiều khu mỏ, khai thác khoáng sản đã

tạo cho Thái Nguyên một dáng hình đặc trƣng là một trung tâm công nghiệp của miền

Bắc Việt Nam.

Trong sự vận động không ngừng và chuyển biến mạnh mẽ nền kinh tế, xã hội

của cả nƣớc, thực hiện sáng tạo đƣờng lối đổi mới của Đảng vào hoàn cảnh cụ thể của

địa phƣơng, từ một nền kinh tế chủ yếu là nông nghiệp, với tiềm năng sẵn có của

mình, tỉnh Thái Nguyên đã góp phần quan trọng cho sự phát triển kinh tế, xã hội của

đất nƣớc. Với sự nỗ lực phấn đấu trong 13 năm từ khi tái lập tỉnh (1997 – 2010), Đảng

bộ và nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã đạt đƣợc những thành tựu bƣớc đầu quan trọng

trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội. Tốc độ tăng trƣởng kinh tế của Thái Nguyên khá cao.

Riêng trong năm 2010, chỉ số tăng trƣởng kinh tế cao hơn mức bình quân của cả nƣớc,

2

trong đó, ngành Công nghiệp – Xây dựng có mức tăng trƣởng cao nhất. Đáng chú ý là

giá trị xuất khẩu của tỉnh Thái Nguyên liên tục tăng suốt trong 10 năm đầu thế kỉ XXI,

trong đó, chủ yếu là các mặt hàng khoáng sản và công nghiệp. So với các tỉnh lân cận

nhƣ Tuyên Quang, Yên Bái, Bắc Kạn, giá trị xuất khẩu của tỉnh Thái Nguyên luôn

đứng ở vị trí cao hơn.

Trong giai đoạn từ năm 1997 đến năm 2010, các vấn đề xã hội của tỉnh nhƣ cơ

cấu lao động – việc làm, thu nhập – đời sống, bình đẳng giới, giáo dục, y tế và môi trƣờng

… ổn định, phát triển hơn trƣớc rất nhiều. Bằng việc thúc đẩy kinh tế, mở mang ngành

nghề, tranh thủ đƣợc sự ủng hộ của các cấp, ngành và của nhân dân, vấn đề lao động, việc

làm, thu nhập của nhân dân trong tỉnh ngày một ổn định; sự nghiệp giáo dục đƣợc giữ

vững và phát triển; vệ sinh môi trƣờng có nhiều tiến bộ; tiềm năng văn hóa đƣợc phát huy;

hệ thống cơ sở hạ tầng đƣợc phát triển nhanh chóng. Những thành tựu đó chính là động

lực thúc đẩy kinh tế, xã hội tỉnh Thái Nguyên phát triển.

Tuy nhiên, quá trình phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Thái Nguyên vẫn còn bộc

lộ những hạn chế, yếu kém, bất cập cần phải khắc phục.

Vậy, sự phát triển của tỉnh Thái Nguyên có đi đúng hƣớng với quá trình CNH,

HĐH gắn với việc giải quyết hàng loạt các vấn đề xã hội và môi trƣờng hiện nay hay

không? Đâu là đặc điểm nổi trội của những thành tựu và hạn chế trong phát triển kinh

tế, xã hội của tỉnh Thái Nguyên? Nguyên nhân nào dẫn đến những thành tựu và hạn

chế đó? Vấn đề này liên quan trực tiếp đến việc khai thác lợi thế của địa phƣơng về tài

nguyên thiên nhiên, vị trí địa lí, truyền thống văn hoá lịch sử, nguồn nhân lực... đối với

phát triển từng vùng, từng lĩnh vực, từng ngành; đến việc thực hiện chủ trƣơng phát

triển kinh tế, xã hội của Đảng trong thời kì đổi mới...

Nói một cách khác, để làm rõ vấn đề trên đây, chúng ta phải xem xét từ góc độ

chuyển biến kinh tế, xã hội; nghĩa là phải nhìn nhận sự chuyển biến trong từng ngành

kinh tế, vùng kinh tế, thành phần kinh tế, cơ cấu độ tuổi trong lao động, tỉ lệ giải quyết

việc làm cho ngƣời lao động và các vấn đề xã hội khác.

Nghiên cứu quá trình chuyển biến kinh tế, xã hội tỉnh Thái Nguyên từ năm

1997 đến năm 2010 không chỉ tái hiện bức tranh sinh động về sự phát triển kinh tế, xã

hội, mà còn làm rõ thêm tính đúng đắn của đƣờng lối đổi mới do Đảng đề xƣớng và

lãnh đạo; đồng thời rút ra bài học kinh nghiệm trong sự vận dụng và thực hiện đƣờng

3

lối đổi mới của Đảng; góp phần vào việc hoạch định chính sách xây dựng và phát triển

nền kinh tế, xã hội tỉnh Thái Nguyên.

Vì vậy, việc nghiên cứu về kinh tế, xã hội trong thời kì đổi mới của đất nƣớc

nói chung và tỉnh Thái Nguyên nói riêng là việc làm cần thiết, có ý nghĩa cả về mặt

khoa học và thực tiễn. Đây là nhiệm vụ của nhiều ngành khoa học, trong đó có Khoa

học Lịch sử.

Nghiên cứu về chuyển biến kinh tế, xã hội tỉnh Thái Nguyên còn góp phần bổ

sung, cung cấp thêm tƣ liệu cho việc nghiên cứu, biên soạn lịch sử địa phƣơng.

Hơn nữa, bản thân tác giả là một giảng viên bộ môn Lịch sử, đƣợc sinh ra và lớn

lên trên quê hƣơng Thái Nguyên, tôi thấy mình phải có trách nhiệm tìm hiểu và giáo dục

cho thế hệ trẻ những giá trị truyền thống của nhân dân các dân tộc tỉnh Thái Nguyên trong

sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và phát triển kinh tế, xã hội.

Xuất phát từ những lí do trên, chúng tôi chọn đề tài: “Quá trình chuyển biến

kinh tế, xã hội tỉnh Thái Nguyên từ năm 1997 đến năm 2010”.

2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

2.1. Mục đích nghiên cứu

- Vận dụng các tiêu chí để phân tích, đánh giá quá trình chuyển biến của nền kinh

tế và đời sống xã hội tỉnh Thái Nguyên từ năm 1997 đến năm 2010.

- Rút ra một số kinh nghiệm chủ yếu góp phần phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh

Thái Nguyên trong những giai đoạn tiếp theo.

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Luận án đề cập khái quát về tỉnh Thái Nguyên, điều kiện tự nhiên, tình hình

kinh tế, xã hội tỉnh Thái Nguyên trƣớc khi tái lập tỉnh (1997).

- Đánh giá các yếu tố tác động đến quá trình chuyển biến kinh tế, xã hội tỉnh Thái

Nguyên.

- Làm rõ những chuyển biến về kinh tế, xã hội của tỉnh Thái Nguyên trong 13 năm

xây dựng và phát triển (từ năm 1997 đến năm 2010), rút ra những bài học thành công và

cả những hạn chế, yếu kém cần khắc phục trong quá trình thực hiện đổi mới.

- Đƣa ra một số kinh nghiệm chủ yếu góp phần thúc đẩy mạnh hơn nữa quá trình

chuyển đổi kinh tế, xã hội của tỉnh Thái Nguyên trên con đƣờng hội nhập và phát triển,

hƣớng tới mục tiêu dân giàu, nƣớc mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

4

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tƣợng nghiên cứu

Đề tài tập trung nghiên cứu, phân tích quá trình chuyển biến của nền kinh tế và

đời sống xã hội tỉnh Thái Nguyên từ năm 1997 đến năm 2010.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về không gian: Tỉnh Thái Nguyên với tổng diện tích tự nhiên 3.531,02 km2

và dân

số 1.131.287 ngƣời [73.19]. Đơn vị hành chính của tỉnh gồm 1 thành phố là Thái Nguyên,

1 thị xã Sông Công, 7 huyện: Định Hóa, Phú Lƣơng, Võ Nhai, Đại Từ, Đồng Hỷ, Phú

Bình, Phổ Yên. Khi nghiên cứu quá trình chuyển biến kinh tế, xã hội tỉnh Thái Nguyên,

đề tài có tính tới mối quan hệ với các tỉnh lân cận và toàn vùng Đông Bắc.

- Về thời gian, đề tài nghiên cứu vấn đề kinh tế, xã hội trong thời gian từ năm

1997 đến năm 2010 (Năm 1997: Năm tái lập tỉnh; Năm 2010: Mốc đánh dấu sau 25

năm tiến hành đổi mới đất nƣớc). Tuy nhiên, để làm sáng tỏ quá trình biến đổi kinh tế,

xã hội của tỉnh, Luận án còn đề cập khái quát tình hình kinh tế, xã hội của tỉnh Thái

Nguyên trƣớc ngày tái lập (1/1/1997).

4. Nguồn tài liệu

Ngoài nguồn tài liệu tham khảo mang tính lí luận, đƣờng lối chung, chúng tôi còn

khai thác những tài liệu có liên quan trực tiếp đến tình hình kinh tế, xã hội tỉnh Thái

Nguyên. Chúng tôi chia nguồn tài liệu đó thành các nhóm nhƣ sau:

- Nhóm tài liệu thứ nhất đề cập đến lí luận, thực trạng phát triển kinh tế, xã hội ở

Việt Nam thời kì đổi mới. Nhóm tài liệu này bao gồm những công trình nghiên cứu

của các nhà kinh tế, chính trị học, các nhà sử học, đƣợc chúng tôi khai thác tại Thƣ

viện Quốc gia, Thƣ viện Trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội, Trung tâm Học liệu – Đại

học Thái Nguyên, Thƣ viện Trƣờng Đại học Sƣ phạm - Đại học Thái Nguyên.

- Nhóm tài liệu thứ hai đề cập đến đƣờng lối và chính sách đổi mới phát triển

kinh tế, xã hội, những kết quả bƣớc đầu của công cuộc đổi mới nói chung và Thái

Nguyên nói riêng; về truyền thống lịch sử địa phƣơng. Nhóm tài liệu này gồm các văn

kiện của Trung ƣơng Đảng; các bộ sách lịch sử dân tộc, lịch sử địa phƣơng; các văn

kiện Đại hội, các chỉ thị, nghị quyết, báo cáo chính trị, tổng kết của Đảng bộ tỉnh Thái

Nguyên, của các nhà lãnh đạo Đảng và Nhà nƣớc, các chuyên gia lí luận chính trị cao

cấp, các nhà nghiên cứu lịch sử, các nhà lãnh đạo Đảng và chính quyền địa phƣơng.