Những bất cập trong pháp luật về công chứng ở Việt Nam hiện nay

nghiªn cøu - trao ®æi

T¹p chÝ luËt häc sè 2/2011 3

ths. nguyÔn ngäc bÝch *

uật công chứng(1)

được ban hành đã

đánh dấu bước phát triển quan trọng

trong tổ chức thực hiện hoạt động công chứng

ở Việt Nam. Sự ra đời của các văn phòng

công chứng (công chứng tư) bên cạnh các

phòng công chứng nhà nước thể hiện sự thay

đổi có tính bước ngoặt trong nhận thức về

vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị

trường và tầm quan trọng của việc khuyến

khích các cá nhân, tổ chức tham gia cung

cấp những dịch vụ phục vụ yêu cầu của nhân

dân. Luật công chứng đánh dấu bước chuyển

giao chính thức một phần các hoạt động vốn

được cho là chỉ có thể do Nhà nước thực

hiện sang cho các cá nhân, tổ chức phi nhà

nước với mục đích nâng cao hơn nữa chất

lượng phục vụ và thoả mãn nhu cầu ngày

càng đa dạng của xã hội. Với ý nghĩa như

vậy, các quy định của Luật công chứng phải

tạo thuận lợi cho sự ra đời, hoạt động bình

đẳng, hiệu quả của các tổ chức hành nghề

công chứng; tạo điều kiện để các cơ quan

nhà nước thực hiện quản lí một cách hữu

hiệu các hoạt động công chứng và là điều

kiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp

của cá nhân, tổ chức là khách hàng của các

tổ chức hành nghề công chứng. Tuy nhiên,

sau ba năm thực hiện, các quy định của

Luật và những văn bản hướng dẫn thi hành

đã bộc lộ những bất cập làm cản trở việc

thực thi có hiệu quả pháp luật về công chứng

trên thực tế.

1. Các quy định về tổ chức hành nghề

công chứng

Tổ chức hành nghề công chứng bao

gồm: phòng công chứng là đơn vị sự nghiệp

thuộc sở tư pháp do uỷ ban nhân dân (UBND)

cấp tỉnh quyết định việc thành lập; văn

phòng công chứng là tổ chức hành nghề

công chứng do công chứng viên thành lập.

Quyền và nghĩa vụ của các tổ chức hành

nghề công chứng được pháp luật quy định

chung không có sự phân biệt giữa phòng

công chứng và văn phòng công chứng. Quy

định này bảo đảm sự bình đẳng của các tổ

chức hành nghề công chứng trong hoạt động

công chứng và trong quản lí nhà nước về

công chứng. Song các quy định về quyền và

nghĩa vụ của tổ chức hành nghề công chứng

còn có những điểm sau chưa phù hợp với

yêu cầu của thực tiễn:

- Luật công chứng không quy định quyền

tuyển dụng hoặc thuê công chứng viên làm

việc của các tổ chức hành nghề công chứng

Điều 36 Luật công chứng quy định các

tổ chức hành nghề công chứng có quyền

"thuê nhân viên làm việc" nhưng Luật và các

văn bản hướng dẫn thi hành Luật(2)

lại không

quy định rõ về việc tuyển dụng hoặc thuê

công chứng viên làm việc của các tổ chức

hành nghề công chứng nên dẫn đến có nhiều

cách hiểu khác nhau.

L

* Giảng viên Khoa hành chính-nhà nước

Trường Đại học Luật Hà Nội