Nghiên cứu tác động của than sinh học đến khả năng hấp thụ chất hữu cơ của cây lúa và cải tạo chất lượng đất xám bạc màu

KHOA HOC C6NO NOME

n b h i C n c t m t A c d O m e c u a t h a i m s i i m h h o c o £ i m

KH A IMAIMG HAP THU CHAT HLOJ CO CUA CAY LU A VA

CAl TAO CHAT LUOIMG o A t XAM BAC MAU

Nguyln Hdng Son1, D6 Thi Thuy1 vk VQ Ti£n Binh2

t 6m t At

Than sinh hoc la mOt san pham nhi£t phan y£m khi cac vat lieu huu ca, dac bi&t la phu pham nong nghi£p

nhir rom, ra, trau, l6i ngo, v.v... Hi6n nay da co mot so cong trinh nghien cuu ve kha nang ung dung cua

than sinh hpc dd cai tao dat cung nhu cai thien nang suat lua. Bai vidt nay gioi thieu mot so ket qua nghien

cuu m6i cua Vidn Moi trudng Nong nghi^p v£ tac dong cua viec sir dung than sinh hoc san xuat tir luong,

xa dira va triu ddn kha nang tich luy chit huu co cua cay lua va bo sung tu lieu ve kha nang cai tao ly, h6a

tinh cua dlt bac mau khi su dung than sinh hoc. K&t qua nghien cuu cho thay, khi sir dung trdn dat bac mau

v6i n^n phan b6n 120 N + 90 P205 +90 KaO (kg/ha), TSH co the giup cay lua tang kha nang tich luy C 6,7 -

36,3% sau 1 vu su dung va 23,2 - 46,9% sau 2 vu su dung so voi doi chung khong bon than. Tuong tu, kha

nang hip thu N cung tang 25,6-109,0% sau 1 vu va 46,0-116,1% sau 2 vu; hap thu P tang tucmg ung la 39,1-

115,1 va 31,6-144,4%; hap thu K tang 39,7 - 160,2 va 44,8 - 117,0%; hap thu Ca tang 51,7 - 122,2 va 87,0 -

195,6%; hip thu Mg tang 30,2 - 104,6 va 48,7 -117,5%. Khi luong bon cac loai than tang l£n, muc do hap thu

cung gia tang tuong ung. Khi sir dung than san xuat tir xo dira, muc do hap thu dat cao nhat, sau do d£n

than luong voi cac chi ti&u C va K hay than trau voi cac chi tifeu N, P, Ca va Mg. Dong thdi, chat luong moi

trudng dat cung duoc cai thi6n ro r6t khi duoc bon than sinh hoc. Di^n hinh la dung trpng, ty trong dat d^u

giam sau 2 vu trong lien tiep. Trong khi do do xop lai tang len sau 2 vu thi nghiem. Ham luong OC (%), N

(%), P205tongs6 (%), P205d€ tieu (mg/ kg), K20 tongso (%), NH4* (mg/kg), N03 (mg/kg) cung d£u tang so

v6i DC khong b6n than.

Tirkh6a: Than sinh hoc (TSH), hap thu him ca, cay lua, dat bac mau.

i.nlivlNBi

Cung voi qua trinh tham canh tang nang suat

cay trong, the gioi dang phai doi mat voi nguy co suy

giam chat luong moi trucmg dat do lam dung hoa

chat. Nhieu ket qua nghien cuu da chung minh ham

lugrng chat huu ca va sue san xuat cua dat dang bi

suy giam nghiem trpng do su dung lau dai phan bon

h6a hoc. Viec tang cuong bon cac loai phan huu ca

nhu phan chuong, phan xanh, phan rac u ket hop voi

bon phan khoang dang duoc khuyen khich manh me

de cai tao va duy tri sue san xuat cua dat Mac du

vay, trong xu huang cong nghiep hoa va hien dai hoa

nong nghiep, nguon vat lieu huu ca dang ngay cang

C2m kiet dan, do do viec tim kiem cac nguon vat lieu

thay the la dieu kien tien quyet de duy tri mot n£n

san xuat nong nghiep ben vung.

Than sinh hoc (TSH), mot san pham duoc tao ra

qua qua trinh nhiet phan cac vat lieu huu ca trong

moi truang hoan toan yem khi hoac ngheo oxy co

kha nang ton tai ben vung trong moi truang dat hang

1 Vi^n Moi truang Nong nghiep

2 Trudng D^i h<?c Nong nghiep Ha Npi

the ky tham chi hang thien nien ky, lam tang luong C

luu giu trong dat, giam C phat thai vao khi quy^n,

dong thoi co anh huang tich cuc den sue san xuat

cua dat Voi ham luong cac bon cao va dac tinh xop,

than sinh hpc co the giup dat giu nuoc, duong chat

va bao ve vi khuan co loi cho dat, qua do gop phan

tang san luong cay trong. Ben canh do, TSH con

dong vai tro nhu be chua cac bon tu nhien - co lap va

nhot khi C02 trong dat

Mac du nguoi dan Viet Nam da biet su dung

phuong phap dot yem khi de san xuat than hoa, dot

trau de bon ruong nhung nhung nghien cuu mot

cach he thong san xuat va ung dung TSH vin con la

mot linh vuc moi me. Gan day, Vien Moi truang

Nong nghiep da tien hanh mot so de tai nghien cuu

cong nghe san xuat than sinh hpc tir cac nguon phe,

phu pham khac nhau. Ket qua cho thay tru luong cac

bon chua trong than sinh hpc san xuat tir g6, tre nua,

rom ra tuy khac nhau song deu dat rat cao. Mac du

vay viec nghien cuu ung dung cac loai than nay de

tang kha nang hap thu cac chat dinh duong va cai

thien chat luong dat, dac biet la cac vung dat bac

mau do canh tac lau nam vin con haui che. Be co co

NdNG NGHIEP VA PHAT TRIEN NONG THON - KY 2 - THANG 6/2014 3