Nghiên cứu tác động của dịch vụ ngân hàng quốc tế đến hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHOA SAU ĐẠI HỌC

ĐINH VIỆT THÁI

NGHIÊN CỨU TÁC ĐỘNG CỦA DỊCH VỤ NGÂN

HÀNG QUỐC TẾ ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA

CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ

TPHCM – 2019



BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHOA SAU ĐẠI HỌC

LUẬN VĂN THẠC SĨ

TÊN ĐỀ TÀI:

NGHIÊN CỨU TÁC ĐỘNG CỦA DỊCH VỤ NGÂN HÀNG

QUỐC TẾ ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

GVHD: T.S Nguyễn Trần Phúc

HVTH: Đinh Việt Thái

MSHV: 1583402010064

Khóa : 2015

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2019



i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự hướng

dẫn khoa học của thầy Nguyễn Trần Phúc. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề

tài này là trung thực và chưa công bố bất kỳ hình thức nào trước đây. Những số liệu

trong các bảng biểu phục vụ cho việc phân tích, nhận xét, đánh giá được chính tác giả

thu thập từ các nguồn khác nhau có ghi rõ trong phần tài liệu tham khảo.

Ngoài ra, trong Luận văn còn sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng như số

liệu của các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích nguồn

gốc.

Nếu phát hiện có bất kỳ sự gian lận nào tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội

dung Luận văn của mình.

TPHCM, ngày … tháng … năm 2019

ii

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên tôi xin gởi lời tri ân tới Ban Giám hiệu Trường Đại Học Mở Thành

phố Hồ Chí Minh đã tổ chức và tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho tôi được có cơ hội

học lớp Cao học Tài chính - Ngân Hàng niên khoá 2015 –2019 tại trường.

Tôi xin chân thành cảm ơn đến quý Thầy Cô Phòng quản lý khoa đào tạo sau đại

học và toàn thể quý Thầy Cô trong trường, những người đã truyền đạt kiến thức quý

báu cho tôi trong suốt thời gian học tại Đại Học Mở Thành phố Hồ Chí Minh.

Tôi vô cùng biết ơn đến thầy Nguyễn Trần Phúc, người đã tận tình, luôn sát cánh

cùng tôi, hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình làm Luậnvăn này.

Sau cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, đồng nghiệp, bạn bè và những

người thân luôn bên cạnh động viên, hỗ trợ tôi thường xuyên, luôn cho tôi tinh thần

làm việc trong suốt quá trình học tập và hoàn thành nghiên cứu này.

TPHCM, ngày …tháng …năm 2019

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN............................................................................................................ ii

MỤC LỤC.................................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ......................................................................... v

DANH MỤC CÁC BẢNG....................................................................................... vi

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ................................................................ vii

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU..................................... 1

1.1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................. 1

1.2.Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu ........................................................................... 1

1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................... 2

1.2.2. Câu hỏi nghiên cứu ...................................................................................... 2

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiêncứu ........................................................................ 2

1.3.1. Đối tượng nghiên cứu................................................................................... 2

1.3.2. Phạm vi nghiên cứu...................................................................................... 2

1.4. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 2

1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài............................................................. 3

1.5.1. Ý nghĩa khoa học ......................................................................................... 3

1.5.2. Ý nghĩa thực tiễn.......................................................................................... 3

1.6.Kết cấu của đề tài ................................................................................................. 3

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ TÁC ĐỘNG CỦA DỊCH VỤ NGÂN

HÀNG QUỐC TẾ ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NHTM VÀ

CÁC NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM ................................................................. 5

2.1. Ngân hàng thương mại ........................................................................................ 5

2.2. Hiệu quả hoạt động.............................................................................................. 5

2.2.1. Hiệu quả hoạt động ...................................................................................... 6

2.2.2. Chỉ tiêu đo lường hiệu quả hoạt động của Ngân hàng Thương mại............ 6

2.3. Dịch vụ ngân hàng quốc tế .................................................................................. 7

2.3.1. Khái niệm về dịch vụ ngân hàng quốc tế ..................................................... 8

2.3.2. Chỉ tiêu đo lường dịch vụ ngân hàng quốc tế .............................................. 8

iv

2.3.3. Mối liên hệ giữa dịch vụ ngân hàng quốc tế và hiệu quả hoạt động của ngân

hàng thương mại......................................................................................................... 8

2.4. Các nghiên cứu thực nghiệm............................................................................. 11

2.4.1. Các nghiên cứu trên thế giới ...................................................................... 12

2.4.2. Các nghiên cứu trong nước ........................................................................ 16

CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ

DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU ...................................................................................... 24

3.1. Mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu.................................................. 24

3.1.1. Mô hình nghiên cứu ................................................................................... 24

3.1.2. Giả thuyết nghiên cứu ................................................................................ 25

3.2. Dữ liệu nghiên cứu ............................................................................................ 31

3.3. Các bước phân tích dữ liệu................................................................................ 31

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN............................. 37

4.1. Phân tích thực trạng........................................................................................... 37

4.1.1. Thực trạng hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại giai đoạn 2012-

2017. ......................................................................................................................... 37

4.1.2. Thực trạng dịch vụ ngân hàng quốc tế của các ngân hàng thương mại giai

đoạn 2012 – 2017 ..................................................................................................... 39

4.2. Phân tích định lượng.......................................................................................... 42

4.3. Thảo luận kết quả nghiên cứu ........................................................................... 51

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ................................................. 58

5.1. Kết luận.............................................................................................................. 58

5.2. Khuyến nghị phát triển dịch vụ ngân hàng quốc tế tại các ngân hàng thương

mại ............................................................................................................................ 58

5.3. Một số khuyến nghị khác nhằm gia tăng hiệu quả hoạt động của các ngân hàng

thương mại................................................................................................................ 60

5.4. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo ............................................................ 62

5.4.1. Hạn chế của đề tài ...................................................................................... 62

5.4.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo....................................................................... 62

TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................... 64

PHỤ LỤC

v

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Stt Chữ viết tắt Nghĩa tiếng Anh Nghĩa tiếngViệt

01 DVNH Banking services Dịch vụ ngân hàng

02 DVNHQT International banking Dịch vụ ngân hàng quốc tế

services

03 FEM Fixed Effect Mode Phương pháp Tác động cố định

04 GLS Generalized Least Squares Phương pháp Bình phương bé

nhất tổng quát

05 HHI Herfindahl-Hirschman Index Chỉ số Herfindahl-Hirschman

06 HQHĐ Operational performance Hiệu quả hoạt động

07 KH Customers Khách hàng

08 NH Bank Ngân hàng

09 NHNN State bank Ngân hàng Nhà nước

10 NHTM Commercial bank Ngân hàng thương mại

11 NHTMCP Commercial joint stock Ngân hàng thương mại cổ phần

bank

12 NHTMVN Vietnamese commercial Ngân hàng thương mại Việt Nam

bank 13 OLS Ordinary Least Squares Phương pháp Bình phương bé

nhất

14 REM Random Effect Mode Mô hình Tác động cố định

15 ROA Return On Total Assets Tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản

16 ROE Return On Equity Tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở

hữu

17 TTQT International payment Thanh toán quốc tế

18 VAMC

Viet Nam Asset Management

Company

Công ty trách nhiệm hữu hạn một

thành viên quản lý tài sản của các

tổ chức tín dụng Việt Nam

19 VIF Variance Inflation Factor Nhân tử phóng đại phương sai

20 WTO World Trade Organization Tổ chức Thương mại Thế giới

vi

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Tóm tắt các nghiên cứu trước đây 17

Bảng 2.2: Giả thuyết nghiên cứu 25

Bảng 4.1: Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản bình quân của các NHTM 37

Bảng 4.2: Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu bình quân của các NHTM 38

Bảng 4.3: Tài sản nợ ngoại tệ của các NHTM 39

Bảng 4.4: Cho vay ngoại tệ của các NHTM 40

Bảng 4.5: Phái sinh tiền của các NHTM 41

Bảng 4.6: Thống kê mô tả 43

Bảng 4.7: Ma trận hệ số tương quan 45

Bảng 4.8: Hồi quy mô hình ROA 46

Bảng 4.9: Hồi quy mô hình ROE 46

Bảng 4.10: Kiểm định Redundant Fixed Effect 47

Bảng 4.11: Kiểm định Hausman 47

Bảng 4.12: Kiểm định đa cộng tuyến Mô hình 49

Bảng 4.13: Kiểm định phương sai thay đổi 49

Bàng 4.14: Kiểm định tự tương quan 49

Bảng 4.15: Hồi quy mô hình hồi quy theo phương pháp GLS 52

Bảng 4.16: Kết quả nghiên cứu với giả thuyết kỳ vọng 52

vii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ

Hình 3.1: Quy trình phân tích dữ liệu............................................................................32

Biểu đồ 4.1: Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản bình quân của các NHTM.................37

Biểu đồ 4.2: Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu bình quân của các NHTM...........38

Biểu đồ 4.3: Tài sản nợ ngoại tệ của các NHTM ..........................................................40

Biểu đồ 4.4: Cho vay ngoại tệ của các NHTM .............................................................41

Biểu đồ 4.5: Phái sinh tiền tệ bình quân của các NHTM ..............................................42

Biểu đồ 4.6: Phân phối chuẩn mô hình ROA...................................................................50

Biểu đồ 4.7: Phân phối chuẩn mô hình ROE ................................................................50