Nghiên Cứu Tác Động Của Biến Đổi Khí Hậu Lên Nguy Cơ Và Mùa Cháy Rừng Tại Các Khu Vực Phía Nam Trên Lãnh Thổ Việt Nam

LỜI CẢM ƠN

Đƣợc sự nhất trí của khoa Quản lý tài nguyên rừng và Môi trƣờng cùng

với Bộ môn Quản lý Môi trƣờng, chúng tôi đã thực hiện đề tài khóa luận với

tên gọi: “ Nghiên cứu tác động của Biến đổi khí hậu lên nguy cơ và mùa cháy

rừng tại các khu vực phía Nam trên lãnh thổ Việt Nam”

Đến nay khóa luận đã hoàn thành.

Trƣớc hết tôi xin gửi lời chân thành cảm ơn thày cô trong khoa Quản lý

Tài nguyên rừng và Môi trƣờng, Bộ môn Quản lý Môi trƣờng đã hết lòng

giảng dạy, truyền đạt kiến thức và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập

Tôi xin gửi lời cảm ơn đến PGS.TS.Nguyễn Đăng Quế đã trực tiếp

hƣớng dẫn, quan tâm giúp đỡ và đóng góp ý kiến sâu sắc cho khóa luận.

Đồng thời tôi xin gửi lời cảm ơn đến cán bộ tại Trung tâm tƣ liệu Khí

tƣợng Thủy văn đã tạo mọi điều kiện tốt nhất giúp đỡ tôi trong quá trình thực

tập và thu thập số liệu.

Cuối cùng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến gia đình, những ngƣời thân đã

dành hết tình cảm và điều kiện, chia sẻ những khó khăn để tôi hoàn thành tốt

khóa luận tốt nghiệp.

Do thời gian và trình độ có hạn nên Khóa luận không tránh khỏi những

thiếu sót, tôi rất mong nhận đƣợc các ý kiến đóng góp, và chỉ bảo của các thày

cô để khóa luận hoàn thành tốt hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn !

Hà Nội, Năm 2011

Sinh viên

Phạm Ngọc Hằng

MỤC LỤC

Lời cảm ơn

Tóm tắt khoá luận tốt nghiệp

Mục Lục

Danh mục các hình

Danh mục các bảng

ĐẶT VẤN ĐỀ

CHƢƠNG I: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.................................. 1

CHƢƠNG II: ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN -

KHÍ HẬU - DIỄN BIẾN CHÁY RỪNG TẠI KHU VỰC NGHIÊN CỨU .. 12

1. V trí đ a lý:.............................................................................................. 12

2. Khí hậu:.................................................................................................... 15

3. Tài nguyên rừng: ...................................................................................... 18

4. Diễn biến cháy rừng: ................................................................................ 21

CHƢƠNG III: MỤC TIÊU, GIỚI HẠN, NỘI DUNG, SỐ LIỆU VÀ

PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................ 26

1. Mục tiêu: .................................................................................................. 26

2. Giới hạn về đ a điểm và phạm vi nghiên cứu:........................................... 26

3. Nội dung nghiên cứu: ............................................................................... 26

4. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................... 27

4.1 Phƣơng pháp luận: ............................................................................. 27

4.2 Phƣơng pháp tiến hành:....................................................................... 27

CHƢƠNG IV: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU................................................... 29

4.1: Diễn biến theo không gian và thời gian của các yêu tố khí hậu liên quan

đến cháy rừng tại khu vực nghiên cứu:......................................................... 29

4.1.1: Khu vực Nam Trung Bộ ( trạm Nha Trang) ................................... 29

4.1.2: Khu vực Tây Nguyên………………………………………………31

4.1.3: Khu vực Nam Bộ: ........................................................................... 32

4.2: Xác đ nh mùa cháy rừng khu vực nghiên cứu:....................................... 34

4.3. Xu hƣớng biến đổi yếu tố khí tƣợng theo giai đoạn ............................... 39

4.3.1. Xu thế biến đổi lƣợng mƣa trung bình ............................................. 39

4.3.2 Xu thế biến đổi nhiệt độ: .................................................................. 42

4.3.3: Độ chênh lệch bão hòa: ................................................................... 45

4.3.4. Áp dụng 2 loại k ch bản vào tính toán đại lƣợng khí tƣợng và số ngày

cháy cấp 4,5 trong tƣơng lai: ..................................................................... 46

4.4. Đánh giá sự tác động tiềm tàng của BĐKH đến nguy cơ và mùa cháy

rừng tại từng khu vực nghiên cứu:................................................................ 54

4.4.1: Khu vực Nam Trung Bộ:................................................................. 55

4.4.2. Khu vực Tây Nguyên: ..................................................................... 55

4.4.3 .Khu vực Nam Bộ:............................................................................ 56

4.5. Đề xuất các giải pháp thích hợp nhằm ứng phó với sự thay đổi mức độ

nguy cơ và mùa cháy rừng dƣới tác động tiềm tàng của BĐKH: .................. 56

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ BIỂU

DANH MỤC CÁC HÌNH

 Hình 2.1 Bản đồ phân bố một số trạm khí tƣợng 14

 Hình 4.1: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi nhiệt độ và lƣợng mƣa trung

bình tháng tại khu vực Nam Bộ (1978-2009) . 29

 Hình 4.2: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi độ chênh lệch bão hòa trung

bình tại khu vực Nam Trung Bộ 30

 Hình 4.3 Biểu đồ thể hiện sự biến đổi nhiệt độ và lƣợng mƣa trung bình

tại khu vƣc Tây Nguyên 31

 Hình 4.4: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi độ chênh lệch bão hòa trung bình

tháng tại một số trạm khu vực Tây Nguyên 31

 Hình 4.5: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi nhiệt độ và lƣợng mƣa trung

bình khu vực Đông Nam Bộ 32

 Hình 4.6: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi nhiệt độ và lƣợng mƣa trung

bình tháng tại khu vực Tây Nam Bộ 33

 Hình 4.7: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi số ngày cháy cấp 4,5 tháng 1 tại

khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên. 38

 Hình 4.8: Biểu đồ thể hiện diễn biến số ngày cháy cấp 4,5 khu vực

Nam Trung Bộ 39

 Hình 4 9: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi lƣợng mƣa trung bình một số

tháng tại khu vực Nam Bộ (1978-2009) 40

 Hình 4.10: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi lƣợng mƣa trung bình tại khu

vực Tây Nguyên (1976-2009) 41

 Hình 4.11: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi lƣợng mƣa trung bình tháng tại

khu vực Nam Trung Bộ (1978-2009) 42

 Hình 4.12: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi nhiệt độ trung bình một số

tháng tại khu vực Nam Bộ (1978-2009) 43

 Hình 4.13: Biểu đô thể hiện sự biến đổi nhiệt độ trung bình tháng tại

khu vực Tây Nguyên (1976-2009) 44

 Hình 4.14: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi nhiệt độ trung bình theo 3 k ch

bản tại một số tháng trong mùa cháy khu vực Nam Trung Bộ 47

 Hình 4.15: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi nhiệt độ trung bình theo 3 k ch

bản tại một số tháng trong mùa cháy khu vực Tây Nguyên 47

 Hình 4.16: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi nhiệt độ trung bình theo 3 k ch

bản tại một số trạm khu vực Nam Bộ 48

 Hình 4.17: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi lƣợng mƣa trung bình theo 3

k ch bản tại khu vực Nam trung Bộ 48

 Hình 4.18: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi lƣợng mƣa trung bình theo 3

k ch bản tại khu vực Tây Nguyên 48

 Hình 4.19: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi lƣợng mƣa trung bình theo 3

k ch bản tại khu vực Nam Bộ 49

 Hình 4.20: Biểu đồ thể hiện diễn biến số ngày cháy cấp 4,5 theo k ch

bản phát thải trung bình và cao tại một số tháng trong mùa cháy khu

vực Nam Trung Bộ 50

 Hình 4.21: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi số ngày có nguy cháy cấp 4,5

tại trạm Playku khu vực Tây Nguyên theo k ch bản trung bình và phát

thải cao 52

 Hình 4.22: Biểu đồ thể hiện diễn biến số ngày cháy cấp 4,5 theo các

tháng trong mùa cháy tại trạm Cà Mau theo k ch bản phát thải cao và

trung bình 53

DANH MỤC CÁC BẢNG

 Bảng 1:Diện tích rừng và đất Lâm Nghiệp toàn quốc 19

 Bảng 2: Tổng hợp diện tích và độ che phủ rừng 20

 Bảng 3: Diện tích rừng b chặt và tàn phá 23

 Bảng 4: Bảng thể hiện mùa cháy trong năm theo khu vực 24

 Bảng 5: Bảng thể hiện mùa cháy trong năm tại khu vực nghiên cứu 34

 Bảng 6: Diễn biến số ngày cháy cấp 4,5 khu vực Nam Trung Bộ

(Trạm Nha Trang 35

 Bảng 7: Diễn biến số ngày cháy cấp 4,5 tại trạm điển hình khu vực Tây

Nguyên ( Trạm Playku) 36

 Bảng 8: Diễn biến số ngày cháy cấp 4,5 tại trạm khu vực Nam Bộ

(Trạm Cà Mau) 36

 Bảng 9: Bảng phƣơng trình xu thế số ngày cháy cấp 4.5 tại một số trạm

điển hình trong khu vực nghiên cứu 49

 Bảng 10: Diễn biến nhiệt độ trung bình tại khu vực Nam Trung Bộ

(Trạm Nha Trang) theo các giai đoạn 44

 Bảng 11: Diễn biến số ngày cháy cấp 4,5 tại khu vực Nam Trung Bộ

theo k ch bản phát thải trung bình 51

 Bảng 12: Diễn biến số ngày cháy cấp 4,5 tại khu vực Nam Trung Bộ

theo k ch bản phát thải cao 51

 Bảng 13: Diễn biến nguy cơ cháy rừng theo k ch bản phát thải trung

bình tại trạm Playku ( Khu vực Tây Nguyên) 52

 Bảng 14: Diễn biến nguy cơ cháy rừng tại trạm Playku ( Khu vực Tây

Nguyên) theo k ch bản phát thải cao 52