Nâng cao vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ ở huyện Lân Thao, tỉnh Phú Thọ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRẦN THỊ PHƯƠNG ANH

NÂNG CAO VAI TRÒ CỦA PHỤ NỮ

TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ HỘ

Ở HUYỆN LÂM THAO, TỈNH PHÚ THỌ

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2017

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRẦN THỊ PHƯƠNG ANH

NÂNG CAO VAI TRÒ CỦA PHỤ NỮ

TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ HỘ

Ở HUYỆN LÂM THAO, TỈNH PHÚ THỌ

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Trần Văn Quyết

THÁI NGUYÊN - 2017

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.

Những số liệu, thông tin và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và

chưa được sử dụng để bảo vệ bất cứ một luận văn nào. Mọi sự giúp đỡ cho

việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong

luận văn đều đã được ghi rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, ngày ….. tháng … năm 2017

Tác giả luận văn

Trần Thị Phương Anh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện đề tài: “Nâng cao vai trò của phụ nữ trong

phát triển kinh tế hộ ở huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ”, tôi đã nhận được

sự hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá nhân và tập thể. Tôi xin được

bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện

giúp đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu.

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo, các khoa,

phòng của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh - Đai ḥ oc Thái ̣

Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và

hoàn thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn

TS. Trần Văn Quyết.

Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến quý báu của các nhà

khoa học, các thầy, cô giáo trong Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh

doanh - Đại học Thái Nguyên.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác

của các đồng chí tại các địa điểm nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn các

bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã tạo điều kiện mọi mặt để tôi hoàn thành

nghiên cứu này.

Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó.

Thái Nguyên, ngày ….. tháng … năm 2017

Tác giả luận văn

Trần Thị Phương Anh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .........................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN...............................................................................................................ii

MỤC LỤC....................................................................................................................iii

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT..................................................................vi

DANH MỤC CÁC BẢNG .......................................................................................vii

DANH MỤC CÁC HÌNH .......................................................................................viii

MỞ ĐẦU........................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Ý nghĩa khoa học của luận văn ..................................................................... 3

5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 4

Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VAI TRÒ CỦA PHỤ

NỮ TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ HỘ.......................................5

1.1. Cơ sở lý

luân vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ ̣ ...............................5

1.1.1. Giới tính và giới...................................................................................................5

1.1.2. Phát triển kinh tế hộ.............................................................................................9

1.1.3. Vị trí, vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ......................................12

1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ ...16

1.2. Cơ sở thực tiễn vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ .........................17

1.2.1. Kinh nghiệm nâng cao vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ ở

một số nước trên thế giới.............................................................................................17

1.2.2. Kinh nghiệm của các địa phương trong nước.................................................20

1.2.3. Bài học kinh nghiệm rút ra về vai trò của phụ nữ trong phát triển

kinh tế hộ.....................................................................................................................23

Chương 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................25

2.1. Câu hỏi nghiên cứu.............................................................................................25

2.2. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................25

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

iv

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin....................................................................25

2.2.2. Phương pháp tổng hợp thông tin ..................................................................28

2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin..................................................................28

2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu............................................................................29

2.3.1. Nhóm các chỉ tiêu chung................................................................................29

2.3.2. Nhóm các chỉ tiêu về kinh tế.........................................................................29

2.3.3. Nhóm các chỉ tiêu về xã hội ..........................................................................29

2.3.4. Nhóm chỉ tiêu về vai trò ra quyết định của người phụ nữ trong gia đình ....30

Chương 3 THỰC TRẠNG VAI TRÒ CỦA PHỤ NỮ TRONG PHÁT

TRIỂN KINH TẾ HỘ Ở HUYỆN LÂM THAO TỈNH

PHÚ THỌ .............................................................................. 31

3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu................................................................... 31

3.1.1. Điều kiện tự nhiên huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ............................. 31

3.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ..................... 34

3.2. Vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế nông thôn tại huyện Lâm Thao...36

3.2.1. Đặc điểm của phụ nữ ở huyện Lâm Thao.......................................................36

3.2.2. Đánh giá vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ tại các hộ điều tra .40

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ.......57

3.3.1.Các yếu tố khách quan ........................................................................... 57

3.3.2.Các yếu tố chủ quan ............................................................................... 57

3.4. Đánh giá chung vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ ở huyện

Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ................................................................................. 58

3.4.1. Những mặt đã đạt được......................................................................... 58

3.4.2. Hạn chế.................................................................................................. 59

3.4.3.Nguyên nhân .......................................................................................... 60

Chương 4 GIẢI PHÁP NÂNG CAO VAI TRÒ CỦA PHỤ NỮ TRONG

PHÁT TRIỂN KINH TẾ HỘ Ở HUYỆN LÂM THAO, TỈNH

PHÚ THỌ ...............................................................................................62

4.1. Quan điểm nầng cao vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ ở

huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ...................................................................... 62

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

v

4.1.1. Quan điểm nâng cao vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế hộ..... 62

4.1.2. Vị trí của lao động nữ trong việc thực hiện các chiến lược phát triển

nông thôn......................................................................................................... 62

4.2. Giải pháp nâng cao vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế nông

thôn tại huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ ......................................................... 64

4.2.1. Nhóm giải pháp chung .......................................................................... 64

4.2.2.Các giải pháp cụ thể cho nông hộ .......................................................... 72

4.3. Kiến nghị.................................................................................................. 77

4.3.1.Đối với tỉnh Phú Thọ.............................................................................. 77

4.3.2. Đối với chính quyền, đoàn thể địa phương........................................... 78

KẾT LUẬN.................................................................................................... 79

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 82

PHỤ LỤC....................................................................................................... 84

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

vi

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT

BVTV : Bảo vệ thực vật

CS : Chính sách

Đoàn TNCSHCM : Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

HĐND : Hội đồng nhân dân

KHHGĐ : Kế hoạch hóa gia đình

LĐTB&XH : Lao động thương binh và xã hội

LHPN : Liên hiệp phụ nữ

LHPNVN : Liên hiệp phụ nữ Việt Nam

THCS : Trung học cơ sở

THPT : Trung học phổ thông

UBND : Ủy ban nhân dân

VSTBPN : Vì sự tiến bộ phụ nữ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Cỡ mẫu điều tra theo xã ..........................................................................26

Bảng 2.2. Cỡ mẫu điều tra theo từng nhóm thu nhập của các xã .........................27

Bảng 3.1. Thống kê lao động nữ trong các nhóm tuổi trên địa bàn huyện Lâm

Thao giai đoạn 2014-2016......................................................................36

Bảng 3.2. Cơ cấu phụ nữ tham gia các hoạt động đoàn thể năm 2016................37

Bảng 3.3. Phụ tham gia lãnh đạo nhiệm kỳ 2010-2015 ........................................39

Bảng 3.4. Tỷ lệ nữ làm chủ hộ và tham gia quản lý hộ phân theo nhóm hộ ở

vùng nghiên cứu.......................................................................................40

Bảng 3.5. Phân công lao động sản xuất nông nghiệp trong các hộ ở các điểm

nghiên cứu ................................................................................................42

Bảng 3.6. Phân công lao động hoạt động dịch vụ trong các hộ ở các địa điểm

nghiên cứu ................................................................................................43

Bảng 3.7. Phân công lao động hoạt động lâm nghiệp trong các hộ ở các địa điểm

nghiên cứu ................................................................................................45

Bảng 3.8. Phân công lao động hoạt động tái sản xuất và hoạt động khác trong

các hộ ở các địa điểm nghiên cứu ..........................................................46

Bảng 3.9. Phụ nữ tham gia công tác lãnh đạo tại các xã nghiên cứu ...................49

Bảng 3.10. Phụ nữ tham gia các hoạt động cộng đồng tại địa điểm nghiên cứu ...50

Bảng 3.11. Nguồn tiếp cận thông tin của phụ nữ tại địa bàn nghiên cứu...............52

Bảng 3.12. Tình hình tài chính tại vùng nghiên cứu.................................................53

Bảng 3.13. Đứng tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ............................54

Bảng 3.14. Công tác chăm sóc sức khỏe gia đình.....................................................55

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www. lrc.tnu.edu.vn/

viii

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 3.1. Trình độ văn hóa của lao động nữ huyện Lâm Thao năm 2016 .... 38