Nâng cao công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước Đại Từ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN VĂN BẮC

NÂNG CAO CÔNG TÁC KIỂM SOÁT

CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC

NHÀ NƢỚC ĐẠI TỪ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN VĂN BẮC

NÂNG CAO CÔNG TÁC KIỂM SOÁT

CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC

NHÀ NƢỚC ĐẠI TỪ

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. NGÔ ĐỨC CÁT

THÁI NGUYÊN - 2014

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình do chính tôi thực hiện với đề tài:

“Nâng cao công tác kiểm soát chi ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà

nước Đại Từ” dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của PGS.TS Ngô Đức Cát.

Các số liệu do bản thân tôi điều tra thu thập, Kết quả nghiên cứu này chƣa

đƣợc công bố trong những công trình đƣợc nghiên cứu từ trƣớc.

Tôi xin chịu trách nhiệm về công trình nghiên cứu của mình.

Thái Nguyên, ngày tháng năm 2014

Tác giả luận văn

Nguyễn Văn Bắc

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin chân thành cảm ơn:

Ban giám hiệu, Phòng QLĐT Sau đại học, Trƣờng Đại học Kinh tế và

Quản trị kinh doanh Thái Nguyên đã tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ tôi trong

quá trình học tập, nghiên cứu để hoàn thành luận văn.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo PGS.TS Ngô Đức Cát

đã tận tình chỉ dẫn và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn.

Tôi xin gửi lời cảm ơn tới các đồng chí, đồng nghiệp, bè bạn,... và gia

đình đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ, động viên khích lệ tôi, đồng thời có những

ý kiến đóng góp trong quá trình tôi thực hiện và hoàn thành luận văn.

Thái Nguyên, tháng năm 2014

Tác giả luận văn

Nguyễn Văn Bắc

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................ii

MỤC LỤC........................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT................................................ vi

DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ................................................................ vii

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ..................................................................... 1

3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu của đề tài .................................................... 2

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ...................................................... 2

5. Bố cục của đề tài ........................................................................................... 3

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ KIỂM SOÁT CHI

NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC...................4

1.1. Những vấn đề cơ bản về công tác kiểm soát chi Ngân sách Nhà nƣớc ..... 4

1.1.1. Khái niệm chung về ngân sách Nhà nƣớc............................................... 4

1.1.2. Vai trò của Ngân sách Nhà nƣớc ............................................................ 4

1.1.3. Chi ngân sách Nhà nƣớc ......................................................................... 7

1.1.4. Quản lý chi ngân sách Nhà nƣớc ............................................................ 9

1.2. Vai trò của Kho bạc Nhà nƣớc đối với việc quản lý chi Ngân sách

Nhà nƣớc ............................................................................................... 12

1.3. Nội dung kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc qua kho bạc Nhà nƣớc ..... 15

1.4. Kinh nghiệm kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc qua Kho bạc Nhà

nƣớc của một số nƣớc trên thế giới và ở Việt Nam.............................. 21

1.4.1. Kinh nghiệm kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc qua Kho bạc Nhà

nƣớc của một số nƣớc trên thế giới....................................................... 21

1.4.2. Kinh nghiệm kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc một số địa

phƣơng ở Việt Nam. Bài học kinh nghiệm rút ra về kiểm soát chi

ngân sách Nhà nƣớc qua Kho bạc Nhà nƣớc........................................ 23

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iv

Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................. 26

2.1. Các câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyết.............................................. 26

2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu.......................................................................... 26

2.2.1. Chọn điểm nghiên cứu .......................................................................... 26

2.2.2. Thu thập số liệu..................................................................................... 26

2.2.3. Phƣơng pháp phân tích.......................................................................... 28

2.2.4. Các chỉ tiêu phân tích............................................................................ 29

Chƣơng 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI NGÂN

SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC ĐẠI TỪ ........ 30

3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ............. 30

3.1.1. Điều kiện tự nhiên huyện Đại Từ.......................................................... 30

3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội huyện Đại từ................................................ 33

3.1.3. Đánh giá thuận lợi và khó khăn trong quá trình phát triển kinh tế -

xã hội huyện Đại từ............................................................................... 34

3.2. Thực trạng kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc qua Kho bạc Nhà

nƣớc Đại Từ .......................................................................................... 35

3.2.1. Tình hình cơ bản của Kho bạc Nhà nƣớc Đại Từ................................. 35

3.2.2. Thực trạng kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc qua Kho bạc Nhà

nƣớc Đại Từ .......................................................................................... 38

3.2.3. Đánh giá chung về công tác kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc qua

Kho bạc Nhà nƣớc Đại Từ.................................................................... 45

3.2.4. Sự cần thiết nâng cao vai trò quản lý của KBNN về chi NSNN .......... 54

Chƣơng 4. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CÔNG TÁC KIỂM SOÁT

CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC

ĐẠI TỪ.........................................................................................................59

4.1. Quan điểm, định hƣớng, mục tiêu nâng cao công tác kiểm soát chi

ngân sách Nhà nƣớc qua Kho bạc Nhà nƣớc Đại Từ ........................... 59

4.1.1. Quan điểm nâng cao công tác kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc

qua Kho bạc Nhà nƣớc.......................................................................... 59

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

v

4.1.2. Mục tiêu nâng cao công tác kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc qua

Kho bạc Nhà nƣớc ................................................................................ 62

4.2. Giải pháp nâng cao công tác kiểm soát chi ngân sách Nhà nƣớc qua

Kho bạc Nhà nƣớc ................................................................................ 66

4.2.1. Nhóm giải pháp về luật pháp cơ chế và chính sách.............................. 66

4.2.2. Nhóm giải pháp có liên quan đến quy trình, nghiệp vụ kiểm soát

chi ngân sách Nhà nƣớc ........................................................................ 71

4.2.3. Nhóm giải pháp về tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ......................... 74

4.2.4. Nhóm giải pháp về hiện đại hóa công nghệ Kho bạc Nhà nƣớc........... 77

4.3. Kiến nghị.................................................................................................. 79

KẾT LUẬN.................................................................................................... 81

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 83

PHỤ LỤC....................................................................................................... 84

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vi

DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

HĐND : Hội đồng nhân dân

KBNN : Kho bạc Nhà nƣớc

NSNN : Ngân sách Nhà nƣớc

UBND : Ủy ban nhân dân

XDCB : Xây dựng cơ bản

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ

Bảng:

Bảng số 2.1. Số lƣợng mẫu điều tra ................................................................ 27

Bảng 3.1. Kết quả hoạt động sản xuất của huyện Đại Từ năm 2011-2013 .... 32

Bảng 3.2. Kết quả kinh doanh thƣơng mại, dịch vụ của huyện Đại Từ

năm 2011-2013 ........................................................................... 38

Bảng 3.3. Kết quả sản xuất công nghiệp của huyện Đại Từ năm 2011-2013...... 39

Biểu 3.4. Cơ cấu chi NSĐP tại huyện Đại Từ - từ 2011 đến 2013................. 39

Biểu 3.5. Số liệu chi NSĐP qua các năm của Huyện Đại Từ......................... 40

Biểu 3.6. Thống kê số lƣợng tài khoản giao dịch tại KBNN Đại Từ ............. 45

Bảng 3.7. Tổng hợp các ý kiến của ngƣời dân ở các điểm nghiên cứu .......... 49

Sơ đồ:

Sơ đồ 1.1. Sơ đồ các cơ quan, đơn vị quản lý chi NSNN thuộc ngành tài chính.....10

Sơ đồ 1.2. Sơ đồ qui trình kiểm soát, thanh toán chi ngân sách Nhà nƣớc

qua kho bạc Nhà nƣớc........................................................................... 16

Sơ đồ 3.1. Sơ đồ tổ chức bộ máy của KBNN Đại Từ - TN ............................ 37