Lý luận của chủ nghĩa Mác con người và vấn đề con người trong sự nghiệp CNH - HĐH đất nước

TiÓu luËn triÕt häc

Lêi më ®Çu

Ph¸t triÓn con ngêi lµ môc tiªu cao c¶ nhÊt c¶ nhÊt cña toµn nh©n lo¹i. Lµn

sãng v¨n minh thø ba ®ang ®îc loµi ngêi tíi mét kØ nguyªn míi, më ra bao kh¶

n¨ng ®Ó hä t×m ra nh÷ng con ®êng tèi u ®i tíi t¬ng lai. Trong bèi c¶nh ®ã sù tan r·

cña hÖ thèng x· héi chñ nghÜa cµng lµm cho c¸c t tëng tù do t×m kiÕm con ®êng

kh¶ quan nhÊt cho sù nghiÖp ph¸t triÓn con ngêi ViÖt Nam cµng dÔ ®i ®Õn phñ

nhËn vai trß vµ kh¶ n¨ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin.

Trong thùc tÕ, kh«ng Ýt ngêi rÏ ngang ®i t×m kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ®ã trong

chñ nghÜa t b¶n. NhiÒu ngêi trë vÒ phôc sinh vµ t×m sù hoµn thiÖn con ngêi trong

c¸c t«n gi¸o vµ hÖ t tëng truyÒn thèng, con ngêi l¹i “s¸ng t¹o” ra nh÷ng t tëng, t«n

gi¸o míi cho “phï hîp” h¬n víi con ngêi ViÖt Nam hiÖn nay. Song nh×n nhËn l¹i

mét c¸ch thËt sù kh¸ch quan vµ khoa häc sù tån t¹i cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin

trong x· héi ta, cã lÏ kh«ng ai phñ nhËn ®îc vai trß u tréi vµ triÓn väng cña nã

trong sù ph¸t triÓn con ngêi.

Trªn c¬ së vËn dông khoa häc vµ s¸ng t¹o chñ nghÜa M¸c - Lªnin vÒ con

ngêi t¹i héi nghÞ lÇn thø t cña ban chÊp hµnh trung ¬ng kho¸ VII, §¶ng ta ®· ®Ò ra

vµ th«ng qua nghÞ quyÕt vÒ viÖc ph¸t triÓn con ngêi ViÖt Nam toµn diÖn víi t c¸ch

quyÕt vÒ viÖc ph¸t triÓn con ngêi ViÖt Nam toµn diÖn víi t c¸ch lµ “®éng lùc cña

sù nghiÖp x©y dùng x· héi míi ®ång thêi lµ môc tiªu cña chñ nghÜa x· héi. §ã lµ

“con ngêi ph¸t triÓn cao vÒ trÝ tuÖ, cêng tr¸ng vÒ thÓ chÊt, phong phó vÒ tinh thÇn,

trong s¸ng vÒ ®¹o ®øc”.

Ph¸t triÓn con ngêi ViÖt Nam toµn diÖn - ®ã còng chÝnh lµ ®éng lùc, lµ môc

tiªu nh©n ®¹o cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ mµ chóng ta ®ang tõng

bÐc tiÕn hµnh. Bëi lÏ, ngêi lao ®éng níc ta ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng

trong mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi vµ trong sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt níc

theo c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n lý cña nhµ níc, theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa,

th× chÊt lîng ngêi lao ®éng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh. NghÞ quyÕt ®¹i héi ®¹i biÓu toµn

quèc lÇn thø VIII cña §¶ng ®· kh¼ng ®Þnh: “N©ng cao d©n trÝ, båi dìng vµ ph¸t

huy nguån lùc to lín cña con ngêi ViÖt Nam lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh th¾ng lîi cña

c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸”. Thùc tiÔn ®· chøng tá r»ng kh«ng cã

1

TiÓu luËn triÕt häc

ngêi lao ®éng chÊt lîng cao. Chóng ta kh«ng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ, ®a níc ta tho¸t

khái nghÌo nµn, l¹c hËu. Nhng còng chÝnh v× nghÌo nµn, l¹c hËu vÒ kinh tÕ mµ

chÊt lîng cña ngêi lao ®éng níc ta cha cao. §Ó tho¸t khái c¸i vßng luÈn quÈn nµy

vµ t¹o ®µ cho bíc ph¸t triÓn tiÕp theo cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp nghiÖp ho¸, hiÖn

®¹i ho¸ ®Êt níc, th× mét níc ®ang cßn ë t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn nh níc ta kh«ng

thÓ kh«ng x©y dùng mét chÝnh s¸ch ph¸t triÓn l©u bÒn, cã tÇm nh×n xa tr«ng réng,

ph¸t triÓn con ngêi, n©ng cao dÇn chÊt lîng cña ngêi lao ®éng.

Do nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò con ngêi, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò

con ngêi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ta hiÖn nay, nªn

em ®· chän ®Ò tµi tiÓu luËn: “Lý luËn cña chñ nghÜa M¸c vÒ con ngêi vµ vÊn ®Ò

con ngêi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc . ”

§Ó hoµn thµnh bµi tiÓu luËn nµy em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn tËn

t×nh cña ThÇy

2

TiÓu luËn triÕt häc

Néi dung

ch¬ng i. lý luËn cña chñ nghÜa m¸c vÒ con ngêi.

I.B¶n chÊt cña con ngêi.

a. Quan ®iÓm cña c¸c nhµ triÕt häc tríc M¸c vÒ con ngêi:

Cã thÓ nãi vÊn ®Ò con ngêi lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña

thÕ giíi tõ tríc tíi nay. §ã lµ vÊn ®Ò mµ lu«n ®îc c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ

nghiªn cøu ph©n tÝch mét c¸ch s©u s¾c nhÊt. Kh«ng nh÷ng thÕ trong nhiÒu ®Ò tµi

khoa häc cña x· héi xa vµ nay th× ®Ò tµi con ngêi lµ mét trung t©m ®îc c¸c nhµ

nghiªn cøu cæ ®¹i ®Æc biÖt chó ý. C¸c lÜnh vùc t©m lý häc, sinh häc, y häc, triÕt

häc, x· héi häc.v.v...Tõ rÊt sím trong lÞch sö ®· quan t©m ®Õn con ngêi vµ kh«ng

ngõng nghiªn cøu vÒ nã. Mçi lÜnh vùc nghiªn cøu ®ã ®Òu cã ý nghÜa riªng ®èi vãi

sù hiÓu biÕt vµ lµm lîi cho con ngêi.

H¬n bÊt cø mét lÜnh vùc nµo kh¸c, lÜnh vùc triÕt häc l¹i cã nhiÒu m©u thuÉn

trong quan ®iÓm, nhËn thøc vµ nã ®· g©y nªn sù ®Êu tranh kh«ng biÕt khi nµo

dõng. Nh÷ng lËp trêng chÝnh trÞ tr×nh ®é nhËn thøc vµ t©m lý cña nh÷ng ngêi

nghiªn cøu kh¸c nhau vµ do ®ã ®· ®a ra nh÷ng t tëng híng gi¶i quyÕt kh¸c nhau.

Khi ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò con ngêi c¸c nhµ triÕt häc ®Ó tù hái: Thùc chÊt con

ngêi lµ g× vµ ®Ó t×m c¸ch tr¶ lêi c©u hái ®ã ph¶i gi¶i quyÕt hµng lo¹t m©u thuÉn

troch chÝnh con ngêi. Khi ph©n tÝch c¸c nhµ triÕt häc cæ ®¹i coi con ngêi lµ mét

tiÓu vò trô, lµ mét thùc thÓ nhá bÐ trong thÕ giíi réng lín, b¶n chÊt con ngêi lµ b¶n

chÊt vò trô. Con ngêi lµ vËt cao quý nhÊt trong trêi ®Êt, lµ chóa tÓ cña mu«n loµi.

ChØ ®øng sau thÇn linh. Con ngêi ®îc chia lµm hai phÇn lµ phÇn x¸c vµ phÇn hån.

Chñ nghÜa duy t©m vµ t«n gi¸o th× cho r»ng: PhÇn hån lµ do thîng ®Õ sinh ra; quy

®Þnh, chi phèi mäi ho¹t ®éng cña phÇn x¸c, linh hoßn con ngêi tån t¹i m·i m·i.

Chñ nghÜa duy vËt th× ngîc l¹i hä cho r»ng phÇn x¸c quyÕt ®Þnh vµ chi phèi phÇn

hån, kh«ng cã linh hån nµo lµ bÊt tö c¶, vµ qu¸ tr×nh nhËn thøc ®ã kh«ng ngõng ®-

îc ph¸t hiÖn. Cµng ngµy c¸c nhµ triÕt häc t×m ra ®îc b¶n chÊt cña con ngêi vµ

kh«ng ngõng kh¾c phôc lý luËn tríc ®ã.

3