Luận văn hoàn thiện công tác quản lý rủi ro trong thanh toán thẻ tại ngân hàng tmcp ngoại thương

2 S)

^ h b

-I 3

TRƯỜNG DẠI HỌC KINH TÊ Quốc DÂN

--------------- — T

ĐẠI HỌC K.T.Q.D

TT. THÔNG TIN THƯVIỆN

PHÒNG LUẬN Á N -T ư LIỆU

ĐẶNG TRƯỜNG THI

HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỦI RO TRONG THANH

TOÁN THỀ TẠI NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƯONG VIỆT NAM

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ PHÁT TRIÊN

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học:

TS. NGUYỄN THỊ HOA

This, ầồ u®

HÀ IVỘI, YAM 2015

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn “Hoàn Thiện Công Tác Quản Lý Rủi Ro Trong

Thanh Toán Thẻ Tại Ngân Hàng Thương Mại cổ Phần Ngoại Thương Việt Nam'” là

công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các số liệu, tài liệu, kết quả nêu

trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.

« Tác giả luận văn

J / T ,

Đặng Trường Thi

LỜI CẢM ƠN

Luận văn này được thực hiện tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại

thương Việt Nam

Đe hoàn thành được luận văn này tôi đã nhận được rất nhiều sự động viên

giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể.

Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Hoa đã

hướng dẫn tôi thực hiện nghiên cứu của mình.

Xin cung bay to lòng biêt ơn chân thành tới các thầy cô giáo, người đã đem

lại cho tôi những kiên thức bô trợ, vô cùng có ích trong những năm học vừa qua.

Cũng xin gửi lời cám ơn chân thành tới Ban Giám hiệu,Viện Đào tạo Sau đại

học, Khoa Kể hoạch và Phát triển trường Đại học Kinh tế Quốc dân. đã tạo điều

kiện cho tôi trong quá trình học tập.

Cuôi cùng tôi xin gửi lời cám ơn đến gia đình, bạn bè, những người đã luôn

bên tôi, động viên và khuyến khích tôi trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu

của mình.

Hà Nội, ngày 20 tháng 01 năm 2015

Tác giả luận văn

Đặng Trường Thi

YÊU CẦU CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC s ĩ VÈ

Những điểm cần sửa chữa bổ sung trước khi nộp luận văn chính thức cho

Viện đào tạo Sau đại học

Cam kết của Học viêny

Tôi cam đoan sẽ chỉnh sửa các nội dung

trên do Hội đồng yêu cầu.

Học viên

(Kỷ tên)

Đặng Trường Thi

Chủ tịch Hội đồng

(Kỷ và ghi rõ họ tên)

GS.TS Ngô Thắng Lọi

1 Trong trường hợp không chinh sửa sẽ không được công nhận kết quả bảo vệ

Học viên phải đóng bàn yêu cầu chỉnh sửa này vào trước phần mục lục luận văn chính thức khi nộp cho Viện ĐT SĐH

B ộ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TÉ QUỐC DÂN Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

NHẬN XÉT LUẬN VĂN CAO HỌC

Đề tài: Hoàn thiện công tác quản lý rủi ro trong thanh toán thẻ tại Ngân

hàng thương mại CP ngoại thương Việt Nam

Học viên cao học: Đặng Trường Thi

t

Chuyên ngành : Kinh tế Phát triển

Luận văn bao gồm 87 trang bao gồm 3 chương. Sau khi đọc toàn bộ luận văn

tôi có một số ý kiến sau đây:

L Sự cần thiết của đề tài

Vơi sự phat triên mạnh mẽ của công nghệ và sự hội nhập ngày càng sâu vào

nen kinh te toan cau việc giao dịch không dùng tiên mặt càng trở nên phổ biến và

cân thiết đôi với một nền kinh tế sử dụng chủ yếu tiền mặt như ở Việt Nam hiện

nay. Dịch vụ thẻ đã ngày càng trở nên phổ biến hơn ở Việt Nam với Sự phát triển

đa dạng của thẻ thanh toán. Tuy nhiên, một mặt do thói quen sử dụng thẻ và thanh

toan khong dung tiên mặt được ưa chuộng ở Việt Nam, cũng như những rủi ro mà

người sử dụng gặp phải đang là rào cản lớn cho phát triển dịch vụ thẻ. Hoàn thiện

cong tac quan tri rủi ro là một việc làm cân thiêt đê nâng cao năng

lực cạnh tranh cũng như thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ đầy tiềm năng

này. Đê tài phù họp với chuyên ngành Kinh tế Phát triển.

2. Nhũng kêt quả đạt đưọ’c của luận văn

Luận văn đã làm rõ được những vấn đề lý luận cần thiết về rủi ro và rủi ro

tiong thanh toán thẻ . Tác giả đã khát quát khá tốt các loại rủi ro trong thanh toán

thẻ từ các chủ thể tham gia bao gồm đơn vị chấp nhận thẻ, chủ thẻ, ngân hàng phát

hành, ngân hàng thanh toán và tổ chức thẻ quốc tế (trang 8-12).

Tac gia đa lam ro đuợc công tác quản lý rủi ro trong thanh toán thẻ bao gồm

khái niệm, quy trình, nội dung và phương pháp, cũng như tổ chức thực hiện.

1

Người đọc cho răng thành công lớn nhất của luận văn này là tính logic khá

chặt chẽ trong toàn bài xung quanh vấn đề tác giả định giải quyết. Các khía cạnh

của quản lý rủi ro trong thanh toán thẻ đã được tác giả nêu ra khá kỹ về phông lý

thuyết đã được sử dụng khá triệt để trong phần phân tích thực trạng công tác quản

lý rủi ro trong thanh toán thẻ và cuối cùng là nhóm giải pháp cũng được thiết kế

theo các nội dung này.

Chuông 2: luận văn đã phân tích thực trạng quản trị rủi ro trong thanh toán

thẻ theo các nội dung đã nêu trong chương 1. Có thể nhận thấy gian lận trong

thanh toán thẻ VCB có xu hướng gia tăng đăc, biệt là thẻ Visa và Master. Phần

đánh giá chung được tác giả trình bày một cách súc tích và rút ra được các nguyên

nhân của tồn tại.

Chương 3: Tác giả đã đưa ra được các định hướng và 5 nhóm giải pháp nhằm

hoàn thiện công tác quản trị rủi ro trong thanh toán thẻ tại VCB. Nhìn chung các

giải pháp đều hợp lý và mang tính khả thi.

3. Một vài hạn chế

Nhìn chung tác giả luận văn đã am hiểu tình hình quản trị rủi ro của Ngân

hàng VCB. Tuy nhiên, nếu luận văn bổ sung thêm các nội dung sau thì tính thuyết

phục sẽ cao hơn:

Phần mở đầu, thời gian nghiên cứu tác giả cần đưa ra định hướng cho quản lý

rủi ro thẻ tại VCB đến năm 2020.

Chương 1: Trước khi đưa ra khái niệm về rủi ro trong thanh toán thẻ tác giả

cân nêu sơ lược về khái niệm thẻ và dịch vụ thẻ trong NHTM, các bên tham gia

trong thanh toán thẻ. Tác giả trình bày các loại hình rủi ro trong thanh toán thẻ

trước sau đó mới trình bày về các bên tham gia trong thanh toán thẻ thiếu tính

logic.

Trong chương 2: Phần phân tích rủi ro trong thanh toán thẻ chưa rõ và chưa

sâu. Theo người đọc tác giả cần phân tích rủi ro theo 5 loại rủi ro đã nêu trong

chương 1 là rủi ro từ đơn vị chấp nhận thẻ, chủ thẻ, ngân hàng phát hành ngân

hàng thanh toán và tổ chức thẻ quốc tế.

2

- Phân phân tích vê quản trị rủi ro còn nặng vê mô tả quy trình mà chưa đưa ra

được những nhận xét và đánh giá của tác giả xem công tác quản lý rủi ro trong

thanh toán thẻ VCB như thế nào. Phần phân tích nhân tố tác động chưa theo các

nhân tố đã nêu trong chương 1.

- Phân đánh giá chung còn lẫn lộn giữa hạn chế và nguyên nhân. Ví dụ. năng

lực, thâm niên công tác của cán bộ chưa cao, hệ thống cơ sở vật chất thiếu đồng bộ

là nhân.-tố tác động chứ không phải nguyên nhân. Rủi ro do việc thực hiện quy

trình không đúng là hạn chế chứ không phải nguyên nhân.

Trong Chương 3 phân dự báo tác giả chủ yếu phân tích hiện trạng chứ chưa

nêu được từ nay đến 2020 và xa hơn nữa thì những rủi ro nào trong thanh toán thẻ

sẽ phát smh, bôi cảnh bên ngoài (trong nước và quốc tế) sẽ ảnh hưởng như thế nào

đến rủi ro trong thanh toán thẻ.

- Các giải pháp chưa thật sự găn với nguyên nhân và còn chung chung có thể

áp dụng cho các ngân hàng khác nhau.

4. v ề mặt hình thức

Thiếu phần tóm tắt luận văn. Danh mục từ viết tắt và tài liệu tham khảo sắp xếp

theo thư tự ABC. Can sư dụng thông nhât phông chữ theo quy định và bô sung các

bảng, hình còn thiếu trích nguồn.

5. Kết luận

Những vân đê góp ý trên đây chỉ mang ý nghĩa góp ý để Tác giả hoàn thiện

nghiên cứu của mình trong các công trình nghiên cứu tiếp theo hoặc trong công

việc. Nó không hẳn là hạn chế của luận văn, vì đạt được kết quả như đã có là rất

đáng hoan nghênh. Đề nghị Nhà trường cấp bằng thạc sỹ cho Học viên nếu bảo vệ

thành công.

Ngày 6 tháng 1 năm 2015

Người nhận xét

PGS.TS. Nguyễn Ngọc Sơn

3

Câu hỏi:

1. Rủi ro trong thanh toán thẻ tại VCB phát sinh chủ yếu

hàng, ngân hàng phát hành, ngân hàng thanh toán tổ

đơn vị chấp nhận thẻ?

2..- Trong thời gian qua VCB đã làm gì để hạn chế những

toán thẻ. Hạn chế của công tác này là gì?

từ phía nào: khách

chức quốc tế hay

rủi ro trong thanh

4

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

NHẬN XÉT NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC s ĩ

TÊN ĐÈ TÀI

HOÀN THIÊN CÔNG TÁC QUẢN LÝ RỦI RO TRONG THANH

TOAN THẺ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN

NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM

Người nhận xét: TS Vũ Quang Hùng.

Đơn vị: Viện NC Chiến lược, chính sách công nghiệp, Bộ Công Thương.

Chức danh trong Hội đồng: Uỷ viên phản biện 2.

1. Tổng quan

Tác giả đã xác định được đối tượng nghiên cứu và đề xuất được

phương pháp nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu. Kêt qua nghiên cưu đa

đạt được mục tiêu đề ra là đê xuât được các giải phap nham hoan thiẹn

công tác quản lý rủi ro trong thanh toán thẻ cua Vìetcombank. Nhìn chung

cách giải quyết vấn đề của tác giả khá hợp lý nên cậc giải pháp được đe

xuất tương đối sát với thực tê và có khả năng tnen khai ưng dụng.

2. Một số kết quả đạt được

Báo cáo được xây dựng khá chi tiêt, rõ ràng và được ket cau thanh 3

chương bao gồm (i) Cơ sở lý thuyêt liên quan đên cong tac quan ly rui ro

trong thanh toán thẻ; (ii) Thực trạng công tác quản lỵ rủi ro trong thanh toan

thẻ tại Vietcombank, và (iii) Một sô giải pháp nhăm hoàn thiện cong tac

quản lý rủi ro trong thanh toán thẻ tại Vietcombank. Kết cấu này phù hợp

với kết cấu của báo cáo đê tài nghiên cứu khoa học và nội dung cac chương

đều liên quan đến vấn đê nghiên cứu và phù hợp với mục tieu đạt ra.

Tại chương 1, tác giả đã khái quát được nhũng vấn đề lý thuyết liên

quan đến thanh toán thẻ tại ngân hàng thương mại, trong đó tập trung vào

mấy vấn đề chính như: quản lý rủi ro; công tác quản lý rủi ro; cac nhan to

ảnh hưởng đến công tác quản lý rủi ro trong thanh toán the. Cac khai niẹm

liên quan đến quản lý rủi ro được đê cập khá đay đu, tuy nhien trong

chương này tác giả chưa đề cập nhiêu đên nguyên nhân dân đen rui ro đạc

biệt là vấn đề mất an toàn, an ninh khi thanh toán trực tuyen chưa được đe

cập và nhận diện. Thực tế cho thấy rằng thanh toán trực tuyến còn nhiều

tiềm ấn dẫn đến rủi ro như giả mạo thông tin, đánh cắp tài khoản, giả mạo

giao dịch.... Neu các nội dung liên quan đến nguy cơ dẫn đến rủi ro bởi hệ

thống thanh toán thẻ được đề cập thì kết quả nghiên cứu sẽ có ý nghĩa hơn

bởi nó là vấn đề nóng mà nhiều ngân hàng quan tâm. Và thực sự nếu có

giải pháp tốt cho vấn đề bảo mật thì công tác quản lý phòng ngừa giảm

thiểu rủi ro sẽ đơn giản hơn rất nhiều.

- Chương 2 liên quan đến hiện trạng. Trong chương này tác giả đã

làm rõ được hiện trạng phát triển dịch vụ thanh toán thẻ tại Vietcombank

và công tác quản lý rủi ro trong thanh toán thẻ tại ngân hàng này. Các quy

trình quản lý rủi ro, nội dung quản lý và phương pháp quản lý đã được

phân tích, đánh giá khá đầy đủ. Ngoài ra tác giả cũng đã đánh giá được

những mặt được, nhận diện được những hạn chế của công tác quản lý rủi

ro trong thanh toán thẻ của Vietcombank.

Tuy nhiên, như nhận xét ở phần trên, do chưa đánh giá được tầm

quan trọng trong công tác nhận diện các nhân tố nguy cơ tiềm ẩn dẫn đến

rủi ro, chưa coi vấn đề bảo mật hệ thống là một giải pháp phòng ngừa hữu

hiệu nên liên quan đến hệ thống bảo mật chưa được đánh giá nhiều. Việc

nhận diện rủi ro chủ yếu là qua quá trình giám sát, điều này có thể dẫn đến

việc phát hiện gian lận trong thanh toán thẻ chỉ khi sự việc đã xảy ra vả

các giải pháp chỉ là giải quyết hậu quả.

- Chương 3, Tác giả đã đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện công

tác quản lý rủi ro tại Vietcombank. Các giải pháp được đề xuất trên cơ sỏ

phân tích đánh giá hiện trạng và nhận diện những vấn đề tồn tại trong công

tác quản lý rủi ro. Trong phần này nếu đề xuất thêm được thêm một số giải

pháp liên quan đến: (i) công tác phòng ngừa rủi ro (đầu tư chiều sâu chc

công nghệ cũng như tuân thủ chặt chẽ các tiêu chuấn bảo mật cao, đê đản

bảo cung cấp dịch vụ thanh toán thẻ với chuẩn mực an toàn kết họp vớ

chuyển thẻ từ sang thẻ chip, nâng cấp hệ thống bảo vệ dữ liệu của khác!

hàng, chống việc xâm nhập và sử dụng dữ liệu trái phép) và (ii) tăng cườnị

trao đổi thông tin và phối hợp với các cơ quan chuyên trách trong việc phá

hiện, ngăn chặn các nguy cơ gây mất an ninh, an toàn trong thanh toán thí

thì kết quả sẽ có ý nghĩa hơn.

3. Một số góp ý để bổ sung, hoàn thiện

- Bổ sung báo cáo tóm tắt;

- Xem lại nội dung nhận xét tại trang 36;

- Hình 1.1 trang 13 và hình 2.3 trang 44 về cơ bản giống nhau nhung

khác tên do vậy cần xem xét và điêu chỉnh lại cho phù hợp.

- Trong báo cáo còn khá nhiêu lôi in ân, đê nghị rà soát và chỉnh sưa lại

trước khi nộp lun kết quả.

4. Kết luận

Báo cáo đề tài được trình bày khá rõ ràng, thể hiện đầy đủ nội dung

của môt luân văn thạc sỹ. Đê nghị tác gia xem^ xet chinh sưa mọt so nọi

dung góp ý ở trên trước khi nộp lưu kết quả và đề nghị Hội đông châm luận

văn thông qua.

Hà Nội, ngày 05 tháng 01 năm 2015

NGƯỜI PHAN BIỆN

TS Vũ Quang Hùng

3