KT nghiệp vụ tiêu thu hàng hoá tại cty TNHH Sao Thuỷ Tinh

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Trêng §H Th¬ng M¹i Hµ Néi

Lêi më ®Çu

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ níc ta ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn

s©u s¾c, ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh

híng x· héi chñ nghÜa - kinh tÕ thÞ trêng víi quy luËt ho¹t ®éng cña nã ®· t¸c

®éng m¹nh mÏ tíi mäi mÆt ho¹t ®éng cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi. C¬ chÕ thÞ

trêng ®· kh¼ng ®Þnh vai trß tæ chøc lùa chän hµng ho¸ gãp phÇn lµm cho nÒn

kinh tÕ cã nhiÒu khëi s¾c.

H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét c«ng cô quan träng trong hÖ thèng c«ng cô

qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh, nã cã vai trß tÝch cùc trong viÖc ®iÒu hµnh qu¶n lý vµ

kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ë ViÖt Nam. Theo QuyÕt ®Þnh

1141/Q§/C§KINH TÕ ngµy 1/1/1995 vµ c¸c hÖ thèng kÕ to¸n qui ®Þnh tríc ®·

thÓ hiÖn néi dung cuae c¸c chuÈn mùc quèc tÕ ë nh÷ng møc ®é nhÊt ®Þnh vµ ®-

îc ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp trong ph¹m vi c¶ níc.

Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, s¶n xuÊt hµng ho¸ ®ãng vai trß quan träng,

nhng kh©u tiªu thô l¹i cµng quan träng h¬n, nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t

triÓn cña doanh nghiÖp. Khi hµng ho¸ ®îc tiªu thô tøc lµ nã ®· ®îc ngêi tiªu

dông chÊp nhËn ®Ó tho¶ m· nhu cÇu nµo ®ã - Søc tiªu thô s¶n phÈm cña doanh

nghiÖp thÓ hiÖn uy tÝn cña doanh nghiÖp. Sù thÝch øng víi nhu cÇu cña ngêi

tiªu dïng vµ sù hoµn thiÖn cña c¸c ho¹t ®éng dÞch vô. Tãm l¹i ®Ó ho¹t ®éng

s¶n xuÊt kinh doanh ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn liªn tôc, hiÖu qu¶. Th× c«ng t¸c

tiªu thô ph¶i tæ chøc tèt. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¹nh tranh ngµy cµng gay

g¾t, th× viÖc tiªu thô hµng ho¸, thµnh phÈm cµng cã ý nghÜa quan träng quyÕt

®Þnh sù sèng cßn cña ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh. §ã lµ nh÷ng lý do cÇn thiÕt

®Ó hoµn thiÖn nghiÖp vô tiªu thô, qua ®ã lµm c¬ së ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ

to¸n cña doanh nghiÖp.

Qua thêi gian häc tËp vµ nghiªn cøu t¹i trêng, qua t×m hiÓu thùc tÕ c«ng

t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty TNHH Sao Thuû Tinh, víi tÇm quan träng cña nghiÖp

vô tiªu thô hµng ho¸, thµnh phÈm ë c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr￾êng. Em ®· chän ®Ò tµi "Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ vµ

thµnh phÈm t¹i c«ng ty TNHH Sao Thuû Tinh" lµm chuyªn ®Ò cña m×nh.

Chuyªn ®Ò gåm c¸c phÇn sau:

PhÇn I : Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n tiªu thô s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp

s¶n xuÊt vµ kinh doanh tæng hîp.

PhÇn II : Thùc tr¹ng tæ chøc kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i c«ng ty

TNHH Sao Thuû Tinh.

PhÇn III: C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i c«ng

ty TNHH Sao Thuû Tinh.

KhuÊt NhËt Thanh Líp 4B V¨n b»ng 2 1

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Trêng §H Th¬ng M¹i Hµ Néi

PhÇn I

Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n tiªu thô s¶n phÈm

trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ kinh doanh

tæng hîp

I. §Æc ®iÓm cña nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ vµ vai trß cña kÕ to¸n nghiÖp

vô tiªu thô hµng ho¸ vµ thµnh phÈm.

1. §Æc ®iÓm cña nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸.

Tiªu thô lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña s¶n xuÊt kinh doanh, lµ yÕu tæ quyÕt

®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp.

Tiªu thô s¶n phÈm thùc hiÖn môc ®Ých cña s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, ®a s¶n

phÈm tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn níi tiªu dïng. Nã lµ kh©u lu th«ng hµng ho¸, lµ cÇu

nèi trung giangi½ mét bªn lµ s¶n xuÊt vµ ph©n phèi, mét bªn lµ tiªu dïng. Víi

mçi c¬ chÕ qu¶n lý kh¸c nhau, c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ®îc thùc hiÖn b»ng

nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Cô thÓ lµ:

Trong c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung bao cÊp, Nhµ níc qu¶n lý kinh tÕ chñ

yÕu b»ng mÖnh lÖnh, c¸c c¬ quan hµnh chÝnh qu¶n lý rÊt s©u vµo c«ng viÖc s¶n

xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nhng l¹i kh«ng trÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng

viÖc cña m×nh. Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm trong thêi kú nµy, chñ yÕu lµ giao

nép s¶n phÈm cho c¸c ®¬n vÞ theo ®Þa chØ vµ gi¸ c¶ do Nhµ níc quy ®Þnh s½n.

Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù m×nh gi¶i quyÕt

mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña m×nh nªn viÖc

tiªu thô ®îc thùc hiÖn díi nhiÒu ph¬ng thøc, h×nh thøc kh¸c nhau. Nh»m t¨ng

doanh thu vµ lîi nhuËn ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn.

Tiªu thô trong c¸c doanh nghiÖp, chñ yÕu lµ tiªu thô c¸c s¶n phÈm, hµng

ho¸ do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra tõ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh

cña m×nh hoÆc c¸c s¶n phÈm do liªn doanh liªn kÕt, do nhËn ®¹i lý, ký göi,

v.v...

T¹i c¸c doanh nghiÖp qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm ®îc b¾t ®Çu tõ khi

doanh nghiÖp chuyÓn giao s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô, lao vô cho kh¸ch hµng

®ång thêi kh¸ch hµng ph¶i tr¶ cho doanh nghiÖp mét kho¶n tiÒn t¬ng øng víi

gi¸ b¸n cña s¶n phÈm hµng ho¸, lao vô, dÞch vô, do hai bªn tho¶ thuËn.

Qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸ ®îc coi lµ chÊm døt khi qu¸ tr×nh

thanh to¸n gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n diÕn ra quyÒn së h÷u hµng ho¸ ®îc

chuyÓn t ngêi b¸n sang ngêi mua.

Qu¸ tr×nh nµy lµ kh©u cuèi cïng, lµ c¬ së ®Ó thanh to¸n vµ x¸c ®Þnh lç

l·i. Tõ ®ã x¸c ®Þnh thu nhÊp vµ ph©n phèi thu nhËp.

Hµng ho¸ cã thÓ lu©n chuyÓn trong néi bé doanh nghiÖp gi÷a c¸c ®¬n vÞ

thµnh viªn hoÆc lu©n chuyÓn ra ngoµi ®Ó tiªu thô. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n hµng

KhuÊt NhËt Thanh Líp 4B V¨n b»ng 2 2

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Trêng §H Th¬ng M¹i Hµ Néi

ho¸ ®îc coi lµ hµng b¸n cã ý nghÜa quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý tiªu thô

hµng ho¸. Hµng ®îc coi lµ b¸n ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau:

- Hµng ho¸ ph¶i ®îc tiªu thô th«ng qua ph¬ng thøc mua, b¸n vµ thanh

to¸n tiÒn hµnh theo mét thÓ thøc nhÊt ®Þnh.

- Ph¶i cã sù chuyÓn giao quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸.

- Hµng b¸n ra ph¶i lµ hµng ®· ®îc h¹ch to¸n, hµng mua tríc ®ã hoÆc

hµng s¶n xuÊt ra ®Ó b¸n.

Bªn c¹nh ®ã mét sè trêng hîp ®îc coi lµ hµng ho¸ nh:

- Hµng ho¸ xuÊt dïng ®Ó tr¶ l¬ng, tr¶ thëng cho c«ng nh©n trong doanh

nghiÖp.

- Hµng ho¸ bÞ hao hôt trong hay ngoµi ®Þnh møc. Theo hîp ®ång bªn

mua chÞu.

Ngoµi c¸c trêng hîp trªn th× hµng ho¸ kh«ng ®îc coi lµ hµng b¸n.

1.1. C¸c ph¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸.

Do sù ®a d¹ng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, qu¸ tr×nh tiªu thô còng rÊt ®a

d¹ng. Nã tuú thuéc vµo h×nh th¸i thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt

®Õn n¬i tiªu dïng.

C¸c ph¬ng thøc b¸n nh: b¸n bu«n, b¸n lÎ, ®¹i lý...

1.1.1. B¸n bu«n.

B¸n bu«n lµ ph¬ng thøc b¸n hµng cho c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c ®¬n vÞ th-

¬ng m¹i, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt ®Ó hä tiÕp tôc chuyÓn b¶n cho ngêi tiªu dïng hay

tiÕp tôc gia c«ng chÕ biÕn.

§Æc ®iÓm chñ yÕu cña ph¬ng thøc b¸n bu«n lµ khèi lîng hµng ho¸ giao

dÞch lín, b¸n theo tõng l« nhng mÆt hµng kh«ng phong phó, ®a d¹ng nh trong

b¸n lÎ. B¸n bu«n ®îc thùc hiÖn qua 2 ph¬ng thøc:

a. B¸n bu«n qua kho:

Lµ ph¬ng thøc b¸n hµng mµ hµng b¸n ®îc xuÊt ra tõkho b¶n qu¶n cña

doanh nghiÖp. Trong ph¬ng thøc nµy cã 2 h×nh thøc:

- B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµnh: Theo h×nh thøc nµy,

®Þnh kú doanh nghiÖp xuÊt kho hµng ho¸ ®Ó göi cho ngêi mua b¨ng ph¬ng tiÖn

vËn chuyÓn cña doanh nghiÖp hay thuª ngoµi, chuyÓn ®Õn giao cho bªn mua

theo tho¶ thuËn trong hîp ®ång ®· ®îc ký kÕt, chi phÝ vËn chuyÓn do bªn b¸n

hoÆc bªn mua dùa theo tho¶ thuËn tríc. Hµng ho¸ sau khi chuyÓn b¸n vÉn

thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp. Sè hµng nµy ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô khi

doanh nghiÖp nhËn ®îc tiÒn do bªn mua thanh to¸n hoÆc nhËn ®îc gi¸y b¸o

chÊp nhËn thanh to¸n cña bªn mua.

- B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp. Theo h×nh thøc

nµy, bªn mua cö ®¹i diÖn ®Õn kho cña doanh nghiÖp ®Ó nhËn hµng cña doanh

nghiÖp xuÊt kho hµng b¸n giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn bªn mua. Sau khi nhËn ®ñ

hµng bªn mua thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn nî. Th× hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ

®· tiªu thô.

b. B¸n bu«n chuyÓn th¼ng.

KhuÊt NhËt Thanh Líp 4B V¨n b»ng 2 3

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Trêng §H Th¬ng M¹i Hµ Néi

C¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng kh«ng ®a

nhËp vÒ kho cña m×nh mµ chuyÓn th¼ng cho bªn mua. Ph¬ng thøc nµy ®îc thùc

hiÖn qua hai h×nh thøc:

- B¸n bu«n chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc chuyÓn hµng: theo h×nh thøc

nµy doanh nghiÖp th¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng b»ng ph¬ng tiÖn

vËn chuyÓn cña m×nh hay thuª ngoµi cghuyÓn hµng ®Õn giao cho bªn mua ë

mét ®Þa ®iÓm ®· tho¶ thuËn. Trong trêng hîp nµy, hµng ho¸ vÉn thuéc quyÒn

së h÷u cña doanh nghiÖp. Hµng chØ ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô khi doanh nghiÖp

nhËn ®îc tiÒn thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n cña bªn mua.

- B¸n giao tay ba lµ ph¬ng thøc cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i vµ bªn mua

®Òu ®Õn nhËn hµng t¹i kho cña nhµ cung cÊp.

1.1.2. B¸n lÎ

Lµ ph¬ng thøc b¸n hµng ho¸ ®îc cung cÊp trùc tiÕp cho ngêi tiªu dïng.

- §Æc ®iÓm cña b¸n lÎ lµ khèi lîng hµng b¸n nhá, nhng chñng lo¹i mÉu

m· phong phó, ®a d¹ng. Hµng ho¸ khi ®· ®îc b¸n th× t¸ch khái lu th«ng vµ ®i

vµo tiªu dïng, v× vËy gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· ®îc thùc hiÖn hoµn toµn.

Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh lµ hµng ho¸ ®îc tiªu thô lµ khi nhËn ®îc b¸o c¸o

b¸n hµng cña mËu dÞch viªn.

- C¸c ph¬ng thøc b¸n lÎ :

+ B¸n lÎ trùc tiÕp: lµ h×nh thøc b¸n truyÒn thèng. Trong ®ã mËu dÞch

viªn t¹i quÇy võa chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt vÒ hµng ho¸ võa thu tiÒn b¸n hµng,

v× vËy ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho hµng vµ tiÒn khi cuèi ca hay cuèi ngµy b¸n hµng

mËu dÞch viªn ph¶i nép toµn bé sè tiÒn thu ®îc cho thñ quü. Theo b¶ng kª giÊy

nép tiÒn. Sau ®ã kiÓm kª sè hµng cßn tån t¹i quÇy, x¸c ®Þnh sè lîng hµng xuÊt

b¸n, lµm c¬ së cÊp b¸o c¸o b¸n hµng (ph¶n ¸nh sè ®· ®îc thùc hiÖn) trªn c¬ së

®ã x¸c ®Þnh tiÒn thõa, thiÕu khi b¸n hµng.

- H×nh thøc b¸n tù phôc vô: Kh¸ch hµng tù chän hµng ho¸, tríc khi

mang hµng ho¸ ra khái cöa hµng th× mang ®Õn bé phËn thu tiÒn ®Ó thanh to¸n,

nh©n viªn thu tiÒn cÊp ho¸ ®¬n b¸n hµng, thu tiÒn cña kh¸ch hµng hÕt ca hoÆc

hÕt ngµy nép tiÒn cho thñ quü vµ lËp b¸o b¸n hµng.

- H×nh thøc b¸n tr¶ gãp: Khi b¸n hµng doanh nghiÖp chØ thu ®îc mét

phÇn tiÒn nhÊt ®Þnh ban ®Çu. Sè cßn l¹i ngêi mua tr¶ dÇn, nhng ngêi mua ph¶i

chÞu l·i tr¶ gãp. Gi¸ b¸n tr¶ gãp bao giê còng lín h¬n gi¸ b¸n th«ng thêng

phÇn chªnh lÖch chÝnh lµ l·i tr¶ gãp ph¶i thu.

1.1.3. Ph¬ng thøc göi hµng ®¹i lý - ký göi

- Theo ph¬ng thøc nµy ®¬n vÞ cã hµng göi, chuyÓn hµng cho ®¬n vÞ nhËn

b¸n ®¹i lý, ký göi b¸n hé vµ thanh to¸n tiÒn hoa hång cho bªn nhËn b¸n. Th«ng

b¸o ®· b¸n ®îc hµng hay tr¶ tiÒn vÒ hµng nhËn b¸n th× hµng ®îc x¸c ®Þnh lµ ®·

tiªu thô. Chøng tõ b¸n hµng lµ b¶ng thanh to¸n hµng ®¹i lý.

1.2. C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ mua cña hµng b¸n.

- Gi¸ b¸n hµng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong qu¸ tr×nh tiªu thô hµng

ho¸. Nã gióp doanh nghiÖp n©ng cao søc c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr￾êng: V× vËy , mçi doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh cho m×nh nh÷ng chÝnh s¸ch gi¸

phï hîp ®Ó thu hót ®îc kh¸ch hµng vµ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc cã l·i. Bªn

KhuÊt NhËt Thanh Líp 4B V¨n b»ng 2 4