Huy động vốn tại Ngân hàng TM CPĐT&PT Việt Nam - Quảng Bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ĐẠI HỌC HUẾ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

NGUYỄN THỊ PHƯƠNG HỒNG

HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ

PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM

CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

MÃ SỐ: 8 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS. NGUYỄN TÀI PHÚC

Huế 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi là Nguyễn Thị Phương Hồng, xin cam đoan luận văn thạc sĩ chuyên

ngành tài chính ngân hàng này là do chính tôi nghiên cứu và thực hiện. Các thông

tin số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, chính xác và chưa từng được

ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Người thực hiện luận văn

Nguyễn Thị Phương Hồng

ii

LỜI CẢM ƠN

Qua thời gian học tập và rèn luyện dưới mái trường Đại học kinh tế - Huế ,

với sự chỉ bảo tận tình của các thầy cô, tôi đã thu thập được những kiến thức bổ ích

trong sách vở lẫn kinh nghiệm sống thực tiễn. Với lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin chân

thành cảm ơn Giảng viên cao cấp, Phó giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Tài Phúc đã hết

lòng chỉ bảo để tôi có thể hoàn thành khóa luận này.

Tiếp đến, tôi gửi lời cảm ơn đến Lãnh đạo và tập thể cán bộ công nhân viên

Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Quảng

Bình đã nhiệt tình giúp đỡ, cung cấp những thông tin, tài liệu cần thiết làm cơ sở

cho việc thực hiện luận văn.

Tôi cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo, Khoa Sau đại học Trường

Đại học kinh tế - Huế đã động viên, tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và

nghiên cứu.

iii

TÓM LƯỢC LUẬN VĂN

Họ và tên học viên: Nguyễn Thị Phương Hồng

Chuyên ngành: Quản lý Kinh tế Niên khóa: 2016 – 2018

Người hướng dẫn khoa học: PGSTS. Nguyễn Tài Phúc

Tên đề tài: Huy động vốn tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu Tư và

Phát Triển Việt Nam – Chi nhánh Quảng Bình.

1. Tính cấp thiết của đề tài

Các ngân hàng đều xem huy động vốn là mục tiêu hoạt động cơ bản nhằm đáp ứng

tốt nhất nhu cầu vốn ngày càng nhiều cho tăng trưởng kinh tế. Đảm bảo được nguồn

đầu vào đều đặn, ít tốn chi phí nhất luôn là mong muốn của mọi ngân hàng. Đây là

vấn đề không những cần thiết mà còn hết sức cấp bách.

2. Phương pháp nghiên cứu

Số liệu sơ cấp: Tổng hợp từ các sách báo, báo cáo thường niên, báo cáo tài

chính, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh do các bộ phận chức năng của Ngân

hàng Thương mại Cổ phần Đầu Tư và Phát Triển Việt Nam – Chi nhánh Quảng

Bình cung cấp. - Số liệu thứ cấp: Điều tra, khảo sát ý kiến của khách hàng đến giao dịch tại

Ngân hàng và một số nhân viên ngân hàng với bảng câu hỏi được chuẩn bị từ trước.

3. Kết quả nghiên cứu và những đóng góp khoa học của luận văn

Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về hoạt động huy động vốn của

ngân hàng thương mại.

Nghiên cứu và phân tích, đánh giá thực trạng tình hình huy động vốn tại BIDV – CN Quảng Bình. Kết quả nghiên cứu cho thấy khả năng huy động vốn của BIDV – CN Quảng Bình còn nhiều hạn chế, chủ yếu là các sản phẩm huy động truyền

thống, tiềm ẩn nhiều rủi ro khi thị phần huy động vốn giảm. Tuy nhiên nếu thực

hiện tốt công tác quản lý chính sách huy động, tập trung đẩy mạnh và phát triển các

dịch vụ hỗ trợ huy động vốn, BIDV – CN Quảng Bình có thể khắc phục được các

hạn chế hiện nay, đồng thời phát huy các thế mạnh sẵn có.

Luận văn đã nghiên cứu và đưa ra các giải pháp có cơ sở khoa học và thực

tiễn nhằm phát triển công tác huy động vốn tại BIDV – CN Quảng Bình thời

gian tới.

iv

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

ATM : Máy rút tiền tự động

BHXH : Bảo hiểm xã hội

BQ : Bình quân

BIDV : Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

BIDV Quảng Bình : Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi

nhánh Quảng Bình

FTP(Funds Transfer Pricing) : Định giá điều chuyển vốn nội bộ (của BIDV)

GTCG : Giấy tờ có giá

HĐQT : Hội đồng quản trị

KBNN : Kho bạc nhà nước

KH : Kỳ hạn

KKH : Không kỳ hạn

NHNN : Ngân hàng nhà nước

NHTM : Ngân hàng thương mại

NV : Nguồn vốn

PGD : Phòng giao dịch

QĐ : Quyết định

TCKT : Tổ chức kinh tế

TMCP : Thương mại cổ phần

USD : Dolar Mỹ

VNĐ : Việt Nam đồng

v

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii

TÓM LƯỢC LUẬN VĂN........................................................................................ iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................... iv

MỤC LỤC...................................................................................................................v

DANH MỤC BẢNG............................................................................................... viii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ .............................................................................. ix

ĐẶT VẤN ĐỀ.............................................................................................................1

1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ..........................................................................1

2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU....................................................................................2

3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU........................................................2

4.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................................................3

PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ......................................................................5

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC HUY ĐỘNG

VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...............................................................5

1.1. Các vấn đề cơ bản về ngân hàng thương mại .....................................................5

1.1.2. Khái niệm và đặc điểm huy động vốn...............................................................7

1.1.3. Vai trò của huy động vốn..................................................................................8

1.1.4. Các hình thức huy động vốn của ngân hàng thương mại................................12

1.2. các chỉ tiêu đánh giá về huy động vốn của Ngân hàng thương mại ..................17

1.2.1. Các chỉ tiêu đánh giá khả năng, hiệu quả việc huy động vốn tại Ngân hàng

thương mại ................................................................................................................17

1.2.2. Sự phù hợp giữa huy động và sử dụng vốn.....................................................22

1.3. CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI TRONG NƯỚC VÀ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG BÌNH..........23

1.3.1. Thực trạng và xu hướng phát triển hoạt động huy động vốn của ngân hàng

thương mại trong nước..............................................................................................23

1.3.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến huy động vốn của NHTM ...................................25

1.4 KINH NGHIỆM HUY ĐỘNG VỐN TẠI MỘT SỐ NGÂN HÀNG VÀ BÀI

HỌC ĐỐI VỚI BIDV CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH..............................................30

vi

1.4.1 Kinh nghiệm huy động vốn của một số ngân hàng trên thế giới ....................30

1.4.2 Những kinh nghiệm trong công tác huy động vốn của một số NHTM trên địa

bàn tỉnh Quảng Bình .................................................................................................32

1.5 Bài học kinh nghiệm cho ngân hàng BIDV, chi nhánh Quảng Bình.................34

Chương 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI

NHÁNH QUẢNG BÌNH ..........................................................................................36

2.1. Giới thiệu về Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh

Quảng Bình ...............................................................................................................36

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển......................................................................36

2.1.2. Sơ đồ tổ chức bộ máy......................................................................................38

2.1.3 Kết quả hoạt động kinh doanh .........................................................................40

2.2. Thực trạng công tác huy động vốn tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và

Phát triển Việt Nam chi nhánh Quảng Bình. ............................................................49

2.2.1. Đánh giá chỉ tiêu quy mô huy động vốn thông qua tốc độ tăng trưởng huy

động vốn....................................................................................................................49

2.2.2. Đánh giá cơ cấu huy động vốn........................................................................51

2.2.3. Đánh giá thị phần phát triển huy động vốn trên địa bàn.................................57

2.2.4. Đánh giá tính cân đối giữa việc huy động vốn và sử dụng vốn......................60

2.2.5. Đánh giá hiệu quả từ công tác huy động vốn..................................................61

2.3. Đánh giá công tác huy động vốn tại BIDV chi nhánh Quảng Bình qua điều tra

khách hàng.................................................................................................................63

2.3.1. Thống kê mô tả đặc điểm mẫu nghiên cứu .....................................................63

...................................................................................................................................63

2.3.2. Phân tích Cronbach’s Alpha............................................................................67

2.3.2. Phân tích nhân tố khám phá EFA....................................................................69

2.3.3. Kiểm định hệ số tương quan Pearson’s...........................................................74

2.3.4. Phân tích hồi quy.............................................................................................75

2.3.5. Thảo luận kết quả phân tích hồi quy...............................................................77

vii

CHƯƠNG 3 ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH HUY ĐỘNG

VỐN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN

VIỆT NAM - CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH ...........................................................79

3.1.Định hướng công tác huy động vốn trong thời gian tới của Ngân hàng Thương mại

Cổ phần Đầu Tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Quảng Bình.............................79

3.2.Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác huy động vốn tại Ngân hàng Thương mại

Cổ phần Đầu Tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Quảng Bình...............................82

3.2.1. Giải pháp về hoạch định và thực hiện chiến lược Huy động vốn ...................82

3.2.2. Giải pháp huy động vốn thông qua áp dụng hiệu quả các chính sách chăm sóc

khách hàng.................................................................................................................85

3.3.3. Giải pháp liên quan đến chính sách marketing ...............................................89

3.3.4. Giải pháp mở rộng huy động vốn thông qua phát triển hiệu quả mạng lưới

Phòng giao dịch.........................................................................................................90

3.3.5. Giải pháp mở rộng huy động vốn liên quan đến lãi suất huy động ................91

3.3.6. Giải pháp phát triển các dịch vụ Ngân hàng hỗ trợ cho việc mở rộng huy động

vốn.............................................................................................................................92

PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................94

I. KẾT LUẬN............................................................................................................94

II. KIẾN NGHỊ..........................................................................................................95

2.1 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước ...................................................................95

2.2. Kiến nghị với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam .....................96

2.3 Kiến nghị với chính quyền địa phương...............................................................97

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................98

PHỤ LỤC..................................................................................................................99

QUYẾT ĐỊNH HỘI ĐỒNG

BIÊN BẢN HỘI ĐỒNG

NHẬN XÉT PHẢN BIỆN 1 + 2

BẢN GIẢI TRÌNH LUẬN VĂN

XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN

viii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1. Kết quả hoạt động kinh doanh của BIDV Quảng Bình giai đoạn 2015

– 2017 ..................................................................................................41

Bảng 2.2. Công tác tín dụng của BIDV Quảng Bình giai đoạn 2015 – 2017......43

Bảng 2.3. Kết quả phát hành thẻ của BIDV Quảng Bình giai đoạn 2015 – 2017

.............................................................................................................46

Bảng 2.4. Cơ cấu tiền gửi tại BIDV Quảng Bình phân theo loại tiền tệ .............51

Bảng 2.5. Cơ cấu tiền gửi phân theo tỷ trọng theo huy động vốn .......................52

Bảng 2.6 Cơ cấu nguồn vốn theo kỳ hạn huy động............................................54

Bảng 2.7 Kết quả huy động vốn của từng phòng tại BIDV Quảng Bình từ năm

2015-2017............................................................................................56

Bảng 2.8 Thị phần huy động vốn các NHTM trên tại Quảng Bình....................57

Bảng 2.9. Tính cân đối giữa việc huy động vốn và sử dụng vốn ........................60

Bảng 2.10. Chi phí và kết quả lợi nhuận từ hoạt động huy động vốn ...................61

Bảng 2.11: Mục đích khách hàng lựa chọn gửi tiền vào BIDV chí nhánh Quảng

Bình .....................................................................................................65

Bảng 2.12: Yếu tố quyết định khách hàng gửi tiền vào BIDV chi nhánh Quảng

Bình .....................................................................................................66

Bảng 2.13: Kết quả kiểm dịnh Cronbach’s Alpha trước khi loại biến ..................68

Bảng 2.14: Phân tích nhân tố khám phá EFA lần 1...............................................70

Bảng 2.15: Phân tích nhân tố khám phá EFA lần 2...............................................71

Bảng 2.16: Kết quả phân tích nhân tố EFA cho thang đo thuộc nhân tố Chất lượng

dịch vụ huy động vốn ..........................................................................73

Bảng 2.17. Kết quả kiểm định Pearson’s mối tương quan giữa biến phụ thuộc và

các biến độc lập ...................................................................................75

Bảng 2.18: Kết quả phân tích hồi quy đa biến.......................................................76

Bảng 2.19: Tóm tắt kiểm định các giả thiết nghiên cứu ........................................77

ix

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ

Sơ đồ: 2.1. Cơ cấu tổ chức của BIDV Quảng Bình...............................................38

Biểu đồ 2.1 Tình hình thu dịch vụ của BIDV Quảng Bình năm 2015-2017 ..........44

Biểu đồ 2.2 Tình hình doanh số từ dịch vụ thẻ giai đoạn 2015 - 2017...................47

Biểu đồ 2.3 Kết quả thực hiện lợi nhuận của BIDV Quảng Bình năm 2015-2017 48

Biểu đồ 2.4. Doanh số và tốc độ tăng trưởng huy động vốn BIDVQuảng Bình giai

đoạn 2015 - 2017.................................................................................50

Biểu đồ 2.5. Cơ cấu nguồn vốn huy động theo kỳ hạn............................................54

Biểu đồ 2.6 Tỷ trọng thị phần huy động vốn các NHTM tại Quảng Bình .............58

Biểu đồ 2.7. Tỷ lệ mẫu nghiên cứu theo giới tính ...................................................63

Biểu đồ 2.8. Tỷ lệ mẫu nghiên cứu theo độ tuổi......................................................64

Biểu đồ 2.9. Tỷ lệ mẫu nghiên cứu theo đối tượng khách hàng ..............................64

Biểu đồ 2.10. Mục đích khách hàng gửi tiền vào ngân hàng.....................................65

Biểu đồ 2.11. Yếu tố khách hàng quan tâm khi quyết định gửi tiền vào ngân hàng

.............................................................................................................67

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

Trong nền kinh tế thị trường cũng như trong bất kỳ một hình thái kinh tế xã

hội nào, các doanh nghiệp tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh đều với mục

đích sản xuất ra hàng hoá và dịch vụ để trao đổi với các đơn vị kinh tế khác nhằm

mục đích tối đa hoá lợi nhuận. Để tiến hành sản xuất, kinh doanh cần thiết phải có

vốn. Đặc biệt, đối với các Ngân hàng thương mại thì nguồn vốn càng có một vị trí

và vai trò quan trọng. Bởi vì, đây là một trong những kênh điều hành chính sách tài

chính của quốc gia, là cầu nối giữa các Tổ chức kinh tế, các doanh nghiệp, các cá

nhân với Ngân hàng thương mại từ việc huy động vốn tiền tệ nhàn rỗi trong nền

kinh tế vào ngân hàng và thực hiện phân phối lại vốn tiền tệ một cách hợp lý dưới

hình thức cho vay, đầu tư để phát triển nền kinh tế. Với yêu cầu ngày một phát huy

vai trò là một trung gian trong hoạt động tài chính, đồng thời đẩy mạnh chủ trương

tái cấu trúc hệ thống Ngân hàng thương mại nhằm nâng cao tính cạnh tranh cũng

như sức mạnh của hệ thống ngân hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường, thì

vấn đề huy động vốn là một trong những yếu tố đóng vai trò quyết định mà tất cả

các Ngân hàng thương mại đều luôn quan tâm và tìm mọi biện pháp để không

ngừng mở rộng và phát triển huy động vốn. Chính vì vậy, việc nghiên cứu một cách

hệ thống toàn diện và cụ thể cả về mặt lý luận và thực tiễn để qua đó tìm giải pháp

đẩy mạnh mở rộng huy động vốn phù hợp với đặc thù công tác huy động vốn của

từng Ngân hàng thương mại là một đòi hỏi bức xúc của hệ thống Ngân hàng thương

mại nói chung và trực tiếp là Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển

Việt Nam Chi nhánh Quảng Bình nói riêng.

Địa bàn Quảng Bình có 12 Ngân hàng thương mại, 01 Ngân hàng chính sách,

01 Ngân hàng phát triển, 01 Ngân hàng Hợp tác xã. Có 79 Phòng giao dịch, 81 máy

ATM, vì vậy để thu hút được nguồn vốn các ngân hàng đã sử dụng rất nhiều biện

pháp nhằm tăng cường thu hút vốn từ phương pháp truyền thống cũng như phi

truyền thống. Điều này cho thấy, tầm quan trọng của nguồn vốn trong hoạt động

kinh doanh của ngân hàng, làm thế nào để giữ vững và tăng trưởng nguồn vốn ổn

2

định đáp ứng cho nhu cầu hoạt động kinh doanh của ngân hàng là một yếu tố cấp

thiết hiện nay.

Là cán bộ công tác tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển

Việt Nam chi nhánh Quảng Bình, trong thời gian gần đây tôi luôn quan tâm về vấn

đề: Làm thế nào để tiếp tục giữ vững và phát triển nguồn vốn tại chi nhánh trong

tình hình cạnh tranh ngày càng gay gắt, phức tạp trên địa bàn hiện nay. Vì vậy, tôi

đã chọn đề tài “Huy động vốn tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát

triển Việt nam chi nhánh Quảng Bình” làm đề tài luận văn tốt nghiệp thạc sĩ của

mình với mong muốn vận dụng lý luận đã học được và phân tích thực tiễn công tác

hiện nay, qua đó nâng cao kỹ năng hoạt động và làm việc của bản thân.

2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

2.1. Mục tiêu chung

Trên cơ sở những vấn đề lý luận và thực tiễn được hệ thống hóa, phân tích và

đánh giá thực trạng công tác huy động vốn trong thời gian qua, từ đó đề xuất các

giải pháp nhằm hoàn thiện công tác huy động vốn tại Ngân hàng Thương mại Cổ

phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Quảng Bình trong thời gian tới.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về hoạt động huy động vốn

của ngân hàng thương mại. - Phân tích đánh giá thực trạng tình hình huy động vốn và các nhân tố ảnh

hưởng đến công tác huy động vốn tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và

Phát triển Việt Nam chi nhánh Quảng Bình giai đoạn 2015 - 2017. - Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác huy động vốn tại Ngân

hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Quảng Bình. Đến năm 2022

3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Nghiên cứu các vấn đề liên quan đến công tác huy động vốn của Ngân hàng

Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Quảng Bình.