Hoạt động thanh tra, giám sát quỹ tín dụng nhân dân của ngân hàng Nhà nước Việt Nam - Chi nhánh Gia Lai: Luận văn thạc sĩ kinh tế / Nguyễn Thị Hải

i

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

--------------

NGUYỄN THỊ HẢI

HOẠT ĐỘNG THANH TRA, GIÁM SÁT QUỸ

TÍN DỤNG NHÂN DÂN CỦA NGÂN HÀNG NHÀ

NƢỚC VIỆT NAM – CHI NHÁNH GIA LAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2016

ii

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

--------------

NGUYỄN THỊ HẢI

HOẠT ĐỘNG THANH TRA, GIÁM SÁT QUỸ

TÍN DỤNG NHÂN DÂN CỦA NGÂN HÀNG NHÀ

NƢỚC VIỆT NAM – CHI NHÁNH GIA LAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Chuyên ngành: Tài chính, Ngân hàng

Mã số: 60.34.02.01

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN NGỌC THẠCH

TP. Hồ Chí Minh - Năm 2016

iii

LỜI CAM ĐOAN

**********

Tôi tên là: Nguyễn Thị Hải

Sinh ngày: 03 tháng 11 năm 1984 – Tại: Hà Tĩnh

Quê quán: Xã Đức Nhân – Huyện Đức Thọ - Tỉnh Hà Tĩnh

Hiện đang công tác tại: Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Chi nhánh Tỉnh Gia

Lai, địa chỉ: 05 Trần Hưng Đạo – TP Pleiku – Tỉnh Gia Lai

Là học viên cao học khóa 16 của Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí

Minh

Mã học viên: 020116140069

Cam đoan đề tài: Hoạt động Thanh tra, giám sát Quỹ tín dụng nhân dân

của Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam – chi nhánh Gia Lai

Chuyên ngành: Kinh tế Tài chính, Ngân hàng. Mã số: 60340201

Người hướng dẫn khoa học: PGS.,TS Nguyễn Ngọc Thạch

Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh

Đề tài này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu có

tính độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được công bố toàn bộ

nội dung này bất kỳ ở đâu; các số liệu, các nguồn trích dẫn trong luận văn được chú

thích nguồn gốc rõ ràng, minh bạch.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi.

TPHCM, ngày 24 tháng 10 năm 2016

Tác giả

NGUYỄN THỊ HẢI

iv

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện đề tài: “Hoạt động thanh tra, giám sát Quỹ tín

dụng nhân dân của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh tỉnh Gia Lai” tôi đã

nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ nhiệt tình của quý thầy, cô Trường Đại học Ngân

hàng thành phố Hồ Chí Minh, các anh chị, các bạn lớp Cao học 16C5 cũng như Ban

lãnh đạo, các anh chị đồng nghiệp tại Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước Việt

Nam chi nhánh tỉnh Gia Lai.

Trước hết xin được cảm ơn quý thầy cô trường Đại học Ngân hàng thành phố

Hồ Chí Minh đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập.

Tôi xin gửi lời cảm ơn đến PGS.TS Nguyễn Ngọc Thạch đã dành thời gian

hướng dẫn giúp tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp.

Xin gửi lời cảm ơn đến toàn thể các anh chị, các bạn lớp cao học 16C5 đã

đồng hành, chia sẽ cùng tôi trong suốt thời gian cùng học.

Xin được cảm ơn Ban lãnh đạo, các anh chị đồng nghiệp tại Thanh tra, giám

sát Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Gia Lai đã tạo điều kiện giúp đỡ về mặt

thời gian, công việc để tôi có thể hoàn thành luận văn tốt nghiệp.

Mặc dù đã cố gắng trong quá trình nghiên cứu, học hỏi, song do thời gian,

kinh nghiệm và kiến thức bản thân còn nhiều hạn chế, luận văn sẽ không tránh khỏi

thiếu sót, tác giả mong muốn nhận được sự tham gia, đóng góp của các nhà khoa

học, thầy cô giáo và bạn bề đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn

Tôi xin chân thành cảm ơn

Gia Lai, ngày 30 tháng 9 năm 2016

Tác giả luận văn

v

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU.............................................................................................. xii

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG THANH TRA,

GIÁM SÁT NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI QUỸ TÍN DỤNG NHÂN

DÂN ......................................................................................................................... 1

1.1 TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG TRUNG ƢƠNG........................... 1

1.1.1 Khái niệm về Ngân hàng Trung Ương................................................. 1

1.1.2 Chức năng Ngân hàng Trung Ương..................................................... 1

1.1.3 Vị trí pháp lý của Ngân hàng Trung Ương……………………….......3

1.2 TỔNG QUAN VỀ QUỸ TÍN DỤNG NHÂN DÂN ........................... 3

1.2.1 Khái niệm Quỹ tín dụng nhân dân ....................................................... 3

1.2.2 Tổ chức bộ máy Quỹ tín dụng nhân dân ............................................. 4

1.2.3 Đặc điểm của Quỹ tín dụng nhân dân cơ sở ........................................ 5

1.2.4 Mục tiêu hoạt động và vai trò của Quỹ tín dụng nhân dân.................. 6

1.2.5 Hoạt động của Quỹ tín dụng nhân dân cơ sở....................................... 7

1.3 HOẠT ĐỘNG CỦA THANH TRA, GIÁM SÁT NGÂN HÀNG NHÀ

NƢỚC ĐỐI VỚI QUỸ TÍN DỤNG NHÂN DÂN ............................................... 8

1.3.1 Khái niệm về thanh tra, giám sát Ngân hàng ....................................... 8

1.3.2 Mục tiêu của Thanh tra, giám sát Ngân hàng ...................................... 9

1.3.3 Sự cần thiết thanh tra đối với Quỹ tín dụng nhân dân ......................... 9

1.3.4 Nội dung thanh tra, giám sát của Ngân hàng Nhà nước đối với Quỹ tín

dụng nhân dân .......................................................................................................... 10

1.3.5 Các phương thức thanh tra, giám sát đối với Quỹ tín dụng nhân dân . 11

1.3.5.1 Giám sát từ xa ................................................................................... 11

1.3.5.2 Thanh tra tại chỗ ............................................................................... 13

vi

1.3.6 Các phương pháp thanh tra, giám sát ngân hàng đối với Quỹ tín dụng

nhân dân ................................................................................................................... 16

1.3.6.1 Phương pháp thanh tra, giám sát tuân thủ ....................................... 16

1.3.6.2 Phương pháp thanh tra, giám sát trên cơ sở rủi ro .......................... 17

1.4 TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG THANH TRA CỦA NGÂN

HÀNG NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI QUỸ TÍN DỤNG NHÂN DÂN ........................ 18

1.4.1 Các tiêu chí đánh giá chất lượng hoạt động giám sát từ xa ................. 18

1.4.2 Các tiêu chí đánh giá chất lượng hoạt động thanh tra tại chỗ.............. 18

1.5 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG THANH TRA,

GIÁM SÁT CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI QUỸ TÍN DỤNG

NHÂN DÂN ............................................................................................................19

1.5.1 Nhân tố khách quan..............................................................................19

1.5.2 Nhân tố chủ quan .................................................................................20

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1............................................................................ 22

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG THANH TRA GIÁM SÁT NGÂN HÀNG

NHÀ NƢỚC VIỆT NAM CHI NHÁNH TỈNH GIA LAI ĐỐI VỚI CÁC QUỸ

TÍN DỤNG NHÂN DÂN CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH................................. 23

2.1 KHÁI QUÁT VỀ TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI TỈNH GIA LAI

.................................................................................................................................. 23

2.2 KHÁI QUÁT VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CỦA THANH TRA,

GIÁM SÁT NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC CHI NHÁNH TỈNH GIA LAI ........ 24

2.2.1 Khái quát về Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Gia Lai................. 24

2.2.1.1 Về tổ chức.......................................................................................... 24

2.2.1.2 Về kết quả hoạt động......................................................................... 27

2.2.2 Tổ chức và hoạt động của Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước chi

nhánh tỉnh Gia Lai.................................................................................................... 29

vii

2.3 KHÁI QUÁT VỀ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC QUỸ TÍN

DỤNG NHÂN DÂN CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN .................................................... 31

2.3.1 Khái quát sự hình thành và phát triển .................................................. 31

2.3.2 Tình hình hoạt động của các quỹ tín dụng nhân dân cơ sở giai đoạn

2011- 2015 ............................................................................................................... 31

2.3.2.1 Hoạt động huy động vốn ................................................................... 32

2.3.2.2 Hoạt động tín dụng ........................................................................... 33

2.3.2.3 Tỷ lệ nợ xấu....................................................................................... 34

2.3.2.4 Phát triển thành viên......................................................................... 35

2.3.2.5 Lợi nhuận hoạt động ......................................................................... 36

2.3.3 Những thuận lợi, khó khăn cơ bản....................................................... 36

2.3.3.1 Những thuận lợi ................................................................................ 36

2.3.3.2 Những khó khăn thách thức .............................................................. 38

2.4 THỰC TRẠNG THANH TRA CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC

VIỆT NAM CHI NHÁNH GIA LAI ĐỐI VỚI CÁC QUỸ TÍN DỤNG NHÂN

DÂN CƠ SỞ............................................................................................................ 38

2.4.1 Việc xây dựng, thực hiện chương trình thanh tra, giám sát................. 38

2.4.2 Nội dung thanh tra, giám sát Quỹ tín dụng nhân dân cơ sở................. 40

2.4.2.1 Hoạt động giám sát các Quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn.......... 40

2.4.2.2 Hoạt động thanh tra tại chỗ.............................................................. 41

2.4.2.3 Về công tác chỉnh sửa sau thanh tra................................................. 46

2.4.3 Những mặt đạt được và hạn chế của công tác thanh tra, giám sát các

quỹ tín dụng nhân dân cơ sở trên địa bàn tỉnh Gia Lai ............................................ 47

2.4.3.1 Những mặt đạt được.......................................................................... 47

2.4.3.2 Những tồn tại hạn chế....................................................................... 50

viii

2.4.3.3 Nguyên nhân hạn chế........................................................................ 52

KẾT LUẬN CHƢƠNG 2............................................................................ 54

CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THANH TRA,

GIÁM SÁT CÁC QUỸ TÍN DỤNG NHÂN DÂN CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN

TỈNH GIA LAI....................................................................................................... 55

3.1 ĐỊNH HƢỚNG CHIẾN LƢỢC PHÁT TRIỂN QUỸ TÍN DỤNG

NHÂN DÂN CƠ SỞ ĐẾN NĂM 2020.................................................................. 55

3.1.1 Định hướng chung................................................................................ 55

3.1.2 Định hướng cụ thể................................................................................ 56

3.2 ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG THANH TRA, GIÁM

SÁT CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM CHI NHÁNH TỈNH GIA

LAI........................................................................................................................... 56

3.2.1 Định hướng phát triển hoạt động thanh tra, giám sát của Ngân hàng

Nhà nước Việt Nam ................................................................................................. 56

3.2.2 Định hướng phát triển hoạt động thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà

nước Việt Nam chi nhánh tỉnh Gia Lai đối với hoạt động Quỹ tín dụng nhân dân cơ

sở .............................................................................................................................. 58

3.3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THANH TRA, GIÁM

SÁT ĐỐI VỚI QUỸ TÍN DỤNG NHÂN DÂN CỦA NGÂN HÀNG NHÀ

NƢỚC VIỆT NAM CHI NHÁNH TỈNH GIA LAI............................................ 58

3.3.1 Đổi mới công tác chỉ đạo, điều hành hoạt động thanh tra tại chỗ đối với

các Quỹ tín dụng nhân dân....................................................................................... 58

3.3.2 Đổi mới phương pháp thanh tra, giám sát Quỹ tín dụng nhân dân cơ sở

.................................................................................................................................. 59

3.3.3 Phát triển đào tạo cán bộ thanh tra có chất lượng cao ......................... 60

3.3.4 Chú trọng thực hiện đầy đủ, có chất lượng các bước tiến hành một cuộc

thanh tra.................................................................................................................... 61