Hoạt động huy động vốn tại ngân hàng thương mại cổ phần Phát triển Nhà đồng bằng sông Cửu Long - Sở giao dịch TP

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

. HỒ

-----------------------------

TRƯƠNG MỸ HẠNH

HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN

TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN

PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

- SỞ GIAO DỊCH TP.HCM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

TP. Hồ Chí Minh – Năm 2013

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

. HỒ

-----------------------------

TRƯƠNG MỸ HẠNH

HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN

TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN

PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

- SỞ GIAO DỊCH TP.HCM

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ

Chuyên ngành: Kinh tế tài chính Ngân hàng

Mã số: 60.31.12

Người hướng dẫn khoa học: PGS.,TS.Ngô Hướng

TP. Hồ Chí Minh- Năm 2013

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên là: Trương Mỹ Hạnh

Sinh ngày 27 tháng 01 năm 1988 - Tại: Thành phố Nha Trang.

Quê quán: Nghệ An

Hiện công tác tại: Ngân hàng TMCP Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long -

Sở giao dịch thành phố Hồ Chí Minh.

Là học viên cao học khóa 13 của Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM.

Mã số học viên:

Cam đoan đề tài: HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG

THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG –

SỞ GIAO DỊCH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng - Mã số: 60.31.12

Người hướng dẫn khoa học: PGS.;TS. Ngô Hướng.

Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM.

Đề tài này là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu có tính

độc lập riêng, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được công bố toàn bộ nội

dung này bất kỳ ở đâu, các số liệu, các nguồn trích dẫn trong luận văn được chú thích

nguồn gốc rõ ràng, minh bạch.

Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi.

TP.HCM, Ngày 10 tháng 10 năm 2013

Tác giả

Trương Mỹ Hạnh

ii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ

ACB Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu

ATM Automatic teller machine -Máy rút tiền tự động

CKH Có kỳ hạn

Core Banking Phần mềm ngân hàng lõi

GTCG Giấy tờ có giá

HĐQT Hội đồng quản trị

KH Khách hàng

KHCN Khách hàng cá nhân

KHDN Khách hàng doanh nghiệp

KKH Không kỳ hạn

Ngân hàng MHB Ngân hàng thương mại cổ phần Phát triển nhà đồng bằng

sông Cửu Long

NHNN Ngân hàng nhà nước

NHTM Ngân hàng thương mại

PGD Phòng giao dịch

POS Point of sale – Máy chấp nhận thẻ

QĐ Quyết định

SGD Sở giao dịch thành phố Hồ Chí Minh

TCTD Tổ chức tín dụng

TMCP Thương mại cổ phần

TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh

USD Đô la Mỹ

VND Việt Nam đồng

WTO Tổ chức thương mại thế giới

iii

DANH MỤC CÁC BẢNG

SỐ BẢNG TÊN BẢNG TRANG

Bảng 2.1 Một số chỉ tiêu hoạt động kinh doanh 27

Bảng 2.2 Cơ cấu nguồn vốn huy động theo thị trường 30

Bảng 2.3 Cơ cấu nguồn vốn huy động trên thị trường 1 theo kỳ hạn 32

Bảng 2.4 Cơ cấu nguồn vốn huy động trên thị trường 1 theo sản phẩm 34

Bảng 2.5 Cơ cấu nguồn vốn huy động trên thị trường 1 theo loại tiền 38

Bảng 2.6 Một số chỉ tiêu về nguồn vốn và sử dụng vốn 39

Bảng 2.7 Chênh lệch lãi suất huy động và cho vay 41

iv

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

SỐ BIỂU ĐỒ TÊN BIỂU ĐỒ TRANG

Biểu đồ 2.1 Cơ cấu tiền gửi có kỳ hạn 33

Biểu đồ 2.2 Cơ cấu nguồn vốn huy động theo đối tượng khách hàng 37

Biểu đồ 2.3 Doanh số huy động vốn các ngân hàng năm 2011 44

Biểu đồ 2.4 Doanh số huy động vốn các ngân hàng năm 2012 45

v

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................i

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT.....................................................................................ii

DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................................iii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ.......................................................................................iv

MỤC LỤC.......................................................................................................................v

MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ix

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN..................1

TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ............................................................................1

1.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.......................................1

1.1.1. Khái niệm Ngân hàng thương mại...............................................................1

1.1.2. Các hoạt động chủ yếu của Ngân hàng thương mại ....................................1

1.1.2.1. Hoạt động huy động vốn .......................................................................2

1.1.2.2. Hoạt động tín dụng ...............................................................................2

1.1.2.3. Hoạt động dịch vụ thanh toán và ngân quỹ ..........................................2

1.1.2.4. Các hoạt động khác ..............................................................................3

1.2. HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI...4

1.2.1. Các nguồn vốn trong hoạt động kinh doanh của Ngân hàng.......................4

1.2.1.1. Vốn tự có ...............................................................................................4

1.2.1.2. Vốn huy động ........................................................................................6

1.2.1.3. Vốn đi vay..............................................................................................7

1.2.1.4. Vốn khác................................................................................................7

1.2.2. Phương thức huy động vốn..........................................................................8

1.2.2.1. Huy động vốn qua tài khoản tiền gửi....................................................8

1.2.2.2. Huy động vốn qua việc phát hành giấy tờ có giá ...............................10

1.2.2.3. Các phương thức huy động vốn khác..................................................10

1.2.3. Nguyên tắc huy động vốn ..........................................................................11

vi

1.2.3.1. Tuân thủ pháp luật trong huy động vốn..............................................11

1.2.3.2. Thỏa mãn yêu cầu kinh doanh với chi phí thấp ..................................11

1.2.3.3. Thỏa mãn nhu cầu thanh khoản..........................................................11

1.2.3.4. Ngăn ngừa sự giảm sút bất thường của nguồn vốn huy động ............11

1.2.4. Vai trò của hoạt động huy động vốn..........................................................12

1.2.4.1. Đối với Ngân hàng thương mại ..........................................................12

1.2.4.2. Đối với khách hàng .............................................................................12

1.2.4.3. Đối với xã hội......................................................................................13

1.2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của ngân hàng .......13

1.2.5.1. Nhân tố khách quan ............................................................................13

1.2.5.2. Nhân tố chủ quan ................................................................................15

1.3. MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN..19

1.3.1. Tại các Ngân hàng thương mại thế giới.....................................................19

1.3.2. Tại các Ngân hàng thương mại trong nước ...............................................22

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1.............................................................................................24

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN..........................25

TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG

BẰNG SÔNG CỬU LONG - SỞ GIAO DỊCH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH....25

2.1. GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ NGÂN HÀNG MHB – SỞ GIAO DỊCH

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH................................................................................25

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển .............................................................25

2.1.2. Tình hình hoạt động và kết quả kinh doanh ..............................................26

2.2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG

MHB - SỞ GIAO DỊCH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .....................................29

2.2.1. Thực trạng huy động vốn tại Ngân hàng MHB - Sở giao dịch TP.HCM

giai đoạn 2011-2013................................................................................................29

2.2.1.1. Về quy mô và cơ cấu vốn huy động.....................................................29

vii

2.2.1.2. Về mối quan hệ giữa nguồn vốn và sử dụng vốn ................................39

2.2.1.3. Về chi phí huy động và chi phí cho vay ..............................................41

2.2.2. So sánh hoạt động huy động vốn của MHB với một số ngân hàng khác

trong giai đoạn năm 2011- 2013. ............................................................................43

2.3. ĐÁNH GIÁ VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG

MHB - SỞ GIAO DỊCH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .....................................47

2.3.1. Những kết quả đạt được.............................................................................47

2.3.2. Những hạn chế còn tồn tại .........................................................................50

2.3.2.1. Vị trí hoạt động chưa thuận lợi...........................................................50

2.3.2.2. Sản phẩm huy động chưa đa dạng và nhiều tiện ích ..........................51

2.3.2.3. Cơ cấu tổ chức chưa chuyển đổi kịp thời, nhân sự còn kém kinh

nghiệm trong giao dịch ........................................................................................52

2.3.2.4. Trình độ công nghệ ngân hàng (Core Banking) của ngân hàng còn

nhiều hạn chế .......................................................................................................53

2.3.2.5. Hoạt động marketing ngân hàng vẫn chưa thực sự phát triển...........54

2.3.2.6. Mạng lưới phòng giao dịch chưa phù hợp..........................................55

2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế ..........................................................................55

2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan....................................................................55

2.3.3.2. Nguyên nhân chủ quan........................................................................57

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2.............................................................................................59

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI

NGÂN HÀNG MHB - SỞ GIAO DỊCH TP.HCM....................................................60

3.1. XU HƯỚNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TRONG GIAI ĐOẠN

TỚI 60

3.2. ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG

MHB - SỞ GIAO DỊCH TP.HCM GIAI ĐOẠN 2013-2015.................................62

3.2.1. Định hướng trong ngắn hạn năm 2013 ......................................................62

viii

3.2.2. Tầm nhìn trong dài hạn..............................................................................63

3.3. GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN

HÀNG MHB – SỞ GIAO DỊCH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH........................65

3.3.1. Thay đổi vị trí trung tâm Sở giao dịch, đảm bảo sự thuận tiện cho khách

hàng khi giao dịch ...................................................................................................65

3.3.2. Phân khúc đối tượng khách hàng, đa dạng hóa sản phẩm theo nhóm khách

hàng 67

3.3.2.1. Đa dạng hóa sản phẩm dành cho nhóm khách hàng doanh nghiệp...68

3.3.2.2. Đa dạng hóa sản phẩm dành cho nhóm khách hàng cá nhân ............70

3.3.3. Đa dạng hóa sản phẩm huy động theo hướng kết hợp các sản phẩm và dịch

vụ khác 71

3.3.4. Huy động vốn thông qua phát hành giấy tờ có giá, đặc biệt là phát hành

chứng chỉ tiền gửi....................................................................................................74

3.3.5. Mở rộng kênh phân phối, sử dụng chính khách hàng làm kênh phân phối

76

3.3.6. Nâng cao khả năng bán hàng một cách tự chủ ..........................................77

3.3.7. Phát triển hoạt động marketing tại Sở giao dịch thành phố Hồ Chí Minh 78

3.4. KIẾN NGHỊ ....................................................................................................79

3.4.1. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước....................................................79

3.4.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng MHB...........................................................80

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3.............................................................................................83

KẾT LUẬN CHUNG...................................................................................................84

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................85

PHỤ LỤC

ix

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài:

Trên thị trường tài chính tiền tệ, hệ thống ngân hàng thương mại chiếm một vị

trí chủ lực, là kênh trung gian vốn quan trọng giữa tiết kiệm và đầu tư, giữa nơi thừa

vốn và giữa nơi thiếu vốn. Kể từ khi nước ta gia nhập WTO, nền kinh tế được hội

nhập, hoạt động tài chính - ngân hàng diễn ra ngày càng mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Trong giai đoạn từ năm 2006 đến 2010, nhiều ngân hàng thương mại trong nước được

cấp giấy phép hoạt động. Bên cạnh đó, năm 2010 đánh dấu sự hiện diện và hoạt động

một cách toàn diện của các ngân hàng 100% vốn nước ngoài với sự mở rộng mạng

lưới, sản phẩm dịch vụ một cách nhanh chóng. Chính vì vậy, trong giai đoạn này, diễn

ra sự cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng trên thị trường tiền tệ, đặc biệt là trong

hoạt động huy động vốn. Tuy có sự khó khăn trong hoạt động huy động, nhưng đến

cuối năm 2010 tiếp tục ghi nhận sự phát triển mạnh mẽ về quy mô của các ngân hàng

thương mại. Hầu hết các ngân hàng đều tăng cường mở rộng mạng lưới, đầu tư phát

triển sản phẩm và dịch vụ. Trong giai đoạn này, hoạt động huy động vốn tuy vấp phải

sự cạnh tranh quyết liệt, chủ yếu về mặt lãi suất, nhưng nhìn chung, giai đoạn này, các

hoạt động huy động giữa các ngân hàng vẫn tương đối ổn định.

Từ năm 2011 đến nay, nền kinh tế gặp nhiều khó khăn, suy thoái, lạm phát xảy

ra làm cho hoạt động ngân hàng ngày càng khó khăn hơn bao giờ hết. Chưa bao giờ,

hoạt động huy động vốn lại khó khăn và cạnh tranh gay gắt như trong giai đoạn này.

Phần lớn các ngân hàng đều nằm trong tình trạng thiếu vốn, gặp khó khăn trong việc

tìm kiếm các nguồn vốn huy động ổn định với chi phí hợp lý và phù hợp với nhu cầu

sử dụng vốn. Việc vay vốn trên thị trường liên ngân hàng trong giai đoạn này gặp nhiều

khó khăn. Một số ngân hàng yếu kém phải đối mặt với tính thanh khoản hàng ngày.

Chính vì vậy, nhu cầu cấp thiết trong giai đoạn này chính là tìm kiếm nguồn vốn huy

động đầu vào, để vừa đảm bảo thanh khoản, vừa đáp ứng được các mục tiêu kinh

doanh của ngân hàng.