Hoạt động cho vay tín chấp tại Ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh

ĐẠI HỌC QUẢNG NINH

TRƯỜNG ĐH KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

GIÁP QUẢNG HÙNG

HOẠT ĐỘNG CHO VAY TÍN CHẤP TẠI NGÂN HÀNG

TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM

CHI NHÁNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2017

ĐẠI HỌC QUẢNG NINH

TRƯỜNG ĐH KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

GIÁP QUẢNG HÙNG

HOẠT ĐỘNG CHO VAY TÍN CHẤP TẠI NGÂN HÀNG

TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM

CHI NHÁNH QUẢNG NINH

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: TS. Ngô Văn Vũ

THÁI NGUYÊN - 2017

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan bản luận văn này là công trình nghiên cứu độc lập của tôi

dưới sự hướng dẫn của TS. Ngô Văn Vũ. Các số liệunêu trong luận văn là trung

thực và có trích nguồn rõ ràng. Kết quả nghiên cứu trong đề tài là trung thực và

chưa từng được sử dụng, công bố trong bất kỳ nghiên cứu nào.

Quảng Ninh, ngày tháng năm 2017

Tác giả luận văn

Giáp Quảng Hùng

ii

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo, các khoa,

phòng của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh - Đai ḥ oc ̣ Quảng

Ninh đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và hoàn

thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của TS. Ngô Văn Vũ -

người hướng dẫn khoa học.

Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến quý báu của các nhà khoa

học, các thầy, cô giáo trong Trường Đai ḥ oc Kinh t ̣ ế và Quản trị Kinh doanh - Đại

học Quảng Ninh.

Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác của các

đồng nghiệp tại địa bàn nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn các bạn bè và gia

đình đã tạo điều kiện mọi mặt để tôi hoàn thành nghiên cứu này.

Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó.

Quảng Ninh, ngày tháng năm 2017

Tác giả luận văn

Giáp Quảng Hùng

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN........................................................................................................... ii

MỤC LỤC................................................................................................................ iii

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT ................................................................. vi

DANH MỤC BẢNG............................................................................................... vii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH.............................................................................. ix

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ................................................................3

5. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................3

Chương 1CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHO VAY TÍN CHẤPCỦA

NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI................................................................................4

1.1. Khái quát về Ngân hàng thương mại ...................................................................4

1.1.1. Khái niệm và chức năng cơ bản của ngân hàng thương mại ............................4

1.1.2. Khái quát về hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại............................8

1.2. Hoạt động cho vay tín chấp của ngân hàng thương mại....................................10

1.2.1. Khái niệm, đặc điểm cho vay tín chấp ngân hàng thương mại.......................10

1.2.2. Nội dung nghiên cứu cho vay tín chấp tại NHTM..........................................11

1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động cho vay tín chấp..................................17

1.3. Cơ sở thực tiễn về hoạt động cho vay tín chấp của một số chi nhánh ngân hàng

thương mại ................................................................................................................23

1.3.1. Kinh nghiệm của Chi nhánh ngân hàng TMCP Ngoại thương Hạ Long........23

1.3.2. Kinh nghiệm cho vay tín chấp của Ngân hàng cá nhân và doanh nghiệp

(HSBC)......................................................................................................................26

iv

1.3.3. Bài học kinh nghiệm rút ra đối với hoạt động cho vay tín chấp ngân hàng

thương mại TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Quảng Ninh...........27

Chương 2PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.........................................................28

2.1. Các câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyết........................................................28

2.2.1. Phương pháp điều tra thu thập số liệu.............................................................28

2.3. Hệ thống chỉ tiêu phân tích ................................................................................32

2.3.1. Hệ thống các chỉ tiêu định lượng ....................................................................32

2.3.2. Hệ thống các chỉ tiêu định tính .......................................................................34

Chương 3THỰC TRẠNG CHO VAY TÍN CHẤP TẠI NGÂN HÀNGTMCP

ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN - CHI NHÁNH QUẢNG NINH ............................36

3.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh

Quảng Ninh ...............................................................................................................36

3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ..................................................................36

3.1.2. Tổ chức bộ máy và nhân sự ............................................................................38

3.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh .....................................................................40

3.2. Thực trạng cho vay tín chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt

Nam - Chi nhánh Quảng Ninh ..................................................................................43

3.2.1. Quy định về cho vay tín chấp của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển

Việt Nam...................................................................................................................43

3.2.2. Nội dung và quy trình cho vay tín chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát

triển Việt Nam - chi nhánh Quảng Ninh ...................................................................45

3.2.3. Thực trạng cho vay tín chấp đối với doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Đầu

tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh.................................................52

3.2.4. Thực trạng cho vay tín chấp đối với cá nhân tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và

Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh ..........................................................55

3.2.5. Tỷ lệ nợ xấu cho vay cho vay tín chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát

triển Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh ..................................................................59

3.2.6. Thực trạng hoạt động Marketing dành cho hoạt động cho vay tín chấp.........60

3.3. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động cho vay tín chấp tại chi nhánh

Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Quảng Ninh................................................61

v

3.3.1. Nhân tố bên trong BIDV Quảng Ninh ............................................................61

3.3.2. Nhân tố bên ngoài BIDV Quảng Ninh............................................................63

3.4. Kết quả khảo sát đánh giá hoạt động cho vay tín chấp tại NHTMCP Đầu tư và

Phát triển (BIDV) chi nhánh Quảng Ninh ................................................................65

3.4.1. Đặc điểm của đối tượng được điều tra ............................................................65

3.4.2. Kết quả phân tích Cronbach’s Alpha ..............................................................67

3.4.3. Kết quả phân tích đánh giá quan điều tra trong hoạt động cho vay tín chấp

thông qua khảo sát và sử dụng các phân tích định tính.............................................68

3.4.4. Kết quả phân tích hồi quy ...............................................................................72

3.5. Đánh giá chung quản lý hoạt động cho vay tín chấp tại tại Ngân hàng TMCP

Đầu tư và Phát triển - chi nhánh Quảng Ninh...........................................................77

3.5.1. Những kết quả đạt được ..................................................................................77

3.5.2. Hạn chế............................................................................................................79

Chương 4GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH CHO VAY TÍN CHẤP TẠI NGÂN

HÀNGTMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN - CHI NHÁNH QUẢNG NINH....82

4.1. Định hướng cho vay tín chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt

Nam - Chi nhánh Quảng Ninh ..................................................................................82

4.1.1. Định hướng chung của Ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam.....82

4.1.2. Định hướng của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi

nhánh Quảng Ninh ....................................................................................................82

4.2. Giải pháp đẩy mạnh cho vay tín chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển

Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh ..........................................................................84

4.2.1. Giải pháp vĩ mô...............................................................................................84

4.2.2. Giải pháp vi mô...............................................................................................85

4.2.3. Giải pháp khác.................................................................................................90

4.3. Kiến nghị............................................................................................................98

4.3.1. Kiến nghị đối với Ngân hàng nhà nước ..........................................................98

4.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam. ...........98

4.3.3. Kiến nghị đối với Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi

nhánh Quảng Ninh ....................................................................................................99

vi

KẾT LUẬN............................................................................................................101

TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................103

PHỤ LỤC ......................................................................................................................................104

DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT

CHXHCN : Cộng hòa xã hội chủ nghĩa

CN : Chi nhánh

KHCN : Khách hàng cá nhân

KHDN : Khách hàng doanh nghiệp

NH : Ngân hàng

NHNN : Ngân hàng nhà nước

NHTM : Ngân hàng thương mại

QHKH : Quan hệ khách hàng

QLRR : Quản lý rủi ro

TMCP : Thương mại cổ phần

VND : Việt nam đồng

vii

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1: Điều kiện và hạn mức cụ thể theo từng phân nhóm khách hàng...........25

Bảng 2.1: Bảng thang đo Likert scale ....................................................................31

Bảng 2.2: Bảng thang đo Cronbach’s Alpha .........................................................31

Bảng 3.1: Bảng số liệu về tình hình hoạt động tín dụng của CN Ngân hàng

TMCPĐầu tư và Phát triển Quảng Ninh các năm 2014, 2015, 2016....41

Bảng 3.2: Bảng xếp loại khách hàng Doanh nghiệp..............................................46

Bảng 3.3: Hạn mức cho vay tín chấp .....................................................................51

Bảng 3.4: Các loại thẻ cho vay tín chấp.................................................................52

Bảng 3.5: Bảng kết quả cho vay tín chấp đối với doanh nghiệptại BIDV Quảng

Ninh qua các năm 2014; 2015; 2016.....................................................54

Bảng 3.6: Bảng kết quả cho vay tín chấp đối với cá nhân tại BIDV Quảng

Ninhqua các năm 2014; 2015; 2016......................................................56

Bảng 3.7: Bảng phân loại nhóm nợ........................................................................59

Bảng 3.8: Tỷ lệ nợ xấu tín chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tưvà Phát triển Việt

Nam - Chi nhánh Quảng Ninh...............................................................60

Bảng 3.9: Thống kê thông tin cán bộ nhân viên được điều tra ..............................65

Bảng 3.10: Thống kê thông tin khách hàng được điều tra .......................................66

Bảng 3.11: Bảng tổng hợp kết quả kiểm định độ tin cậycủa các biến đối

vớikhách hàng............................................................................….67

Bảng 3.12: Bảng tổng hợp kết quả kiểm định độ tin cậycủa các biến đối với cán bộ

nhân viên ...............................................................................................68

Bảng 3.13: Giá trị bình quân và ý nghĩa theo đánh giá của người trả lời về chất

lượng cho vay tín chấp thông qua yếu tố Cơ chế, chính sách tín chấp .68

Bảng 3.14: Giá trị bình quân và ý nghĩa theo đánh giá của người khảo sátvề chất

lượng tín chấp của ngân hàng thông qua yếu tố sản phẩm và quy trình

cung ứng sản phẩm................................................................................69

Bảng 3.15: Giá trị bình quân và ý nghĩa theo đánh giá của người khảo sátvề chất

lượng tín chấp của ngân hàng thông qua yếu tố đội ngũ cán bộ ...........70

Bảng 3.16: Giá trị bình quân và ý nghĩa theo đánh giá của người khảo sát về chất

lượng tín chấp của ngân hàng thông qua yếu tố Công nghệ .................70

Bảng 3.17: Giá trị bình quân và ý nghĩa theo đánh giá của người khảo sát về chất

lượng tín chấp của ngân hàng thông qua yếu tố chính sách marketing.71

viii

Bảng 3.18: Tổng hợp đánh giá của người trả lời về chất lượng tín chấp.................72

ix

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, HÌNH

BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 3.1: Số lượng khách hàng doanh nghiệp tại Chi nhánh Ngân hàng

TMCP Đầu tư và Phát triển Quảng Ninh ............................................53

Biểu đồ 3.2 Tình cho vay tín dụng doanh nghiệp của BIDV Quảng Ninh.............55

Biểu đồ 3.3: Tình hình cho vay tín chấp cá nhân tại Chi nhánh Ngân hàng

TMCP Đầu tư và Phát triển Quảng Ninh ............................................56

Biểu đồ 3.4: Tỷ trọng các sản phẩm cho vay tín chấp tại BIDV Quảng Ninh ........59

HÌNH

Hình 3.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức Chi nhánh Ngân hàngTMCP Đầu tư và Phát

triển Quảng Ninh.................................................................................39

Hình 3.2: Lưu đồ quy trình phê duyệt tín dụng tại chi nhánh .............................49

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Hội nhập kinh tế quốc tế trở thành một xu thế thời đại và diễn ra mạnh mẽ

trên nhiều lĩnh vực. Theo đó, song song với việc vươn ra thị trường thế giới, Việt

Nam cũng phải mở cửa thị trường trong nước, trong đó có lĩnh vực tài chính - ngân

hàng. Trong bối cảnh chung đó, các NHTM Việt Nam phải chủ động nhận thức và sẵn

sàng tham gia vào quá trình hội nhập và cạnh tranh vì khi đó thị trường trong nước

không còn mức bảo hộ cao như trước, các ngân hàng sẽ phải cạnh tranh trên phạm vi

toàn cầu và cạnh tranh ngay tại sân nhà. Các ngân hàng “cưng chiều” khách hàng của

mình hơn, chấp nhận rủi ro ở mức độ cao hơn, và điển hình đó là cho vay tín chấp -

một loại hình cho vay không có tài sản bảo đảm mà dựa vào uy tín của khách hàng.

Trong thời gian áp dụng cho vay không có tài sản đảm bảo, Ngân hàng

TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh đã gặt hái được

nhiều thành công từ như : gia tăng dư nợ tín dụng, tạo và duy trì quan hệ với các

khách hàng tốt, các khách hàng lớn có tài sản bảo đảm hạn chế và khách hàng

doanh nghiệp nhà nước trên địa bàn Quảng Ninh. Nhưng bên cạnh đó, Chi nhánh

cũng phải gánh chịu những rủi ro từ việc cho vay không có tài sản bảo đảm như nợ

xấu đối với các khoản cho vay các doanh nghiệp khi không có đủ 100% giá trị tài

sản đảm bảo cho khoản vay, cho vay tín chấp tiêu dùng cá nhân. Trong đó, nhiều

khoản vay hết hạn vẫn chưa thu hồi được nợ vay do khách hàng không hợp tác,

khách hàng mất khả năng thanh toán, không có nguồn thu hoặc nguồn thu không đủ

từ việc phát mại tài sản đảm bảo để bù đắp (do chỉ có một phần dư nợ có đảm bảo

bằng tài sản)…

Qua thời gian làm việc thực tế tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển

Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh, tác giả chọn đề tài “Hoạt động cho vay tín

chấp tại Ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Quảng

Ninh” để thực hiện luận văn thạc sĩ của mình với mong muốn nhìn nhận, đánh giá lại

một cách trung thực khách quan hoạt động cho vay tín chấp của Ngân hàng TMCP

Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Quảng Ninh để đưa ra các biện pháp quản

trị hữu hiệu, xác định phương hướng phát triển cho vay tín chấp tại Chi nhánh một cách

an toàn và hiệu quả nhất.