Hoàn thiện phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tư và thương mại TNG

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

VŨ DUY HOÀNG

HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH

TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ

VÀ THƢƠNG MẠI TNG

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. LÊ QUANG DỰC

THÁI NGUYÊN - 2013

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi; số

liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chƣa hề đƣợc sử

dụng để bảo vệ một học vị nào.

Tôi cũng xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận

văn này đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã đƣợc chỉ

rõ nguồn gốc./.

Tác giả luận văn

Vũ Duy Hoàng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành đƣợc luận văn, ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi đã

nhận đƣợc rất nhiều sự giúp đỡ của các thầy giáo, cô giáo; các đồng nghiệp;

bạn bè và gia đình.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến giáo viên hƣớng dẫn khoa học

TS. Lê Quang Dực. Ngƣời thầy đã dành nhiều tâm huyết, tận tình hƣớng dẫn

chỉ bảo tôi trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến các giáo viên Khoa Kinh tế, phòng

Quản lý Đào tạo Sau đại học, trƣờng Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh

đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi thực hiện đề tài.

Tôi xin trân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo và nhân viên phòng Tài

chính của Công ty Cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG.

Trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài, tôi đã nhận đƣợc nhiều

sự giúp đỡ, động viên, khích lệ từ phía bạn bè và gia đình. Tôi xin chân thành

cảm ơn và ghi nhận những tình cảm quý báu đó.

Xin chân thành cảm ơn!

Tác giả luận văn

Vũ Duy Hoàng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

iii

MỤC LỤC

Lời cam đoan............................................................................................................... i

Lời cảm ơn ................................................................................................................. ii

Mục lục...................................................................................................................... iii

Danh mục các từ viết tắt............................................................................................ vi

Danh mục các bảng .................................................................................................. vii

Danh mục các sơ đồ, đồ thị..................................................................................... viii

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu của đề tài ..............................................................................2

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2

4. Những đóng góp của đề tài .....................................................................................3

5. Kết cấu đề tài...........................................................................................................3

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH

TRONG DOANH NGHIỆP .....................................................................................4

1.1. Tài chính và vai trò tài chính doanh nghiệp.........................................................4

1.2. Tổng quan về phân tích tài chính doanh nghiệp ..................................................6

1.2.1. Phân tích tài chính doanh nghiệp ......................................................................6

1.2.2. Quy trình phân tích tài chính doanh nghiệp......................................................8

1.2.3. Phƣơng pháp thực hiện phân tích....................................................................10

1.2.4. Nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp ....................................................11

Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI

CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP.....................................................................30

2.1. Phƣơng pháp nghiên cứu....................................................................................30

2.1.1. Phƣơng pháp so sánh.......................................................................................30

2.1.2. Phƣơng pháp chi tiết chỉ tiêu phân tích...........................................................33

2.1.3. Phƣơng pháp liên hệ cân đối...........................................................................33

2.1.4. Phƣơng pháp loại trừ.......................................................................................34

2.1.5. Phƣơng pháp Dupont ......................................................................................36

2.2. Cơ sở dữ liệu phục vụ phân tích.........................................................................37

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

iv

Chƣơng 3.THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ THƢƠNG MẠI TNG ...............................41

3.1. Tổng quan về công ty cổ phần đầu tƣ và thƣơng mại TNG...............................41

3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty ..................................................41

3.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh .....................................................................43

3.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý hoạt động kinh doanh và phân cấp quản lý

tài chính.....................................................................................................................45

3.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán và sổ kế toán................................................47

3.1.4. Vai trò và xu thế phát triển của Công ty cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG ....49

3.2. Thực trạng hoạt động phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tƣ và

thƣơng mại TNG .......................................................................................................51

3.2.1. Về con ngƣời thực hiện phân tích ...................................................................51

3.2.2. Nhận thức về phân tích tài chính của nhà quản trị..........................................53

3.2.3. Tổ chức công tác phân tích tài chính ..............................................................53

3.2.4. Phƣơng pháp và kỹ thuật phân tích tài chính..................................................54

3.2.5. Căn cứ phục vụ cho hoạt động phân tích ........................................................54

3.2.6. Thời gian phân tích tài chính ..........................................................................55

3.2.7. Cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động phân tích ............................................55

3.2.8. Về nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp................................................55

3.3. Đánh giá hoạt động phân tích tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ và

Thƣơng mại TNG............................................................................................69

3.3.1. Những kết quả đạt đƣợc ..................................................................................69

3.3.2. Hạn chế và nguyên nhân .................................................................................71

Chƣơng 4. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI

CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ VÀ THƢƠNG MẠI TNG.........78

4.1. Quan điểm hoàn thiện phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tƣ

và thƣơng mại TNG ..................................................................................................78

4.1.1. Quan điểm công khai ......................................................................................78

4.1.2. Quan điểm thông tin đầy đủ............................................................................79

4.1.3. Quan điểm hội nhập ........................................................................................79

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

v

4.2. Giải pháp hoàn thiện phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần đầu tƣ và

thƣơng mại TNG .......................................................................................................79

4.2.1. Nâng cao nhận thức của nhà quản trị công ty .................................................79

4.2.2. Hoàn thiện tổ chức trong thực hiện phân tích.................................................80

4.2.3. Hoàn thiện nội dung phân tích ........................................................................81

4.2.4. Hoàn thiện phƣơng pháp phân tích. ..............................................................119

4.2.5. Nâng cao trình độ của cán bộ phân tích tài chính .........................................120

4.3. Kiến nghị..........................................................................................................121

KẾT LUẬN............................................................................................................124

TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................125

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

HĐQT : Hội đồng quản trị

NVL : Nguyên vật liệu

QĐ : Quyết định

SXKD : Sản xuất kinh doanh

TP : Thành phố

TSCĐ : Tài sản cố định

UBND : Ủy ban nhân dân

XDCB : Xây dựng cơ bản

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh 2008 - 2011 ...............................50

Bảng 3.2. Cơ cấu chi phí theo khoản mục ................................................................58

Bảng 3.3. Khái quát tình hình tài sản của công ty ....................................................59

Bảng 3.4. Đánh giá khái quát tình hình nguồn vốn của công ty...............................60

Bảng 3.5. Cơ cấu tài sản và cơ cấu nguồn vốn .........................................................61

Bảng 3.6. Phân tích bảng báo cáo kết quả kinh doanh..............................................62

Bảng 3.7. Cơ cấu doanh thu năm 2009, 2010, 2011 .................................................63

Bảng 3.8. Các chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời...................................................64

Bảng 3.9. Tình hình các khoản phải thu ...................................................................65

Bảng 3.10. Khả năng thanh toán của công ty............................................................66

Bảng 3.11. Phân tích năng lực hoạt động..................................................................67

Bảng 4.1. Khái quát tình hình tài sản của công ty ....................................................84

Bảng 4.2. Đánh giá khái quát tình hình nguồn vốn của công ty...............................88

Bảng 4.3. Đánh giá khái quát Bảng báo cáo kết quả kinh doanh của công ty..........91

Bảng 4.4. Đánh giá tình hình thực hiện lợi nhuận của công ty.................................93

Bảng 4.5. Tình hình chiếm dụng vốn của công ty ....................................................95

Bảng 4.6. Phân tích khái quát khả năng thanh toán của công ty...............................97

Bảng 4.7. Phân tích khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của công ty..........................98

Bảng 4.8. Khả năng thanh toán của công ty cùng ngành nghề kinh doanh với công ty ..99

Bảng 4.9. Khoản nợ tới hạn và nguồn đảm bảo......................................................100

Bảng 4.10. Phân tích các chỉ tiêu phản ánh khả năng hoạt động............................102

Bảng 4.11. Số vốn lƣu động tiết kiệm đƣợc............................................................105

Bảng 4.12. Đánh giá chỉ tiêu phản ánh khả năng sinh lời.......................................109

Bảng 4.13. Phân tích các mối quan hệ tƣơng tác với ROE.....................................115

Bảng 4.14. Mức độ tác động của hệ thống đòn bẩy trong công ty ...........................116

Bảng 4.15. Bảng tính chỉ số tổng hợp Zscore qua các năm....................................118

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

viii

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ

SƠ ĐỒ

Sơ đồ 3.1: Tổ chức bộ máy quản lý hoạt động kinh doanh và phân cấp quản lý tài chính.46

Sơ đồ 3.2: Tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG.....48

ĐỒ THỊ

Đồ thị 4.1: Cơ cấu nợ phải trả ...................................................................................87

Đồ thị 4.2: Tình hình thực hiện lợi nhuận.................................................................94

Đồ thị 4.3: Tình hình chiếm dụng vốn của công ty...................................................96

Đồ thị 4.4: Vòng quay tổng sản phẩm ....................................................................103

Đồ thị 4.5: Hiệu suất sử dụng vốn cố định..............................................................104

Đồ thị 4.6: Vòng quay vốn lƣu động.......................................................................105

Đồ thị 4.7: Vòng quay hàng tồn kho.......................................................................106

Đồ thị 4.8: Vòng quay các khoản phải thu..............................................................107

Đồ thị 4.9: Tỷ suất LNST trên DTT (ROS)............................................................110

Đồ thị 4.10: Tỷ suất LNST trên tổng tài sản (ROA)...............................................112

Đồ thị 4.11: Tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu (ROE)...........................................113

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Ngày nay, chúng ta đang chứng kiến sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nƣớc nhà từ

một nền kinh tế dựa vào nông nghiệp là chủ yếu sang một nền kinh tế có tỷ trọng công

nghiệp và dịch vụ cao, dựa trên nền tảng của kinh tế tri thức và xu hƣớng gắn với nền

kinh tế toàn cầu. Chính sự chuyển dịch này đã tạo cơ hội và điều kiện thuận lợi cho

nhiều ngành kinh tế phát triển. Song cũng làm phát sinh nhiều vấn đề phức tạp đặt

ra cho các doanh nghiệp những yêu cầu và thách thức mới, đòi hỏi các doanh

nghiệp phải tự vận động, vƣơn lên để vƣợt qua những thử thách, tránh nguy cơ bị

đào thải bởi quy luật cạnh tranh khắc nghiệt của cơ chế thị trƣờng.

Trong bối cảnh kinh tế nhƣ thế, các doanh nghiệp muốn đứng vững trên thƣơng

trƣờng cần phải nhanh chóng đổi mới, trong đó đổi mới về quản lý tài chính là một

trong các vấn đề đƣợc quan tâm hàng đầu và có ảnh hƣởng trực tiếp đến sự sống còn

đối với nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Bởi lẽ, để hoạt động kinh doanh của doanh

nghiệp đạt hiệu quả thì nhà quản lý cần phải nhanh chóng nắm bắt những tín hiệu của

thị trƣờng, xác định đúng nhu cầu về vốn, tìm kiếm và huy động nguồn vốn để đáp ứng

nhu cầu kịp thời, sử dụng vốn hợp lý, đạt hiệu quả cao nhất. Muốn vậy, các doanh

nghiệp cần nắm đƣợc những nhân tố ảnh hƣởng, mức độ và xu hƣớng tác động của

từng nhân tố đến tình hình tài chính doanh nghiệp. Điều này chỉ thực hiện đƣợc trên cơ

sở phân tích tài chính.

Phân tích tài chính là tổng thể các phƣơng pháp đƣợc sử dụng để đánh giá tình

hình tài chính đã qua và hiện nay. Việc thƣờng xuyên phân tích tình hình tài

chính sẽ giúp nhà quản lý doanh nghiệp thấy rõ thực trạng hoạt động tài chính, từ

đó có thể nhận ra những mặt mạnh, mặt yếu của doanh nghiệp nhằm làm căn cứ

để hoạch định phƣơng án hành động phù hợp cho tƣơng lai và đồng thời đề xuất

những giải pháp hữu hiệu để ổn định và tăng cƣờng tình hình tài chính giúp nâng

cao chất lƣợng doanh nghiệp.

Trong giai đoạn hiện nay, cùng với sự khủng hoảng của nền kinh tế thế giới

ngành dệt may Việt Nam đang gặp nhiều những khó khăn vì ngày càng ít thị trƣờng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

2

để tiêu thụ sản phẩm. Tuy nhiên, trong điều kiện đó Công ty Cổ phần Đầu tƣ và

Thƣơng mại TNG nằm trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên vẫn là 1 trong 10 doanh

nghiệp may mặc lớn nhất của cả nƣớc và có uy tín trong khu vực. Tuy vậy, việc

phân tích tình hình tài chính trong doanh nghiệp vẫn còn nhiều bất cập và chƣa hợp

lý, chính điều đó đã phần nào gây khó khăn cho các đối tƣợng quan tâm khi đƣa ra

các quyết định kinh doanh. Nhận thức đƣợc tầm quan trọng của vấn đề trên đề tài

“Hoàn thiện phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tư và

Thương mại TNG” đƣợc lựa chọn nghiên cứu.

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

Dựa trên những kết quả khảo sát và hệ thống hóa lý luận, mục tiêu cơ bản của

luận văn là nhằm đề xuất một số giải pháp cơ bản để hoàn thiện phân tích tình hình tài

chính tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG.

Từ những mục tiêu cơ bản trên mục tiêu cụ thể đƣợc xác định nhƣ sau:

- Làm rõ bản chất của phân tích tài chính và ý nghĩa của phân tích tài chính

trong doanh nghiệp.

- Trình bày lý luận và hệ thống chỉ tiêu về phân tích tình hình tài chính trong các

doanh nghiệp.

- Khảo sát và đánh giá thực trạng hoạt động phân tích tình hình tài chính tại

Công ty Cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG.

- Đƣa các quan điểm và đề xuất các giải pháp hoàn thiện phân tích tình hình

tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG để giúp doanh nghiệp

hoạt động hiệu quả hơn.

3. Câu hỏi nghiên cứu

Xuất phát từ mục tiêu nghiên cứu, luận văn hƣớng tới việc tập trung giải

quyết các câu hỏi sau:

- Hệ thống chỉ tiêu trong phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp?

- Tổ chức, nội dung và phƣơng pháp phân tích tình hình tài chính thực tế

áp dụng tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG nhƣ thế nào?

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

3

- Những vấn đề gì còn tồn tại trong phân tích tình hình tài chính tại Công ty

Cổ phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG, các giải pháp và điều kiện thực hiện nhƣ thế

nào?

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

* Đối tƣợng nghiên cứu của đề tài là phân tích tình hình tài chính gắn với

việc tăng cƣờng quản trị tài chính của doanh nghiệp.

Phạm vi nghiên cứu của đề tài đƣợc giới hạn ở Công ty Cổ phần Đầu tƣ và

Thƣơng mại TNG. Số liệu tác giả dùng để phân tích trong khoản thời gian từ

năm 2009 - 2011.

5. Những đóng góp của đề tài

Luận văn sẽ làm rõ những nội dung sau:

- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về phân tích tình hình tài chính trong các

doanh nghiệp.

- Đánh giá thực trạng phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ

và Thƣơng mại TNG.

- Từ những thực trạng đã phân tích tác giả đƣa ra các quan điểm và giải

pháp hoàn thiện phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ và

Thƣơng mại TNG.

6. Kết cấu đề tài

Luận văn “Hoàn thiện phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần

Đầu tư và Thương mại TNG” ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham

khảo, các phụ lục, luận văn đƣợc chia thành 4 chƣơng:

Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về phân tích tình hình tài chính trong các doanh nghiệp

Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu phân tích tình hình tài chính trong các

doanh nghiệp.

Chƣơng 3: Thực trạng phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Đầu

tƣ và Thƣơng mại TNG.

Chƣơng 4: Giải pháp hoàn thiện phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ

phần Đầu tƣ và Thƣơng mại TNG.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://lrc.tnu.edu.vn

4

Chƣơng 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH

TRONG DOANH NGHIỆP

1.1. Tài chính và vai trò tài chính doanh nghiệp

Tài chính doanh nghiệp là những quan hệ kinh tế biểu hiện dƣới hình thức

giá trị (quan hệ tiền tệ) phát sinh trong quá trình hình thành và sử dụng các quỹ

tiền tệ nhằm phục vụ quá trình tái sản xuất trong mỗi doanh nghiệp và góp phần

tích luỹ vốn [4, 3].

Nội dung của những quan hệ kinh tế thuộc phạm vi tài chính doanh nghiệp

bao gồm:

- Quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp với ngân sách nhà nước:

Mối quan hệ kinh tế này đƣợc thể hiện: Trong quá trình hoạt động kinh doanh

các doanh nghiệp phải có nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nƣớc theo luật định và ngƣợc lại

Nhà nƣớc cũng có sự tài trợ về mặt tài chính cho các doanh nghiệp để thực hiện chính

sách kinh tế vĩ mô của mình.

- Quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp và thị trường:

Kinh tế thị trƣờng có đặc trƣng cơ bản là các mối quan hệ kinh tế đều đƣợc

thực thi thông qua hệ thống thị trƣờng: Thị trƣờng hàng hoá tiêu dùng, thị trƣờng

hàng hoá tƣ liệu sản xuất, thị trƣờng tài chính… và do đó, với tƣ cách là ngƣời kinh

doanh, hoạt động của doanh nghiệp không thể tách rời hoạt động của thị trƣờng, các

doanh nghiệp vừa là ngƣời mua các yếu tố của hoạt động kinh doanh, ngƣời bán các

sản phẩm hàng hoá, dịch vụ; đồng thời vừa là ngƣời tham gia huy động và mua, bán

các nguồn tài chính nhàn rỗi của xã hội.

- Quan hệ kinh tế trong nội bộ doanh nghiệp gồm:

Quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp với các phòng ban, phân xƣởng, tổ, đội sản

xuất trong việc tạm ứng, thanh toán.

Quan hệ kinh tế giữa doanh nghiệp và cán bộ công nhân viên trong quá trình

phân phối thu nhập cho ngƣời lao động dƣới hình thức tiền lƣơng, tiền thƣởng, tiền

phạt, lãi cổ phần…