Hoàn thiện lập dự toán và quyết toán ngân sách nhà nước cấp huyện tại phòng tài chính - kế hoạch huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định

BÔ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN

DƢƠNG THỊ HƢƠNG GIANG

HOÀN THIỆN LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT TOÁN NGÂN

SÁCH NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN TẠI PHÒNG TÀI

CHÍNH- KẾ HOẠCH HUYỆN HOÀI ÂN,

TỈNH BÌNH ĐỊNH

Chuyên ngành: Kế toán

Mã số: 8340301

Giảng viên hƣớng dẫn: TS. ĐỖ HUYỀN TRANG

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của riêng tôi dƣới sự hƣớng

dẫn tận tình của TS. Đỗ Huyền Trang - Trƣờng Đại học Quy Nhơn, các nội

dung nghiên cứu, số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa

đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.

Tác giả luận văn

Dƣơng Thị Hƣơng Giang

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này, Tôi xin gửi lời cảm ơn đầu tiên và sâu sắc

nhất đến cô TS. Đỗ Huyền Trang, ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn, giúp đỡ tôi

tận tình trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới quý thầy cô Trƣờng Đại học

Quy Nhơn đã nhiệt tình giúp đỡ tôi về mọi mặt trong suốt quá trình học tập và

nghiên cứu.

Tôi cũng xin bày tỏ sự biết ơn đến các đồng chí Lãnh đạo và Chuyên

viên của Phòng Tài chính- Kế hoạch, Chi cục Thuế khu vực Hoài Nhơn￾Hoài Ân- An Lão và UBND xã Ân Thạnh đã nhiệt tình cung cấp số liệu và

giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu, hoàn thành luận văn.

Luận văn là tổng hợp kết quả của quá trình học tập, nghiên cứu và sự

nổ lực cố gắng của bản thân. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện sẽ không

thể tránh những sai sót, tôi rất mong nhận đƣợc sự góp ý chân thành của quý

thầy cô và đồng nghiệp để luận văn đƣợc hoàn thiện hơn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn!

Hoài Ân,ngày 28 tháng 4 năm2022

Tác giả luận văn

Dƣơng Thị Hƣơng Giang

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ

MỞ ĐẦU.......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài...............................................................................1

2. Tổng quan về đề tài nghiên cứu ..................................................................2

3. Mục tiêu nghiên cứu đề tài ..........................................................................4

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu...............................................................4

5. Phƣơng pháp nghiên cứu.............................................................................5

6. Ý nghĩa khoa học của đề tài ........................................................................5

7. Kết cấu của đề tài........................................................................................6

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT TOÁN

NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN..................................................... 7

1.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC VÀ NGÂN SÁCH

NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN................................................................................7

1.1.1. Khái niệm về ngân sách nhà nƣớc ........................................................7

1.1.2. Chức năng của ngân sách nhà nƣớc......................................................9

1.1.3. Vai trò của ngân sách nhà nƣớc ..........................................................10

1.1.4. Hệ thống ngân sách nhà nƣớc của Việt Nam......................................12

1.1.5. Ngân sách nhà nƣớc cấp huyện trong hệ thống ngân sách nhà

nƣớc................................................................................................................14

1.2. LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC

CẤP HUYỆN.....................................................................................................19

1.2.1. Lập dự toán ngân sách nhà nƣớc cấp huyện.......................................19

1.2.2. Quyết toán ngân sách nhà nƣớc cấp huyện.........................................25

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1..................................................................................28

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT TOÁN NGÂN

SÁCH NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN TẠI PHÒNG TÀI CHÍNH - KẾ HOẠCH

HUYỆN HOÀI ÂN, TỈNH BÌNH ĐỊNH ....................................................... 29

2.1. GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ PHÒNG TÀI CHÍNH - KẾ HOẠCH

HUYỆN HOÀI ÂN............................................................................................29

2.1.1. Khái quát chung về huyện Hoài Ân....................................................29

2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của Phòng Tài chính- Kế hoạch huyện

Hoài Ân...........................................................................................................36

2.2. THỰC TRẠNG LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT TOÁN NGÂN SÁCH

NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN TẠI PHÒNG TÀI CHÍNH - KẾ HOẠCH

HUYỆN HOÀI ÂN............................................................................................40

2.2.1. Công tác lập dự toán ngân sách nhà nƣớc cấp huyện tại Phòng Tài

chính - Kế hoạch huyện Hoài Ân..................................................................40

2.2.2. Quyết toán ngân sách nhà nƣớc huyện Hoài Ân ................................57

2.3. ĐÁNH GIÁ LẬP VÀ QUYẾT TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC

TẠI PHÒNG TÀI CHÍNH - KẾ HOẠCH HUYỆN HOÀI ÂN........................69

2.3.1. Những kết quả đạt đƣợc trong lập dự toán và quyết toán ngân

sách nhà nƣớc tại Phòng Tài chính- Kế hoạch huyện Hoài Ân ...................69

2.3.2.Những tồn tại, hạn chế trong lập dự toán và quyết toán ngân sách

nhà nƣớc tại Phòng Tài chính- Kế hoạch huyện Hoài Ân............................71

2.3.3. Những nguyên nhân của tồn tại trong lập dự toán và quyết toán

ngân sách nhà nƣớc tại Phòng Tài chính- Kế hoạch huyện Hoài Ân...........73

KẾT LUẬN CHƢƠNG 2..................................................................................76

CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT

TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN TẠI PHÒNG TÀI CHÍNH

- KẾ HOẠCH HUYỆN HOÀI ÂN, TỈNH BÌNH ĐỊNH ............................... 77

3.1. NGUYÊN TẮC HOÀN THIỆN LẬP DỰ TOÁN VÀ QUYẾT

TOÁN NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN TẠI PHÒNG TÀI

CHÍNH - KẾ HOẠCH HUYỆN HOÀI ÂN, TỈNH BÌNH ĐỊNH...................77

3.1.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện lập dự toán và quyết toán ngân sách

nhà nƣớc cấp huyện tại Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Hoài Ân. ........77

3.1.2. Những yêu cầu để hoàn thiện lập dự toán và quyết toán ngân sách

nhà nƣớc cấp huyện tại Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Hoài Ân. ........78

3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN LẬP DỰ TOÁN VÀ

QUYẾT TOÁN NGẤN SÁCH NHÀ NƢỚC CẤP HUYỆN TẠI PHÒNG

TÀI CHÍNH - KẾ HOẠCH HUYỆN HOÀI ÂN, TỈNH BÌNH ĐỊNH...........80

3.2.1. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện lập dự toán ngân sách nhà nƣớc

cấp huyện tại Phòng Tài chính- Kế hoạch huyện Hoài Ân ..........................80

3.2.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quyết toán ngân sách nhà nƣớc

cấp huyện tại Phòng Tài chính- Kế hoạch huyện Hoài Ân ..........................84

3.2.3. Các giải pháp hỗ trợ.............................................................................86

3.3. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ................................................................................89

3.3.1. Đối với Sở Tài chính tỉnh Bình Định..................................................89

3.3.2. Đối với UBND huyện Hoài Ân...........................................................89

3.3.3. Đối với Kho bạc nhà nƣớc huyện Hoài Ân ........................................90

3.3.4. Đối với Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Hoài Ân........................90

KẾT LUẬN CHƢƠNG 3..................................................................................92

KẾT LUẬN .................................................................................................... 93

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 94

DANH MỤC PHỤ LỤC................................................................................. 95

QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN THẠC SĨ (bản sao)

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

HĐND : Hội đồng nhân dân

KBNN : Kho bạc nhà nƣớc

KT-XH : Kinh tế- xã hội

NSNN : Ngân sách nhà nƣớc

UBND : Ủy ban nhân dân

UBMTTQVN : Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam

TC-KH : Tài chính- Kế hoạch

THCS : Trung học cơ sở

TNCSHCM : Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

XDCB : Xây dựng cơ bản

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1: Tổng hợp một số chỉ tiêu kinh tế huyện Hoài Ân giai đoạn

2016-2020................................................................................... 35

Bảng 2.2: Dự toán thu ngân sách xã Ân Thạnh năm 2021............................. 43

Bảng 2.3: Dự toán thu NSNN từ năm 2018-2021 của huyện Hoài Ân .......... 47

Bảng 2.4: Định mức phân bổ dự toán chi theo chỉ tiêu biên chế.................... 49

Bảng 2.5: Định mức phân bổ chi quản lý hành chính cấp xã, thị trấn theo

số cán bộ, công chức xã và theo đơn vị hành chính ................... 50

Bảng 2.6: Định mức phân bổ chi quản lý hành chính cấp xã, phƣờng theo

số cán bộ không chuyên trách .................................................... 51

Bảng 2.7: Dự toán chi NSNN từ năm 2018-2021 của huyện Hoài Ân .......... 55

Bảng 2.8: Quyết toán thu NSNN huyện Hoài Ân qua các năm (2017-2020)........61

Bảng 2.9. Tổng hợp cân đối thu chi NSNN huyện Hoài Ân năm 2020 ......... 66

Bảng 2.10: Quyết toán chi NSNN huyện Hoài Ân từ năm 2017-2020 .......... 68

DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ

Hình 1.1: Hệ thống Ngân sách Nhà nƣớc Việt Nam ...................................... 13

Hình 2.1. Bản đồ hành chính huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định....................... 31

Hình 2.2: Cơ cấu kinh tế huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định năm 2021 ............ 32

Sơ đồ 1.1: Quy trình lập và giao dự toán NSNN tại Phòng TC-KH cấp

huyện .......................................................................................... 24

Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Hoài Ân ......... 39

Sơ đồ 2.2. Quy trình lập và giao dự toán ngân sách tại Phòng TC-KH

huyện Hoài Ân............................................................................ 41

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Ngân sách nhà nƣớc có vai trò quan trọng trong toàn bộ hoạt động kinh

tế, xã hội, văn hóa, quốc phòng, an ninh, các hoạt động đối nội đối ngoại của

đất nƣớc, là công cụ vĩ mô điều chỉnh nền kinh tế xã hội, định hƣớng phát

triển sản xuất, điều tiết thị trƣờng, bình ổn giá và ổn định đời sống nhân dân.

Vì vậy, để sử dụng Ngân sách nhà nƣớc một cách có hiệu quả, hợp lý trên tinh

thần tiết kiệm, ngoài công tác phân bổ và chấp hành dự toán, việc xây dựng

dự toán và quyết toán ngân sách cũng là công việc cần thiết phải đƣợc cơ

quan nhà nƣớc chú trọng, đặt lên hàng đầu.

Tại huyện Hoài Ân, ngân sách địa phƣơng rất eo hẹp, thu nội địa hàng

năm chỉ chiếm khoảng 15% trong tổng thu ngân sách cấp huyện, 85% đƣợc

bổ sung từ ngân sách cấp trên. Do vậy, việc quản lý thu chi và sử dụng ngân

sách hiệu quả luôn đƣợc lãnh đạo địa phƣơng hết sức quan tâm. Trong các

năm qua, việc quản lý và sử dụng ngân sách địa phƣơng đƣợc Sở Tài chính

tỉnh Bình Định đánh giá cơ bản đúng quy định của Luật Ngân sách Nhà nƣớc

năm 2015 và có hiệu quả đối với sự phát triển kinh tế xã hội của địa phƣơng.

Tuy nhiên, trong việc quản lý và sử dụng ngân sách nhà nƣớc vẫn còn tồn tại

một số hạn chế nhất định. Cụ thể nhƣ: cuối năm một số kinh phí chƣơng trình

mục tiêu còn thừa, một nguồn vốn giải ngân chƣa kịp thời, một số đơn vị dự

toán đƣợc bổ sung kinh phí thông qua hình thức lệnh chi tiền...và thông qua

các đợt Kiểm toán Nhà nƣớc thực hiện, vẫn còn có các khoản chi chƣa đúng

quy định, phải thu hồi, nộp trả...Những tồn tại này xuất phát từ một số nguyên

nhân chủ quan và khách quan, trong đó có công tác lập dự toán thu, chi chƣa

sát với nhu cầu thực tế tại địa phƣơng và công tác quyết toán còn chƣa đúng

theo quy định.

Trƣớc tình hình đó, yêu cầu cấp thiết đƣợc đặt ra là việc xây dựng dự

toán và quyết toán ngân sách cấp huyện phải ngày càng đƣợc hoàn thiện và

2

nâng cao. Với những kiến thức đƣợc thầy cô truyền đạt, với kinh nghiệm thực

tế bản thân đang công tác tại Phòng Tài chính- Kế hoạch, Tôi đã chọn đề tài

“Hoàn thiện lập dự toán và quyết toán ngân sách nhà nƣớc cấp huyện tại

Phòng Tài chính- Kế hoạch huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định” để làm Luận

văn tốt nghiệp với mục đích giúp cho Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Hoài

Ân nâng cao chất lƣợng trong công tác lập dự toán và quyết toán NSNN, đáp

ứng đƣợc yêu cầu lãnh đạo địa phƣơng đặt ra, góp phần hiệu quả trong việc

sử dụng vốn, tiền, tài sản của Nhà nƣớc, từ đó thúc đẩy kinh tế của địa

phƣơng phát triển hơn nữa trong các năm tiếp theo.

2. Tổng quan về đề tài nghiên cứu

Sau khi Luật Ngân sách Nhà nƣớc năm 2015 có hiệu lực, Chính phủ,

Bộ Tài chính đã ban hành nhiều Nghị định, Thông tƣ hƣớng dẫn công tác lập

dự toán và quyết toán NSNN. Cụ thể một số văn bản nhƣ: Nghị định số

163/2016/NĐ-CP ngày 21/12/2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành

một số điều của Luật NSNN; Thông tƣ số 71/2017/TT-BTC ngày 13/7/2017

hƣớng dẫn xây dựng dự toán NSNN năm 2018 và kế hoạch tài chính NSNN 3

năm 2018 - 2020; Thông tƣ số 132/2017/TT-BTC ngày 15/12/2017 của Bộ

Tài chính Quy định về tổ chức thực hiện dự toán ngân sách nhà nƣớc năm

2018; Thông tƣ số 54/2018/TT-BTC ngày 08/6/2018 hƣớng dẫn xây dựng dự

toán NSNN năm 2019 và kế hoạch tài chính NSNN 3 năm 2019 - 2021;

Thông tƣ số 38/2019/TT-BTC ngày 08/6/2019 hƣớng dẫn xây dựng dự toán

NSNN năm 2020 và kế hoạch tài chính NSNN 3 năm 2020 - 2022, kế hoạch

tài chính 5 năm tỉnh thành phố, thành phố trực thuộc trung ƣơng giai đoạn

2020-2015; Thông tƣ số 71/2020/TT-BTC ngày 30/7/2020 của Bộ Tài Chính

hƣớng dẫn xây dựng dự toán ngân sách nhà nƣớc năm 2021, kế hoạch tài

chính ngân sách nhà nƣớc 3 năm 2021-2023…

Ngoài ra, còn có một số nghiên cứu thực nghiệm có liên quan nhƣ:

Tác giả Nguyễn Thị Ngọc Lê (2021) với đề tài “Hoàn thiện công tác

lập dự toán và quyết toán ngân sách nhà nước tại phòng Tài chính - Kế hoạch