hoàn thiện hạch toán tài sản cố định hữu hình tại xí nghiệp dịch vụ khkt

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

Lêi nãi ®Çu

µi s¶n cè ®Þnh (TSC§) lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt kh«ng thÓ thiÕu

®îc trong nÒn kinh tÕ quèc d©n còng nh trong ho¹t ®éng s¶n

xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nã ph¶n ¸nh n¨ng lùc s¶n xuÊt hiÖn cã,

tr×nh ®é tiÕn bé khoa häc kü thuËt còng nh t×nh h×nh sö dông vèn cña doan

nghiÖp. TSC§, ®Æc biÖt lµ m¸y mãc thiÕt bÞ lµ ®iÒu kiÖn quan träng vµ cÇn

thiÕt ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Cïng víi sù ph¸t

triÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi vµ sù tiÕn bé nhanh chãng cña khoa häc kü

thuËt, TSC§ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ trong c¸c doanh nghiÖp kh«ng

ngõng ®æi míi, hiÖn ®¹i ho¸ vµ t¨ng lªn nhanh chãng, nã trë thµnh yÕu tè

quan träng ®Ó t¹o søc m¹nh c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp. Thùc tÕ ®ã ®·

®Æt ra cho c«ng t¸c qu¶n lý tµi s¶n nh÷ng yªu cÇu ngµy cµng cao. KÕ to¸n

TSC§ nhanh chãng trë thµnh ph¬ng tiÖn ®¾c lùc trong c«ng t¸c qu¶n lý, theo

dâi, ®Þnh híng cho viÖc sö dông TSC§ mét c¸ch cã hiÖu qu¶ h¬n, ®ång thêi

n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vµ b¶o tån vèn cho doanh nghiÖp.

T

XÝ nghiÖp dÞch vô khoa häc kü thuËt lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc chØ

míi ®îc thµnh lËp h¬n 10 n¨m. Nh÷ng n¨m qua, XÝ nghiÖp ph¶i ®èi mÆt víi

nhiÒu khã kh¨n trong kinh doanh còng nh trë ng¹i vÒ vèn ®Çu t. Tuy nhiªn,

TSC§ h÷u h×nh cña XÝ nghiÖp vÉn ®ang tõng bíc ®îc ®æi míi, c¶i t¹o, ®¸p

øng nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh.Víi nhiÖm vô chÝnh lµ x©y l¾p c¸c ®êng

d©ydíi 35 KV nªn c¸c thiÕt bÞ sö dông kh«ng cÇn cã c«ng suÊt lín, phÇn lín

lµ c«ng cô, dông cô. Bëi vËy, t¹i XÝ nghiÖp TSC§ trùc tiÕp tham gia vµo qu¸

tr×nh s¶n xuÊt chiÕm tû träng thÊp trong toµn bé TSC§ cña XÝ nghiÖp, ®èi víi

nh÷ng TSC§ tham gia trùc tiÕp vµo s¶n xuÊt th× hÇu nh ®· l¹c hËu s¾p khÊu

hao hÕt cÇn ph¶i thanh lý vµ ®æi míi. Tuy nhiªn, trong thêi gian gÇn ®©y cïng

víi viÖc më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng, khèi lîng c¸c c«ng tr×nh t¨ng lªn. C«ng

Phan ThÞ Thu Ph¬ng Líp KÕ to¸n 40C

3

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

t¸c thiÕt kÕ rÊt ®îc quan t©m, nªn XÝ nghiÖp ®· ®Çu t mua s¾m nhiÒu thiÕt bÞ

v¨n phßng míi (m¸y vi tÝnh, m¸y in, m¸y quÐt h×nh ¶nh. Bªn c¹nh ®ã, ban

l·nh ®¹o ®ang cã chñ tr¬ng ®æi míi mét sè lo¹i m¸y thi c«ng chuyªn dông,

®¶m b¶o cho chÊt lîng vµ tiÕn ®é thi c«ng; X©y míi thªm khu lµm viÖc(khu

nhµ C- dù tÝnh hoµn thµnh cuèi n¨m 2002). Thùc tÕ ®ã ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu

míi cho c«ng t¸c ®Çu t, qu¶n lý vµ sö dông TSC§.

XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ vµ vai trß cña TSC§, thùc tr¹ng qu¶n lý, sö dông vµ

h¹ch to¸n TSC§ t¹i XÝ nghiÖp, cïng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o TS

NguyÔn V¨n C«ng vµ c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng kÕ to¸n XÝ ngiÖp, em ®·

chän chuyªn ®Ò nghiªn cøu: “Hoµn thiÖn h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh

h÷u h×nh t¹i XÝ nghiÖp dÞch vô KHKT lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp. ”

Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò gåm ba phÇn chÝnh sau:

PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò ý luËn c¬ b¶n vÒ h¹ch to¸n TSC§ h÷u h×nh

trong c¸c doanh nghiÖp.

PhÇn II: Thùc tr¹ng h¹ch to¸n TSC§ h÷u h×nh t¹i XÝ nghiÖp dÞch vô

khoa häc kü thuËt.

PhÇn III: Hoµn thiÖn h¹ch to¸n TSC§ h÷u h×nh t¹i XÝ nghiÖp dÞch

vô khoa häc kü thuËt.

Phan ThÞ Thu Ph¬ng Líp KÕ to¸n 40C

4

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

PhÇn i

Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ

h¹ch to¸n tµi s¶n cè ®Þnh h÷u

h×nh

i Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, ph©n lo¹i vµ tÝnh gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh

h÷u h×nh

1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm

Phan ThÞ Thu Ph¬ng Líp KÕ to¸n 40C

5

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

Tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§) lµ c¸c t liÖu lao ®éng vµ c¸c tµi s¶n kh¸c cã gi¸

trÞ lín vµ thêi gian sö dông dµi. Theo chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ sè 16 (IAS

16), tµi s¶n ®îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô

hoÆc cho c¸c môc ®Ých hµnh chÝnh vµ cã thêi gian sö dông nhiÒu h¬n mét kú

kÕ to¸n ®îc gäi lµ TSC§. XÐt vÒ h×nh th¸i vËt chÊt, TSC§ ë doanh nghiÖp gåm

cã TSC§ h÷u h×nh vµ TSC§ v« h×nh. TSC§ h÷u h×nh lµ nh÷ng t liÖu lao ®éng

chñ yÕu cã h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ (tõng ®¬n vÞ tµi s¶n cã kÕt cÊu ®éc lËp

hoÆc lµ mét hÖ thèng gåm nhiÒu bé phËn tµi s¶n liªn kÕt víi nhau, ®Ó thùc

hiÖn mét sè chøc n¨ng nhÊt ®Þnh ), cã ®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ vµ thêi gian sö

dông theo quy ®Þnh. Hai tiªu chuÈn nµy thay ®æi theo tõng thêi k× kh¸c nhau,

nã phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ còng nh tiÕn bé khoa häc kü thuËt cña mçi

quèc gia.

ë ViÖt nam, mét t liÖu lao ®éng ®îc ghi nhËn lµ TSC§ h÷u h×nh ph¶i tho¶

m·n c¶ tiªu chuÈn vÒ gi¸ trÞ vµ thêi gian sö dông. Theo QuyÕt ®Þnh sè 507 –

TC / §TXD ngµy 22/7/1986, TSC§ h÷u h×nh ph¶i tho¶ m·n c¶ hai tiªu chuÈn

sau: Gi¸ trÞ ®Çu t ban ®Çu tõ 10.000® trë lªn, cã thêi gian sö dông Ýt nhÊt lµ 1

n¨m. §Õn ngµy 2/10/1990 Bé Tµi chÝnh l¹i ®a ra quyÕt ®Þnh sè 215 TC/TC quy

®Þnh TSC§ h÷u h×nh lµ tµi s¶n cã gi¸ trÞ tõ 5.000.000 ®ång trë lªn vµ thêi gian

sö dông tèi thiÓu 1 n¨m. §Õn n¨m 1996, Bé Tµi chÝnh ra QuyÕt ®Þnh sè

1062 /TSC§ /Q§/CSTC ngµy 14/11/1996 nªu râ tiªu chuÈn vÒ TSC§: “ Mäi t

liÖu lao ®éng lµ tõng tµi s¶n cã kÕt cÊu ®éc lËp, hoÆc lµ mét hÖ thèng gåm

nhiÒu bé phËn riªng lÎ liªn kÕt víi nhau ®Ó cïng thùc hiÖn mét hay mét sè

chøc n¨ng nhÊt ®Þnh, mµ thiÕu bÊt cø mét bé phËn nµo trong ®ã th× c¶ hÖ

thèng kh«ng ho¹t ®éng ®îc, nÕu tho¶ m·n ®ång thêi c¶ hai tiªu chuÈn díi ®©y

th× ®îc coi lµ TSC§ h÷u h×nh:

+ Cã thêi gian sö dông tõ 1 n¨m trë lªn

+ Cã gi¸ trÞ tõ 5 triÖu ®ång trë lªn.

N¨m 1999 cã QuyÕt ®Þnh sè 166 /1999/Q§-BTC ngµy 30-12-1999 cña Bé

Trëng Bé Tµi chÝnh ban hµnh vÒ chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao

TSC§, thay cho Q§1062 /TSC§ /Q§/CSTC. Vµ gÇn ®©y nhÊt lµ chuÈn kÕ to¸n

Phan ThÞ Thu Ph¬ng Líp KÕ to¸n 40C

6

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

TSC§ h÷u h×nh (sè 3), ban hµnh vµ c«ng bè theo QuyÕt ®Þnh sè 149 /2001/Q§

-BTC ngµy 31/12/2001 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh, nªu râ c¸c TSC§ ®îc ghi

nhËn lµ TSC§ h÷u h×nh ph¶i tho¶ m·n ®ång thêi c¶ 4 tiªu chuÈn sau:

+ Ch¾c ch¾n thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai tõ viÖc sö dông tµi s¶n

®ã;

+ Nguyªn gi¸ tµi s¶n ph¶i ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch ®¸ng tin cËy;

+ Thêi gian sö dông íc tÝnh trªn 1 n¨m;

+ Cã ®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.

Cã thÓ thÊy râ tiªu chuÈn nµy lµ sù kÕt hîp gi÷a CMKT quèc tÕ vµ quy

®Þnh hiÖn hµnh trong chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§ (QuyÕt

®Þnh sè 166 /1999/Q§-BTC).

Song, giíi h¹n chi tiÕt nh thÕ vÒ thêi gian sö dông vµ gi¸ trÞ tèi thiÓu cña

TSC§ sÏ kh«ng thÓ phï hîp hoµn toµn ®èi víi mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp vµ

thêi ®iÓm ghi nhËn. Sù ®a d¹ng vÒ lo¹i h×nh doanh nghiÖp vµ quy m« ho¹t

®éng còng nh sù thay ®æi vÒ thêi gi¸, ®Æt ra yªu cÇu kh¸c nhau ®èi víi gi¸ trÞ

TSC§. Trong khi ®ã, chuÈn mùc kÕ to¸n quèc tÕ kh«ng quy ®Þnh tiªu chuÈn

cô thÓ vÒ gi¸ trÞ, c¸c quèc gia còng cã quy ®Þnh riªng ®Ó thèng nhÊt qu¶n lý,

song kh«ng giíi h¹n gi¸ trÞ tèi thiÓu cña TSC§ h÷u h×nh. Nhê ®ã, c¸c doanh

nghiÖp cã thÓ h¹ch to¸n linh ho¹t, phï hîp víi quy m« kinh doanh cña m×nh.

Khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, TSC§ h÷u h×nh cã ®Æc

®iÓm lµ:

Tham gia vµo nhiÒu chu kú kinh doanh nhng vÉn gi÷ nguyªn h×nh th¸i

vËt chÊt ban ®Çu cho ®Õn khi h háng ph¶i lo¹i bá.

Trong qu¸ tr×nh sö dông, gi¸ trÞ cña TSC§ h÷u h×nh hao mßn dÇn vµ

chuyÓn dÇn tõng phÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.

TSC§ h÷u h×nh bÞ hao mßn v« h×nh trong qu¸ tr×nh sö dông do c¸c tiÕn

bé vÒ khoa häc kü thuËt.

2. Ph©n lo¹i

Phan ThÞ Thu Ph¬ng Líp KÕ to¸n 40C

7

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

TSC§ h÷u h×nh trong doanh nghiÖp cã rÊt nhiÒu lo¹i, do vËy cÇn thiÕt

ph©n lo¹i ®Ó thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n. Cã rÊt nhiÒu c¸ch ®Ó

ph©n lo¹i TSC§ h÷u h×nh nh ph©n lo¹i theo quyÒn së h÷u, theo nguån h×nh

thµnh, theo c«ng dông vµ t×nh h×nh sö dông, theo kÕt cÊu ...

 Theo nguån h×nh thµnh TSC§ h÷u h×nh gåm cã:

TSC§ h÷u h×nh ®îc h×nh thµnh b»ng nguån vèn Ng©n s¸ch cÊp: Bao

gåm nh÷ng TSC§ h×nh thµnh b»ng nguån vèn ng©n s¸ch cÊp khi míi thµnh

lËp doanh nghiÖp hoÆc ®îc ng©n s¸ch nhµ níc cÊp bæ sung trong qóa tr×nh

ho¹t ®éng.

TSC§ h÷u h×nh ®îc h×nh thµnh b»ng nguån vèn tù bæ sung: Bao gåm

nh÷ng TSC§ ®îc h×nh thµnh tõ c¸c quü chuyªn dïng cña doanh nghiÖp hoÆc

®îc biÕu tÆng.

TSC§ h÷u h×nh ®îc h×nh thµnh b»ng nguån vèn liªn doanh: Bao gåm

nh÷ng TSC§ do c¸c bªn tham gia liªn doanh gãp vèn.

TSC§ h÷u h×nh ®îc h×nh thµnh b»ng nguån vèn tÝn dông: Bao gåm

nh÷ng TSC§ h×nh thµnh b»ng nguån vèn vay c¸c Ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn

dông vµ c¸c ®èi tîng kh¸c.

C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp ngêi qu¶n lý x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nguån h×nh

thµnh vµ thu håi vèn vÒ TSC§ trong ®¬n vi. §ång thêi cã biÖn ph¸p huy ®éng

vµ sö dông cã hiÖu qu¶ TSC§.

 Theo c«ng dông vµ t×nh h×nh sö dông, TSC§ h÷u h×nh cña doanh

nghiÖp chia thµnh:

TSC§ h÷u h×nh dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh: Lµ nh÷ng TSC§ doanh

nghiÖp sö dông cho c¸c môc ®Ých kinh doanh cña doanh nghiÖp

TSC§ h÷u h×nh dïng cho môc ®Ých phóc lîi, sù nghiÖp, an ninh quèc

phßng: Lµ nh÷ng TSC§ doanh nghiÖp qu¶n lý, sö dông cho c¸c môc ®Ých phóc

lîi, sù nghiÖp, an ninh, quèc phßng cña doanh nghiÖp

Phan ThÞ Thu Ph¬ng Líp KÕ to¸n 40C

8

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

TSC§ h÷u h×nh b¶o qu¶n, gi÷ hé, cÊt gi÷ hé Nhµ níc, chê xö lý: Lµ

nh÷ng TSC§ doanh nghiÖp b¶o qu¶n, gi÷ hé cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c hoÆc gi÷ hé

Nhµ níc theo quy ®Þnh c¸c c¬ quan Nhµ níc cã thÈm quyÒn

C¸ch ph©n lo¹i nµy phï hîp víi yªu cÇu ph©n tÝch hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña

TSC§ h÷u h×nh tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trªn tæng sè TSC§

h÷u h×nh cña doanh nghiÖp. Qua ®ã doanh nghiÖp x¸c ®Þnh kÕ ho¹ch ®Çu t sö

dông, qu¶n lý, ®æi míi TSC§ mang l¹i nguån thu nhËp chÝnh, phï hîp víi

chøc n¨ng nhiÖm vô cña doanh nghiÖp ®ã. Lµ c¬ së ®Ó ph©n bæ chÝnh x¸c chi

phÝ sö dông tµi s¶n theo ®èi tîng sö dông TSC§.

 Theo kÕt cÊu, TSC§ h÷u h×nh cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh:

Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc: Bao gåm nh÷ng TSC§ ®îc h×nh thµnh sau qu¸

tr×nh thi c«ng, x©y dùng nh nhµ cöa lµ trô së lµm viÖc, nhµ xëng, nhµ kho, nhµ

¨n...; vËt kiÕn tróc nh hµng rµo, bÓ, th¸p níc, s©n b·i; c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹

tÇng nh ®êng x¸, cÇu cèng, ®êng s¾t, bÕn c¶ng ...phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n

xuÊt kinh doanh phóc lîi .

M¸y mãc, thiÕt bÞ : Gåm toµn bé m¸y mãc, thiÕt bÞ chuyªn dïng cho s¶n

xuÊt kinh doanh nh m¸y mãc, thiÕt bÞ chuyªn dïng, m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng

t¸c, d©y truyÒn c«ng nghÖ, thiÕt bÞ ®éng lùc ...

Ph¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn: Gåm cã c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i ®êng s¾t

®êng thuû, ®êng bé, ®êng kh«ng, ®êng èng vµ c¸c thiÕt bÞ truyÒn dÉn nh hÖ

thèng ®iÖn, níc, b¨ng truyÒn t¶i ...

ThiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý: Gåm c¸c thiÕt bÞ, dông cô dïng trong qu¶n lý

nh m¸y tÝnh, m¸y fax, thiÕt bÞ ®iÖn tö, tñ bµn lµm viÖc, thiÕt bÞ dông cô ®o l￾êng, thÝ nghiÖm, kiÓm tra chÊt lîng ...

C©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm: Gåm c¸c lo¹i c©y l©u

n¨m, sóc vËt lµm viÖc ( tr©u, bß, ngùa,...) vµ sóc vËt cho s¶n phÈm (tr©u, bß

s÷a ...)

TSC§ h÷u h×nh kh¸c: Gåm c¸c TSC§ h÷u h×nh kh¸c cha liÖt kª vµo c¸c

lo¹i trªn nh TSC§ kh«ng cÇn dïng, chê thanh lý, nhîng b¸n, c¸c t¸c phÈm

nghÖ thuËt, s¸ch chuyªn m«n, tranh ¶nh,...

Phan ThÞ Thu Ph¬ng Líp KÕ to¸n 40C

9

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho doanh nghiÖp qu¶n lý c¶ vÒ mÆt hiÖn vËt lÉn

gi¸ trÞ TSC§. §ång thêi, trªn c¬ së ph©n tÝch c¬ cÊu tõng lo¹i tµi s¶n trong

tæng TSC§ h÷u h×nh, doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh ®îc møc ®é ®ãng gãp vµ ph¸t

huy hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ tõng lo¹i tµi s¶n ®ã mang l¹i. Ph©n lo¹i theo c¸ch nµy

cßn hç trî cho doanh nghiÖp x¸c ®Þnh møc khÊu hao hîp lý theo ®óng quy

®Þnh hiÖn hµnh (Q§ 166/1999/Q§-BTC ngµy 30-12-1999 ) nh»m thu håi vèn

®Çu t ban ®Çu.

Tãm l¹i, viÖc lùa chän tiªu thøc ®Ó ph©n lo¹i TSC§ h÷u h×nh xuÊt ph¸t tõ

yªu cÇu qu¶n lý, sö dông, thay thÕ, ®Çu t, ®æi míi hay ®Æc trng ho¹t ®éng cña

doanh nghiÖp nh»m huy ®éng tèi ®a kh¶ n¨ng ®ãng gãp còng nh lîi Ých kinh

tÕ mµ chóng ®em l¹i. V× vËy, ngoµi viÖc qu¶n lý, x©y dùng kÕ ho¹ch cô thÓ

cho tõng lo¹i TSC§ h÷u h×nh theo tiªu thøc ®· lùu chän, doanh nghiÖp ph¶i

ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ cña chóng qua tõng kú kinh doanh.

3. §¸nh gi¸ TSC§ h÷u h×nh

§¸nh gi¸ TSC§ lµ biÓu hiÖn gi¸ trÞ TSC§ b»ng tiÒn theo nh÷ng nguyªn

t¾c nhÊt ®Þnh. §¸nh gi¸ TSC§ lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó h¹ch to¸n TSC§, trÝch

khÊu hao vµ ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông TSC§ trong doanh nghiÖp. TSC§ ph¶i

®îc ®¸nh gi¸ theo nguyªn gi¸ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i. Së dÜ kÕ to¸n sö dông nguyªn

gi¸ v× gi¸ cña tµi s¶n cè ®Þnh lu«n lu«n thay ®æi trong qu¸ tr×nh sö dông. Do

vËy, khi sö dông nguyªn gi¸ sÏ ph¶n ¸nh ®îc gi¸ trÞ ®Ých thùc cña tµi s¶n t¹i

thêi ®iÓm b¾t ®Çu ®a vµo sö dông, h¬n n÷a nã cßn ®¶m b¶o ®îc mét nguyªn

t¾c kÕ to¸n lµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng liªn tôc. ViÖc ghi sæ ph¶i b¶o ®¶m ph¶n

¸nh ®îc tÊt c¶ 3 chØ tiªu cña TSC§ lµ nguyªn gi¸, gi¸ trÞ hao mßn vµ gi¸ trÞ

cßn l¹i.

Gi¸ trÞ cßn l¹i = Nguyªn gi¸ - Gi¸ trÞ hao mßn

X¸c ®Þnh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh

Theo QuyÕt ®Þnh sè 166/1999/Q§ BTC 30/12/1999, nguyªn gi¸ TSC§

h÷u h×nh lµ toµn bé chi phÝ thùc tÕ ®· chi ra ®Ó cã TSC§ h÷u h×nh cho ®Õn khi

®a TSC§ ®ã vµo ho¹t ®éng. Tuy nhiªn, c¸c kho¶n chi phÝ ®îc tÝnh vµo nguyªn

Phan ThÞ Thu Ph¬ng Líp KÕ to¸n 40C

10

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n

gi¸ TSC§ h÷u h×nh chØ nªn tÝnh nh÷ng c¸c phÝ tæn hîp lý vµ cÇn thiÕt ®Ó mua

TSC§ ®ã, ®a nã vµo vÞ trÝ s½n sµng sö dông.

Lu ý r»ng, ®èi víi c¬ së thuéc ®èi tîng nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT)

theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, trong chØ tiªu nguyªn gi¸ TSC§ kh«ng bao gåm

phÇn thuÕ GTGT ®Çu vµo. Ngîc l¹i, ®èi víi c¬ së thuéc ®èi tîng nép thuÕ

GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hay trêng hîp TSC§ mua s¾m dïng cho s¶n

xuÊt kinh doanh nh÷ng mÆt hµng kh«ng thuéc diÖn ®èi tîng chÞu thuÕ GTG,

trong chØ tiªu nguyªn gi¸ TSC§ l¹i gåm c¶ thuÕ GTGT ®Çu vµo.

Tuú theo tõng lo¹i TSC§ h÷u h×nh cô thÓ, tõng c¸ch thøc h×nh thµnh,

nguyªn gi¸ TSC§ sÏ ®îc x¸c ®Þnh kh¸c nhau. Cô thÓ:

♦ TSC§ h÷u h×nh lo¹i mua s¾m (kÓ c¶ mua cò vµ míi): Nguyªn gi¸ TSC§

mua s¾m bao gåm gi¸ mua (trõ c¸c kho¶n ®îc gi¶m gi¸, chiÕt khÊu), vµ

c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc ®a TSC§ vµo tr¹ng th¸i s½n s¸ng sö

dông nh: chi phÝ vËn chuyÓn vµ bèc dì ban ®Çu, chi phÝ l¾p ®Æt ch¹y thö,

chi phÝ chuyªn gia vµ c¸c kho¶n chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp kh¸c.

 Trêng hîp mua TSC§ h÷u h×nh lµ nhµ cöa, vËt kiÕn tróc g¾n liÒn víi quyÒn

sö dông ®Êt th× gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ph¶i ®îc x¸c ®Þnh riªng biÖt vµ

ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh.

 Trêng hîp TSC§ h÷u h×nh mua s¾m ®îc thanh to¸n theo ph¬ng thøc tr¶

chËm, nguyªn gi¸ TSC§ ®ã ®îc ph¶n ¸nh theo gi¸ mua tr¶ ngay t¹i thêi

®iÓm mua. Kho¶n chªnh lÖch gi÷a tæng sè tiÒn ph¶i thanh to¸n vµ gi¸ mua

tr¶ ngay ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ theo kú h¹n thanh to¸n, trõ khi sè chªnh

lÖch ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh (vèn ho¸) theo quy ®Þnh hiÖn

hµnh.

♦ TSC§ h÷u h×nh lo¹i do bé phËn XDCB tù lµm bµn giao: Nguyªn gi¸ lµ

gi¸ thùc tÕ cña c«ng tr×nh x©y dùng víi c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c cã liªn

quan vµ thuÕ tríc b¹ (nÕu cã).

Phan ThÞ Thu Ph¬ng Líp KÕ to¸n 40C

11