Hiện trạng sử dụng đất và hiệu quả kinh tế của nó ở huyện đức thọ, tỉnh hà tĩnh.

0

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA ĐỊA LÝ

----------

HÀ THỊ THÚY NGÂN

Hiện trạng sử dụng đất và hiệu quả kinh tế

của nó ở huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

CỬ NHÂN KHOA HỌC

1

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình thực hiện và hoàn thành khóa luận tốt

nghiệp, tôi xin trân trọng cảm ơn tới Ban giám hiệu trường

Đại Học Sư Phạm - Đại Học Đà Nẵng, khoa Địa Lí, cùng các

thầy cô giáo, đặc biệt là Th.s Nguyễn Văn Nam cán bộ giảng

dạy thuộc khoa Địa Lí, đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ đạo tận

tình và truyền đạt những kiến thức quý báu cho tôi trong thời

gian học tập tại trường cũng như trong thời gian hoàn thành

bài khóa luận này.

Qua đây tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành nhất

tới các phòng ban thuộc UBND huyện Đức Thọ, đặc biệt là

phòng TN&MT huyện Đức Thọ, phòng Nông Nghiệp, đã giúp

đỡ tôi trong quá trình hoàn thành khóa luận này.

Sau một thời gian làm việc bằng sự nổ lực của bản thân,

trên tinh thần nghiêm túc, Chuyên đề khóa luận tốt nghiệp đã

được hoàn thành. Song với năng lực và trình độ bản thân có

hạn đối với một sinh viên đang ngồi trên giảng đường nên

không tránh khỏi những thiếu sót. Vậy rất mong nhận được

những ý kiến đóng góp xây dựng của các Thầy cô giáo và các

bạn cho bài cáo cáo khóa luận tốt nghiệp này của tôi.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Đà Nẵng, tháng 5 năm 2013

Sinh viên

Hà Thị Thúy Ngân

2

A. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Hiện nay có một điều không thể phủ nhận là vai tṛò đất đai đang ngày càng trở

nên quan trọng, nó gắn liền với sự tồn vong của một quốc gia, là tài sản qúy giá, là

điểm tựa cho mọi hoạt động lao động sản xuất và sinh hoạt của con người. Đặc biệt

khi nền kinh tế thị trường phát triển mạnh, quá trình đô thị hoá diễn ra trên quy mô

toàn cầu gây ra những hậu quả đáng lo ngại như: bùng nổ dân số, hiện tượng ô

nhiễm môi trường, mất cân đối trong cơ cấu sử dụng đất…th́ì việc sử dụng đất như

thế nào là một bài toán khó. Tất cả những trở ngại đó là áp lực nặng nề đặt lên vai

các nhà quản lí đất đai.

Đất đai là thành phần quan trọng cấu thành môi trường tự nhiên và là tài nguyên

vô cùng quý giá của nhân loại. Vì rằng đất đai là địa bàn cư trú và và là nơi tiến

hành các hoạt động kinh tế - xã hội của con người. Do vậy việc sử dụng đất đai một

cách thông minh là mấu chốt của một tương lai bền vững

Huyện Đức Thọ là một huyện trung du đồng bằng Sông La và hữu ngạn Sông

Lam phía bắc của tỉnh Hà Tĩnh, Việt Nam. Phát triển kinh tế nơi đây là chủ yếu sản

xuất nông nghiệp nhưng trong những năm gần đây di theo xu hướng phát triển kinh

tế chung là phát triển công nghiệp, dịch vụ nên tình hình sử dụng đất có sự biến

động đáng kể.

Với đặc trưng là một huyện trung du đồng bằng hẹp ven sông với nhiều loại đất

khác nhau, Đức Thọ có một quỹ đất khá dồi dào. Trong những năm gần đây việc sử

dụng đất đai của huyện ngày càng hợp lý. Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đã đạt

được, việc sử dụng đất đai của huyện vẫn còn một số hạn chế. Do vậy tôi chọn đề

tài “Hiện trạng sử dụng đất và hiệu quả kinh tế của nó ở huyện Đức Thọ, tỉnh

Hà Tĩnh” để làm khóa luận nghiên cứu kết thúc khóa học của mình.

3

2. Lịch sử nghiên cứu

Trên thế giới có rất nhiều chuyên gia nghiên cứu về đất đai, đặ biệt là các tổ

chức lương thực thế giới (FAO) quan tâm đến việc tìm hiểu hiện trạng sử dụng đất.

Ở nước ta vấn đề đất đai được nhiều người quan tâm như các công trình nghiên

cứu của: Địa lý tự nhiên Việt Nam – Vũ Tự Lập (2006), Địa lý kinh tế xã hôi Việt

Nam – GSTS Lê Thông (2005)

Ở huyện Đức Thọ thì nền kinh tế dựa vào sản xuất nông nghiệp là chính vì vậy

mà vấn đề đất đai được nhiều ban ngành quan tâm. Để phát triển kinh tế một cách

bền vững thì đã có nhiều công trình nghiên cứu về vấn đề đất đai là: Hiện trạng sử

dụng đất, công tác quy hoạch đất…của phòng tài nguyên môi trường huyện Đức

Thọ.

3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu

3.1.Mục tiêu.

- Tìm hiều về hiện trạng sử dụng đất huyện Đức Thọ - Hà Tĩnh nhằm đánh giá

đặc điểm hiện trạng sử dụng đất đai và hiệu quả của nó đem lại cho nền kinh tế

huyện.

- Đề xuất các giải pháp tốt nhất nhằm khai thác tiềm năng đất đai mang lại hiệu

quả kinh tế của huyện.

3.2.Nhiệm vụ

Nhằm đạt được các mục tiêu trên, trong quá trình thực hiện đề tài cần giải quyết

các nhiệm vụ sau:

- Thu thập và từ các công trình đã có xây dựng bản đồ phục vụ mục đích nghiên

cứu: Bản đồ hành chính, bản đồ hiện trạng sử dụng đất của địa bàn nghiên cứu.

- Thu thập các số liệu cần thiết để làm rõ mục tiêu cần nghiên cứu.

- Đề xuất các loại hình sử dụng đất cho các ngành kinh tế thích hợp.

4. Phạm vi nghiên cứu

4.1.Giới hạn lãnh thổ

- Phạm vi hành chính: Huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh theo ranh giới hành chính

huyện.

4

4.2.Giới hạn nội dung

- Xem xét đặc điểm địa lý có liên quan đến vấn đề hiện trạng sử dụng đất huyện

Đức Thọ.

- Trong loại hình sử dụng đất, đề tài này chỉ xem xét hiện trạng sử dụng đất và

đánh giá hiệu quả kinh tế đất đai mang lại trong cây trồng nông nghiệp.

5. Quan điểm nghiên cứu

5.1.Quan điểm hệ thống

Đất là một yếu tố cấu thành hệ thống tự nhiên luôn tồn tại trong mối quan hệ

hữu cơ biện chứng với nhau tạo thành một hệ thống động lực hổ trợ điều chỉnh và

cân bằng động. Tiếp cận hệ thống theo quan điểm cấu trúc trong địa lý là nghiên

cứu các cấu trúc và mối quan hệ. Việc nghiên cứu vấn đề theo quan điểm hệ thống

là đồng nghĩa với việc xác định các cấu trúc tồn tại tại khu vực nghiên cứu và các

mối quan hệ thông qua các đường trao đổi vật chất và năng lượng.

5.2. Quan điểm tổng hợp

Theo Docustraev: “ Đất là thành phẩm của sự tác động đồng thời, tương hỗ của

đá mẹ, địa hình, khí hậu, sinh vật, thủy văn…”. Vì vậy khi nghiên cứu đánh giá đất

đai phải xem xét tất cả các điều kiện hình thành. Mặt khác càng phải thấy rằng, sự

tác động của đất đai đối với cây trồng, vật nuôi cũng như các loại hình kinh tế khác

là từ tổng thể nhiều đặc tính của đất như độ dày, mùn, thành phần cơ giới… và cả

mức độ thực thi biện pháp cải tạo đặc tính đất. Vì thế khi đánh giá để đề xuất loại

hình sử dụng đất cần phải xem xét đồng thời, tổng hợp nhiều chỉ tiêu.

5.3. Quan điểm lãnh thổ

Sự phân hóa theo không gian là đặc tính điển hình của lớp vỏ cảnh quan. Trong

cấu trúc cảnh quan, đất và sinh vật được các nhà khoa học coi là tấm gương phản

chiếu của cảnh quan – phản ánh mối quan hệ cấu trúc bên trong. Vì thế khi nghiên

cứu đất cần phải phát hiện được sự sai biệt theo không gian. Mặt khác, sự sai biệt

đất sẽ kéo theo sự sai biệt về loại hình sử dụng hợp lý tương ứng.

5

5.4. Quan điểm lịch sử

Các yếu tố hình thành đất không những phân hóa theo không gian mà còn vận

động theo thời gian qua đó làm cho đất cũng không ngừng thay đổi. Vì thế khi

định hướng quy hoạch sử dụng phải dựa vào sự vận động của đất để từ đó định

hướng mới có giá trị lâu dài.

6. Phương pháp nghiên cứu

Để thực hiện tốt mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài tôi sử dụng các phương pháp

sau:

6.1. Phương pháp thu thập và xử lý thông tin

Dựa vào các nguồn tài liệu, số liệu thu thập được để xây dựng cơ sở lý luận và

thực tiễn cho việc đánh giá đất đai vận dụng vào khu vực nghiên cứu.

6.2. Phương pháp bản đồ

Để thực hiện việc xây dựng bản đồ đơn vị đất đai phục vụ đánh giá đất huyện

Đức Thọ, trong đề tài này tôi sử dụng các bản đồ sau:

- Bản đồ hành chính tỉnh Hà Tĩnh

- Bản đồ hành chính huyện Đức Thọ

- Bản đồ địa hình huyện Đức Thọ

- Bản đồ hiện trạng sử dụng đất Đức Thọ

6.3. Phương pháp thực địa

Để kiểm tra mức độ chính xác của tài liệu, số liệu thu thập và bổ sung những số

liệu còn thiếu và tìm hiểu sự phân hóa lãnh thổ, cũng như hiệu quả kinh tế - xã hội,

môi trường của một số loại hình sản xuất chính. Tôi tiến hành đi thực địa một xã

thuộc địa bàn huyện Đức Thọ …Bên cạnh đó, việc khảo sát thực địa còn giúp cho

việc tìm hiểu sự phân hóa của các điều kiện tự nhiên, chia cắt của địa hình, hướng

chảy của các con sông, ranh giới của các loại đất…

7. Cấu trúc luận văn

Chương 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu

Chương 2: Hiện trạng sử dụng đất của huyện Đức Thọ - Hà Tĩnh

Chương 3: Hiệu quả kinh tế và một số giải pháp trong sử dụng đất ở huyện Đức

Thọ - Hà Tĩnh